kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

АР-НАМЫС КЕРЕК АДАМ?А

Нажмите, чтобы узнать подробности

?зін-?зі тану саба?ыны? жоспары

Бекітемін:   __________  о?у ісіні? ме?герушісі

Мектеп: ?арак?л орта мектебі 

К?ні: 19.11.2015ж 

Та?ырыбы: Ар-намыс керек адам?а 

??ндылы?:  ?иянат жасамау          

?асиеттер: ?леуметтік ?ділеттілік,  адам ???ы?ы, жа?сы азамат болу

М??алім:   Т.Суатова             

Сыныбы: 9 а ?           О?ушылар саны: 18        

Саба? ма?саты:

О?ушыларды? ?ят, намыс, ар туралы т?сініктерін ке?ейту.

Міндеттері:

·         ?ят, ар, намыс ??ымдарыны? м?нін т?сіндіру;

·         адамгершілік ?асиеттеріні? ?алыптасуына ы?пал ету;

·         адамгершілікке т?рбиелеу.

Ресурстар

(материалдар, деректер)

О?улы?, д?птер шы?армашылы? портфолио, ?ле?ні? аудиодискісі

Саба? барысы:

І. ?йымдастыру кезе?і.

Тынышты? с?ті: н?р?а б?лену

Ы??айланып отыры?ыздар, денелері?ізді т?зу ?ста?ыздар. Ая?-?олы?ызды ай?астырма?ыз. ?олы?ызды тізе?ізге немесе ?стелге ?ою?а болады. К?здері?ізді ж?мулары?ызды ?тінемін.

Елестетіп к?рі?із: К?н н?ры сізді? т?бе?ізден ?тіп, кеуде?ізге ?арай бойлап барады. Кеуде?ізді? орта т?сында г?л т?йнегі орналас?ан. Г?лді? т?йнегі н?рдан баяу ашылып келеді. Бал?ын ж?не таза ?сем г?л сізді? ?р ойы?ызды, ?р сезімі?ізді, эмоция?ыз бен тілек-?алауы?ызды  шайып, ж?регі?ізді? ?ауызын ашты. Н?р с?улесі сізді? бойы?ыз?а а?ырын тарай баста?анын елестеті?із. Ол біртіндеп к?шейе т?суде. Оймен осы н?рды ?олдары?ыз?а т?сірі?із. Сізді?  ?олдары?ыз н?р?а б?леніп, с?уле шашуда. ?олымыз тек жа?сы, ізгі істер істейді ж?не барша?а к?мектеседі. Н?р ая?тары?ыз?а тарады. Ая?тары?ыз  н?р с?улесін шашуда. Олар сізді тек жа?сылы? жасау ?шін жа?сы жерлерге апарады. Олар н?р мен махаббат ??ралына айналды.

Одан ?рі н?р сізді? аузы?ыз?а, тілі?ізге тарады. Тілі?із тек шынды?ты ж?не жа?сы, ізгі с?здер ?ана айтады. Н?рды ??ла?тары?ыз?а ба?ытта?ыз, ??ла?тары?ыз тек жа?сы с?з бен ?сем ?уенді ?ана естиді. Н?р к?здерімізге де жетті, к?зіміз  тек жа?сы?а ?арап, б?рінен жа?сылы?ты ?ана к?реді. Сізді? басы?ыз т?гелдей н?р?а б?леніп, басы?ыз?а тек ізгі, с?улелі ой келеді.

Н?р бірте-бірте ?ар?ын ж?не ш??ылана бастайды, сізді? дене?ізден шы?ып, жан-жа?ы?ыз?а с?уле шашады. Осы н?рды туыс?андары?ыз?а, м??алімдері?ізге, достары?ыз?а, таныстары?ыз?а ба?ытта?ыз. Н?рды уа?ытша  т?сініспей, ренжісіп ж?рген адамдар?а да ба?ытта?ыз, оларды? да ж?регі н?р?а толсын. Осы н?р б?кіл ?лемге: барлы? адамдар?а, жан-жануарлар?а, ?сімдіктерге, барлы? тірі жан?а таралсын. ?аламны? барлы? т?пкір-т?пкіріне н?р ба?ытта?ыз. Ойша айты?ыз: «Мен н?рлымын. Н?р мені? ішімде. Мен Н?рмын». Енді осы Н?рды ж?регі?ізге орналастыры?ыз. Н?р?а толы б?кіл ?лем  сізді? ж?регі?ізде.

?й тапсырмасын тексеру.

Абайды? отыз алтыншы ?ара  с?зін (?зінді) о?ып, талдау

-Шы?армадан ?андай ой т?йді?із?

-Неліктен Абай ?ялмас н?рседен ?ял?анды-а?ыма?ты?, жаманды? дейді?

-«Шын ?ят»- деген с?зді ?алай т?сінесіз?

Д?йекс?з

«Малым-жанымны? сада?асы,

Жаным-арымны? сада?асы».

Халы? ма?алы

М??алім сыйы  

Намыс адамны? жан д?ниесі мен Отаныны?, отбасыны?, ?лтыны?, ?орша?ан орта мен ?о?амыны? м?нін сезінуімен оянып, соны? аманды?ы мен б?тіндігі ?шін к?ресінен к?рініс табады. ?зін-?зі танудан бастау ал?ан адамны? рухани ізденісі оны? ?орша?ан ортасын ме?геруіне ?ласады. “Малым – жанымны? сада?асы, жаным – арымны? сада?асы” деген ?а?идадан к?рініс тап?ан, я?ни ар-иманны? ?адірін білумен ай?ындалатын намысты? бір т?рі адамны? адамды? келбетін ай?ындайтын асыл ?асиеті. Адам ?з бойында?ы е? асыл ??ндылы? иман, ар-ождан ?азынасы екенін танып білгеннен кейін, оны ?ор?ау, ?л?айту ?амымен ?ылым, білім іздеп е?бектенсе ол шын м?ніндегі намысты тап?аны к?м?нсіз.

            Намысты? та?ы бір к?рінісі – ?о?амда?ы ?з орнын белгілегеннен кейінгі ?ауым алдында?ы ?зіні? адамды? борышы, хал?ына е?бек ету ба?ытында?ы адамны? отанс?йгіштік сезімі. Б?л оны? ?лтты? ??ндылы?тарын т?йсінуінен, ту?ан хал?ымен етенелігін сезініп, оны? рухани м?раларына деген риясыз ы?ыласынан ж?не ту?ан елін ?ор?ау?а ?мтылысынан бай?алады. Сондай-а? отбасыны? м??-м??тажын ?амтамасыз ету ж?не оны ?ор?аумен байланысты намыс та?ы да к?рініс береді. Адам ?зі ?ымбат деп білген н?рсесін не??рлым ?астерлеп, ??рметтесе ж?не о?ан с?йіспеншілік сезіммен ?араса – б?л намысты? белгісі. Демек, намыс адам?а т?н асыл ізгі махаббат сезімімен ты?ыз байланысты. Махаббат намысты? сезімдік ?айнары болса, намыс махаббатты? ??ндылы?ты? м?ні, ?рекеттік ?ыры. намыс адамны? жігерін жанып, ерлік пен т?уекелге жетелейтін, табандылы?ын арттырып, ?ажыр-?айрат беретін ?уат. Намыс жайлы М?хаммед пай?амбар(?.с.) хадисінде былай делінеді: “Ер жігітті? ?ш намысы бар: бірі – иманы, екіншісі – отаны, ?шіншісі – отбасы, ?згесі жал?ан намыс”. Я?ни баянсыз н?рселер ?шін б?секеге т?су намысты? белгісі емес. Ал адам ?адір-?асиеті м?лім н?рселерді сырт?ы жаудан ?ор?аумен ?атар, ішкі жаудан я?ни адамны? ?з бойында?ы ішкі кеселдерінен ?ор?ауыны? да ма?ызы зор ж?не б??ан ?те к?п к?ш-?айратын ж?мсау?а тура келеді. Намыс де?гейі адамны? ?з бойында?ы н?псі??марлы?, ?иянатшылды?пен к?ресінен де к?рінеді. Себебі жо?арыда атал?ан ??ндылы?тар?а сырт?ы д?шпанны? жаулы?ынан г?рі адамны? рухани аз?ындауымен ?штас ?андай да бір ?адірлі н?рсені? ?асиетін жоятын н?псі??марлы?ты? жаулы?ы басым.

Шы?армашылы? ж?мыс   

Жа?даяттарды талдау

 с?ра?тар?а жауап беру

-Болат?а ?андай ке?ес бересіз?

-Болат М?хтармен ?алай с?йлесті?

- Достар ?андай шешім ?абылдауы м?мкін?

Топпен ?н айту

Атамекен

?ле?і: ?. Мырзалиев

 ?ні: Е. Хасан?алиев

Жасыл жайлау - т?кті кілем, к?к кілем,

К?к кілемде к?п ойнаймын, к?п к?лем.

Айдарымнан сипап ?ткен самалды

?аза?ымны? ала?аны деп білем.

 ?айда ж?рсе?, атамекен,

 К?кейі?де жатады екен.

 К?нні? ?зі ?имай оны,

 ?ясына батады екен.

 Жасыл жайлау - т?кті кілем, к?к кілем,

К?к кілемде к?п ойнаймын, к?п к?лем.

Ас?ар тауы? аспаныммен астас?ан,

?аза?ымны? м?ртебесі деп білем.

 ?айырмасы:

Жасыл жайлау - т?кті кілем, к?к кілем,

К?к кілемде к?п ойнаймын, к?п к?лем.

К?нні? н?рын, айды? аппа? с?улесін

?аза?ымны? махаббаты деп білем.

?айырмасы 

1.     ?й тапсырмасы.

2.     «Абырой-ар е?бегі» эссе жазу

3.     Бал?ар а?ызы-о?у?а

1.     Со??ы тынышты? с?тi.

Баяу ?уен ?ойылады.

          К?зімізді ж?мып, еркін жай?асайы?. Енді, б?гінгі ?ткен саба?ымыздан нені т?сіндік, ?андай жа?сы н?рселерді ?йрендік, ?зімізге нені алды? сол ж?нінде ойланайы?. Осыны? барлы?ын ж?регімізге салып, к?кейімізге т?йіп алайы?.  Жайлап, к?зері?ізді ашу?а болады. Б?гінгі керемет саба? ?шін сіздерге к?п рахмет!

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«АР-НАМЫС КЕРЕК АДАМ?А»

Өзін-өзі тану сабағының жоспары


Бекітемін: __________ оқу ісінің меңгерушісі

Мектеп: Қаракөл орта мектебі

Күні: 19.11.2015ж

Тақырыбы: Ар-намыс керек адамға

Құндылық: Қиянат жасамау

Қасиеттер: Әлеуметтік әділеттілік, адам құқығы, жақсы азамат болу

Мұғалім: Т.Суатова

Сыныбы: 9 а ә Оқушылар саны: 18

Сабақ мақсаты:

Оқушылардың ұят, намыс, ар туралы түсініктерін кеңейту.

Міндеттері:

  • ұят, ар, намыс ұғымдарының мәнін түсіндіру;

  • адамгершілік қасиеттерінің қалыптасуына ықпал ету;

  • адамгершілікке тәрбиелеу.


Ресурстар

(материалдар, деректер)

Оқулық, дәптер шығармашылық портфолио, өлеңнің аудиодискісі

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

Тыныштық сәті: нұрға бөлену

Ыңғайланып отырыңыздар, денелеріңізді түзу ұстаңыздар. Аяқ-қолыңызды айқастырмаңыз. Қолыңызды тізеңізге немесе үстелге қоюға болады. Көздеріңізді жұмуларыңызды өтінемін.

Елестетіп көріңіз: Күн нұры сіздің төбеңізден өтіп, кеудеңізге қарай бойлап барады. Кеудеңіздің орта тұсында гүл түйнегі орналасқан. Гүлдің түйнегі нұрдан баяу ашылып келеді. Балғын және таза әсем гүл сіздің әр ойыңызды, әр сезіміңізді, эмоцияңыз бен тілек-қалауыңызды  шайып, жүрегіңіздің қауызын ашты. Нұр сәулесі сіздің бойыңызға ақырын тарай бастағанын елестетіңіз. Ол біртіндеп күшейе түсуде. Оймен осы нұрды қолдарыңызға түсіріңіз. Сіздің  қолдарыңыз нұрға бөленіп, сәуле шашуда. Қолымыз тек жақсы, ізгі істер істейді және баршаға көмектеседі. Нұр аяқтарыңызға тарады. Аяқтарыңыз  нұр сәулесін шашуда. Олар сізді тек жақсылық жасау үшін жақсы жерлерге апарады. Олар нұр мен махаббат құралына айналды.

Одан әрі нұр сіздің аузыңызға, тіліңізге тарады. Тіліңіз тек шындықты және жақсы, ізгі сөздер ғана айтады. Нұрды құлақтарыңызға бағыттаңыз, құлақтарыңыз тек жақсы сөз бен әсем әуенді ғана естиді. Нұр көздерімізге де жетті, көзіміз  тек жақсыға қарап, бәрінен жақсылықты ғана көреді. Сіздің басыңыз түгелдей нұрға бөленіп, басыңызға тек ізгі, сәулелі ой келеді.

Нұр бірте-бірте қарқын және шұғылана бастайды, сіздің денеңізден шығып, жан-жағыңызға сәуле шашады. Осы нұрды туысқандарыңызға, мұғалімдеріңізге, достарыңызға, таныстарыңызға бағыттаңыз. Нұрды уақытша  түсініспей, ренжісіп жүрген адамдарға да бағыттаңыз, олардың да жүрегі нұрға толсын. Осы нұр бүкіл әлемге: барлық адамдарға, жан-жануарларға, өсімдіктерге, барлық тірі жанға таралсын... Ғаламның барлық түпкір-түпкіріне нұр бағыттаңыз. Ойша айтыңыз: «Мен нұрлымын... Нұр менің ішімде... Мен Нұрмын». Енді осы Нұрды жүрегіңізге орналастырыңыз. Нұрға толы бүкіл әлем  сіздің жүрегіңізде.


Үй тапсырмасын тексеру.

Абайдың отыз алтыншы қара сөзін (үзінді) оқып, талдау

-Шығармадан қандай ой түйдіңіз?

-Неліктен Абай ұялмас нәрседен ұялғанды-ақымақтық, жамандық дейді?

-«Шын ұят»- деген сөзді қалай түсінесіз?


Дәйексөз

«Малым-жанымның садағасы,

Жаным-арымның садағасы».

Халық мақалы


Мұғалім сыйы

Намыс адамның жан дүниесі мен Отанының, отбасының, ұлтының, қоршаған орта мен қоғамының мәнін сезінуімен оянып, соның амандығы мен бүтіндігі үшін күресінен көрініс табады. Өзін-өзі танудан бастау алған адамның рухани ізденісі оның қоршаған ортасын меңгеруіне ұласады. “Малым – жанымның садағасы, жаным – арымның садағасы” деген қағидадан көрініс тапқан, яғни ар-иманның қадірін білумен айқындалатын намыстың бір түрі адамның адамдық келбетін айқындайтын асыл қасиеті. Адам өз бойындағы ең асыл құндылық иман, ар-ождан қазынасы екенін танып білгеннен кейін, оны қорғау, ұлғайту қамымен ғылым, білім іздеп еңбектенсе ол шын мәніндегі намысты тапқаны күмәнсіз.

Намыстың тағы бір көрінісі – қоғамдағы өз орнын белгілегеннен кейінгі қауым алдындағы өзінің адамдық борышы, халқына еңбек ету бағытындағы адамның отансүйгіштік сезімі. Бұл оның ұлттық құндылықтарын түйсінуінен, туған халқымен етенелігін сезініп, оның рухани мұраларына деген риясыз ықыласынан және туған елін қорғауға ұмтылысынан байқалады. Сондай-ақ отбасының мұң-мұқтажын қамтамасыз ету және оны қорғаумен байланысты намыс тағы да көрініс береді. Адам өзі қымбат деп білген нәрсесін неғұрлым қастерлеп, құрметтесе және оған сүйіспеншілік сезіммен қараса – бұл намыстың белгісі. Демек, намыс адамға тән асыл ізгі махаббат сезімімен тығыз байланысты. Махаббат намыстың сезімдік қайнары болса, намыс махаббаттың құндылықтық мәні, әрекеттік қыры. намыс адамның жігерін жанып, ерлік пен тәуекелге жетелейтін, табандылығын арттырып, қажыр-қайрат беретін қуат. Намыс жайлы Мұхаммед пайғамбар(ғ.с.) хадисінде былай делінеді: “Ер жігіттің үш намысы бар: бірі – иманы, екіншісі – отаны, үшіншісі – отбасы, өзгесі жалған намыс”. Яғни баянсыз нәрселер үшін бәсекеге түсу намыстың белгісі емес. Ал адам қадір-қасиеті мәлім нәрселерді сыртқы жаудан қорғаумен қатар, ішкі жаудан яғни адамның өз бойындағы ішкі кеселдерінен қорғауының да маңызы зор және бұған өте көп күш-қайратын жұмсауға тура келеді. Намыс деңгейі адамның өз бойындағы нәпсіқұмарлық, қиянатшылдықпен күресінен де көрінеді. Себебі жоғарыда аталған құндылықтарға сыртқы дұшпанның жаулығынан гөрі адамның рухани азғындауымен ұштас қандай да бір қадірлі нәрсенің қасиетін жоятын нәпсіқұмарлықтың жаулығы басым.


Шығармашылық жұмыс

Жағдаяттарды талдау

сұрақтарға жауап беру

-Болатқа қандай кеңес бересіз?

-Болат Мұхтармен қалай сөйлесті?

- Достар қандай шешім қабылдауы мүмкін?


Топпен ән айту

Атамекен

Өлеңі: Қ. Мырзалиев

Әні: Е. Хасанғалиев

Жасыл жайлау - түкті кілем, көк кілем,

Көк кілемде көп ойнаймын, көп күлем.

Айдарымнан сипап өткен самалды

Қазағымның алақаны деп білем.

Қайда жүрсең, атамекен,

Көкейіңде жатады екен.

Күннің өзі қимай оны,

Ұясына батады екен.

Жасыл жайлау - түкті кілем, көк кілем,

Көк кілемде көп ойнаймын, көп күлем.

Асқар тауың аспаныммен астасқан,

Қазағымның мәртебесі деп білем.

Қайырмасы:

Жасыл жайлау - түкті кілем, көк кілем,

Көк кілемде көп ойнаймын , көп күлем.

Күннің нұрын, айдың аппақ сәулесін

Қазағымның махаббаты деп білем.

Қайырмасы 




  1. Үй тапсырмасы.

  2. «Абырой-ар еңбегі» эссе жазу

  3. Балқар аңызы-оқуға


  1. Соңғы тыныштық сәтi.

Баяу әуен қойылады.

          Көзімізді жұмып, еркін жайғасайық. Енді, бүгінгі өткен сабағымыздан нені түсіндік, қандай жақсы нәрселерді үйрендік, өзімізге нені алдық сол жөнінде ойланайық. Осының барлығын жүрегімізге салып, көкейімізге түйіп алайық.  Жайлап, көзеріңізді ашуға болады. Бүгінгі керемет сабақ үшін сіздерге көп рахмет!







Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Всем учителям

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 9 класс

Скачать
АР-НАМЫС КЕРЕК АДАМ?А

Автор: СУАТОВА ТОГЖАН БОЛАТОВНА

Дата: 12.01.2016

Номер свидетельства: 275802


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

Распродажа видеоуроков!
ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства