Разработка конспекта урока по калмыцкому языку на тему "Урвр болн йорял келдг дасий?"

МОБУ «Троицкая гимназия имени Б.Б. Городовикова»

Кичǝлин төр:

"Үрвр болн йөрǝлин цаас кедг дасий"

2 класс

Багш:

Алга Бүүрчән Байрта

с. Троицкое, 2018

Кичәлин төр: Үрвр болн йөрǝл келдг дасий.

Эрдм-сурһулин күсл	Сурһмҗин күсл	Өсх, медрлән гүүдүлх күсл	Үзмлин дөңцл:	ТСО
1.Һарсн өдрин тускар медрл өгх;2.Күүкдин келлһ өргҗүллһн 2. Медсн,дассн төрәр дамшлтын көдлмш давллһн	1. Эк – эцкән, өөрхн үүрмүдән тевчәд, сән өдрт йөрәдг сурһмҗ өглһн	1. амн үгин болн бичмр келлһ олзлҗ чадлһн	1. Презентац, зургуд	1.Компьютер 2.Интерактивнсамбр

Кичәлин йовуд.

1. Кичәлд белдлһн:

1.Мендллһн

– Мендвт күүкд! Сууцхатн

- Яһҗ бәәнәт?

- Му биш сән (гем уга)

- Эндр мадн кичәлдǝн олн–зүсн көдлмш күцǝхвидн. Кех көдлмш олн, тегәд оньган өгәд намаг соӊстн. Түрүләд келлһǝн ясрулхмн .

2. Келнә ээдрлһ һарһлһн

1. Самбрт дарҗӊ бичәтә: СЛАЙД 1

Һǝрǝ, һар

Һаза һалун

Һалд һǝрǝджǝнǝ.

3. Күүндвр.

- Эндр ямаран өдрин то?

- Долан хоӊгин ямаран өдр?

а) Девтрин көдлмш

Багш: Девтртән цеврәр бичтн. Туула сарин хөрн тавн. Пүрвә өдр.

- Теӊгрин бǝǝдл ямаран?

- Һаза бүркг өдр болв чигн, мадн эндр кичәлән сәәнәр, байртаһар давулхмн.

4. Герин даалһвр бүртклһн.

- Герин даалһвр ямаран билǝ?

-Ода би таднд үгмүд келнǝв, тадн болхла хальмг келнд орчултн.

- Һарсн өдр, йөрǝҗǝнǝв, белг, иртн, гиичнр, эӊкр иньг, хǝǝртǝ үр, төрлǝч. Ут наста, бат кишгтә.

II. Кичәлин шин төр .

1.Күүндвр соӊслһн (аудирование)

- Күүкд, оньган өгǝд соӊстн.

- Ю соӊсвт?

- Кен күүндҗǝнǝ?

- Эн күүндврт юуна туск келгдҗәнә?

2. Нүүрәр умшлһн.

Орчуллһн. СЛАЙД 2

- Өлзǝтин болн Үлмҗин күүндвр нүүрǝр умшхмн. Өлзǝт - Алина, Үлмҗ – Канр.

- Күүкд, эн күүндврт ямаран таньл үгмүд таднд харһв?

- Ямаран үгмүд медгдсн уга?

3. Толин көдлмш (девтрт бичлһн)

(үрвр, үрвр кеҗǝнǝв, эрк биш, хайг, йөрǝлин цаасн)

Эн үгмүдиг хамдан келхмн.

4. Текстǝр көдллһн.

- Кен һарсн өдрǝн темдглҗǝнǝ?

- Кенд Өлзǝт үрвр кеҗǝнǝ?

- Кедү часла ирхмби?

- Өлзǝтин хайг ямаран?

-Үлмҗд ю белдх кергтǝ?

III. Физминутк. СЛАЙД 3

5. - Үлмҗд ю белдх кергтә?

- Йөрәлин цаас.

- Йөрәлин цааснд ю мадн бичнәвидн?

- Йөрәлин үгмүд.

- Хальмг улс йөрәл ямаран болв чигн төрәр келдг бәәсмн. Ода болхла «Зулын йөрәл»

Санчр маднд келҗ өгх.

Зулын йөрәл Авсн нас йөрәллһн

Буур җил һарч Авсн насн өлзәтә

Ботхн җил орҗ Цаһан хаалһта болҗ,

Цуг әмтн зулан сәәнәр кеҗ гем – шалтг уга,

Менд амулӊ бәәҗ Менд амулӊ бәәтн!

Ут наста, бат кишгтә болтха!

IV. Проект белдлһн.

- Ода бидн үрвр болн йөрǝлин цаас кедг дасхмн. 1 баг – Өлзǝтин баг, үрвр белдх

2 баг – Үлмҗин баг, йөрǝлин цаас кех. Тана ширǝ деер цаасн, зусн болн иим бичǝтǝ үгмүд бǝǝнǝ. Эн үгмүд цуглулад, үрвр болн йөрǝлин цаас тогтатхм.

СЛАЙДЫ 4 - 5

- Нааран хǝлǝтн. Самбрт үрврин болн йөрǝлин цаасна үлгүрмүд өгәтә.

- Үрвр юунас тогтна?

- Яһҗ үрвр бичдмн?

Зура

Үрвр Йөрәлин цаасн

1.Кенд нерәдлһн 1. Үрвр келһн.

2. Йөрәлһнә учр. 2. Үрвр келһнә учр.

3. Дурдлһн. 3. Хайг, цаг.

4.Һаран тәвлһн. 4. Һаран тәвлһн.

Түрүлǝд үүрин нер бичх кергтǝ. Дарунь, кезǝ һарсн өдрǝн медүлтн. .Цааранднь хайган медүлх кергтǝ. Аштнь эврǝннь нерǝн бичтн.

- Йөрǝлин цаас белдхлǝ бас үүрин нер бичх кергтǝ. Энүнǝ хөөн йөрǝлин үгмүд бичхмн. Аштнь эврǝннь нерǝн бичтн.

Цаасан сǝǝхрүлǝд белдтн.

8. Проект харслһн.

- Ода Өлзǝтин баг самбрт һарад, үрврǝн умшх.

- Үлмҗин баг һарад, йөрǝлин цасан умшх.

9. Дун «Һарсн өдр».

10. Кичәлин ашлвр.

- Эндр кичǝлдǝн ю кедг дасвидн?

-Ямаран шин үгмүдлǝ таньлдвт?

11. Герин даалһвр.

- Гертǝн шин үгмүд дастн.

12. Кичǝлин темдгүд.

- Эндр йир сǝǝнǝр көдлвт. Би таднд сǝн темдг тǝвҗǝнǝв.

13. Рефлексия.

- Кичǝл таасгдсн болхла …

Ө: -Алло, Үлмҗ, менд!

Ү: - Менд, Өлзǝт!

Ө: - Үлмҗ, эн нарн өдрлǝ, нанур күрǝд ир. Би чамдүрвр кеҗǝнǝв.

Ү: - Юн болв?

Ө: - Би һарсн өдрǝн темдглҗǝнǝв.

Ү: - Кедү часла ирхмби?

Ө: - Өрүн арвн часла.

Ү: - Ханҗанав. Эрк биш ирнǝв.

Ө: - Чи мини хайг эс меднч?

Ү: - Меднǝв. Пушкина нертǝ уульнц, тавдгч гер.

Ө: - Не, би чамаг күлǝҗǝнǝв, сǝн байрта харһий!

Ү: - Сǝн бǝ!

Шулуһар йөрǝлин цаас белдх кергтǝ.

Толь - словарь

Үрвр – приглашение

Үрвр кеҗǝнǝв - приглашаю

Эрк биш – обязательно

Йөрǝлин цаасн – поздравительная открытка

Хайг– адрес

День рождения–Һарснөдр,

Отмечают - темдглнǝ,

Поздравляю - йөрǝҗǝнǝв,

Подарок - белг,

Приходи - күрǝдир,

Приходите - иртн,

Жду - күлǝҗǝнǝв,

Гости - гиичнр,

Милый друг - эӊкриньг,

Дорогой друг - хǝǝртǝүр,

Родился - төрлǝч.

- Юн болв?