Тема: Г. Лотфи «Песн?к бел?н ?нис?» хик?ясе
Максат: 1. Укучыларны? кошлар турында булган белемн?рен актуальл?штер?, ?йр?нелг?н лексиканы актив с?йл?мг? керт?; “Песн?к бел?н ?нис?” текстын а?лап укуларына иреш?.
2. Диалогик с?йл?мне ?стер?; укучыларны? фикерл?? ??м ишетеп а?лау с?л?тл?рен ?стер?.
3. Кошларга карата сакчыл караш т?рбиял?? ??м ярд?м ит? хисе уяту.
Д?рес тибы: ЛКФ
Сыйныф: Ф?н: ?д?би уку
?и?азлау: д?реслек, кош р?семн?ре, «Кызыл китап», презентация, ноутбук
Д?рес барышы.
I. Мотивлаштыру-ориентлашу.
1) Психологик у?ай хал?т тудыру.
2) Дежур укучы бел?н ??г?м?
2. Аудирование.
Прослушайте и укажите слова со звуком [?]
?йд?, ?г?р, май, эш, песн?к, т?р?з?, к?рше, ошый, ботка, ?й, чыпчык.
Укажите слово, лишнее в логическом ряду.
Карга, чыпчык, кош, сандугач, песи, саескан, песн?к, аккош, к?г?рчен.
3. Уку м?сь?л?сен кую.
-Б?генге д?рест? без кошлар ??м аларга ярд?м ит? турында с?йл?шербез.
II. Уку м?сь?л?сен адымлап чиш?.
1. Фонетик зарядка. Тиз?йткечл?р ?йт?.
- ?йд?гез , бераз телл?рне шомартып алыйк ?ле.
1) Тук, тук,тукран
Тукылдатып утырам.
Мичт? б?леш пеш?ме?
Шуны к?теп утырам.
2. ?й эшен тикшер? (диалоглар)
?зб?я
3. Р?сем буенча эш.
- Т?р?з? каршына нинди кош килг?н ик?н, табышмакны ты?лагыз ?ле.
Т?шл?ренд? кояш т?се
Аркасында яз т?се.
Кышын т?р?з?м? килеп:
“Таныйсы?мы?” ди т?сле.
4. Д?реслек бел?н эш.
- Д?реслект?ге р?семг? карагач, сезд? нинди фикерл?р туды. Шуларны ?йтегез ?ле. (??мл?л?р т?зеп ?йт?)
а) Урамда к?н салкын, ч?нки т?р?з?г? боз каткан.
б) Кыз кыска ?и?ле футболка киг?н, дим?к, ?йд? бик ?ылы.
в) Урамда т?р?з? каршысында кош утыра. Ул ту?ган, ахры.
5. Д?реслект?ге текст буенча эш.
1) ?рн?к уку
2) с?злек ?стенд? эш.
3) бирелг?н с?зл?р бел?н с?зтезм? т?з? , аннан со? ??мл?л?р т?зеп ныгыту.
4) текстны эчт?н уку.
5) кычкырып , с?нгатьле итеп уку (1 -2 укучы) .
6) русчага т?р?ем? итегез;
- Кыш к?не иде.
- К?нн?р салкынаеп китте.
- Берк?нне ?нис?л?рне? т?р?з?сен? бер песн?к килеп кунды.
- Песн?к бик шатланды.
- Ул ?нис?г? иял?ште.
7) Тексттан табып, татарча ?йтегез
- Начала клевать оконное стекло.
- Она открыла форточку и положила кусок жира.
- Взмахнув крыльями, поблагодарила.
- С тех пор синица в одно и то же время прилетала к окну.
- Потом она из открытой форточки начала залетать в дом.
8) Эчт?леге буенча с?йл?шегез ( диалог т?з?)
Т?б?нд?ге сорауларны бирерг? була:
-Бу х?л кайчан була ? (Бу х?л кыш к?не була )
- К?н нинди була ? ( К?н салкын була)
-Т?р?з?г? н?рс? кунды ? (Т?р?з?г? песн?к кунды)
-?нис? ?нисенн?н н?рс? дип сорый?( - ?ни, песн?к ниг? т?р?з?не чукый?- дип сорый.)
- Ни ?чен песн?к ?нис?л?рне? т?р?з?сен чукыган? ( Ч?нки аны? ашыйсы килг?н)
- ?нис? песн?кк? ашарга бир?ме ?( ?йе, ?нис? песн?кк? ашарга бир?)
- Ул а?а н?рс? бир? ? ( Ул а?а май бир? )
- Песн?к майны ашыймы ?( ?йе, песн?к майны ашый )
- Кош ?нис?г? р?хм?т ?йт?ме ? ( Кош ?нис?г? р?хм?т ?йт? )
- Песн?к ?нис?г? иял?штеме? ( Песн?к ?нис?г? иял?ште )
9) ?нис?г? б?я бир?.
- ?нис? д?рес эшл?г?нме? (?нис? д?рес эшл?г?н )
- Укучылар, ?нис? яхшы кызмы ?( ?йе, ?нис? яхшы кыз )
- Тагын ?нис? нинди кыз? ( игътибарлы, т?ртипле, ярд?мчел, т?рбияле, м?рх?м?тле, игелекле, яхшы к??елле кыз)
- Сез ?нис? бел?н дус булыр идегезме? (?йе, без ?нис? бел?н дус булыр идек)
6. Физминутка.
7. Кошларга ярд?м ит? турында ??г?м?.
-Укучылар, кошлар ?чен ачлык куркынычмы, ?лл? салкынмы?
- (?аваплар ты?лана)
- Безд? кышлаучы кошларны суыклар куркытмый, ? мен? ачлык — аларны? и? явыз дошманы. 10 песн?кне? бары тик 1-2се ген? кышны ис?н-сау чыга ала.
- Укучылар, дим?к, без сезне? бел?н кошларны ачлыктан коткару ?чен нишл?рг? тиеш? ( ?имлекл?р ясарга, кошларны ашатырга тиеш )
-Д?рес ?йт?сез. Канатлы дусларыбыз безне? ярд?мг? мохта? (Крылатые друзья нуждаются в нашей помощи). Мен? шу?а к?р? д? без кошлар турында даими кайгыртырга, ?имлекл?р ясап эл?рг? тиеш булабыз.
- ?имлекл?рне н?рс?л?рд?н ясап куеп була ик?н? (Из чего можно сделать кормушки?) (?аваплар ?йтел?)
-?йд?гез экраннарга карыйк. Кошлар ашхан?сен, р?семн?рд? к?рс?телг?нч?, т?рлеч? эшл?рг? м?мкин. Моны? ?чен кибетт?н сатып алган сок коробкалары, пыяла банка да файдаланырга була.
- ?имлекне сез кайларга куясыз? (?аваплар ты?лана)
- ?г?р д? агач ботакларына элс?гез, кошлар агачларда кышлый торган зарарлы б???кл?рне д? ч?плил?р.
-?им итеп н?рс?л?р салырсыз?
-?йе, и? ?йб?т ризык – к?нбагыш, кавын, карбыз, кабак орлыкларын да кошлар яратып ашыйлар. Песн?кл?рне? ис? и? яраткан ашы – ту? май, ит, сыр. Чыпчык, песн?кл?рд?н р?хм?т ишет? ?зебезг? ?к р?х?т булыр.
- ? сез ?зегез кошларга ярд?м ит?сезме? ( ?йе, без кошларга ярд?м ит?без).
-Ничек итеп ярд?м ит?сез ик?н?
9. Татарстан Республикасыны? Кызыл китабын к?рс?теп ?т?.
- Белгечл?р билгел?г?нч?, х?зерге вакытта ?ир шарында ??р кешег? якынча 50 кош туры кил?. Л?кин кошларны? к?бесе “Кызыл китап” ка кертелг?н, дим?к, алар азайган диг?н с?з. (По словам специалистов, в настоящее время на нашей планете Земля одному человеку приходится 50 птиц. Многие птицы занесены в «Красную книгу», это говорит о том, что некоторых птиц осталось очень мало) Кызыл китап безне кис?т?:
Кошларга таш атма,
Баласын елатма,
Таш атма кошларга, атма син.
Кошлар бит – дуслары?
Буранлы кышларда
Ярд?м ит, аларны сакла син.
III. Рефлекция ?леше.
- - Б?генге д?рест? без н?рс? турында с?йл?штек? Сез н?рс?л?р белдегез?
2. Сорауларга ?авап бир?.
1. Кышлаучы кошны атагыз
а) песн?к
?) сыерчык
б) торна
в) сандугач
2. К?чм? кошны табыгыз.
а) тукран
?) сыерчык
б) саескан
в) к?г?рчен
3. Кайсы кошны? т?ше сары?
а) к?г?рчен
?) сыерчык
б) песн?к
в) торна
IV. Билге кую ??м ?зб?я
V. ?й эше: 1) хик?яне с?нгатьле укырга (йомшак укучылар ?чен)
2) Син кошларга ничек булышасы?? Диалог т?зеп, ипт?ше? бел?н с?йл?шерг? ?йр?нерг?