Конспект урока по татарскому языку "Кунак чакыру, кыстау ??м баш тарту формалары."

Татар теле

Тема. Кунак чакыру, кыстау ??м баш тарту формалары.

Д?рес  тибы: диалогик ??м монологик с?йл?м.

Максат. 1. А) Кунак чакыру, табынга чакыру, кыстау-сыйлау, сыйдан баш тарту, сыйны мактау формаларын диалогик ??м монологик с?йл?мд? куллану.

                    Б) Авыз ит, бер чынаяк ч?й, кыстатма, гафу ит, ?чпочмак, кыстыбый, б?леш, п?р?м?ч, т?мле, табын, кыстама, ашыгам   с?зл?рен кабатлау.

                   2. А) Тел этикетына ?йр?т?.

                        Б) Х?терне, аралаша бел?не, эмоциональлекне ?стер?.

                    3.А)  Татар халкыны? м?д?ни кыймм?тл?рен?, халык традициял?рен? х?рм?т хисе т?рбиял??.

                        Б) Балаларда кунакчыллык, ?д?плелек сыйфатлары, бер - бере?? ихтирам хисе т?рбиял??.

Д?рес барышы.

1. Оештыру ?леше.

1. Дежурны? рапорты.
2. –Балалар, б?генге д?рест? сез ?йр?нелг?н с?зл?рне кулланып “Туган к?н-к??елле б?йр?м” темасы ?стенд? эшне д?вам ит?рсез.

2. ?й эшен тикшер?.

1. “Таркалган с?з” уены.

3. Д?рес  темасы ?стенд? эшл??.

1. Укытучы Ш.Галиевне? “Кунаклар” шигырен укый.
2. ??г?м?:

• Шигырьд? кайсы ризык исемн?рен ишеттегез?
• Шигырьд? с?з н?рс? турында бара? 
• “Кунаклар” русча ничек була?
• ? сез кунакка й?рерг? яратасызмы?
• Кемн?рг? кунакка й?рисез?
• ? ?зегез кунакларны кабул ит?рг?, каршыларга яратасызмы? Сезг? кунаклар кил?л?рме?
• Сез аларны ничек, н?рс?л?р бел?н сыйлыйсыз?
• Шигырьд? “кыстатмагыз” с?зе бар, ул русча ничек була? (Не заставляйте не упрашивайте, не уговаривайте).
• Сез кунакларны ничек кыстыйсыз? Русча ?йтегез.
• ? татарча ничек кыстарга, чакырырга кир?к?
• Дим?к, безне? б?генге темабыз  нинди?    ......
•  
• 3.Сыйлау, кыстау формалары ?стенд? эшл??.

Интерактив тактада сыйлау-кыстау формалары бирелг?н:

-Табынга р?хим итегез!

-?йд?гез, р?хим итегез!

-Тагын бер чынаяк ч?й эчегез!

-Тавык итенн?н авыз итегез!

-Б?лешне ашагыз ?ле!

-?йд?гез, керегез, р?хим итегез!

-?йд?гез, утырыгыз, табынга р?хим итегез!

-Ашыгыз т?мле булсын!

1. ??мл?л?рне уку.
2. ??мл?л?рне т?р?ем? ит?.
3. “Д?рес т?р?ем?не тап” уены.
4. ??мл?л?р т?з?  ( бер-берсен кыстыйлар, р?хм?т ?йт?л?р).

-Тавык итенн?н авыз итегез!  ( Б?лешт?н, г?б?дияд?н, кыстыбыйдан, итле б?лешт?н, ч?кч?кт?н).

- Б?лешне  ашагыз ?ле!  ( Г?б?дияне, кыстыбыйны, ч?кч?кне, ашны, ?чпочмакны ?.б.)

                      5) Ситуатив к?нег?.

              ?йтик, сезне табынга чакыралар, сезне? вакытыгыз юк, ашыгасыз. Табын янына утырырга тел?м?г?негезне матур итеп ?йт? белерг? д? кир?к. Андый вакытта болай ?йтерг? м?мкин. Ист? калдырыгыз.

4. Сыйдан баш тарту формалары ?стенд? эшл??.

Интерактив тактада:

                        - Р?хм?т, башка вакытта.

                        - Р?хм?т, мин ашыгам.

                        - Я инде, кыстама, мин тук.

                        - Я?а гына эчк?н идем.

                        - Гафу итегез, минем вакытым юк, мин т?г?р?кк? ашыгам.

                        - Гафу итегез,мин я?а гына аш ашаган идем, бик зур р?хм?т сезг?!

                        - Р?хм?т, мин тук. Минем ашыйсым килми.

1. ??мл?л?рне уку.

2. ??мл?л?рне т?р?ем? ит?.

3. ??мл?л?р ??м диалог т?з?   ( бер-берсен кыстыйлар ??м баш тарталар) .

5. Ситуатив к?нег?.

Любой хозяйке очень приятно слышать хорошие слова. Как вы скажете, что все было очень вкусно? Как вы выскажете восхищение красотой накрытого стола?

(Слайд к?рс?т?.)

6. Диалогларны с?хн?л?штер?  (148 б. № 4), аларда кир?кле ??мл?л?рне табу.

Кунак туймаса да р?хм?т ?йтер.

-Нинди матур табын!

-?чпочмаклар  ( торт, .....) бик т?мле булды!

- Ризыкларыгыз шундый т?мле!

7. Диалог т?з?. Тер?к  схемалар:

А)  Приглашение – отказ – уговаривание -  соглашение.

Б) Приглашение – соглашение – угощение.

В) Приглашение – отказ – уговаривание -  отказ.8. 

1. Аудирование.
   1. Прослушайте и укажите выражения, которые употребляются при  угощении гостей.

Табынга р?хим итегез; ч?й бик т?мле булды, р?хм?т; ?йд?гез, бер чынаяк ч?й эчегез; я?а  гына ч?й эчтем; б?леш ашагыз ?ле; ч?й эчеп алыйк; р?хм?т, башка вакытта.

1. Прослушайте выражения отказа. Как вы измените предложения, чтобы выразиться вежливее.
2. Юк, мин ашыгам.
3. Кыстама, мин тук.
4. Мин я?а гына ч?й эчтем.
5. Мин я?а гына ашадым, ашыйсым килми.

1. 9. Ситуатив к?нег?.

К тебе пришли гости.

Б)  Как ты встретишь гостей?

В) Как ты пригласишь их сесть за стол?

Г) Как ты будешь их угощать?

• Упроси гостя выпить еще чаю.
•  Как поблагодаришь за угощения
• Сообщи, что ты любишь кыстыбый;
• - чак-чак–очень вкусное блюдо.
• Убеди:
• - ты не хочешь пить чай ( например, потому что спешишь);
• - ты не хочешь есть ( например, потому что сыт).
• Похвали, что все было очень вкусно.
• Уточни, действительно ли этот белиш с мясом.
•  
• 10.Йомгаклау.
• 11.?й эше. 148 № 1, 2 кабатларга;149 б. №6.