kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

?аза? тілім – мені? ?лтты? м?ртебем

Нажмите, чтобы узнать подробности

                                      Баяндама

 Та?ырыбы:   ?аза? тілім – мені? ?лтты? м?ртебем

?аза? тіліні? мемлекеттік тіл м?ртебесі ата за?мен бекітілген со?, ХХІ ?асырда?ы ел болаша?ыны? жар?ын болуына, жа?андану д?уірінде ?о?амны? барлы? салаларында дамушы саяси-экономикалы? факторларды? жаршысы болып ?з м?мкіндігін мойындатуына байланысты.
Мемлекеттік тілімізді? ?олдану ке?істігі бар?ан сайын ?л?айып, ?о?амды? ?арым-?атынас тіліне айналып келеді. Елбасымызды? «?аза? тіліні? мемлекеттік ?ызметте де, ?ндірісте де, ?ылымда да, білім беруде де д?л орыс тілінше ?олданылуы ?шін б?рін істеу ?ажет» – деп айт?ан пікірі барша ?аза? еліні? на?ты ма?саты болу?а тиіс. ?аза? тілі – мемлекеттік тіл болып ?абылдан?анына к?п уа?ыт ?тсе де, ж?ртшылы? ж?з пайыз ?аза?ша с?йлеп кете ?ой?ан жо?. Осыдан кейін, а?парат беттерінде « ?лемде ?р екі апта сайын бір тіл жойылып кетеді екен. ?аза? тілінде жо?алтып аламыз-ау, » – деп к?діктенген тіл жанашырлары арасында ?ызу тартыстар ?лі к?нге дейін ж?ріп келеді.

?ш?ан ??с бір шетінен екінші шетіне ?анша м?рте бел суытып, ?ре? жететін дархан жері бар, ж?ргегінде Т??ірден бата ал?ан ?асиетті ана тілі бар, ?аза? еліні? иесі де, киесі де сол халы?. Халы? – ??дайдан бір жасы кіші. ?аза? елі ?ара жаяу халы? емес. ?аза? есігі мен ж?регіні? т?сына ?арауыл ?оймайды, ?она?ын т?ріне шы?арып сыйлайды, ?зі т?мен отырып ты?дайды. К?мейіне с?з ?ялап, к??іліне ой балала?ан ар?ы аталарымыз ?лім Са?тан c?зге шешен болып ?скен.

Жыланны? к?зіндегі мейірімді,

?ыранны? к?зіндегі м??ды.

Б?лб?лды? ?ніндегі са?ынышты,

А??уды? бойында?ы ?ан ішерлікті,

?ас?ырды? ж?регіндегі иманды?ты т?сіну, ??сты? ?анатында?ы та?баны о?ып, шыбынны? ызы?ын ??у, ж?мба? ?лемнен сыр шерту, б?л тек ?ана осы ?лы даланы? киелі Маруана?ыра билеріне ?ана б?йыр?ан болса, осы тылсым сырларды жеткізген де ?аза?ты? тілі.

?аза?ты ?аза? еткен мейірімді тілі,

Мейманды досы, мархаббатты т?рі.

Мамыражай к??ілі, бейбіт ?мірі,

Шексіз пейілі, те?іздей сар?ылмас ?нері.

Е?бектегі ?лермендігі, ?шпейтін ?сиеті.

?мытылмайтын ?асиеті, арыстандай а??аулы?ы, айбынды азаматты?ы, азбайтын ары мен ?яты, тозбайтын ж?раты!

Оларды білген ?аза?ты? асыл болар м?раты,- деп ?аздауысты ?азыбек би

тол?анады. ?аза? тілі – елді? ?азынасы. Тіл –к??ілді? б?ла?ы, ой – ?о?ырауы. Екі с?зіні? бірінен ма?алы мен ?сиеті ?алмайды. ?аза? тіліні? шырыны – бабалар ?сиеті. ?лмейтін ?сиетті естіген кеуде еріксіз тулайды. Ол ?асиетті ?аза? тіліні? ??діреті. Су?а салса, батпайтын, адуын а?ыс?а а?пайтын, м??гілік ма?ынасы мен бояуын са?тайтын, саналы с?йсіне жаттайын с?з ж?ннаты. ?сиет – тамырын тере? жай?ан киелі мама а?аш. От?а жа?са с?нбеген, жалынын таптаса, к?лі с?йлеген, тасты бал?ытып, темірді илеген ?ызыл тіл. Тектілігі т?л?асын сомда?ан, ?уанышы-?ай?ысын ?ара ?ле?мен тол?а?ан, к?кті? сырын ??ып, ш?пті? тілін білген, шеніне ?арай шапан киген ел.  Заманында Ескендір З?л?арнайын айда?ардай а?ырып келгенде, ?лы даланы? ?рпа?тарын ыр?ына к?ндіре алмай, ж?ні жы?ылып, ?аза?ты? ?арапайым болмысы мен к?регендігіне, ?айсарлы?ы мен ептілігіне еріксіз т?нті болып:

Жыланды екі кессе?, ?леді,

?аза?ты жеті кессе?, ?седі.

?иналса да тектілігін са?тайтын,

?ырса?, ?ынадай ?аптайтын ел екен.

Айтып тауыса алмадым, -деп бекер айтпа?ан.

Кешегі киіз ?йде туып, жез самаурынны? исі сі?ген, ?айма? ?ат?ан шайын ішіп, та?дап т?лпар мінген ?аза?ты? б?гінгі ?рпа?ы, ?ясын ?шпа??а сал?аны аны?. Ма?дайына жа?андану д?уіріні? ба?ы б?йырып, жайлы жатын, ?арыны то?, киімі б?тін, ?й?ысы тыныш, жо?шылы?ты? д?мін сезбеген, білімді тегін алса да, ая?ыны? астынан арыны к?рмейтін, ?ткенін біле бермейтін буын ?алыптасты. Біра?, бойында ?лтты? рух, таза ?аны бар ?рпа??а ?рке ?арап, кін? арту ?бестік. Б?л ?зіміз жіберген ?лтты? т?рбиені? осалды?ы екенін мойындауымыз керек. ?р бір д?ниеге келген ?аза? баласы- ?аза?ша с?йлеп бел тіктемей, ?зге ?лтты? ?кілдері мемлекеттік тілді? ?адірін ??ынбай, ішкен суды?, тат?ан д?мні?, ту?ан жерді? салма?ын ??ына алмайды.

Абылай хан:

Ж?кті? ауырын тіл к?терер,

Ынтыма?ы жо? елде.

Дуалы ауызды пір к?терер.

Жаман биені? атын,

Т?я?ы желді кер к?терер.

?шкен ?сиетті,

Оралмас ?асиетті,

?руа?ы отты тіл к?терер,-депті. ?аза?ты? тіліндей ?лемде бай тіл жо?.

Оны? тере? астары мен ??ндылы?ына ?аны??ан к??іл мар?айып ?алады.

?аза?ты? тілі – шексіз м?хит секілді, к?ллі ?лемді ?амтыса да бояуы ??бейді, ?лемдік тілдермен те?естіре ?алса, но?тасын бермейтін ?лы тіл. ?аза? тілі- ?лтымызды? ма?танышы, елді? айнасы. ?лтымызды? асыл ?асиеті мен тектілігін д?ріптеп, жеткізуші де ана тілі. Тілді? беделі бір к?нде ?алыптаспайды. Тіл беделі –?лт мерейі. ?аза? елі-?лемде жал?ыз ?ана ел. Елбасымыз Н?рс?лтан ?біш?лы Назарбаев ?з с?зінде: « Ана тілінен арты? ?аза? ?шін, б?л д?ние де ?ымбат не бар екен!»-деген болатын. ?андай тауып айтыл?ан ?ла?ат ! Ел басыны Алла тарыдай етіп жаратады, таудай етіп алу хал?ыны? ?олында, ?айтпас ба?, атан тарта алмас ?руа?, ерді? еріне ?онады. ?р бір от басы – ?з алдына бір кіші мемлекет. Адам ?з ?рпа?ы ?шін ?мір с?реді, ?рпа?ымен мы? жасайды. ?р жас т?л?а т?рбиені алдымен от басынан алады. «?яда не к?рсе?, ?ш?анда соны ілесі? » деп ?ла?атты ой саптау да, уыз т?рбиені? ы?палыны? ??нын байыптап береді. Жас б?бектер кеудесін тіктемей жатып, ту?ан тілімен сусындаса, сол тілді? ар?асында елді? тарихын, шежіресін,с?з киесін т?сініп, ?лтты? ??ндылы?тарды? б?рін есітіп, к??іліне то?ып ?седі. Сондай ортада есейген т?л?а, ?з тіліні? де, ?зге тілді? де ба?ын аша біледі. ?зін жарыл?а?ан ?рпа?ты? ?зегі талмайды, с?йегі ?ат?анда ал?ан т?рбиені? сі?імі болмайды.

?аза?ты? тілі –тектілікті? т??ыры, ол ?лтты? намыс пен рухты? ?айнар к?зі. ?з тілін білмеген ?рпа?, алыстан ба?ыт тап?анмен, т?пті? т?бінде ?з кемшілігі ?шін ?кінетін болады. ?йткені, к?п н?рсені? байыбына барып зерделей алмайды.

«Ана тілін ?мыт?ан, ана с?тімен ая? жуар.

Ту?ан елі?ді тастама, алтын бесігі?ді аттама.

?андай бір елге барса? да,

опасыз?а орын жо?, т?рін сыйлап кім береді? – десе, енді бір с?зінде :

?ділін с?раса, а?и?атын айт,

Діні?ді с?раса, шари?атын айт.

Елі?ді с?раса, тарихатын айт. Б?л ?шеуін білмесе?, тамыры жо? тас екенсі?, ?ркімні? аузынан ?ал?ан ?а?идасын айт!-деп сыпыра шежіреші Бай??т?лы ?лиас?ар атамыз

айт?ан. Ана тілді жетік ме?гермеген ?рпа?, ?аза?ы мінезді? ?адірін ая? асты етеді. М?ны? ?зі ел ішіндегі мысы? тілеулес топтарды? бел алуына ы?пал етеді. ?з а?асын а?алама?ан, кісі а?асын ба?аламайды. ?рпа?ты? ?мірлік танымы т?бегейлі ?згеріп, адас?анын а??армай ?алатын т?сы осы. Ту?ан еліні?, ?скен ортаны? тектілігіне к?зін жеткізе білген жан, еш?ашан а??алды??а жол бермеген болар еді. Ата тарихты айызы ?анып жетік білген ?аны таза ?р ?аза?, « Мен ?аза? болып ту?аныма ?уанамын »,-деп ма?танышпен жар салып жатса, шіркін! ?аза? тілі д?л сондай сезімге лайы?ты тіл! Мені? ж?регім ?немі осындай ма?танышпен со?ады. ?р ?аза? жал?ызым деп ана тілін аяласа, елді? м?ртебесі ас?а?тап, ?сері к?бейеді, ?рпа?ты? ж?лдызы биікте маздамайды. « Аруана ботасын ерітеді, ботасы ?скен со?, анасын ерітеді»,-деп анасы к?кжал, алмас ?ылыш ?йтеке би бабам бекер айтпа?ан. Келер ?рпа? ту?ан тіліні? мерейін к?теру ?шін, алдымен ?о?ам мектептегі о?улы?тарды? ??ндылы?ын арттыру ?ажет. Бір ?ана ?аза? тілі о?улы?ын ?ана алайы?. Ке?ес д?уіріндегі о?улы?ты? сапасымен, ?азіргі ?аза? тілін салыстырса?, о?улы?тар да тіл ережелері толы? емес, о?ушыны? ?абылдауына да ауыр тиеді. Сына? хаттар, шы?армалар жазу?а да са?аттар аз беріледі. Т?л тілін білмеген, ?з ойын еркін жаза алма?ан о?ушы, бас?а п?ндерді жа?сы ?абылдай ?оюы екі талай. Сонды?тан, б?рін мектеп партасынан бастау, ата-ананы? бала?а деген жауапкершілігін арттыру, ?стазды? статусын к?теру м?селесін ?айта ?арайтын уа?ыт жеткен сы?айлы. Біздегі бір кемшілік, жас ?рпа??а берілетін патриотты? т?рбиеде бір ж?йеге т?спеген. Осы саланы ?айта ширату ар?ылы жастарды? патриотты? рухын к?теруге болады.

?аза?стан Республикасыны? Президенті Н?рс?лтан Назарбаевты? жолдауында ?кімет «Тілдерді? ?ш т??ырлылы?ы» м?дени жобасын іске асыруды жеделдетуі тиіс. Б?кіл ?о?амымызды топтастырып отыр?ан мемлекеттік тіл ретінде ?аза? тілін о?ыту сапасын арттыру ?ажеттігіне ерекше назар аудар?ым келеді, – деп айтыл?ан болатын. К?п ?лтты ?аза? елінде б?л ?рпа? болаша?ы ?шін аса ?ажетті бастама. М??гілік ел болуды м?рат еткен елбасымыз келер к?нге к?регендікпен болжам жасайды. ?рпа?ты? сауаттылы?ы мен парасаттылы?ы, ?аза? еліні? ерте?іне шексіз пайдасын тигізетінін к?м?н келтірмейді. Б?л ?аза? тіліні? ?лемдік ?арым –?атынас тіліне айналуына себепші болса игі. Осы орайда, к?реген атамыз ?лиас?ар болжамында : « Болаша? ?аза? елі – м??гілік елге, ?аза?ты? тілі- ?лемдік тілге айналады. ?аза?ты? елін жау ала алмайды. Аспаннан бізді? дала?а ?ш киелі ж?лдызды? с?улесі т?сіп т?рады. Сол с?уледен жер бетіндегі тірілер т?гілі, ?руа?тарда жылынып жатады. К?кте сол ?ш ж?лдыз т?р?анда, ту?ан дала?а Т??ір мейірін т?геді. ?аза?ты жау ала алмайды. Ойы ?ш?ыр ?аза?ты тек ?ана к?з алады »,- деген екен. Болжамды ойды –болаша? к?рсетеді. Тегімізді? тегін еместігі, тілімізді? ?шпейтіні а?и?ат.

Тіл ?шеді деме?дер, тіл ?лмейді,

К?штен ?алмай у ж?тып ж?рер мейлі.

Тілім бар да дария кеуделерді?,

К?мейінен т?гілген жыр ?лмейді.

Білесі? де, ?адірін с?йесі? де,

Ку? бол?ан ?асырлар к?ресінде.

Ана тілім иесі б?л даланы?,

Келе жат?ан к?теріп киесінде.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«?аза? тілім – мені? ?лтты? м?ртебем»

Баяндама

Тақырыбы: Қазақ тілім – менің ұлттық мәртебем

Қазақ тілінің мемлекеттік тіл мәртебесі ата заңмен бекітілген соң, ХХІ ғасырдағы ел болашағының жарқын болуына, жаһандану дәуірінде қоғамның барлық салаларында дамушы саяси-экономикалық факторлардың жаршысы болып өз мүмкіндігін мойындатуына байланысты.
Мемлекеттік тіліміздің қолдану кеңістігі барған сайын ұлғайып, қоғамдық қарым-қатынас тіліне айналып келеді. Елбасымыздың «Қазақ тілінің мемлекеттік қызметте де, өндірісте де, ғылымда да, білім беруде де дәл орыс тілінше қолданылуы үшін бәрін істеу қажет» – деп айтқан пікірі барша қазақ елінің нақты мақсаты болуға тиіс. Қазақ тілі – мемлекеттік тіл болып қабылданғанына көп уақыт өтсе де, жұртшылық жүз пайыз қазақша сөйлеп кете қойған жоқ. Осыдан кейін, ақпарат беттерінде « әлемде әр екі апта сайын бір тіл жойылып кетеді екен. Қазақ тілінде жоғалтып аламыз-ау , » – деп күдіктенген тіл жанашырлары арасында қызу тартыстар әлі күнге дейін жүріп келеді.

Ұшқан құс бір шетінен екінші шетіне қанша мәрте бел суытып, әрең жететін дархан жері бар, жөргегінде Тәңірден бата алған қасиетті ана тілі бар, қазақ елінің иесі де , киесі де сол халық. Халық – құдайдан бір жасы кіші. Қазақ елі қара жаяу халық емес. Қазақ есігі мен жүрегінің тұсына қарауыл қоймайды, қонағын төріне шығарып сыйлайды, өзі төмен отырып тыңдайды. Көмейіне сөз ұялап, көңіліне ой балалаған арғы аталарымыз Әлім Сақтан cөзге шешен болып өскен.

Жыланның көзіндегі мейірімді ,

Қыранның көзіндегі мұңды .

Бұлбұлдың үніндегі сағынышты ,

Аққудың бойындағы қан ішерлікті ,

Қасқырдың жүрегіндегі имандықты түсіну, құстың қанатындағы таңбаны оқып , шыбынның ызыңын ұғу , жұмбақ әлемнен сыр шерту , бұл тек қана осы ұлы даланың киелі Маруанақыра билеріне ғана бұйырған болса , осы тылсым сырларды жеткізген де қазақтың тілі.

Қазақты Қазақ еткен мейірімді тілі,

Мейманды досы, мархаббатты төрі.

Мамыражай көңілі, бейбіт өмірі,

Шексіз пейілі, теңіздей сарқылмас өнері.

Еңбектегі өлермендігі, өшпейтін өсиеті .

Ұмытылмайтын қасиеті , арыстандай аңқаулығы, айбынды азаматтығы, азбайтын ары мен ұяты, тозбайтын жұраты!

Оларды білген Қазақтың асыл болар мұраты ,- деп Қаздауысты Қазыбек би

толғанады. Қазақ тілі – елдің қазынасы. Тіл –көңілдің бұлағы, ой – қоңырауы. Екі сөзінің бірінен мақалы мен өсиеті қалмайды. Қазақ тілінің шырыны – бабалар өсиеті. Өлмейтін өсиетті естіген кеуде еріксіз тулайды. Ол қасиетті қазақ тілінің құдіреті. Суға салса, батпайтын, адуын ағысқа ақпайтын, мәңгілік мағынасы мен бояуын сақтайтын , саналы сүйсіне жаттайын сөз жәннаты. Өсиет – тамырын терең жайған киелі мама ағаш. Отқа жақса сөнбеген, жалынын таптаса, күлі сөйлеген , тасты балқытып, темірді илеген қызыл тіл. Тектілігі тұлғасын сомдаған, қуанышы-қайғысын қара өлеңмен толғаған, көктің сырын ұғып, шөптің тілін білген, шеніне қарай шапан киген ел. Заманында Ескендір Зұлқарнайын айдаһардай ақырып келгенде, ұлы даланың ұрпақтарын ырқына көндіре алмай, жүні жығылып, қазақтың қарапайым болмысы мен көрегендігіне, қайсарлығы мен ептілігіне еріксіз тәнті болып:

Жыланды екі кессең, өледі,

Қазақты жеті кессең, өседі.

Қиналса да тектілігін сақтайтын,

Қырсаң, қынадай қаптайтын ел екен.

Айтып тауыса алмадым, -деп бекер айтпаған.

Кешегі киіз үйде туып, жез самаурынның исі сіңген, қаймақ қатқан шайын ішіп, таңдап тұлпар мінген қазақтың бүгінгі ұрпағы, ұясын ұшпаққа салғаны анық. Маңдайына жаһандану дәуірінің бағы бұйырып, жайлы жатын, қарыны тоқ, киімі бүтін, ұйқысы тыныш, жоқшылықтың дәмін сезбеген, білімді тегін алса да, аяғының астынан арыны көрмейтін, өткенін біле бермейтін буын қалыптасты. Бірақ, бойында ұлттық рух, таза қаны бар ұрпаққа үрке қарап, кінә арту әбестік. Бұл өзіміз жіберген ұлттық тәрбиенің осалдығы екенін мойындауымыз керек. Әр бір дүниеге келген қазақ баласы- қазақша сөйлеп бел тіктемей, өзге ұлттың өкілдері мемлекеттік тілдің қадірін ұғынбай , ішкен судың, татқан дәмнің , туған жердің салмағын ұғына алмайды.

Абылай хан:

Жүктің ауырын тіл көтерер ,

Ынтымағы жоқ елде.

Дуалы ауызды пір көтерер .

Жаман биенің атын ,

Тұяғы желді кер көтерер .

Өшкен өсиетті ,

Оралмас қасиетті ,

Әруағы отты тіл көтерер ,-депті. Қазақтың тіліндей әлемде бай тіл жоқ.

Оның терең астары мен құндылығына қаныққан көңіл марқайып қалады.

Қазақтың тілі – шексіз мұхит секілді, күллі әлемді қамтыса да бояуы өңбейді, әлемдік тілдермен теңестіре қалса, ноқтасын бермейтін ұлы тіл. Қазақ тілі- ұлтымыздың мақтанышы, елдің айнасы. Ұлтымыздың асыл қасиеті мен тектілігін дәріптеп, жеткізуші де ана тілі. Тілдің беделі бір күнде қалыптаспайды. Тіл беделі –ұлт мерейі. Қазақ елі-әлемде жалғыз ғана ел. Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев өз сөзінде: « Ана тілінен артық қазақ үшін, бұл дүние де қымбат не бар екен!»-деген болатын. Қандай тауып айтылған ұлағат ! Ел басыны Алла тарыдай етіп жаратады, таудай етіп алу халқының қолында, қайтпас бақ, атан тарта алмас әруақ, ердің еріне қонады. Әр бір от басы – өз алдына бір кіші мемлекет. Адам өз ұрпағы үшін өмір сүреді, ұрпағымен мың жасайды. Әр жас тұлға тәрбиені алдымен от басынан алады. «Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілесің » деп ұлағатты ой саптау да, уыз тәрбиенің ықпалының құнын байыптап береді. Жас бөбектер кеудесін тіктемей жатып , туған тілімен сусындаса , сол тілдің арқасында елдің тарихын, шежіресін ,сөз киесін түсініп, ұлттық құндылықтардың бәрін есітіп, көңіліне тоқып өседі. Сондай ортада есейген тұлға , өз тілінің де, өзге тілдің де бағын аша біледі. Өзін жарылқаған ұрпақтың өзегі талмайды, сүйегі қатқанда алған тәрбиенің сіңімі болмайды.

Қазақтың тілі –тектіліктің тұғыры, ол ұлттық намыс пен рухтың қайнар көзі. Өз тілін білмеген ұрпақ , алыстан бақыт тапқанмен , түптің түбінде өз кемшілігі үшін өкінетін болады. Өйткені, көп нәрсенің байыбына барып зерделей алмайды.

«Ана тілін ұмытқан, ана сүтімен аяқ жуар.

Туған еліңді тастама, алтын бесігіңді аттама.

Қандай бір елге барсаң да,

опасызға орын жоқ, төрін сыйлап кім береді? – десе, енді бір сөзінде :

Әділін сұраса , ақиқатын айт,

Дініңді сұраса , шариғатын айт.

Еліңді сұраса, тарихатын айт. Бұл үшеуін білмесең, тамыры жоқ тас екенсің , әркімнің аузынан қалған қағидасын айт!-деп сыпыра шежіреші Байғұтұлы Әлиасқар атамыз

айтқан . Ана тілді жетік меңгермеген ұрпақ, қазақы мінездің қадірін аяқ асты етеді. Мұның өзі ел ішіндегі мысық тілеулес топтардың бел алуына ықпал етеді. Өз ағасын ағаламаған , кісі ағасын бағаламайды. Ұрпақтың өмірлік танымы түбегейлі өзгеріп, адасқанын аңғармай қалатын тұсы осы. Туған елінің , өскен ортаның тектілігіне көзін жеткізе білген жан, ешқашан аңғалдыққа жол бермеген болар еді. Ата тарихты айызы қанып жетік білген қаны таза әр қазақ , « Мен қазақ болып туғаныма қуанамын »,-деп мақтанышпен жар салып жатса, шіркін! Қазақ тілі дәл сондай сезімге лайықты тіл! Менің жүрегім үнемі осындай мақтанышпен соғады. Әр қазақ жалғызым деп ана тілін аяласа, елдің мәртебесі асқақтап, өсері көбейеді, ұрпақтың жұлдызы биікте маздамайды. « Аруана ботасын ерітеді, ботасы өскен соң , анасын ерітеді»,-деп анасы көкжал, алмас қылыш Әйтеке би бабам бекер айтпаған. Келер ұрпақ туған тілінің мерейін көтеру үшін, алдымен қоғам мектептегі оқулықтардың құндылығын арттыру қажет. Бір ғана қазақ тілі оқулығын ғана алайық. Кеңес дәуіріндегі оқулықтың сапасымен, қазіргі қазақ тілін салыстырсақ, оқулықтар да тіл ережелері толық емес, оқушының қабылдауына да ауыр тиеді. Сынақ хаттар , шығармалар жазуға да сағаттар аз беріледі. Төл тілін білмеген, өз ойын еркін жаза алмаған оқушы , басқа пәндерді жақсы қабылдай қоюы екі талай. Сондықтан , бәрін мектеп партасынан бастау , ата-ананың балаға деген жауапкершілігін арттыру , ұстаздың статусын көтеру мәселесін қайта қарайтын уақыт жеткен сыңайлы. Біздегі бір кемшілік, жас ұрпаққа берілетін патриоттық тәрбиеде бір жүйеге түспеген. Осы саланы қайта ширату арқылы жастардың патриоттық рухын көтеруге болады.

Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың жолдауында Үкімет «Тілдердің үш тұғырлылығы» мәдени жобасын іске асыруды жеделдетуі тиіс. Бүкіл қоғамымызды топтастырып отырған мемлекеттік тіл ретінде қазақ тілін оқыту сапасын арттыру қажеттігіне ерекше назар аударғым келеді, – деп айтылған болатын. Көп ұлтты қазақ елінде бұл ұрпақ болашағы үшін аса қажетті бастама. Мәңгілік ел болуды мұрат еткен елбасымыз келер күнге көрегендікпен болжам жасайды. Ұрпақтың сауаттылығы мен парасаттылығы , қазақ елінің ертеңіне шексіз пайдасын тигізетінін күмән келтірмейді. Бұл қазақ тілінің әлемдік қарым –қатынас тіліне айналуына себепші болса игі. Осы орайда, көреген атамыз Әлиасқар болжамында : « Болашақ Қазақ елі – мәңгілік елге, қазақтың тілі- әлемдік тілге айналады. Қазақтың елін жау ала алмайды. Аспаннан біздің далаға үш киелі жұлдыздың сәулесі түсіп тұрады. Сол сәуледен жер бетіндегі тірілер түгілі, әруақтарда жылынып жатады. Көкте сол үш жұлдыз тұрғанда , туған далаға Тәңір мейірін төгеді. Қазақты жау ала алмайды. Ойы ұшқыр қазақты тек қана көз алады »,- деген екен. Болжамды ойды –болашақ көрсетеді. Тегіміздің тегін еместігі, тіліміздің өшпейтіні ақиқат.

Тіл өшеді демеңдер, тіл өлмейді,

Көштен қалмай у жұтып жүрер мейлі.

Тілім бар да дария кеуделердің,

Көмейінен төгілген жыр өлмейді.

Білесің де, қадірін сүйесің де,

Куә болған ғасырлар күресінде.

Ана тілім иесі бұл даланың,

Келе жатқан көтеріп киесінде.






Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Всем учителям

Категория: Прочее

Целевая аудитория: Прочее

Скачать
?аза? тілім – мені? ?лтты? м?ртебем

Автор: Даршеева Меруерт Лашейевна

Дата: 29.01.2016

Номер свидетельства: 284954


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

Распродажа видеоуроков!
ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства