Абайды о?ы-та?ыр?а

Саба?ты? та?ырыбы: «Абайды о?ы- та?ыр?а!»

Саба?ты? ма?саты: 1.Білімділік: Абайды? ?мірі туралы о?ушылармен ??гімелесе отырып,та?ырыптарды ?ортындылау,?ара с?здерін т?сіндіру,ойларына то?ыту. Абай шы?армашылы?ы ар?ылы с?здік ?орларын байыту.

2. Дамытушылы? : Тіл байлы?тарын, ойлау ?абілетін, ауызша с?йлеу м?дениетін дамыту. Жылдам, т?сініп, м?нерлеп о?уды дамыту. Білім, білік да?дыларын жетілдіру.

3. Т?рбиелік: Абай м?расын ?неге т?ту?а, Абайды о?ы?ан сайын та?ыр?ай отырып, тере? т?сінуге, білуге, ?аза?ты? елін, жерін, тілін Абайша с?йіп, Абайша тол?ану?а т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі: аралас саба?

Саба?ты? ?дісі: ??гімелесу, пікір алмасу, с?ра?-жауап, шы?армашылы? ізденуж?мысы,ой ?оз?ау.

Саба?ты? к?рнекілігі: слайдтар, к?рме ?йымдастыру: Абай туралы жазыл?ан кітаптар,Абай шы?армалары, «Абай жолы» эпопеясы, «Абай журналыны? топтамасы,бейнетаспа.т.б.

Саба?ты? эпиграфы: «?лді деуге сыя ма, ойла?даршы,

?лмейт??ын артына с?з ?алдыр?ан».

Саба?ты? барысы: І.?йымдастыру:1. Амандасу, т?гендеу, зейіндерін саба??а аудару. Кабинетте Абайды? «К?зімні? ?арасы» ?ні ойналып т?рады.

2.М??алімні? кіріспе с?зі.

ІІ.?ткенді пысы?тау. С?ра?-жауап.

• Абай кім?

• Абай ?ай жерде туды?

• Зере Абай?а кім?

• Абайды? анасы кім?

«Абай жолы» романын кім жазды? т.б.

ІІІ.?й тапсырмасы.1. Берілген та?ырыптар бойынша шы?армашылы? ж?мыстарын ?ор?ау.

1. «Абай – а?ын».
2. «Абайды? балалы? ша?ы».

3. «Абай – аудармашы».

4. «Абай – сазгер».

5. «Абайды? ?ара с?здері».

2. К?рініс. «Ана т?лімі».

ІV.Саба??а ма?сат ?ою. Міне, б?гін біз Абайды? балалы?ша?ына бастап, ?мірі мен шы?армашылы?ына то?талып Абайды одан ?рі тани т?стік. Абай ?негені?, адамгершілікті? ?лгесі,т?рбиесі екенін т?сіндік. Б?гін Абайды оданда тере?ірек тани т?семіз.

V.Жа?а саба??а дайынды?. К?рмемен таныстыру.1. «Абай» журналына назар аудару.

- «Абай» журналы ал?аш рет ?ай жылы жары? к?рді?

-Неше саны жары? к?рді?

-Т???ыш редакторы кім?

-«Абай» журналы ?ай жылдан ?айта шы?а бастады?

-«Абай» журналы ал?аш рет 1918 жылы а?пан-?азан айларында Семейде басылып шы?ты.

-Оны? 11 саны жары? к?ріп, жабылып ?алды.

-Т???ыш редакторы Ж?сіпбек Аймауытов.

-1992 жылы ?айта шы?а бастады.

2. ?ара с?здеріне назар аудару.

-Абай атамызды? ?анша ?ара с?зі бар?

VІ. Жа?а саба?.

1). « ?ара с?здер» деген атау ?ле? с?зден б?лек шы?армалар екндігін білдіреді. ?ле? ?нерін «?ара с?з» демейді. ?ара с?з проза деген ма?ынада айтыл?ан.

Абай «?аза??а ?ара с?зде дес бермедім» деп ?ара с?зді шешендік ?нер деп к?рсетеді. Абайды? ?ара с?здері к?ркем ??гіме емес, ол даналы? с?здер. Онда ?ылыми философиялы? тол?аныстар ке? орын ал?ан. ?ара с?здерді? ?зіндік ерекшелігі бар. С?йлемдері ?ыс?а, ма?ынасы тере?, ой саларлы? ?ибрат беруді к?здей ??рыл?ан.

Абайды? ?ара с?здерін та?ырып жа?ынан бірнеше топ?а б?луге болады.

1.Д?ниені? тылсым сырын танып білу м?селесіне «Жетінші», «Он то?ызыншы», «Отыз бірінші», «Отыз сегізінші», «?ыры? ?шінші» с?здерінде то?талып ой ?орытады.

2.Абайды? «Алтыншы», «Сегізінші», «Он бірінші» ?ара с?здері ілім-білімге б?гет болатын наданды?, талапсызды?, жал?аулы? мінездерді сынау?а арнал?ан.

3.Ар-?ят м?селелері «Бесінші», «Он сегізінші», «Он бірінші» с?здерінде ??гіме болады.

2). О?ушылар ?ара с?здерінен ?зінділерді жат?а о?иды.

15- ?уелі пенде адам болып жаратыл?ан со?,д?ниеде ешбір н?рсені ?ызы? к?рмей ж?ре алмайды,сол ?ызы?ты н?рсені іздеген кезі ?міріні? е? ?ызы?ты уа?ыты болып ойында ?алады..

19- Адам ата-анадан ту?анда есті болмайды: естіп, к?ріп, ?стап,татып ескерсе,д?ниедегі жа?сы, жаманды таниды-да?ы, сондайдан білгені,к?ргені к?п бол?ан адам білімді болады..

31- Естігін н?рсені ?мытпас?а т?рт т?рлі себеп бар:

?уелі - к?крегі байлаулы берік болма? керек;

екіншісі - сол н?рсені естігенде, я к?ргенде ?лгі алу керек, к??ілденіп, т?шынып ынтамен ??ыну керек;

?шіншісі - сол н?рсені ішінен бірнеше уа?ыт ?айтарып ойланып,к??ілге бекіту керек;

т?ртіншісі - ой, кеселді н?рселерден ?ашы? болу керке.Егер кез болып ?алса, салынбау керек..

3). Кітаппен ж?мыс.

1.Жа?а с?здермен ж?мыс.

Кеме?гер

?ибрат

діни философиялы? к?з?арас

кедейлік

Ойсызды?

к?ншілдік

к?рсе?ызарлы?

сал?ыртты?

еріншектік

наданды?

залымды?

талпсызды?

?ятсызды?

2.Кітапта?ы 38-?ара с?зін о?ып, талдау.

VІ. Саба?ты бекіту: 1. ?ара с?здегі ойлар мен т?жырымдар. Сызбамен ж?мыс.

2. 75- беттегі Т.Садиевті? « Абайды? ?ара с?здері» ?ле?ін м?нерлеп о?у.

3. С?ра? – жауап.

4. К?рініс: « ?айрат, А?ыл, Ж?ректі? ?ылым?а келіп ж?гінуі».

І.Саба?ты ?ортындылау.

1. Абай атамызды? на?ыл с?здері.

• Е?бек етсе? ерінбей, тояды ?арны? тіленбей.

• ?айран тіл, ?айран с?з,надан?а ?адірсіз.

• Кімні? ?яты жо? болса,соны? иманы жо?.

• ?айтып келер есікті,

?атты жаппа жар?ын-ау!

• Жа?сылы? ?за? т?рмайды,

Жаманды? ?ркез тозбайды.

• ?ш-а? н?рсе адамны? ?асиеті:

Ысты? ?айрат, н?рлы а?ыл, жылы ж?рек.

2. «Абай» деректі фильмінен ?зінді к?ру.

3.Н.?.Назарбаевты? ?анатты с?зі.

«Абайды? с?зі ?аза?ты? бойт?мары.

Абайды? м?расы-?аза?ты? е? ?асиетті ?азынасы.Замандар ауысып, д?ние дидары ?згерсе де хал?ымызды? Абай?а деген к??ілі айнымайды, ?айта уа?ыт ?ткен сайын оны? ?лылы?ыны? сан ?ырларын ашып, жа?а сырларына ?аны?а т?седі. Абай ?зіні? ту?ан хал?ымен м??гі-ба?и бірге жасайды, ?асырлар бойы ?аза? елін жа?а биіктерге, ас?ар асулар?а ша?ыра береді».

?аза? еліні? т???ыш Президенті Н?рс?лтан Назарбаев

VІІІ: О?ушыларды ба?алау.

ІX. ?йге тапсырма:

1.?ара с?здер туралы ал?ан білімдерін жина?тап, ??гімелеу.

2.75 бет. «Абайды? ?ара с?здері» ?ле?ін жаттау.

3.76 бет. Тірек- сызбаны толтыру.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Абайды о?ы-та?ыр?а »

Сабақтың тақырыбы: «Абайды оқы- таңырқа!»

Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік: Абайдың өмірі туралы оқушылармен әңгімелесе отырып,тақырыптарды қортындылау,қара сөздерін түсіндіру,ойларына тоқыту. Абай шығармашылығы арқылы сөздік қорларын байыту.

2. Дамытушылық : Тіл байлықтарын, ойлау қабілетін, ауызша сөйлеу мәдениетін дамыту. Жылдам, түсініп, мәнерлеп оқуды дамыту. Білім, білік дағдыларын жетілдіру.

3. Тәрбиелік: Абай мұрасын өнеге тұтуға, Абайды оқыған сайын таңырқай отырып, терең түсінуге, білуге, қазақтың елін, жерін, тілін Абайша сүйіп, Абайша толғануға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: әңгімелесу, пікір алмасу, сұрақ-жауап, шығармашылық ізденужұмысы,ой қозғау.

Сабақтың көрнекілігі: слайдтар, көрме ұйымдастыру: Абай туралы жазылған кітаптар,Абай шығармалары, «Абай жолы» эпопеясы, «Абай журналының топтамасы,бейнетаспа.т.б.

Сабақтың эпиграфы: «Өлді деуге сыя ма, ойлаңдаршы,

Өлмейтұғын артына сөз қалдырған».

Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру:1. Амандасу, түгендеу, зейіндерін сабаққа аудару. Кабинетте Абайдың «Көзімнің қарасы» әні ойналып тұрады.

2.Мұғалімнің кіріспе сөзі.

ІІ.Өткенді пысықтау. Сұрақ-жауап.

Абай кім?
Абай қай жерде туды?
Зере Абайға кім?
Абайдың анасы кім?

«Абай жолы» романын кім жазды? т.б.

ІІІ.Үй тапсырмасы.1. Берілген тақырыптар бойынша шығармашылық жұмыстарын қорғау.

1. «Абай – ақын».
2. «Абайдың балалық шағы».

3. «Абай – аудармашы».

4. «Абай – сазгер».

5. «Абайдың қара сөздері».

2. Көрініс . «Ана тәлімі».

ІV.Сабаққа мақсат қою. Міне, бүгін біз Абайдың балалықшағына бастап, өмірі мен шығармашылығына тоқталып Абайды одан әрі тани түстік. Абай өнегенің, адамгершіліктің үлгесі ,тәрбиесі екенін түсіндік. Бүгін Абайды оданда тереңірек тани түсеміз.

V.Жаңа сабаққа дайындық. Көрмемен таныстыру.1. «Абай» журналына назар аудару.

- «Абай» журналы алғаш рет қай жылы жарық көрді?

-Неше саны жарық көрді?

-Тұңғыш редакторы кім?

-«Абай» журналы қай жылдан қайта шыға бастады?

-«Абай» журналы алғаш рет 1918 жылы ақпан-қазан айларында Семейде басылып шықты.

-Оның 11 саны жарық көріп, жабылып қалды.

-Тұңғыш редакторы Жүсіпбек Аймауытов.

-1992 жылы қайта шыға бастады.

2. Қара сөздеріне назар аудару.

-Абай атамыздың қанша қара сөзі бар?

VІ. Жаңа сабақ.

1). « Қара сөздер» деген атау өлең сөзден бөлек шығармалар екндігін білдіреді. Өлең өнерін «Қара сөз» демейді. Қара сөз проза деген мағынада айтылған.

Абай «Қазаққа қара сөзде дес бермедім» деп қара сөзді шешендік өнер деп көрсетеді. Абайдың қара сөздері көркем әңгіме емес, ол даналық сөздер. Онда ғылыми философиялық толғаныстар кең орын алған. Қара сөздердің өзіндік ерекшелігі бар. Сөйлемдері қысқа, мағынасы терең, ой саларлық ғибрат беруді көздей құрылған.

Абайдың қара сөздерін тақырып жағынан бірнеше топқа бөлуге болады.

1.Дүниенің тылсым сырын танып білу мәселесіне «Жетінші», «Он тоғызыншы», «Отыз бірінші», «Отыз сегізінші», «Қырық үшінші» сөздерінде тоқталып ой қорытады.

2.Абайдың «Алтыншы», «Сегізінші», «Он бірінші» қара сөздері ілім-білімге бөгет болатын надандық, талапсыздық, жалқаулық мінездерді сынауға арналған.

3.Ар-ұят мәселелері «Бесінші», «Он сегізінші», «Он бірінші» сөздерінде әңгіме болады.

2). Оқушылар қара сөздерінен үзінділерді жатқа оқиды.

15- Әуелі пенде адам болып жаратылған соң,дүниеде ешбір нәрсені қызық көрмей жүре алмайды,сол қызықты нәрсені іздеген кезі өмірінің ең қызықты уақыты болып ойында қалады.......

19- Адам ата-анадан туғанда есті болмайды: естіп, көріп, ұстап,татып ескерсе,дүниедегі жақсы, жаманды таниды-дағы, сондайдан білгені ,көргені көп болған адам білімді болады.......

31- Естігін нәрсені ұмытпасқа төрт түрлі себеп бар:

әуелі - көкрегі байлаулы берік болмақ керек;

екіншісі - сол нәрсені естігенде, я көргенде үлгі алу керек, көңілденіп, тұшынып ынтамен ұғыну керек;

үшіншісі - сол нәрсені ішінен бірнеше уақыт қайтарып ойланып,көңілге бекіту керек;

төртіншісі - ой, кеселді нәрселерден қашық болу керке.Егер кез болып қалса, салынбау керек.......

3). Кітаппен жұмыс.

1.Жаңа сөздермен жұмыс.

Кемеңгер

ғибрат

діни философиялық көзқарас

кедейлік

Ойсыздық

күншілдік

көрсеқызарлық

салғырттық

еріншектік

надандық

залымдық

талпсыздық

ұятсыздық

2.Кітаптағы 38-қара сөзін оқып, талдау.

VІ. Сабақты бекіту: 1. Қара сөздегі ойлар мен тұжырымдар. Сызбамен жұмыс.

2. 75- беттегі Т.Садиевтің « Абайдың қара сөздері» өлеңін мәнерлеп оқу.

3. Сұрақ – жауап.

4. Көрініс: « Қайрат, Ақыл, Жүректің Ғылымға келіп жүгінуі».

І.Сабақты қортындылау.

1. Абай атамыздың нақыл сөздері.

Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей.
Қайран тіл, қайран сөз,наданға қадірсіз.
Кімнің ұяты жоқ болса,соның иманы жоқ.
Қайтып келер есікті ,

Қатты жаппа жарқын-ау!

Жақсылық ұзақ тұрмайды,

Жамандық әркез тозбайды.

Үш-ақ нәрсе адамның қасиеті:

Ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жүрек.

2. «Абай» деректі фильмінен үзінді көру.

3.Н.Ә.Назарбаевтың қанатты сөзі.

«Абайдың сөзі қазақтың бойтұмары.

Абайдың мұрасы-қазақтың ең қасиетті қазынасы.Замандар ауысып, дүние дидары өзгерсе де халқымыздың Абайға деген көңілі айнымайды, қайта уақыт өткен сайын оның ұлылығының сан қырларын ашып, жаңа сырларына қаныға түседі. Абай өзінің туған халқымен мәңгі-бақи бірге жасайды, ғасырлар бойы қазақ елін жаңа биіктерге, асқар асуларға шақыра береді».

Қазақ елінің тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев

VІІІ: Оқушыларды бағалау.

ІX. Үйге тапсырма:

1.Қара сөздер туралы алған білімдерін жинақтап, әңгімелеу.

2.75 бет. «Абайдың қара сөздері» өлеңін жаттау.

3.76 бет. Тірек- сызбаны толтыру.