Саба?ты? та?ырыбы: Ислам діні.
О?ыту мен т?рбиелеуді? міндеттері:
1. О?ушылар?а ислам діні, ислам діни ??рыптары туралы тере? білім беру ж?не білім-біліктілігін ?алыптастырып, арттыру.
2. О?ушылар?а ислам діні туралы ты? м?ліметтер бере отырып білімдерін тере?дету.
3. О?ушылар?а патриотты?, толерантты?, эстетикалы? т?рбие беру, діни-саяси сауаттылы??а баулу.
Ма?саты: о?ушыларды? теологиялы? сауаттылы?тарын ?алыптастырып, логикалы? ой ?рісін дамыту, оларды? белсенді ?мірлік ?станымыны? ?алыптасуына жа?ыдай ту?ызу.
Негізгі ??ымдар:
«Ислам»– бейбітшілік, мойынс?ну.
«Адап» немесе «?деп»–адами жа?сы т?ртіп, ?дептілік.
«Аллах»–??дайды? арабша аты (99 атыны? бірі).
«Ихлас»–адалды?, берілгендік, мойынс?ну.
??рал-жабды?тар, к?рнекті ??ралдар: ?има-?а?аздар, жетондар, трек-сызба, кестелер,суреттер, та?та т.б.
Саба?ты? типі: аралас саба?.
?дісі: интерактивті о?ыту ?дісі.
Саба? барысы:
I. ?йымдастыру кезе?і.
II. Жа?а материалды т?сіндіру.
Жоспар
1. Исламны? таралуы.
2. Исламда?ы 40 парыз.
1. Орта Азия ж?не ?аза?стан территориясына Ислам VII ?. ІІ жартысында Омеядты? халифа Муави Ибн Суфиянны? т?сында енді. Дін таратушыларды? ?олбасшысы ??тайба М?слім ?лы еді. Ол жаулауды Б?хара, Самар?анд, Насаф, Мерв, Хорезм, Баласа??н сия?ты ?лкен ?алалар орналас?ан Маверанахрды? т??ірегінен баста?ан еді. Ал ?азіргі ?аза?стан т??ірегінде Исламны? орны?уы ?бу М?сілім баста?ан м?сылман ?скеріні? 751 жылы шілде айында Талас ма?ында?ы Ахлет (Атлах) деген жерде бол?ан со?ысты? же?іске жетуі ?лкен ?серін тигізді.
Осы уа?ыттарда еліміз аума?ы ?арахан ханды?ына ?арасты болатын. Алтын Орданы? м?сылманды?ты ?абылдауымен ны?ая т?сті. Б?л процесс Берке (1255-1266ж.ж.) ханны? т?сында бастал?ан еді. Ислам XIV ?. ?мір Темірді? кезінде де ерекше беделді болды.
Бізді? елімізге негізінен дін таратушыларды? ?келген ба?ыты Ислам дініні? имам А?зам баста?ан Ханифит мазхабыны? сунниттік ба?ыты.
Исламда?ы 4 мазхаб (мектеп):
Имам А?зам Абу ханифа
Имам Ш?фи?
Имам Малики
Хамбал
А?ыл-есі д?рыс ж?не бали? ша?ына жеткен ?ркімні? е? ал?аш?ы міндеті иманны? негіздеріне илану, исламда?ы 40 парыз?а ба?ытталады:
Иман (сенім)шарттары (6), (7).
- Алланы? барлы?ына ж?не бірлігіне.
- Алланы? періштелеріне.
- Алла та?аланы? кітаптарына.
- Алла та?аланы? пай?амбарларына.
- А?ирет к?ніне.
- Та?дыр?а: жа?сылы? ж?не жаманды?та Алладан деп білу.
Ислам шарттары (5).
- Калим?-ш???д?т айтып иман келтіру.
- Намаз о?у.
- Ораза ?стау.
- Зекет беру.
- Хажы?а бару.
Д?ретті? фарздары (4).
- Бетін жуу.
- ?олдарын шынта? ж?не білегімен бірге жуу.
- Басыны? ¼- м?сих тарту.
- Ая?тарын ?ызыл асы?ымен бірге жуу.
??сылды? фарыздары (3).
- Ауыз?а су алып, тама??а дейін шаю.
- М?рын?а су алып тазалау.
- Б?тін денені жуу.
Хайз жа?дайлары (3).
- Етеккір жа?дайы.
- Нифас халі (босан?аннан кейінгі жа?ыдай).
- Истахаза (3 к?ннен аз келген ?ан).
Намаз фарздары (12).
- Хадастан Тахар?т : хад?с деген м?н?би кірді? тазалануы ?шін д?рет алып ?ажет кезінде ??сыл ??йыну.
- Н?жестен Тахар?т : намаз о?итын адамны? денесін де, ?стіндегі киімінде ж?не намаз о?итын жері лас болса тазалау.
- С?тр-?аурет: намаз о?итын кісіні? денесіндегі жабы? болу?а тиісті жерлері жабыл?ан болу керек (еркектерде: кіндік пен тізе арасы; ?йелдерде: беті, ?олы ж?не ая?тарынан бас?а денесіні? барлы? жерлері жабы? болу керек).
- Истикбал-??бла: намазды ??была?а ?арап о?у. ??бла Мекке ш???рында?ы Алла?а ?ибадат ету ма?сатымен салын?ан ?асиетті ?й-?а?ба, оны Хз. Ибра?им ж?не Хз. Сма??л сал?ан.
- Уа?ыт: намаздарды ?з уа?ытында о?у. Уа?ыт кірмей намаз о?у?а р??сат етілмеген.
- Ниет: ?ай намаз екенін біліп, еске ?стап ж?не тілмен с?йлеу. Ниетті? тілмен айтылуы с?ннет.
Намазды? Рукундері:
- Ифтитах-т?кбір: намаз?а баста?анда т?кбір алу.
- ?ыям: намазда т?регеп т?ру.
- ?ира?ат: намазда т?регеп т?рып ??ран о?у.
- Руку?: намазда ?олдарын тізеге жеткізіп иілу.
- С?жде: руку?дан кейін ая?тар, тізелер ж?не ?олдарымен бірге ма?дайын жерге тигізу.
III. Саба?ты ?орытындылау.
1. Ислам діні ?алай пайда болды?
2. Ислам дініні? ерекшелігі ?андай?
3. Исламда?ы 40 парыз ??ымына талдау жаса?дар.
ІV. ?йге тапсырма. § 16 о?у.