?зін –?зі тану саба?ыны? жоспары
Мектеп №3 ?арабалы? орта мектебі
Мерзімі 20. 11.2015
№ 11 саба?
Та?ырып Кешірімділік- к??іл ке?дігі
??ндылы? д?рыс ?рекет
?асиеттер: кешірімшіл болу,жанашырлы?, шынайылы?
М??алім Кульжабекова А.Б.
Сынып 8 сынып
О?ушылар саны: 21
Саба? ма?саты: Кешірімділікті? адам ?міріндегі ма?ыздылы?ы туралы т?сініктерін ке?ейте отырып д?рыс ?рекет ??ндылы?ын ашу.
Міндеттері:
1. «кешірім», «кешірімділік», «кешірім с?рау» ??ымдарыны? м?ні мен ма?ызыны? тікелей адам?а немесе айнала ?орша?ан орта?а тигізетін ?серін ??ындыру.
2. Жа?сыдан жаманды ажырата білуге, шынайы, кешірімді болу?а т?рбиелеу.
3. Айналада?ы адамдар?а,дос?а, жан?я м?шелеріне ?арапайымдылы?пен, т?сінісушілікпен,жанашырлы?пен ?арау?а да?дыландыру;
Ресурстар(??ралдар, м?ліметтер
Саба? барысы:
- ?йымдастыру кезе?і. Тынышты? с?ті
Баяу ?уенмен айтылады. «Орман?а саяхат»
Денелері?ізді т?зу ?ста?ыз. К?здері?ізді жабы?ыздар. Тере? тыныс алып елестеті?іздер.
?азір біз бірге орман?а саяхата барамыз. Елестетіп к?рі?іздер, сіздер орындары?ыздан т?рып, сыныптан шы?ып, дала?а шы?ты?ыздар. Дала?а шы??анда сіздер таза ауаны сезінді?іздер, осы ауамен тере? тыныс алып, беттері?е к?н шуа?ыны? жылуы сезіледі. Орман?а ?арай ба?ытта?ыздар. Орман?а кіріп, жан жа?тары?ыз?а бір ?ара?ыздар. Айнала тол?ан ?сем, т?рлі т?сті г?лдер. Таза ауамен та?ы да тере? тыныс алы?ыздар. ?ара?ыцздар сіздер г?лді к?рді?іздер. Осы г?лге жа?ындап г?лді? хош иісін иіске?іздер. Орманда ??старды? ?ні, а?аштарды? иісі, ж?ндіктерді? тынысы сезіледі. А?аштар?а ?ара?ыздаршы, олар биік ж?не ?лкейіп бара жатыр. Сіз ?зі?ізге бір а?ашты та?дап, сол а?ашты? ?асына жа?ында?ыз. А?ашты а?ырын ??ша?тап т?ры?ыз. А?аш сізге ?з энергиясын береді. А?ырындап а?ашты жіберіп, а?ашты? астына отыры?ыз. Жан – жа?ы?ыз?а ?ара?ыз. Орман ішіндегі тіршілікті к?ріп т?рсыз ба? Осы ?алыпта біраз отыры?ыз. Б?л сізді? а?ашыныз. Б?л а?аш?а сіз ?ала?ан уа?ыты?ызда келе аласыз. Орманны? таза ауасымен та?ы да тере? тыныс алып, арт?а ?айту?а дайындалы?ыз. Келген жолдары?ызбен орманнан ?айта шы?ы?ыз. А?ырындап мектепке кіріп, ?з кабинетімізге кірейік. ?з орынымыз?а отырайы?. Осы сезіді ж?ректері?ізде са?та?ыздар.
2.?й тапсырмасын тексеру. 40-бет
М.Ма?атаевты? «Ж?рейік,достар,к?нде ?стіп» ?ле?ін о?ып, берілген с?ра?тар бойынша дайындалып келу тапсырыл?ан.
-Адамдар арасында?ы ренішті? тууына не себеп болады?
-Адам адам?а тек ?уаныш сыйлауы керек деген пікірді кім т?йіндейді?
-Біреуге ?кпелеп,ренжіген кездері? болды ма? Ондайда ?здері?ді ?алай сезінді?дер?
Ендеше ?орытындылайы?.Адамдар?а ренжу,?кпелеу-еш пайда ?келмейді. К?йзеліске апарады,денсаулы??а зиянын тигізеді,отбасыны? берекесін алады,ж?ректі ?атайтады.Сонды?тан адам адам?а т?сіністікпен, кешірімділікпен, жылы с?збен ?арым-?атынас жаса?аны ж?н.?олымыздан келгенінше куаныш сыйла?ан д?рыс,сонда адами ?асиеттерімізді,адамгершілігімізді жо?алтпаймыз.
Саба? барысын талдау:
О?ушыларды? к??ілін саба??а дайындау, ішкі тынышты?тарын орнату.
Адамдар арасында?ы ?арым-?атынасты? ма?ыздылы?ы туралы, рухани адамгершілік мінез ?алыптастыру ма?сатында с?ра?тар ?ойылды.
- Д?йекс?з
«К?ншілдік - ?згені? мы?тылы?ы мен ?зі?ні? ?лсіздігі?ді
мойындаудан ту?ан ??былыс» Б. Момыш?лы
Д?йекс?зді? ма?ынасын кім ?алай т?сінеді?
?л балалар ?айталайды, ?ыздар ?айталайды, барлы?ы т?гел ?осылып айтады.
К?ншілдікті? жа?ымсыз мінез екенін, жа?сылы? ікелмейтінін о?ушыларт?сінді.
- М??алімні? сыйы «Ба?ытсыз бай»
Ертеде жал?ыз басты бір бай ?мір с?рді. Оны? туыс?аны да, баласы да жина?ан мал м?лкі мен а?шасы еді. Соларды баладай м?пелеп к?тетін. Бір к?ні ол жалшысыны? к??ілді к?лкісін естіп оны? ?йін айналшы?тап ты? ты?дады. Біра? мардымды еште?е ести алмады. Ол ертесіне жалшыны т?нні? ортасына дейін босатпай ?бден ж?мыс?а салды. Біра? кешегі к?лкі та?ы ?айталанды. Дегбірі ?ашып шыдамсыздан?ан бай енді “мынау мені? ?азынамнан ?рлап ж?р, сол ?шін ?йіне барып м?з болып жатыр” деген жаман ой?а кетті. Ол жалшысыны? есігін бір теуіп кіріп барды. С?йтсе жалшысы екі баласын ар?асына мінгізіп алып, ?зі ат болып ойнап ж?р екен.
— А?ыма?, б?гін ?ирала?дап д?рыс ж?мыс істемеді?! Т?німен мына м?рынбо?тары?ды ойнатамын деп шаршайды екенсі? ?ой! — деп а?ырды.
— ?ожайын, осы екі балапанымды к?ргенде шаршау, уайым дегенді ?мытып, ты?айып, сергіп ?алам, — деп байыпты ?алпынан жазбай жауап берді малайы.
— На?ыз а?ыма? екен! — деп ?йден атып шы??ан бай енді “мен кеш кіріп ?алдым ба екен, ол ?рла?ан а?шасын ты?ып ?лгерді де, ма?ан сыр бермей отыр с?мпайы” деп к?дігінен арыла алмай-а? ?ойды.
Екінші к?ні жалшы та? ат?анша ж?мыс жасады. Біра? ол еш реніш білдірмей ?йіне ?айтты. Бай со?ынан б??пантайлап барып та?ы ты? ты?дады. ??ла?ына шы?ырла?ан а?ша мен сылдырла?ан к?міс те?гені жалшысы санап жат?андай естіліп кетті. Ол та?ы да есікті бір теуіп кіріп барды. Екі баласын екі жа?ына алып ?аннен ?аперсіз рахаттанып ?йы?тап жат?ан жалшысын к?ргенде не істерін білмей ?алды. ?н-т?нсіз білдіртпей ?йден шы?ып кетті. Сонда да к?дігі сейілер емес.
Ертесіне жалшысыны? к??ілді, сергек ?алпы бай?а ?зін маза? ?ылып т?р?андай к?рініп кетті. Бай а?ыры:
— Мені? ?азынамнан біраз ?аражат жо?алды. Соны сенен бас?а ешкім ал?ан жо?. Себебі сен ?немі к??ілді ж?ресі?, ты??ан а?ша? бол?ан со? к??ілі? то? боп ж?р, — деді.
Сонда жалшысы:
— ?ожайын, жа?дайы? сорлы ??лдан да жаман-ау. К?нде кешке ?йімді торауылдайсы?. Мені? байлы?ым екі балам мен жан жарым ж?не денсаулы?ым мен ?ара к?шім. ??ланиектеніп та? ат?аннан кеш бат?анша т??ірімнен осы байлы?ымнан айыра к?рме деп тілеймін. Сонды?тан мен ба?ыттымын, к??ілдімін, — деп жауап берді.
Не дерін білмеген бай ?н-т?нсіз ?алды. “Япырмай, шынында да мына ?ара ??л ба?ытты. Мен сия?ты ?ыз?анатын байлы?ы да жо?. Байлы? ма?ан ба?ытсызды? ?шін біткен бе? Басым ауырып кетті”.
Осы к?ні жалшы ?йіне ерте ?айтты. Оны? сыртынан ?арап т?р?ан бай алдынан ж?гіріп шы??ан екі баласына ?ызы?а ?арап ?алды…
С?ра?тар:
Мазм?нына: Балалар а?ыз не туралы?
??гімедегі ?андай кейіпкерлерді бай?ап отырмыз?
??ндылы?тар?а: Б?л ??гімеде жалшы байды? к?зін не н?рсеге жеткізді?Бай не себепті ?зіні? мінезін ?згертті деп ойлайсы?дар?
?мірмен:Осындай о?и?а ?мірлері?ізде кездесті ме? Сіздер ?шін ба?ыт деген не?
Кейіпкерлерді сипаттай отырып,?ігімені? негізгі идеясы ашылды. Не н?рсені болмасын жете т?сіну ?шін адам ?зі ойланып, жан –жа?ында?ы адамдар?а, оларды? іс-?рекеттеріне зер салу керек.
О?ушылар ата-ана ?шін ба?ытты? не екенін т?сінді.
- Шы?армашылы? ж?мыс, топты? ж?мыс.
- «?ана?ат ?ыл басы?да?ы ба?ы?а»
-Бейнероликті? негізгі та?ырыбы не деп ойлайсыздар?
- Б?л бейнероликтан ?андай ?сер алды?дар?
-Баланы? іс- ?рекетін ?алай ба?алайсыздар?
Хат жазу. Бейне роликтегі бала?а«?ана?ат ?ыл басы?да?ы ба?ы?а» атты хат жазу
6. Топпен ?н айту
Ба?ыт деген.
?ле?ді жаз?ан: М??а?алиМа?атаев
Ба?ыт жайлы мені? мынау білгенім
Ба?ыт деген бірде шатты? бірде м??.
Ба?ытты сол-б?рі кетіп т?ндерін
Ба?ыт іздеп азаптанса кімде кім.
?-сы:
Ба?ыт деген сені? бала к?ндері?
Ба?ытсыз-а? ба?ытты боп ж?ргені?.
Ба?ытын да бас?асын да білмеуі?
Ба?ытсыз-а? ойнап к?лгені?.
Ба?ыт деген ?ркімдерге бір арман
Сол арманны? шы??ан жер ??мардан.
Ал мен ?шін е? ба?ытты к?ндерім
Б?л ?мірде ба?ыт іздеп ж?ргенім.
?-сы:
- ?й тапсырмасы
1-топ:«Кешірім с?рау» та?ырыбына бейнеролик жазу.
2-топ: К?рініс дайындау. Павлик футболды ?те жа?сы ойнайды, жылдам ж?гірді, к??ілді бала болды.Бір к?ні, футбол ойнап ж?ріп, жанынан ая?ын сылтып басып бара жат?ан ?йелді к?реді. Павлик о?ан сауса?ын шошайтып, оны маза? ?ылып, ?атты к?лді. ?йел Павликке ?арап, басын шай?ады да, ж?ріп кетті.Біра?, бір к?ні доп ойнап ж?ріп, ш??ырды к?рмеді. Доп ?уып ж?ріп, ш??ыр?а ??лап, ая?ын сындырады. Павлик ауруханада ?те ?за? жатады. Сосын, жазылып шы?ады. Бір рет ол сонда?ы ?йелді кездестіріп, о?ан жа?ындап келіп, кешірім с?рады.
3-топ: «Досты?» туралы ма?ал- м?тел кітапшасын жасау.
О?ушыларды? шы?армашылы?, ізденімпазды? ?абілетін арттыру ма?сатында берілді.
- Со??ы тынышты? с?ті. Баяу музыка ыр?а?ымен к?здерімізді ж?мып, б?гінгі саба?та?ы айтыл?ан жа?сы ?асиеттерді ж?регімізге т?йіндейік. К?здері?ді ашу?а болады. Саба??а рахмет!