9 нчы сыйныфта кушма ??мл?не ?йр?н?

9 нчы сыйныф татар т?ркеме укучылары бел?н ?тк?релг?н       д?ресне?             планы                                       

                Укытучы: ?шр?пова Г?лшат Р?зиновна

               Тема:Кушма ??мл?л?рне гомумил?штереп кабатлау

Максат.Дидактик –кушма ??мл? турында ?тк?нн?рне гомумил?штереп кабатлау,кагыйд?л?рне иск? т?шер?,к?нег?л?р ярд?менд? ?тк?нн?рне ныгыту,укучыларны? белемн?рен б?ял?? максатыннан тест ?тк?р?.                 Т?рбияви: укучыларга 2012нче елны?  Татарстанда тарих ??м м?д?ният елы булуын иск?рт?, “Идег?й” дастаныны? ???мияте турында ?йтеп кит?,     ?тк?н тарихыбызга,м?д?ниятебезг? карата милли ?за?нарын ?стер?.                          ?и?азлар: ИКТ куллану, ”Идег?й” дастаны, Ризаэддин Ф?хретдинне? “Алтын Урда ханнары” китабы, тест материаллары.

                                       Д?рес барышы.

1.Ис?нл?ш?.Д?ресне оештырып ?иб?р?.У?ай психологик хал?т тудыру.               ?й эшен тикшер?: 130нчы к?нег?; 1,2 нче ??мл?л?рг? синтаксик анализ ясау.Ике укучы синтаксик анализ схемасын тактада к?рс?т?:

1).       1)Я?гырлар туктап,2) ?ч-д?рт к?н ?т?г?,3) к?зне? и? матур к?нн?ре – ?бил?р чуагы башланып китте.

3. Баш ??мл?

                                         -?;-г? кушымчалары

2.Иярчен   синтетик вакыт ??мл?

                              - п кушымчасы

1.Иярчен синтетик с?б?п ??мл?

                                                                                                                                           Бу – бер- бер артлы ияр?ле к?п иярченле кушма ??мл?.                                                       

2)      1) Ты?лап-ты?лап торгач, Х?лим а?лап алды: 2) Чернов хаклы, китерг?н цитаталары урынлы.                                                                                                                       

1.Баш ??мл?

2.Аналитик иярчен т?мамлык ??мл?

3.Иярчен аналитик т?мамлык ??мл?

Бу-ти?д?ш ияр?ле к?п иярченле кушма ??мл?.

2.Кушма ??мл?л?рне гомумил?штереп кабатлау (укучылар теманы д?фт?рл?ренд? язып куялар).

Тактада мультимедиа кулланып, таблица к?рс?тел?:

Кушма ??мл?

Ике компонентлы кушма ??мл?

Катлаулы кушма ??мл?

Тезм? кушма ??мл?

Иярченле кушма   ??мл?

К?п тезм?ле кушма ??мл?

К?п иярченле кушма ??мл?

Катнаш кушма ??мл?

Шушы таблица ярд?менд? укучылар кушма ??мл? турында ?тк?нн?рне иск? т?шереп алалар:ике компонентлы ??мл?л?рне? тезм? ??м иярченле кушма ??мл?л?р булуы, аларны? аермалы яклары н?рс?д? ик?нлеген билгелил?р.Катлаулы кушма ??мл?не? ?ч зур т?ркемг? б?лен?е иск?ртел?,        аларны? исемн?рен атап, кагыйд?л?рен иск? т?шер?л?р.                                         3.К?нег?л?р ярд?менд? теманы ныгыту. ??мл?л?р “Идег?й”дастаныннан алына.Укытучы 2012нче елны? Татарстанда тарих ??м м?д?ният елы булуын иск?ртеп ?т?, без ?зебезне? тарихыбызны ?йр?нерг? ??м аны белерг? тиешлеген а?лата. Аннан со?  ??мл?л?рне ?йтеп яздыра. Укучы -    лар ??мл?л?рне билгел?п, схемаларын сызалар. Кайберл?ре тактада да эшл?п к?рс?т?.                                                                                             

     1.   1)Шундый итеп  ул сукты:2)туксан урда берьюлы торган ?ирд?н бер купты.

                          шундый      :    (       ).       - иярчен  р?веш ??мл?ле

       2. 1)Колчура карт ?йтс? д?,2)Идег?й ярга т?шм?де,ышык ярдан китм?де.

                 (    .- с? д?  ),                            -иярчен кире ??мл?ле

       3.Шулчак торып, Идег?й болай диде а?арга: -2)  Куылган кеше? мин булсам,3) син куала,4) мин качыйм.

1.Баш ??мл?

3.Иярчен аналитик р?веш ??мл?

4.Иярчен аналитик р?веш ??мл?

2.Иярчен синтетик шарт ??мл?

     Бу- бернич? т?р ияр?ле к?п иярченле кушма ??мл?     

        4.1)Субра шулай диг?нд?,2)хан ?ыены зур табын бер шаулады,бер тынды;3)Туктамыштай олы хан бер утырды,бер торды.

2.Баш ??мл?

3.Баш ??мл?

     -д? кушымчасы                                                  шулай м?н?с?б?тле с?зе                       

1.Иярчен аналитик вакыт ??мл?

      Бу- катнаш кушма ??мл?.                                                                                         

3. Д?рес ахырында ике вариантта укучылар тест эшен башкаралар.Шунда ук ?аваплары да тикшерел?.                                                                                           4. Д?ресне йомгаклау.?й эше бирел?:131нче к?нег?.