"Мені? атым ?ожа" сын т?р?ысынан ойлауды дамыту саба?ы

Саба?ты? та?ырыбы:  Б. Со?па?паев “Мені? атым ?ожа”

Саба?ты? ма?саты:

1. Шы?арманы сын т?р?ысынан  ба?алай білуге ?йрету, ізденгіш ?асиеттерін дамыту, арттыру.
2. О?ушыларды? тіл м?дениетін арттыру, пікір айта білуге да?дыландыру.
3. Адамгершілікке, адамдар арасында?ы ?арым-?атынас формаларын ме?геруге баулу.

Саба?ты? т?рі: ?айталау, жина?тау саба?ы.

Саба?ты? ?дісі: Сын т?р?ысынан ойлауды дамыту.

К?рнекіліктер:  К?ркем ?дебиет, на?ыл  с?здер жина?ы, карточкалар.

Саба?ты? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і (1 минут)

ІІ. “Ой ша?ыру” (?ызы?ушылы?ты ояту сатысы), (2 минут)

    ?мір – м??гі, уа?ыт м?мкін, елес,

    Кел, болаша?! Сауы? ??р, к?лкі?е к?ш!

    Бір к?н шы?са, бір к?нні? батуы аны?,

    Екі к?нні? т?руы м?мкін емес, - деп М??а?али а?алары? жырла?андай, с?з ??діретіні? м?нін т?сініп, ?демі де, ?депті, с?лу да ойлы с?йлей білуге ?йренейік! ?рине, ?деби с?йлеуді? негізгі б?ла?ы – кітап. Ендеше, сендер, кітапты жай о?ып ?оймай, онда?ы с?з, с?йлемдерге назар аудары?дар. ?азіргі с?ттен бастап осы с?зді? сыры ?з ?олдары?да. ?ане, кім кітап туралы на?ыл с?здер біледі?

ІІІ. “Топтастыру “

(?ш  топ?а  да тапсырма беріледі)

І- топ “Т?бінде адам  болатын  бала”

ІІ- топ “?ожа – жа?сы бала”

ІІІ – топ “?ожа – тентек бала”

Топ м?шелері ойын ?орытып, жаз?андарын та?та?а іледі. ?р топты? лидері ?з тапсырмаларын ?ор?айды.

І?. “Еркін жауап”

І – топ “?ожаны? сот?ар  болуына себеп н?рселер”

1. ?жесіні? еркелетуі
2. ?кесін са?ынуы
3. Анасын  ?ыз?ануы
4. Жантас сия?тыларды жек к?руі
5. ?зіні? менмендігі
6. Еркелігі, балалы?ы

ІІ – топ “?ожаны? ?депті жол?а т?суіне  себеп н?рселер”

1. Анасын аяуы
2. С?йбек ?арт, Оспанов  айт?ан  естеліктер
3. Май?анованы? педагогикалы? ке?естен шы?ып бара жатып айт?ан с?здері
4. ?жесін сыйлауы
5. Болаша?ын ойлауы
6. Жанар?а ?нау ?шін

ІІІ – топ “?ожаны Май?анованы?, Жантасты? ?натпау себебі, Оспановты?, Анфиса Михайловнаны?, Жанарды? ?нату  себептері”

1. Май?анова ?тірік айт?анды?ы, сумкасына ба?а сал?анды?ы ?шін ?натпады.
2. Жантас ?зінен жо?ары, жа?сы о?ы?анды?ы ?шін ?натпады.
3. Оспанов, Анна Михайловна бала жанын т?сіне білді.  ?ділдігі, зеректігі, балалы? ?ылы?тары ?шін ?натты.
4. Жанар ?здік о?ы?анды?ы. ?ділдігі, ?сек-?тірік айтпайтынды?ы ?шін ?натты.

?. Сергіту с?ті (Барлы?ына)

Мынау кім?

1. Біреуді біреуге атыстырып, от тастап ж?ретін ?у, саба? ?стінде сыбырлап, сыпсы?да?ыш (Жантас)
2. Біз екеуміз таныс шы?армыз деймін. Отыр. (Май?анова)
3. Мен о?улы? емес, ?ант аламын. Сізді? не шаруа?ыз бар, ?оя  бері?із.  ( ?ожа)
4. Мен сені? ?ке?е ?арыздар адаммын.  Мені? мойнымда оны? тиын емес, те?ге емес, ба?андай бір ?арасы ж?р. ?ке? сені? парасатты, а?ылды жігіт еді. (С?йбек ?арт)
5. ?у жал?ыз, сені?- а? к?йігі?ді тартып ?летін болдым-ау! Осы сен не боп барасы? к?ннен – к?нге. ?ялмайсы? ба бір мезгіл елден, ж?рттан. (Анасы)
6. Шыбыным, жал?ыздан – жал?ыз отырып та адам жиналыс ?ткізе ме екен? (?жесі)

?І. “Т?сініктеме к?нделігі” (карточкада?ы ойды жал?астыру)

       Берілген ?зінді бойынша ?андай о?и?а екендігін аны?тап, ?з пікірі?ді ?осып, ??гімелеп жаз.

І-топ   ?ожаны? ?ай с?ті  бейнеленген?

“Т?бемнен шатыр етіп, жай т?скендей болды. Не істерімді білмеген ?алпымда орнымнан с?йретіліп т?регеле бердім. Ма?дайымнан б?р? етіп,  суы? терім шы?ып кетті. Ох, шіркін-ай!”

(Орыс ?дебиетінен А. Михайловна А.С.Пушкинні? “?ыс?ы кеш” ?ле?ін жат?а с?ра?анда, саба??а дайынды?сыз келген ?ожа ?атты ?ысылады. ?ор?ып емес, ?зі жа?сы к?ретін м??алімді ренжітіп алмакс ?шін...

?ожа  - ?яты бар, а?ылды, жа?сы к?ретін адамын ренжіткісі келмейді.)

ІІ -топ   ?ожаны? ?ай с?ті  бейнеленген?

“Есікті аша бергенімде, тынысым м?лде бітіп, ж?регім то?тап ?ал?андай болды. Сол кездегі келбетім к?лдене? к?зге тірі аруа? т?різді ?ыбырла?ан бірде?еге ??сар деймін...”

(Май?анованы? сумкасына ба?а салып жіберіп, ол шошынып ауырып ?алып,  екі к?н ж?мыс?а шы?пай ?алып, мектеп бір шулады. Б?кіл мектепті да??аза ?ыл?ан бала уа?и?асы мектепке анасын келтіртеді. ?ожаны? анасына кездесер с?ті.

?ожа – а??ау, балалы?тан шалалы?ы басым. Орынсыз істе ?кіне алады. Еркелігі басым бала.)

ІІІ – топ “ ?ожаны? ?ай с?ті бейнеленген?”

“Кешкі астан кейін т?р ?йге кіріп, шамды жа?тым да, сырттан еште?е к?рінбестей етіп. Терезе перделерін т?сірдім. Б?рышта кісі бойы айна т?р...”

(Б?л ?ожаны? “??пия ке?ес” ?ткізетін б?лмесі. Ке?есті бір са?аттай ?ткізді. А?ыры мына т?жырым?а келді.

1. Т?ртіпсіздік кісіні жекс?рын етеді, ?рі адам келешегі ?шін зиян
2. ?р т?ртіпсіздік ?ылы?ы ?шін жазалану керек.
3. Жаман адаммен дос болмау керек.
4. Саба?ты жа?сы о?у.
5. Осыларды? б?рін м?лтіксіз орындау.

(?ожа – алдына міндет ?ойып, сол жолда ма?сатына жетуге тырысады. Ерік, жігері бар.)

?ІІ. Бес жолды ?ле?

1. Бір зат есім
2. Екі сын есім
3. ?ш  етістік
4. Ма?ыналы с?йлем (?анатты с?з, ма?ал  алу?а болады)
5. Та?ырыпты ай?ындайтын  с?зге синоним с?здер.

І – топ “?ожаберген”

1. ?ожаберген
2. Ал?ыр, а?ылды
3. Еркелейді, намыстанады, т?зелуге бет б?рады.
4. Мойнына алса адам  баласыны? ?олынан келмейтіні жо?.
5. А?ылды, ?діл, мейірімді, сезімтал, парасатты.

ІІ – топ “Жантас”

1. Жантас
2. С?мпайы, ?секші
3. Біреуді біреуге атыстырады, от салады, ?сек айтады.
4. Аузы – басы с?йре?деп ?сек айт?ан жа?сы ?ылы? емес.
5. Сыпсы?да?ыш, сума?ай, ?секші, судырла?, ?у.

ІІІ – топ “Жанар”

1. Жанар
2. ?здік, т?рбиелі.
3. Жа?сы о?иды, шынды?ты айтады, ?ділдік ?шін к?ресе біледі.
4. Жа?сылы?ты жанына жолдас етеді.
5. Е?бек?ор, ізденімпаз, ал?ыр, т?рбиелі, у?десіне берік.

?ІІІ. “Бейнелер с?йлейді”

(?р топ ?здеріне ?на?ан ?ожаны бейнелейтін к?ріністі? суретін салып ?ор?айды)

ІХ. “?нерлі ?рге ж?зер”

(Актерлы? ?абілеті? ?андай? ?йде м?тін мазм?ны бойынша алдын  ала дайындалып  келген к?рінстерін к?рсетеді)

Х. ?йге “Эссе жазу” 

“Ба?ытты балалы? ша?”  ?ожаны? кинофильмде жаза алма?ан шы?армасы.