Саба?ты? та?ырыбы: Етітікті? т?рленуі. Етістікті? ша?тары туралы т?сінік.
Саба?ты? ма?саты: о?ушылар?а етістікті? т?рленуі туралы, я?ни ша?тары туралы т?сінік беріп, таныстыру.2. О?ушыларды? ойлай ?абілеттерін дамытып, с?здік ?орларын молайту. 3. Патриотты? сезім, ?з Отанына деген с?йіспеншілікті, таби?атты ?ор?ай білуге т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: жа?а саба?.
Саба?ты? ?дісі: с?ра?-жауап, топтастыру, тірек сызбалар ар?ылы ??гімелеу.
Саба?ты? к?рнекілігі: интерактивті та?та, слаидтар, «кім жылдам» ойыны, тірек сызбалар, суреттер.
Саба?ты? барысы:
1.?йымдастыру
С?леметсі?дер ме балалар! Б?гінгі бізді? саба?ымыз ерекше болма?, себебі б?гінгі саба?ымызды? ?она?тары, сіздерді тек ?ана жа?сы жа?тары?ыздан к?ргісі келеді.
2.Психологиялы? дайынды?.
саба?ты? ережесі:
- Белсенді ?атысу
- Тынышты? са?тау
- Бірін-бірі ты?дау
- Ойын ашы? айту
- Бір-бірін сынамау
- Ынтыма?тылы?
3. Ойын «Кім жылдам» Мына с?здер жиынты?ынан жа?а с?з шы?ару ?ажет. Ол ?шін ?р с?зді? екінші ?ріпттерінен с?з жасау керек,соны кім тез тауып береді.
С?здер жиынты?ы:
а?парат, шыны, арба, ?ала, ана, аспаз, с?лы, а?шы,
а?пан, саба?, арман, ата, ??лын, ?лкен, апта, маса, арна
?ЫРАН, С???АР, Т?ЛПАР
Д?рыс, сонымен бізде пайда бол?ан ?здер (?ыран, с???ар, т?лпар) ендеше ?азір біз 3 топ?а б?лінеміз.
1 топ ?ыран
2 топ С???ар
3 топ Т?лпар
С?ра? – жауап.
Енді ?р топ ?з аттары? туралы не білесі?дер? Соны айтып к?релік.
1 топ (Алтын к?нді ?анатымен жебеген,?ыран ??с ерлікті? белгісі. Ке?- пейілділікті білдіреді.)
2 топ (жырт?ыш ??старды? ?кен бір тобы с???ар тектес немесе с???ар т??ымдастар деп аталады. Жер шарында оларды? 58 т?рі бар. Бізді? елімізде оны? лашын, с???ар, ителгі, б?ктергі т.б. 10 т?рі бар. С???ар т??ымдастарды? т?мсы?ы темірдей, ?анаты ?зын, жіліншігі ?ыс?а, сауса?тары салалы, с?йек бітімі ж?мыр, денесі мы?ым болып келеді. )
3 топ (-?анатты т?лпарды? м?ні ?аза?ты? а?ыз-ертегісінен алын?ан. А?ыз бойынша ?анатты т?лпар?а мінген алып батыр алты ?ат аспан?а ?шып, жеті ?ат жер астына т?сіп, халы?ты ?асіреттерден аман алып ?ал?ан. Елімізді? азатты?ыны?, же?імпазды?ыны? белгісі.)
4. ?айталау білім анасы
1) ?р топ ?з топтарыны? атын буын?а б?ліп, фонетикалы? талдау жасайды.
?ыран: ?ы-ран (2 буын, 5 ?ріп, 5 дыбыс бар.1 тасымадану т?рі болады.)
С???ар: с??-?ар (2 буын, екеуі де де бітеу буын, неге? 6 ?ріп, 6 дыбыс бар. 1 тасымалдану т?рі бар)
Т?лпар: т?л-пар (2 буын, 2-еуі де бітеу буын, 6 ?ріп, дыбыс бар. 1 тасымалдану т?рі бар.)
2) Есімдікті? т?рленуі та?ырыбы бойынша ?айталау тест тапсырмасы
(10 с?ра?)
5.Жа?а та?ырып ,та?тамен ж?мыс (слайд)
?ыран: Алты алашты? азатты?ын а?сап-армандап, бостанды? идеясын б?кіл шы?армашылы?ыны? алтын ар?ауы еткен ?лтымызды? ?лы перзенті Ма?жан атында?ы т???ыш фестиваль ??ір басшысы Серік Біл?ловты? бастамасымен ?йымдастырылды.
С???ар: Міне, биыл ?аза?стан Республикасыны? Т?уелсіздігіне 20 жыл толады.
Т?лпар: Еліміз ХХІ ?асыр?а жа?а, жас мемлекет болып кірді. Енді б?гін ?арасам, Айналам ба?ыт ке? жатыр. Бір-бірімен туыс?ан, ?ол ?стас?ан ел жатыр.
С?йлемдерді о?ып, етістікті тауып, талдау жасау
1 топ?а с?ра?тар. Осы с?йлемдегі етітіктерді тауып алайы?. Етістік дегеніміз не? (затты? ?имылын, іс-?рекетін, к?й-жайын білдіретін с?з табы, Ал осы с?йлемдегі етістіктерді тап: а?сап-армандап, еткен, ?йымдастырылды. Б?л ?ай кезде болып кеткен ?имыл, іс ?рекет деп ойлайсы?дар? Д?рыс, б?л б?рын ?тіп кеткен іс-?рекетті білдіріп т?р. Я?ни с?йлеп т?р?ан с?ттен б?рын болып кткен ?с-?рекет екен.)
2 топ с?ра?тары: (етістік толады. Б?л с?йлемдегі толады етістігі ?ай кездегі іс-?рекет, ?имылды білдіреді, д?рыс, б?л с?йлеп т?р?ан кезде ?лі болма?ан, біра? кейін болу?а тиісті ?имыл, іс-?рекетті білдіреді.)
3 топ с?ра?тары: етістік-болып кірді, жатыр. Я?ни б?л іс-?рекет с?йлеп т?р?ан уа?ытта болып жат?анды?ын айтып т?р.)
- Д?рыс, ендеше балалар б?гінгі та?ырып Етістікті? т?рленіу, етістікті? ша?тары туралы т?сінік деп аталады. Етістік ?ш жа?та ?олданылып т?рленеді екен.
Д?птермен ж?мыс.
Желто?санны? алтысы
Сынып ж?мысы
Осы с?йлемдерді д?птерлеріне к?шіріп жазады.
Аны?тама: Етістікті? ?имыл, іс-?рекетті білдіретіні белгілі, Ал іс-?рекет, ?имыл белгілі бір кезе?де іске асады, орындалады. ?имылды? ?ту кезе?і с?йлеушіні? хабарлау кезімен немесе с?йлеп т?р?ан с?тпен ай?ындалады. С?йлеп т?р?ан с?тке байланысты ?имылды? ?ту кезе?ін білдіру етістікті? ша?ы деп аталады
6. Морфологиялы? талдау.
?ыран С???ар Т?лпар
бар?анмын о?ырсы? барма?
жазып отыр келіпті с?йлеп отыр?ансы?
(?р топтан бір о?ушы тапсырманы та?тада орындайды, ?ал?ан о?ушылар екінші с?зді д?птерге орындап, с?йлем ойлап жазады.)
Бар?анмын: т?бірі бар, негізгі етістік, -?ан ?ткен ша? есімше ж?рна?ы, - мын жіктік жал?ау 1 жа?.
О?ырсы?: т?бірі о?ы, негізгі етістік, -р келер ша? есімше ж?рна?ы, - сы? 2 жа? жіктік жал?ауы
Барма? : т?бірі бар, негізгі етістік, - ма? келер ша? есімше ж?рна?ы.
Ендеше есімше мен к?семшені? ж?рна?тарын ата?дар:
7. Етістікт ша?тарыны? жасалуы
Етістікті? ша?тары есімше, к?семше т?л?алы етістік т?біріне
-ды, -ді, - ты, -ті, ж?не –
ма?, - мек, - ба?, - бек, - па?, - пек
ж?рна?тарыны? жал?ануы ар?ылы жасалады.
8. О?улы?пен ж?мыс. 123 жатты?у
1) М??алім м?нерлеп о?ып шы?ады.
2) м?тінмен ж?мыс.
- осы м?тінде не туралы айтылды? (а??у) бала бар?ан кезде а??уды? ір-с-?рекеті ?алай суреттелген? А??у ?андай ??с деп есептеледі? (А??у – сулулы? пен махабатты?, тазалы? пен н?зіктікті? белгісі болып саналады. Оны киелі ??с деп, к?п халы?тар ??рметтеген. Бізді? елімізде оларды аулау?а тыйым салын?ан. )
осы ша?
?ткен ша?
келер ша?
?шып келеді
шашып т?р
тіккенбіз
ты?дадым
9. Саба?ты бекіту Семантикалы? карта
С?здер
Осы а?
?ткен ша?
Келер ша?
Жыртып ж?р+
Жазып отыр+
Барар +
Келмекші+
Айтыппын+
О?ы?ан едік+
Келесі?дер+
бар?анмын+
Келіп отыр+
Келіп кетпек+
- С?ра?тар:
-Етістікті? ша?тары дегенді ?алай т?сінесіздер?
-Ша?ты? ?андай т?рлері бар?
-Ша?ты? бірнеше т?рге б?лінуі неге байланысты?
10. Саба?ты ?орытындылау
Білемін
Білдім
Білгім келеді.
11. ?йге тапсырма
71-73 бет. Аны?тама, 124 жатты?у
7 сынып
№
1 н?с?а
№
Ба?алау пара?ы
О?ушыны? аты-ж?ні:
№
Тапсырманы? мазм?ны
Жауап белгісі
1
Кім жылдам
2
?з тобыны? аты туралы айту
3
Фонетикалы? талдау, есімдікті ?айталау
4
?р топ ?з тапсырмаларынан етістікті табады
5
С?ра?тар?а жауап
6
Морфологиялы? талдау
7
123 жатты?у.
8
Семантикалы? карта.
Барлы?ы
Ба?алау пара?ы
О?ушыны? аты-ж?ні:
№
Тапсырманы? мазм?ны
Жауап белгісі
1
Кім жылдам
2
?з тобыны? аты туралы айту
3
Фонетикалы? талдау, есімдікті ?айталау
4
?р топ ?з тапсырмаларынан етістікті табады
5
С?ра?тар?а жауап
6
Морфологиялы? талдау
7
123 жатты?у.
8
Семантикалы? карта.
Барлы?ы