Конспект урока на тему "Тасымал"

Сабақ жоспары

1.Пән аты: Қазақ тілі

Сабақтың тақырыбы: Тасымал

Сабақтың мақсаты:

1.Білімділік: оқушылардың тасымал туралы білімдерін кеңейту, жаттығу жұмыстары мен қосымша тапсырмалар арқылы бекіту.

2.Тәрбиелік: оқушыларды адамгершілікке, елжандылыққа тәрбиелеу.

3.Дамытушылық: оқушылардың тасымал және оның түрлерін түрлерін ажырата алу дағдыларын арттыру,деңгейлік тапсырмалар беру арқылы логикалық ойлау қабілеттерін арттыру, талдау дағдыларын арттыру.

Сабақтың типі: жаңа сабақты түсіндіру

Сабақтың түрі: дәстүрлі

Сабақтың әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, жаттығу, салыстыру.

Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты кесте,үлестірмелер.

Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті

Сабақтың барысы:

I.Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу

2.Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру

3.Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару

IV Жаңа сабаққа дайындық

1.Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты туралы хабарлау

V Жаңа тақырыпты түсіндіру:

Сөздің жолға симаған бір я бірнеше буынын келесі жолға тасымалдауға болады .

Сөздің жолға сыймаған бөлігін екінші жолға тасымалдау буын жігінен жасалады. Мысалы:са-бақ, мек-теп, таңер-теңгі, таң-ертеңгі. Мына сияқты санаулы сөздерде тасымал дауытыдан басталады: жу-ын, қи-ыр, ти-ын, бу-ын, жи-ын.

Мына төмендегі сөз түрлерін тасымалдауға болмайды.

1. Бір буынды сөздерді тасымалдауға болмайды. Мысалы:от,кел,ет, қарт,т.б.

2. Сөздің бір әрпін келесі жолға тасымалдауға болмайды. Сондай – ақ ата, аю, кею, сия, қия сөздеріндегі и,а,я,ю әріптерін тасымалдауға болмайды.

3. А.Құнанбаев, М. Жұмабаев деген сияқты қысқартылып жазылған кісі атын оның фамилиясынан бөліп тасымамдауға болмайды.

4. Қысқартылып жазылған өлшем атауларын (км, кг, г, м, см, мм, т.б) алдындағы саныннан бөліп тасымалдауға болмайды: 10кг, 25км.

5. Бас әріптері және бас әріп пен сөздің басқа буыны арқылы қысқарған сөздер тасымалданбайды. Мысалы: АҚШ, ТМД, ҚазҰУ, АлҰУ, т.б.

VІ. Түсінік тексеру

1.Оқулықпен жұмыс

310-жаттығу

* Суреттер топтамасындағы 13 – суретке қарап, мәтінді буынға бөліп көшіріп жазыңдар

311–жаттығу

• Екінші абзацтағы сөздерді буынға бөле отырып көшіріп жазыңдар. жазыңдар.

VІІ. Жаңа сабақты бекіту

1..Деңгейлік тапсырмалар:

І деңгей

1.Мәтінді тасымалдап жаз.

Екі жақ та қолға түскендердің қолдарын байлап, өз жағына қарай айдап әкетіп барады, әсіресе, иесіз қалған аттарды қуып жүргендер көп – ақ.

ІІ деңгей

1. Тасымал дегеніміз не?

2 Тасымалдап жаз.

Енесей қашуға жөнелген бір топ аттарды қуа жөнеліп еді,

мойнынан оқ тиіп,Енесейдің аты омақаса құлап, Енесей жерді сүзе құлады.

ІІІ деңгей

1.Тасымалдауға болмайтын сөз түрлерінің барлығын жаз.

VIІІ. Сабақты қорыту

7. Бағалау

8. Үйге тапсырма:

1Тасымал туралы түсінік.

2. 313 -жаттығу

Сабақтың тақырыбы: Абай Құнанбайұлы. « Қыс»

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: оқушыларға қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбайұлының өмірі мен шығармашылығы туралы әдеби білім беру, « Қыс» өлеңінің мазмұнын, тілдік ерекшеліктерін меңгерту.

2. Тәрбиелік: оқушыларға эстетикалық тәрбие беру.

3. Дамытушылық: оқушылардың шығармашылықпен жұмыс істеуіне ықпал ету,ойлау шеберлігін, сөйлеу мәдениетін жетілдіру.

Сабақтың типі: жаңа сабақ.

Сабақтың түрі:

Сабақтың әдіс-тәсілі: сұрақ-жауап, мәнерлеп оқу, әңгімелеу, түсіндіру

Сабақтың көрнекілігі: «Абай» энциклопедиясы, ақын портреті, қысты бейнелейтін суреттер, тірек сызбалар.

Пәнаралық байланыс: тіл, тарих, бейнелеу өнері, саз өнері.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: 1.Оқушылармен сәлемдесу.

2. Оқушылардың сабаққа қатысын тексеру.

3. Оқушылардың зейіндерін сабаққа аудару.

ІV Жаңа сабаққа дайындық

1.Сабақ тақырыбын тақтаға жазу

2.Сабақ мақсатын түсіндіру

V. Жаңа тақырыпты түсіндіру:

1.Оқушылардың назарын тақтадағы тірек – сызбаға аудару.

А.Құнанбайұлы

прозасы

поэзиясы

поэмалар

өлеңдер

қарасөздер

2.Абай Құнанбайұлының өмірі мен шығармашылығы туралы мәлімет беру.

Құнанбай қажы туралы Абайдан артық ешкім айта алмас. Біздің білетініміз: Абайдың ақылды әкеден алған тәлімі, тәрбиесінің көп болғандығы.

Абай өлеңді бала кезінен-ақ сүйді. Әжесі Зере мен анасы Ұлжаннан көптеген әңгімелерді, естеліктерді,ертегі, жырларды тыңдап өсті.

Оқу дегенде, Абай не бары үш жыл мұсылманша, үш ай орысша оқыды.

Абайдың табиғат лирикасы:

VІ. Түсінік тексеру:

Суретпен жұмыс: сендер қыс бейнесін көз алдыларыңа қалай елестетесіңдер? Абай атамыз қысты қалай суреттеген екен?

Түсініксіз сөздермен жұмыс істеу.

Ұшпа – шашыранды бұлт. Шидем – қойдың жабағысынансыртын қаптап тіккен тон.

Қондыбай, Қанай – кедей ауылдың аттары.

VІІ Жаңа сабақты бекіту.

1. Өлеңді қандай бөлімдерге бөлуге болады?

(«Қыстың сипаты», « Қысқы ауыл»)

1. Оқушыларға әр бөлімді жеке – жеке оқыту.

2. Сатылай кешенді талдау арқылы өлеңнің теориялық мазмұнына көңіл бөлу.

Қыс

Өлең құрылысы

Көркемдеуіш құралдар

Тақырыбы мен идеясы

4.Сұрақтарға жауап беру: Не білдік? Не үйрендік? Не білгің келеді?

5.Оқушыларға әдебиет теориясынан білім беру.

1. Үй тапсырмасын беру:

1.Абай «Қыс» өлеңін жаттау, өлең соңындағы сұрақтарға жауап беру.