П?н ?зін-?зі тану Сынып 8 Мерзімі 04/02
Саба?ты? та?ырыбы
Адам - ?лем б?лшегі
№ 2
Саба?ты?
ма?саты
«?лем», «Адамзат», «Адам» ??ндылы?тарыны? м?нін ашу.
Саба?ты? міндеттері
* Адамны? ?леммен ?йлесімі, адам ?міріні? м?ні туралы т?сініктерін ке?ейту
* ?зін, ?орша?ан ?лемді т?сіне білуге, танып – білуге баулу..
* С?йіспеншілікке, ізгілікке т?рбиелеу.
К?рнекі ??рал
О?улы?, д?птер
Шатты? ше?бері
О?ушылар ше?берге т?рып, бір-бірімен амандасады, бір-бірімен с?лемдеседі. Бірін-бірі к?ргеніне ?уанышты екенін білдіріп, жа?сы тілектер айтады.
М?тінмен ж?мыс
Саба?та З. Серік?али?лыны? адамны? ?леммен байланысы, ?орша?ан ортаны танып-білуі жайында жазыл?ан м?тінмен ж?мыс ж?ргізу. О?ушылар м?тінді о?ып, онда?ы айтыл?ан негізгі ойды ??ындыру. С?ра?тьар?а жауап беру.
Адам баласыны? ?орша?ан ке? д?ниемен, ?сіресе таби?атпен ?арым-?атынас жасау барысында ?з бойына ештене дарытпауы м?мкін емес.
Адам белгілі бір кезе?де ?алыптас?ан м?рат-м?ддесі негізінде ?алам к?ркін танып, жаратылысты? м?н-ма?ынасын ?діл саралап, ба?а беруге талпынады. Таным нысанасы ай?ындала т?скен сайын адамны? ой-?рісі ке?ейіп, м?мкіндіктері ашыла т?седі.
?рине, ?лем ?рісіні?, жаратылыс ??былысыны? ?лі жете танылма?ан аясы ке?. Адам к?зге к?рініп т?р?ан д?ние болмысын да, жерден шал?ай ?алам ке?естігін де мейлінше зерттеп, оларды шынайы ?мірмен байланыстыру ?шін ізгі талпыныстар жасауда.
Жаратылыс?а жан иесі ...
1. ?аламды тану адам?а ?андай м?мкіндіктер береді?
2. Адам мен ?лем т?тасты?ын неден бай?ау?а болады?
3. ?з ?мірін ж?не айнала ?орша?ан д?ниені жа?сарту ?шін адам бойында?ы ?андай ?асиеттер болуы ?ажет?
Тапсырма
Саба?та о?ушыларды? ал?ан білім-біліктерін іс ж?зінде к?рсете алуларына м?мкіндік ту?ызатын тапсырма беріледі. Тапсырма бойынша балалар ?нер туындыларын ?арап шы?ып, онда?ы жаратылыс ??былыстарыны? ?алай суреттелгенін сипаттап айтып береді. Ол ?шін о?улы?та т?мендегідей туындылары ?сыныл?ан:
1. Т.Б.Ыс?а?ов Та?нгы? атауы. 2000 ж
2. О.Т.Кацюба К?згі бояулар. 2001 ж
3. А.Ю. ??спан?алиева Дерексіз жылдамды?. 2004 ж
М?тінмен ж?мыс
Адамны? ?лемге ?арым-?атынасы, ?лемді ?абылдауы туралы айтыл?ан М.?уезовті? «Абай жолы» роман-эпопеясыны? «?а?ты?ыста» атты б?лімінен ?зінді о?у. О?ушылар м?тін мазм?ынын ашу ?шін ?сыныл?ан с?ра?тар?а жауап беру. ?з ойларын орта?а салу.
Жыра?тау жерде ?алы? ауылды? кешкі оттары к?рінеді. Т?н жым-жырт. Жел де жо?. Біра? с?л ?ана білінген, сызды сал?ын бар. Тол?ан ай, д?л т?беде биіктеп, н?рлана жар?ырап т?р.
.......
1. Т?нгі ?лем к?рінісі ?бішке ?алай ?сер етті?
2. ?здері?ні? ай-ж?лдызбен сырлас?ан кездері? болды ма?
3. Ай с?улесіні? ж?мба? кейпін а??ар?ан с?ттері? болды ма?
4. Адам ?міріні? ж?лдызды с?ттері дегенді ?алай т?сінесі?дер?
Ойланып к?рейік
Саба?та мынандай т?йіндеме берілген?
«Бізді ?орша?ан ?лем ?немі ?згеріп отырады. ?азір м?хитар т???иы?ы, ?аламшар ?ойнаулары , за??ар таулар мен К?н ж?йесіндегі ?арыш ке?істігіне ж?не т.б. ?ол жеткізу соншалы?ты ?иын емес. Б?рі де ?згереді.
Тек адам баласы ?ана осыдан талай ?асыр, мы?да?ан жылдар б?рын ?андай болса, ?азір де сол ?алпында ?згеріссіз ?мір с?руде: б?рын ?алай с?йсе, б?гінде тап солай с?йеді, ?з болмысыны? сырын солай іздеп табады, ?зін-?зі, ?згелерді ж?не айнала ?орша?ан ?лемді де сол б?рын?ыдай танып біледі.
Адам ?орша?ан ?леммен ?йлесімділікті т?йсіне баста?анда ?ана ?леммен «?ндестікте» болады. Осындай ?ндесу, ?йлесімге ие бол?ан жан Отан?а, Атамекенге деген ??рметті сезініп, оны? ата-ана?а, жа?ындарына деген с?йіспеншілігі оянып, адамдармен ж?не ?орша?ан ортамен ?арым-?атынасында ?лкен ?уанышты басынан кешеді».
О?ушылар осы т?йіндемемен таныса отырып, адам баласыны? ?орша?ан орта?а ?ызы?ушылы?ы, оны танып-білуі, онымен ?ндестік табуы, с?йтіп ?уаныш пен ба?ытты сезінуі жайлы ой т?йіндейді.
Д?птермен ж?мыс
1 тапсырма
Та??ы шы?, жа?а т?скен ?ар, та? шапа?ы, кемпір?оса? т.б. таби?ат ??былыстарыны? ?серлерін суреттеп жаз.
2 тапсырма
На?ыл с?здерді о?ы?дар. ?мірдегі ?з міндеттері? мен ба?ыт-ба?дарлары?ны? жобасын т?.зіп к?рсеті?дер.
3 тапсырма
«Сен ?андай адамсы??» атты тестіде берілген с?ра?тар?а ?ысылмастан, шынайы жауап бер.
Ж?ректен - ж?рекке
Саба?ты ?орытындылап ая?тау ма?сатында о?ушыларды ше?берге ша?ырады. Балалар ше?берде т?рып, М.Ма?атаевты? «Армасы?дар, адамдар!» атты ?ле?ін о?у.
К?н батты ма, т?н келді ме, та? атты ма ?айтадан,
??діретті тірлігі?е кірісті? бе ?айта, Адам?
Арма, ?мір, бар ?лемді баурына алып шай?а?ан!
?лем – дархан, саяла?дар, б?рі?е де орын бар,
?ор?ан емес, салтанатты, с?нді сарай со?ы?дар.
Ей, адамдар, сендер тату, сендер тату болы?дар!
Анамыз – Жер, сол Анадан жаратылды?, туысты?,
Алайда біз ?ан да т?ктік, ?алжырады?, ?рысты? ...
Армысы?, сен арамызда жал?ыз перзент – Тынышты?!