Д?рес барышы.
I.Оештыру ?леше.
Ис?нмесез балалар!
?йб?т ?тсен к?негез,
Ф?н серен к?п белегез.
?и?ел булсын укулар,
Матур булсын язулар,
Д?фт?р саен биш булсын,
?зен? тартып торсын.
-Бер-беребезг? карап елмаю б?л?к итик ??м д?ресебезне башлап ?иб?рик.
?йд?гез ?ле, матур итеп, б?генге к?нне,числоны языйк.
Ист? тотабыз:
Язганда д?рес утырам,
Тигез тора и?с?л?р.
Баш иелми, баш бармаклар
К?з читен? тис?л?р.
Ручканы мин д?рес тотам,
Д?фт?рне авыш итеп.
Яза башлыйм х?рефл?рне
Чиста ??м матур итеп.
Матур язу к?нег?е (карточкада): бирелг?н с?зл?р арасыннан предметны белдер?чел?рен ген? сайлап языгыз.
Кызыл, нарат, ?с?, урындык, ява, р?сем,,шакмаклы,лампочка, т?ртипле,абый,таш.
-Ни ?чен бу с?зл?рне сайлап яздыгыз? (кем? н?рс?? соравына ?авап бир?, предметны белдер?)
II.Белемн?рен актуальл?штер?.
Бу х?рефл?р арасында тылсымлы лары бар,уйлап карагыз ?ле кайсыларын сайлап язсагыз с?з килеп чыгар ик?н..??м бу с?з безне? б?генге темабыз булыр.
ВГИЖЗСЛЕДМР
-Нинди с?з килеп чыкты? (исем)
-Р?хм?т. Без б?ген д?рест? исем турында белг?нн?рне кабатларбыз. Тактада эленг?н ч?ч?кне? та?лары серле. Аны? артында сораулар. (??р бала чиратлап ?зл?ре тел?г?н та?ны алып сорауларга ?авап бир? баралар.)
Сораулар:
- Исем дип нинди с?зл?рг? ?йтел??
- Исемг? нинди сораулар куела?
3. Нинди исемн?р була?
4. Ялгызлык исемг? н?рс? атамалары кер??
5. Исем н?рс? бел?н т?рл?н??
6. Исем н?рс?не белдер??
7. Татар теленд? нич? килеш бар?
-Р?хм?т балалар. ? х?зер матур язу к?нег?енд?ге с?зл?рне? беренче х?рефл?рен ген? кушып укып карагыз ?ле. Нинди с?з килеп чыкты?(Нурлат)слайд
III-?йе, укучылар. Районыбыз к?нн?н – к?н ?с?, матурлана, берсенн?н-берсематур биналар калкып чыга. Без б?генге д?ресебезд? районыбыз буйлап бераз с?ях?т итеп алырбыз, бер ?к вакытта исем турында белг?нн?ребезне д? кабатларбыз.Нурлатка, ш???р буларак, 51 яшь тулабыел.
-С?ях?тебезне башлыйбыз.Юлыбыз ?и?ел булсынга ?ырлап барыйк.”Нурлатым” ?ыры.
1 тук. Беренче тукталышыбыз- элемт? б?леге. Районыбыз б?йр?ме турында элемт? б?леге аша х?б?р ?иб?рербез.(Слайдта элемт? б?леге к?рс?тел?)
а ) Карточкада язылган сораулар урынына тиешле исемн?р куеп, ??мл?л?рне тулыландырып язарга:
Без Нурлат районында яшибез. (н?рс??)к?нн?н к?н матура я,зурая бара. Анда к?пчелек (кемн?р?)яши.Районда (н?рс?л?р?)чиста, матур. Б?йр?мг? к?п (кемн?р?) килер.
б ) Сез бу х?б?рне кемн?рг? ??м кайларга ?иб?рерсез? ??р т?ркемг? икеш?р мисал языгыз.
Кеше исемн?ре:
Ш???р исемн?ре:
Авыл исемн?ре:
Газета-журнал исемн?ре:
? хазер без сезне? бел?н н?ти?? ясарбыз башта игътибар бел?н карыйбыз.
Кем? соравыны? кешене белдерг?н с?зл?рг? ген? куелуын а?лату.
- А) (1 слайд)
- Бу кем?
- Район башлыгыбыз Шарапов Наил Шакирович.
- Татарстанны? Президенты Минниханов Р?ст?м Нургалеевич.
- Татар халкыны? б?ек язучысы Габдулла Тукай.
?йд?гез ?ле берг?л?п н?ти?? ясыйбыз.Шулай итеп кешел?рне? исем, фамилиял?ре ничек языла?
- Зур х?рефт?н,? тыгын нинди с?зл?рне без баш х?рефт?н язабыз?
- Н?рс?? Соравыны? предметны белдерг?н с?зл?рг? куелуын а?лату.
Калын х?рефл?р бел?н бирелг?н с?зл?рг? сораулар куеп ?йтерг?.
Дуслар Агачлар
Урманнар Т?лке
Куян Балалар
Кошлар Балыклар
Бу с?зл?р арасыннан н?рс?? соравына ?авап бирг?нн?рен ген? ?йтегез ?ле ми?а.
Н?ти?? ясау: Исемн?р кем? н?рс?? соравына ?авап бир?.Н?рс?? соравын предметка гына куябыз, ? кешене белдерг?н с?зл?рг? Кем? Дип сорау куябыз.Ялгызлык исемн?р баш х?рефт?н языла.
С?ях?тебезне д?вам ит?без(?ыр “Нурлатым”)
2 тук. ? х?зер банкка кереп чыгыйк. (слайдта банк к?рс?тел?) Биред? саннар,цифрлар бел?н эш ит?л?р. Без ни ?чен керербез ик?н?
(Исемн?р берлек ??м к?плек санда кил?)
а) Берлек сандагы исемн?рне з??г?р, к?плек сандагы исемн?рне яшел т?ск? буярга.
им?нн?р
аю
?бил?р
кош
ч?ч?кл?р
китап
урманнар
кеше
балалар
б)Тиешле урыннарга кушымчалар ?ст?:
Нурлатта ун м?кт?п(л?р) бар.М?кт?п(л?р) зур ??м якты. ?ти ми?а ?ч китап(лар) б?л?к итте. Китапхан?д? китап(лар) к?п. Безне? сыйныфта биш
малай(лар) укый. Малай(лар) б?ген ярышка бардылар.
Н?ти?? ясау : Берлек сандагы исемн?р бер предметны, к?плек сандагы
исемн?р к?п предметны белдер?.
Сан бел?н килг?нд?, исемг? к?плек кушымчасы ялганмый.
Киттек алга таба(?ыр)
3 тук. ? х?зер район ?з?генд?ге и? к??елле урын-уенчыклар кибетен? кереп чыгыйк ?ле.
(слайдта уенчыклар кибете к?рс?тел?)
а ) Укучыларга уенчык лар таратыла. ??р укучы ?зен? туры килг?н уенчык исемен килеш бел?н т?рл?ндер?.
??р укучы ?з уенчыгына 1 ??мл? т?зи.
Н?ти?? ясау: ??мл?д? с?зл?рне б?йл?? ?чен исемн?рне килешл?р бел?н т?рл?ндер? белерг? кир?к, ? килеш бел?н т?рл?ндер? бел? ?чен килешл?рне ??м сорауларын яттан белерг? кир?к.
Иск? т?шер?.Укучылар ?авабы ты?лана.
Ял минуты (х?р?к?тл?р бел?н):
Бассейнга барабыз,
Колач салып й?з?без.
Й?з?без, й?з?без,
Арысак та т?з?без.
Арт бел?н д? й?з?без,
Ал бел?н д? чумабыз.
С?лам?т булабыз, дип,
Шатлана, куанабыз.
4тук. ? х?зер яраткан м?кт?бебезг? кайтабыз.(слайдта ?зебезне? м?кт?п р?семе)
б) Укучыларга карточкалар таратыла. ??мл?л?рне д?фт?рл?рг? к?череп, м?кт?п с?зен килешл?рен билгел?рг?.
М?кт?п- гыйлем учагы. М?кт?пк? ирт?р?к барыгыз, вакыты ?итк?нд? ?зегез белеп ?зерл?негез.
М?кт?пне бетерг?нн?н со? да китаптан аерылмагыз. М?кт?пт?н кайткач, китапны билгеле бер урынга куегыз. М?кт?пт? укуны? максаты-т?рбияле кеше булу.
? х?зер бу тукталышта сезг? тест эшл?? д? бирел?
1. Исем н?рс?не белдер?? Слайд
1) предметны? эшен
2)предметны? билгесен
3)предметны
?авап: 3)
2. Исем нинди сорауга ?авап бир??
1) Кем? Н?рс??
2) Нинди? Кайсы?
3) Ничек?
?авап: 1)
3. Исем ул –
1) с?зне? ?леше
2)??мл? кис?ге
3) с?з т?ркеме
?авап: 3)
4. Кайсы с?з уртаклык исем?
1) Идел
2)сандугач
3) Алсу
?авап: 2)
5.Исемн?р н?рс?л?р бел?н т?рл?н??
1)заман бел?н
2) зат-сан бел?н
3) килеш, сан бел?н
?авап: 3)
(Укучылар т?г?р?кл?р бел?н ?авап бир?)
IV Йомгаклау.
Укучылар, без б?генге д?рест? исем темасын кабатладык
Исем н?рс?не белдер??
- Аны? сораулары?
- Нинди исемн?р була?
- Исем н?рс? бел?н т?рл?н??
Юлыбыз т?мам. Район буйлап с?ях?т ит? берг?-берг? бик к??елле булды.
С?ях?тебезне ?ыр бел?н т?мамлыйбыз.(Нурлатым)
V. Укучыларны б?ял??
VI.?й эше:
Т?рле килешл?рд?ге исемн?рне кулланып, 6??мл? язарга.
Просмотр содержимого документа
«Исемне гомумил?штереп кабатлау »
3нче сыйныф
Тема: Исемне гомумиләштереп кабатлау.
Максат:1) исемнәрне гомумиләштереп кабатлау,өйрәнгән белемнәрен ныгыту, системалаштыру; 2) чиста һәм дөрес язу, сөйләм күнекмәләрен үстерү, төрле килештәге исемнәрне сөйләмдә дөрес куллану. 3) туган җиргә, туган телгә ихтирам, ярату хисе тудыру.Татар теленең сүз байлыгына соклану уяту. Ана теленә мәхәббәт тәрбияләү.
Җиһазлау, материал: сәяхәт картасы, райондагы күренешләр белән слайдлар, индивидуаль карточкалар, тестлар.
Дәрес тибы: йомгаклау дәресе.
Дәрес формасы: сәяхәт-дәрес.
Дәрес барышы.
I.Оештыру өлеше.
Исәнмесез балалар!
Әйбәт үтсен көнегез,
Фән серен күп белегез.
Җиңел булсын укулар,
Матур булсын язулар,
Дәфтәр саен биш булсын,
Үзенә тартып торсын.
-Бер-беребезгә карап елмаю бүләк итик һәм дәресебезне башлап җибәрик.
Әйдәгез әле, матур итеп, бүгенге көнне ,числоны языйк.
Истә тотабыз:
Язганда дөрес утырам,
Тигез тора иңсәләр.
Баш иелми, баш бармаклар
Күз читенә тисәләр.
Ручканы мин дөрес тотам,
Дәфтәрне авыш итеп.
Яза башлыйм хәрефләрне
Чиста һәм матур итеп.
Матур язу күнегүе (карточкада): бирелгән сүзләр арасыннан предметны белдерүчеләрен генә сайлап языгыз.
Кызыл, нарат, үсә, урындык, ява, рәсем, ,шакмаклы,лампочка, тәртипле,абый,таш.
-Ни өчен бу сүзләрне сайлап яздыгыз? (кем? нәрсә? соравына җавап бирә, предметны белдерә)
II.Белемнәрен актуальләштерү.
Бу хәрефләр арасында тылсымлы лары бар ,уйлап карагыз әле кайсыларын сайлап язсагыз сүз килеп чыгар икән.....һәм бу сүз безнең бүгенге темабыз булыр....
ВГИЖЗСЛЕДМР
-Нинди сүз килеп чыкты? (исем)
-Рәхмәт. Без бүген дәрестә исем турында белгәннәрне кабатларбыз. Тактада эленгән чәчәкнең таҗлары серле. Аның артында сораулар. (Һәр бала чиратлап үзләре теләгән таҗны алып сорауларга җавап бирә баралар.)
Сораулар:
Исем дип нинди сүзләргә әйтелә?
Исемгә нинди сораулар куела?
3.. Нинди исемнәр була?
4. Ялгызлык исемгә нәрсә атамалары керә?
5. Исем нәрсә белән төрләнә?
6. Исем нәрсәне белдерә?
7. Татар телендә ничә килеш бар?
-Рәхмәт балалар. Ә хәзер матур язу күнегүендәге сүзләрнең беренче хәрефләрен генә кушып укып карагыз әле. Нинди сүз килеп чыкты?(Нурлат)слайд
III-Әйе, укучылар. Районыбыз көннән – көн үсә, матурлана, берсеннән-берсематур биналар калкып чыга. Без бүгенге дәресебездә районыбыз буйлап бераз сәяхәт итеп алырбыз, бер үк вакытта исем турында белгәннәребезне дә кабатларбыз.Нурлатка, шәһәр буларак, 51 яшь тулабыел.
-Сәяхәтебезне башлыйбыз.Юлыбыз җиңел булсынга җырлап барыйк.”Нурлатым” җыры.
1 тук. Беренче тукталышыбыз- элемтә бүлеге. Районыбыз бәйрәме турында элемтә бүлеге аша хәбәр җибәрербез.(Слайдта элемтә бүлеге күрсәтелә)
а ) Карточкада язылган сораулар урынына тиешле исемнәр куеп, җөмләләрне тулыландырып язарга:
Без Нурлат районында яшибез. (нәрсә?)көннән көн матура я,зурая бара. Анда күпчелек (кемнәр?)яши.Районда (нәрсәләр?)чиста, матур. Бәйрәмгә күп (кемнәр?) килер.
б ) Сез бу хәбәрне кемнәргә һәм кайларга җибәрерсез? Һәр төркемгә икешәр мисал языгыз.
Кеше исемнәре:
Шәһәр исемнәре:
Авыл исемнәре:
Газета-журнал исемнәре:
Ә хазер без сезнең белән нәтиҗә ясарбыз башта игътибар белән карыйбыз..
Кем? соравының кешене белдергән сүзләргә генә куелуын аңлату.
А) (1 слайд)
Бу кем?
Район башлыгыбыз Шарапов Наил Шакирович.
Татарстанның Президенты Минниханов Рөстәм Нургалеевич.
Татар халкының бөек язучысы Габдулла Тукай.
Әйдәгез әле бергәләп нәтиҗә ясыйбыз...Шулай итеп кешеләрнең исем, фамилияләре ничек языла?
Зур хәрефтән,ә тыгын нинди сүзләрне без баш хәрефтән язабыз??
Нәрсә? Соравының предметны белдергән сүзләргә куелуын аңлату.
Калын хәрефләр белән бирелгән сүзләргә сораулар куеп әйтергә.
Дуслар Агачлар
Урманнар Төлке
КуянБалалар
Кошлар Балыклар
Бу сүзләр арасыннан нәрсә? соравына җавап биргәннәрен генә әйтегез әле миңа.
Нәтиҗә ясау: Исемнәр кем? нәрсә? соравына җавап бирә.Нәрсә? соравын предметка гына куябыз, ә кешене белдергән сүзләргә Кем? Дип сорау куябыз.Ялгызлык исемнәр баш хәрефтән языла.
Сәяхәтебезне дәвам итәбез(җыр “Нурлатым”)
2 тук. Ә хәзер банкка кереп чыгыйк. (слайдта банк күрсәтелә) Биредә саннар,цифрлар белән эш итәләр. Без ни өчен керербез икән?
(Исемнәр берлек һәм күплек санда килә)
а) Берлек сандагы исемнәрне зәңгәр, күплек сандагы исемнәрне яшел төскә буярга.
имәннәр | аю | әбиләр |
кош | чәчәкләр | китап |
урманнар | кеше | балалар |
б)Тиешле урыннарга кушымчалар өстә:
Нурлатта ун мәктәп(ләр) бар.Мәктәп(ләр) зур һәм якты. Әти миңа өч китап(лар) бүләк итте. Китапханәдә китап(лар) күп. Безнең сыйныфта биш
малай(лар) укый. Малай(лар) бүген ярышка бардылар.
Нәтиҗә ясау : Берлек сандагы исемнәр бер предметны, күплек сандагы
исемнәр күп предметны белдерә.
Сан белән килгәндә, исемгә күплек кушымчасы ялганмый.
Киттек алга таба(җыр)
3 тук. Ә хәзер район үзәгендәге иң күңелле урын-уенчыклар кибетенә кереп чыгыйк әле.
(слайдта уенчыклар кибете кәрсәтелә)
а ) Укучыларга уенчык лар таратыла. Һәр укучы үзенә туры килгән уенчык исемен килеш белән төрләндерә.
Һәр укучы үз уенчыгына 1 җөмлә төзи.
Нәтиҗә ясау: җөмләдә сүзләрне бәйләү өчен исемнәрне килешләр белән төрләндерә белергә кирәк, ә килеш белән төрләндерә белү өчен килешләрне һәм сорауларын яттан белергә кирәк.
Искә төшерү.Укучылар җавабы тыңлана.
Ял минуты (хәрәкәтләр белән):
Бассейнга барабыз,
Колач салып йөзәбез.
Йөзәбез, йөзәбез,
Арысак та түзәбез.
Арт белән дә йөзәбез,
Ал белән дә чумабыз.
Сәламәт булабыз, дип,
Шатлана, куанабыз.
4тук. Ә хәзер яраткан мәктәбебезгә кайтабыз.(слайдта үзебезнең мәктәп рәсеме)
б) Укучыларга карточкалар таратыла. Җөмләләрне дәфтәрләргә күчереп, мәктәп сүзен килешләрен билгеләргә.
Мәктәп- гыйлем учагы. Мәктәпкә иртәрәк барыгыз, вакыты җиткәндә үзегез белеп әзерләнегез.
Мәктәпне бетергәннән соң да китаптан аерылмагыз. Мәктәптән кайткач, китапны билгеле бер урынга куегыз. Мәктәптә укуның максаты-тәрбияле кеше булу.
Ә хәзер бу тукталышта сезгә тест эшләү дә бирелә
1. Исем нәрсәне белдерә? Слайд
1) предметның эшен
2)предметның билгесен
3)предметны
Җавап: 3)
2. Исем нинди сорауга җавап бирә?
1) Кем? Нәрсә?
2) Нинди? Кайсы?
3) Ничек?
Җавап: 1)
3. Исем ул –
1) сүзнең өлеше
2)Җөмлә кисәге
3) сүз төркеме
Җавап: 3)
4. Кайсы сүз уртаклык исем?
1) Идел
2)сандугач
3) Алсу
Җавап: 2)
5.Исемнәр нәрсәләр белән төрләнә?
1)заман белән
2) зат-сан белән
3) килеш, сан белән
Җавап: 3)
(Укучылар түгәрәкләр белән җавап бирә)
IV Йомгаклау.
Укучылар, без бүгенге дәрестә исем темасын кабатладык
Исем нәрсәне белдерә?
- Аның сораулары?
- Нинди исемнәр була?
- Исем нәрсә белән төрләнә?
Юлыбыз тәмам. Район буйлап сәяхәт итү бергә-бергә бик күңелле булды.
Сәяхәтебезне җыр белән тәмамлыйбыз.(Нурлатым)
V. Укучыларны бәяләү
VI.Өй эше:
Төрле килешләрдәге исемнәрне кулланып, 6җөмлә язарга.