?зін-?зі тану саба?ыны? жоспары
Бекітемін: __________ о?у ісіні? ме?герушісі
Мектеп: ?арак?л орта мектебі
К?ні: 19.11.2015ж
Та?ырыбы: Ар-намыс керек адам?а
??ндылы?: ?иянат жасамау
?асиеттер: ?леуметтік ?ділеттілік, адам ???ы?ы, жа?сы азамат болу
М??алім: Т.Суатова
Сыныбы: 9 а ? О?ушылар саны: 18
Саба? ма?саты:
О?ушыларды? ?ят, намыс, ар туралы т?сініктерін ке?ейту.
Міндеттері:
· ?ят, ар, намыс ??ымдарыны? м?нін т?сіндіру;
· адамгершілік ?асиеттеріні? ?алыптасуына ы?пал ету;
· адамгершілікке т?рбиелеу.
Ресурстар
(материалдар, деректер)
О?улы?, д?птер шы?армашылы? портфолио, ?ле?ні? аудиодискісі
Саба? барысы:
І. ?йымдастыру кезе?і.
Тынышты? с?ті: н?р?а б?лену
Ы??айланып отыры?ыздар, денелері?ізді т?зу ?ста?ыздар. Ая?-?олы?ызды ай?астырма?ыз. ?олы?ызды тізе?ізге немесе ?стелге ?ою?а болады. К?здері?ізді ж?мулары?ызды ?тінемін.
Елестетіп к?рі?із: К?н н?ры сізді? т?бе?ізден ?тіп, кеуде?ізге ?арай бойлап барады. Кеуде?ізді? орта т?сында г?л т?йнегі орналас?ан. Г?лді? т?йнегі н?рдан баяу ашылып келеді. Бал?ын ж?не таза ?сем г?л сізді? ?р ойы?ызды, ?р сезімі?ізді, эмоция?ыз бен тілек-?алауы?ызды шайып, ж?регі?ізді? ?ауызын ашты. Н?р с?улесі сізді? бойы?ыз?а а?ырын тарай баста?анын елестеті?із. Ол біртіндеп к?шейе т?суде. Оймен осы н?рды ?олдары?ыз?а т?сірі?із. Сізді? ?олдары?ыз н?р?а б?леніп, с?уле шашуда. ?олымыз тек жа?сы, ізгі істер істейді ж?не барша?а к?мектеседі. Н?р ая?тары?ыз?а тарады. Ая?тары?ыз н?р с?улесін шашуда. Олар сізді тек жа?сылы? жасау ?шін жа?сы жерлерге апарады. Олар н?р мен махаббат ??ралына айналды.
Одан ?рі н?р сізді? аузы?ыз?а, тілі?ізге тарады. Тілі?із тек шынды?ты ж?не жа?сы, ізгі с?здер ?ана айтады. Н?рды ??ла?тары?ыз?а ба?ытта?ыз, ??ла?тары?ыз тек жа?сы с?з бен ?сем ?уенді ?ана естиді. Н?р к?здерімізге де жетті, к?зіміз тек жа?сы?а ?арап, б?рінен жа?сылы?ты ?ана к?реді. Сізді? басы?ыз т?гелдей н?р?а б?леніп, басы?ыз?а тек ізгі, с?улелі ой келеді.
Н?р бірте-бірте ?ар?ын ж?не ш??ылана бастайды, сізді? дене?ізден шы?ып, жан-жа?ы?ыз?а с?уле шашады. Осы н?рды туыс?андары?ыз?а, м??алімдері?ізге, достары?ыз?а, таныстары?ыз?а ба?ытта?ыз. Н?рды уа?ытша т?сініспей, ренжісіп ж?рген адамдар?а да ба?ытта?ыз, оларды? да ж?регі н?р?а толсын. Осы н?р б?кіл ?лемге: барлы? адамдар?а, жан-жануарлар?а, ?сімдіктерге, барлы? тірі жан?а таралсын. ?аламны? барлы? т?пкір-т?пкіріне н?р ба?ытта?ыз. Ойша айты?ыз: «Мен н?рлымын. Н?р мені? ішімде. Мен Н?рмын». Енді осы Н?рды ж?регі?ізге орналастыры?ыз. Н?р?а толы б?кіл ?лем сізді? ж?регі?ізде.
?й тапсырмасын тексеру.
Абайды? отыз алтыншы ?ара с?зін (?зінді) о?ып, талдау
-Шы?армадан ?андай ой т?йді?із?
-Неліктен Абай ?ялмас н?рседен ?ял?анды-а?ыма?ты?, жаманды? дейді?
-«Шын ?ят»- деген с?зді ?алай т?сінесіз?
Д?йекс?з
«Малым-жанымны? сада?асы,
Жаным-арымны? сада?асы».
Халы? ма?алы
М??алім сыйы
Намыс адамны? жан д?ниесі мен Отаныны?, отбасыны?, ?лтыны?, ?орша?ан орта мен ?о?амыны? м?нін сезінуімен оянып, соны? аманды?ы мен б?тіндігі ?шін к?ресінен к?рініс табады. ?зін-?зі танудан бастау ал?ан адамны? рухани ізденісі оны? ?орша?ан ортасын ме?геруіне ?ласады. “Малым – жанымны? сада?асы, жаным – арымны? сада?асы” деген ?а?идадан к?рініс тап?ан, я?ни ар-иманны? ?адірін білумен ай?ындалатын намысты? бір т?рі адамны? адамды? келбетін ай?ындайтын асыл ?асиеті. Адам ?з бойында?ы е? асыл ??ндылы? иман, ар-ождан ?азынасы екенін танып білгеннен кейін, оны ?ор?ау, ?л?айту ?амымен ?ылым, білім іздеп е?бектенсе ол шын м?ніндегі намысты тап?аны к?м?нсіз.
Намысты? та?ы бір к?рінісі – ?о?амда?ы ?з орнын белгілегеннен кейінгі ?ауым алдында?ы ?зіні? адамды? борышы, хал?ына е?бек ету ба?ытында?ы адамны? отанс?йгіштік сезімі. Б?л оны? ?лтты? ??ндылы?тарын т?йсінуінен, ту?ан хал?ымен етенелігін сезініп, оны? рухани м?раларына деген риясыз ы?ыласынан ж?не ту?ан елін ?ор?ау?а ?мтылысынан бай?алады. Сондай-а? отбасыны? м??-м??тажын ?амтамасыз ету ж?не оны ?ор?аумен байланысты намыс та?ы да к?рініс береді. Адам ?зі ?ымбат деп білген н?рсесін не??рлым ?астерлеп, ??рметтесе ж?не о?ан с?йіспеншілік сезіммен ?араса – б?л намысты? белгісі. Демек, намыс адам?а т?н асыл ізгі махаббат сезімімен ты?ыз байланысты. Махаббат намысты? сезімдік ?айнары болса, намыс махаббатты? ??ндылы?ты? м?ні, ?рекеттік ?ыры. намыс адамны? жігерін жанып, ерлік пен т?уекелге жетелейтін, табандылы?ын арттырып, ?ажыр-?айрат беретін ?уат. Намыс жайлы М?хаммед пай?амбар(?.с.) хадисінде былай делінеді: “Ер жігітті? ?ш намысы бар: бірі – иманы, екіншісі – отаны, ?шіншісі – отбасы, ?згесі жал?ан намыс”. Я?ни баянсыз н?рселер ?шін б?секеге т?су намысты? белгісі емес. Ал адам ?адір-?асиеті м?лім н?рселерді сырт?ы жаудан ?ор?аумен ?атар, ішкі жаудан я?ни адамны? ?з бойында?ы ішкі кеселдерінен ?ор?ауыны? да ма?ызы зор ж?не б??ан ?те к?п к?ш-?айратын ж?мсау?а тура келеді. Намыс де?гейі адамны? ?з бойында?ы н?псі??марлы?, ?иянатшылды?пен к?ресінен де к?рінеді. Себебі жо?арыда атал?ан ??ндылы?тар?а сырт?ы д?шпанны? жаулы?ынан г?рі адамны? рухани аз?ындауымен ?штас ?андай да бір ?адірлі н?рсені? ?асиетін жоятын н?псі??марлы?ты? жаулы?ы басым.
Шы?армашылы? ж?мыс
Жа?даяттарды талдау
с?ра?тар?а жауап беру
-Болат?а ?андай ке?ес бересіз?
-Болат М?хтармен ?алай с?йлесті?
- Достар ?андай шешім ?абылдауы м?мкін?
Топпен ?н айту
Атамекен
?ле?і: ?. Мырзалиев
?ні: Е. Хасан?алиев
Жасыл жайлау - т?кті кілем, к?к кілем,
К?к кілемде к?п ойнаймын, к?п к?лем.
Айдарымнан сипап ?ткен самалды
?аза?ымны? ала?аны деп білем.
?айда ж?рсе?, атамекен,
К?кейі?де жатады екен.
К?нні? ?зі ?имай оны,
?ясына батады екен.
Жасыл жайлау - т?кті кілем, к?к кілем,
К?к кілемде к?п ойнаймын, к?п к?лем.
Ас?ар тауы? аспаныммен астас?ан,
?аза?ымны? м?ртебесі деп білем.
?айырмасы:
Жасыл жайлау - т?кті кілем, к?к кілем,
К?к кілемде к?п ойнаймын, к?п к?лем.
К?нні? н?рын, айды? аппа? с?улесін
?аза?ымны? махаббаты деп білем.
?айырмасы
1. ?й тапсырмасы.
2. «Абырой-ар е?бегі» эссе жазу
3. Бал?ар а?ызы-о?у?а
1. Со??ы тынышты? с?тi.
Баяу ?уен ?ойылады.
К?зімізді ж?мып, еркін жай?асайы?. Енді, б?гінгі ?ткен саба?ымыздан нені т?сіндік, ?андай жа?сы н?рселерді ?йрендік, ?зімізге нені алды? сол ж?нінде ойланайы?. Осыны? барлы?ын ж?регімізге салып, к?кейімізге т?йіп алайы?. Жайлап, к?зері?ізді ашу?а болады. Б?гінгі керемет саба? ?шін сіздерге к?п рахмет!