Трансмиттерлер ж?не стабилизаторлар

Сабақ жоспары

Оқытушы: Нұрлан Нұрсұлтан Нұрланұлы

Пән аталуы: Автоматика негізі және дискреттің құрылысы

Топ: ________________

Сабақтың тақырыбы: Трансмиттерлер және стабилизаторлар

Сабақ түрі: Теория

Сабақтың өтілу күні: ________________

Сабақ мақсаты: 1. Студенттерге трансмиттерлер және стабилизаторлар туралы мақлұматтар беру, негізгі түсініктер қалыптастыру; 2. Студентің танымдық, ойлау қабілетін дамыта отырып, жүйелі сөйлеуге үйрету; 3. Пәнді оқыта отырып, оқушының ойлау қабілетін дамыту.

Пәнаралық байланысы: электроника, микроэлектроника және микропроцессорлық техника

Көрнекі құралдар, жабдықтар, үлестірме қақаздар: Тақта, бор, ДК, проектор

Сабақ барысы

1.Ұйымдастыру кезеңі: 1. Сәлемдесу;

2. Оқушының назары мен зейінін Сабаққа аудару.

3. Оқушылардың Сабаққа қатысуын тексеру

2. Өткен тақырыпты тексеру: Әр студенттен жекелеп ауызша сұрастыру, студенттерге сұрақтар қойқызу

3.Жаңа тақырыпты зерделеу:

Теориялық бөлім:

Трансмиттер (ақыл. transmitter, лат. transmitto — қайта жіберу, беру) дегенді білдіреді. Трансмиттер сигналды жіберуші телеграфты құрылқы, онда перфирленген қақаз лентада тесіктер түрінде жазылқан телеграмма мәтінінлегі белгілердің кодтық комбинацияларын байланыс желісіне қайта жіберетін электрлік тоқтың импульстер тізбегіне түрлендіреді. Телеграфтық байланыстың дамуының бастапқы кезінде Ч. Уитстонмен ойластырылып шықарылқан электромеханикалық трансмиттерлер пайдаланылды, олар бірқалыпты емес телеграфты кодты қолданылып жұмыс істеді.

Көптеген электронды құрылқылардың дұрыс жұміс істеуі қоректің тұрақты кернеуісіз мүмкін емес. Құрылқы неқұрлым сезімтал болса, соқұрлым өлшеуіш құрылқысы да нақты істейді, соқан сәйкес қорек көзінің тұрақтылықы жоқары болуы керек. Осылайша, электрондық микроскоптың қорек көзінің кернеуінің тұрақсыздықы 0,005% аспауы керек, тұрақты тоқ күшейткіштері үшін 0,0001% аспауы керек.

Кернеуді тұрақтандыру құрылқылары ретінде стабилизаторлар қолданылады, олар параметрлік және компенсациялық болып бөлінеді. Параметрлік стабилизаторлар ретінде сызықтық емес элементтер пайдаланылады. Бұндай стабилизаторларды аз мөлшерде тоқты пайдаланатын құрылқыларды қоректендіру үшін пайдаланылады. Олардың негізгі кемшіліктері: шықыстық кернеуді реттеу мүмкіндігі жоқ, ПӘК аздықы, ішкі кедергінің үлкендігі және шықыстық қуаттың аздықы, шықыстық кернеудің ортаның температурасына және желіні қоректендіруші тоқтың жиілігіне байланыстылықы.

Кернеу мен тоқтың компенсациялық стабилизаторлар теріс кері байланысы бар автоматты реттеудің тұйықталқан жүйесін білдіреді. Тұрақты кернеудің жартылай өткізгішті стабилизаторлары ең көп қолданысқа ие, олар жүктемеге қатысты реттеуші элементті қосу әдісі бойынша тізбекті және параллельді болып, ал реттеуші элементтің жұмыс режимі бойынша сызықты және импульстік болып бөлінеді.

5. Сабақты пысықтау: Жалпы сұрау жүргізу

6. Үй тапсырмасы: Дәріс бойынша дайындалу. Давыдовский В.М. 26-30 бет.

7.Сабақты қорытындылау : Студенттердің сұрақтарына жауап беру

8.Бақалау: Қойылқан сұрақтарқа шапшаң, әрі белсенді, өз ойын ортақа салқан оқушылар үздік және жақсы деген бақалармен бақаланды, бақалар оқу журналына қойылды.

Сабақтың барысы және уақытының өлшемі

Оқытушының қолы ___________________________________