Аңыз әңгімелер-даналық бастауы

Сабақтың тақырыбы: Аңыз әңгімелер - даналық бастауы (Аңыз әңгімелерді қайталау)
Сабақтың мақсаты:
А) Аңыз-әңгімелер туралы алған білімдерін кенейте отырып, сөйлеу тілін дамыту, сұрақ қойып жауап бере білуге үйрету.
Ә) Оқушылардың тіл байлықтарын арттырып, ұтқыр да ойлы сөйлеуге баулу, тілдерін дамыту.
Б) Аңыз әңгімелер арқылы ұлы адамдар өмірін өнеге ете отырып, адам бойындағы жақсы қасиеттерді сіңіру. Ізденімпаздыққа, ұйымшылдыққа баулу.
Сабақтың түрі:Білімдерін жинақтау, сайыс сабағы.
Сабақтың типі:Қайталау.
Сабақтың әдісі: Топпен жұмыс, Ой қозғау, сұрақ-жауап, эссе, топтастыру, АКТ, СТО стратегиялары.
Көрнекілігі: бағалау парағы, парақтар, суреттер
Пәнаралық байланыс: тарих, қазақ тілі.
Сабақ барысы:
I.Ұйымдастыру бөлімі. а) амандасу; б) назарларын сабаққа аудару.
Сабақ оқушылар бір-біріне сәттілік тілеуден басталады. Оқушыларға қосымша тапсырмалар берілген. Өздерің басқа аңыз әңгімелерден ізденіп, оқып көріністер дайындау тапсырылған.
Бүгінгі сабақта аңыз әңгімелерден алған білімімізді тиянақтау үшін сайыс сабағы өткізіледі.Сабағымыздың ұраны «Шығамын білім шыңына» деп аталады. Ендеше «Оқу инемен құдық қазғандай» деп тегін айтылмаған. Ұлы бабаларымыздың «Білімдіге дүние жарық, білімсіздің күні кәріп» деген нақыл сөзі көп мән жайды аңғартады, сондықтан «Аңыз әңгімелер - даналық бастауы» атпен осыған дейін өтілген аңыз әңгімелер бойынша алған білімімізді ортаға саламыз. Сынып оқушылары өз білімін, іскерліктерін байқату үшін үш топқа бөлініп сайысқа түседі.
№1 «Шығамын білім шыңына»
«Аңыз әңгімелер - даналық бастауы» (Аңыз әңгімелерді қайталау)
1-топ - «Тапқырлар» тобы.
2- топ - «Алғырлар» тобы.
3-топ - «Білгірлер» тобы.
Топтың атын, ұранын белгілеу. Топтың ұраны:
1. «Талапты бала талпынған құстай».
2. «Біріміз бәріміз үшін, бәріміз біріміз үшін».
3. «Оқыған жетер мұратқа»
Топтың жетекшісін сайлау. Топ жетекшілеріне бағалау парағы беріледі. (Өзін-өзі бағалау және өзгені бағалау)
№2
II. Қызығушылықты ояту бөлімі (бейне таспа) бейне таспаны көріп болған соң оқушылар өз пікірлерін ортаға салады. (Өзім қорытындылаймын)
№3
III. «Иә», «Жоқ» стратегиясы. Графикалық диктант.
1.Аңыз –ауыз әдебиетінің бір саласы бола ала ма? +
2. Аңыздағы оқиғаның шешілуі адамды жақсылыққа жетелейді деуге бола ма?. +
3.Жиренше мен Қарашаш өмірде болған жоқ деуге бола ма? -
4. Аңыз әңгімелердің кейіпкерлері тарихи тұлғалар деуге бола ма? + 5.Аңыздағы кейіпкерлердің сөзі де, ісі де тапқыр бола ма? + (оқушылар жауаптарының ұтымдылығын, ерекшелігін атап өту)
№4
IY. Ой шақыру.
*Аңыз әңгімелер дегеніміз не?
*Қандай аңыздарды білесіздер?
*Асан қайғы деген кім?
*«Жерұйық» дегеніміз не?
*Шыңғыс ханға баласының өлгенін естірткен күйдің жырын кім айтады?
*Жиренше төрде отырып, қызға қарап басын сипайды. Бұл не дегені?
*Қыз астындағы тақыр тулақты сипайды. Ол не дегені?
*Жиреншеге мінездеме беріңдер. (1. Әрқашан әділдікті, шындықты айтады; 2. Кісімен ақылдасуды ұмытпайды; 3. Сөзді тауып айтады; 4. Хан екен деп жағымпазданбайды, өзін еркін ұстап, ханмен тең дәрежеде сөйлеседі).
Дәптермен жұмыс.

№5 (Аңыз кейіпкерлерінің суреттері)
Аңыздар бойынша әр топтың көріністерін тамашалауға кезек берейік.
№6 Сендер керемет шәкіртсіңдер!
Сендер керемет шәкіртсіңдер!
Бүгін аңыз әңгімелердің бір шыңына жеттіңдер.
Әлі талай шыңдар бар, сәттілік тілеймін!

Сабақты бекіту: (топ басшылары бағалау парағы бойынша сөйлейді)
Белсенділік танытқан оқушыларды бағалау.
Парақтағы ұпай арқылы бағаларын қою.
Үйге тапсырма: Ой қозғау (Оқушылардың шығармашылық қабілетін шыңдау үшін)
1.Баласының өлімін әкесіне қалай естіртер едіңдер? (проблемалық сұрақ)
2.«Әңгімедегі бақытсыз жан» тақырыбына эссе жазу.
3. Хан мен Жиреншені көз алдыңа елестете отырып суретін салу.
Толғаныс сәті:
- Бүгінгі сабақта нені үйрендік?
Не ұнады? Не ұнамады?
Әр топтағы оқушылар парақшаға рефлексия жазады

Тақырыбы:  Аңыз әңгіме

Мақсаты: 1 білімділік: , Аңыз әңгімелер халық ауыз әдебиетінің бай саласы екенін ,ғұлама ғалым  жөнінде мәлімет алу,шығарманың тақырыбы мен идеясын ашу, қомпозициялық құрылымын ашу

 2 дамытушылық:   Іскерлік қабілетін дамытып, белсенділігін арттыру, іздемпаздық қабілетін күшейту,өздігінен білім алуға жол ашу, тілдерін жетілдіру,өз пікірін қорғай білуге, талдай білуге баулу,Шығармашылық қабілетін дамыту, сөздік қорын молайту.

 3 тәрбиелік:  Шығармалардың тәрбиелік мәнін ашу,   оқушыларды оқуға, білімге, еңбекке, адамгершілікке тәрбиелеу,халық ауыз әдебиеті үлгілерін білуге, ана тілін қастерлеу,

Сабақтың түрі: Лекция сабағы,аралас сабақ, топсеруен сабағы, панорамалық сабақ, саяхат сабақ, тәжірибелік сабақ, өздік жұыстарының сабағы, зертханалық жұмыс сабағы,бақылаужұмысы, семинар сабақ

Сабақтың  типтері: жаңа   білімді меңгеру сабағы; білімдерді,машықтарды дағдыларын іске асыру сабағы; жалпылау және жүйелеу сабағы; бақылау сабағы; аралас сабақ ; тәжірибе кезінде білімдерін қолдану; дағдылар сабағы, бекіту сабағы.

Технология элементтері: сын тұрғысынан ойлау, дамыта оқыту, деңгейлік оқыту.

Сабақтың формасы: дербес, жұптық, топтық, ұжымдық.

Сабақтың әдіс-тәсілдері: Сөз әдісі, проблемалық іздену әдісі, ынталандыру,қызықтыру әдісі, көрнекілік әдісі ,тәжірибелік әдіс, логикалық әдіс, бақылау, бағалау әдісі.

Құрал- жабдықтары: дидактикалық материалдар,тірек- сызбалар,кесте, үлестірмелі қима-қағаз, сюжетті суреттер,тест тапсырмалары, автордың портреті,

Сабақтың барысы:  І. Мотивация. 1. « Ой қозғау» стратегиясы. Оқушылардың сабаққа деген қызығушылықтарын арттыру.   Сабақтың әпиграфымен таныстыру. .

«Ой шақыру» стратегиясы. Проблемалық ізденіс.Эпиграфтың мағынасын ашу.

«Өзге елдің ұлы болғанша, өз елінің құлы бол» деген мақал арқылы сабақтың мақсатын ашу, оқушылардың алдына міндет қою.

ІІ. Мағына тану.Оқушылардың білімдерін жаңғырту. Аңыз дегенді қалай түсінесің? Сабақтың мақсатын ашу.

.Сабақтың тақырыбы: 1.  Халық ауыз әдебиет үлгілері Топтастыру. Өз ойларын түйіндеу.     

ұстаздар сайты

                        Ертегі       аңыз     мақал- мәтел            жыр         айтыс                       

             жаңылтпаш                Халық ауыз әдебиет үлгілері           жұмбақ

                              шешендік сөздер            бата-тілек             өтірік өлеңдер

Аңыз-белгілі бір адамның атына, іс-әрекетіне байланысты туады.

                                           Сыныпты үш топқа бөліп, аттарын қою.

1-топ. «Білімдар »

2-топ. «Алғыр »      

3-топ. «Атамекен »              

Әр топқа тапсырма беру.Мәтіндерді бөліп беру

1-топ:Әбу Насыр әл- Фараби,Асан қайғы туралы мағлұмат беру

2-топ: «Сағыныш сазы» шығармасы

3-топ «Асан қайғының Жерұйықты іздеуі»

1- тапсырма. Мәтінді дауыстап оқып шығу.Толық мазмұндау.

2-тапсырма. Мәтінді кесте бойынша  алгоритмге салу. Ауызша қорғау.

ІІІ. Ой толғаныс. Шығармашылық тапсырма.  Оқылған мәтіндерден қорытынды жасап,  Өз ойларын дәптерге 3-4 сөйлем түрінде жеткізу.

ЭССЕ. 5 жолды өлең түрінде жазу.

1 Зат есім-1   Жерұйық

2 Сын есім-2  сулы, нулы

3 Етістік-3  қой семірткен,егін өскен,жемісі піскен

4 Қорытынды сөйлем- елі тоқ тұратын

5 Метафора –жайлы қоныс 

ІҮ. Үй тапсырмасы.  жинастыру.

Ү. Бағалау.