?аза?станды? патриотизм-?о?амны? ?лы ??ндылы?ы

?аза?станды? патриотизм- ?о?амны? ?лы ??ндылы?ы

«Біз ?аза?станны? барлы? азаматтарыны?

отаншылды? сезімі мен ?з еліне деген

с?йіспеншілігін дамыту?а тиіспіз».

Н.?.Назарбаев.

І. Кіріспе

Патриотты? т?рбиені? орны

ІІ. Негізгі б?лім

1.Патриотизні? т?рлері

2.?аза?станды? патриотизм

ІІІ. ?орытынды

Мемлекетімізді? саяси тарихында ?аза? хал?ыны? патриотизмі ма?ызды орын?а ие. ?з еліні? м?ддесіне ?ызмет етуден к?рінетін Отан?а деген с?йіспеншілік сезімі ?о?ам дамуы мен ?рпа?тар саба?тасты?ыны? ма?ызды ??рамдас б?лігі бол?ан ж?не солай болып ?ала бермек.Патриотты? т?рбие т?л?а ?алыптасуыны? ??рамдас б?лігі болып табылады, ол, ?рине, біздерді? ал?ан білімдерімізді азаматты? борыш ?станымымен, жекебасты? м?дделерімізді ?о?амды? ?станымдармен астасып жатуын ?амтамасыз етуіміз керек.Патриотты? т?рбие – ма?ызды мемлекеттік міндет. Ол ?шін жас?спірімдерді? рухани-адамгершілік ?асиеттерін ж?не азаматты? саналылы?ын ?алыптастыра отырып, ?з Отанын с?юге, ?з ?о?амына, мемлекетіне ?ызмет ете алатындай етіп т?рбиелеу міндетті деп ойлаймын. Патриотты? т?рбиеде т?л?а ?шін барынша жа?ын ?рі мейлінше ма?ызды ?орша?ан ?лем ретіндегі Отанны?, Атамекенні?, мемлекеттілікті? м?нділігі к?рінетін т?рлі нысандар, ?атынастар, символдар мен нормалар шо?ырланады. ?аза?стан Республикасы Білім ж?не ?ылым министріні? 2009 жыл?ы 16 ?арашада?ы №521 б?йры?ымен бекітілген ?аза?стан Республикасы ?здіксіз білім беру ж?йесіндегі т?рбие т?жырымдамасыны? негізгі ба?ыттарыны? бірі – азаматты?-патриотты? т?рбие болып табылады.Т?рбие т?жырымдамасында «Гуманизмге, ?аза? хал?ыны? тарихы мен салтын, тілін с?ю ж?не ??рметтеуге, оны? та?даулы д?ст?рлерін са?тау?а ж?не оны дамыту?а, ?аза?станны? бас?а халы?тарыны? м?дениетін зерттеу ж?не игеруге негізделген азаматты? ?станымды ж?не патриотты? сананы, ???ы?ты? ж?не полим?дениетті, ?алыптас?ан ?лтты? ?зіндік сананы, ?лтаралы? м?дени ?арым-?атынасты, ?леуметтік ж?не діни т?зімділікті ?алыптастыруы тиіс» - деп, на?ты мазм?ны ай?ындал?ан.«Патриотизм» с?зі (грек тілінде – patrіots – отандас, paths - отан, атамекен) Отан?а деген с?йіспеншілікті, о?ан адалды?ты, ?з іс-?рекеттерімен оны? м?дделеріне ?ызмет етуге ?мтылысты, сондай-а?, ту?ан жеріне, т?ра?та?ан мекеніне бауырбасушылы?ты білдіреді.«?аза?стан ?лтты? энциклопедиясында»: «Отаншылды?, отанс?йгіштік, патриотизм - адамны? Отанына, ту?ан еліне, оны? тіліне, салт-д?ст?рі мен м?дениетіне деген с?йіспеншілік сезімі» – деп аны?тал?ан.Елімізді? егемендігінен кейін «?лтты? патриотизм», «жалпы?лтты? патриотизм», «?аза?станды? патриотизм» ??ымдары ?олданыс?а енді.Патриотизм, ?лтты? патриотизм, ?аза?станды? патриотизм проблемалары мен патриотты? т?рбие м?селелерін бір?атар ?алымдар (А.Айталы, М.?озыбаев, ?.Нысанбаев, А.?алмырзаев, К.Ме?лібаев, М.?уезов, Б.Момыш?лы, М.?абдуллин ж?не т.б.) жан-жа?ты талдап, зерттеп, зерделеген. Мен соны? ішінде «?аза?станды? патриотизмге» то?тал?ым келеді.Б?гінгі та?да ?ылыми е?бектерде “?аза?станды? патриотизм” ??ымы ке?інен ?олданыс тауып келеді. Б?л к?п ?лтты елімізді? жалпы халы?тарына арнал?ан деп айту?а болады. ?азіргі ?о?амны? патриотты? санасы ?ш т?сінікті ??райды: бірінші- ?лтты?-этносты?, екінші- жалпыадамзатты? ж?не ?шінші- ?леуметтік. ?лтты?- этносты? - ?лтты? намыс сезімі, Отан?а деген, ?лт м?дениетіне, тіліне т.б. деген с?йіспеншілік. Сонымен, “Патриотизм - адамны? ?з ту?ан жеріне, еліне, тіліне, тарихына с?йіспеншілік танытып, ма?таныш етуі ж?не ??рметтеуі, елді? т??ырын биіктетуге адал ?ызмет етуі, Отаныны? ??діретін, ?зіні? онымен рухани байланысын, елін ?ор?ау?а даярлы?ын танытатын ?асиеті“.Патриотты? т?рбие болаша? Отан азаматы т?л?асын ?алыптастыруды ма?сат т?тады. «?з бойымызда ж?не балаларымызды? бойында жа?а ?аза?станды? патриотизмді т?рбиелеуіміз керек. Б?л е? алдымен елге ж?не оны? игіліктеріне деген ма?таныш сезімін ?ялатады» - деп Елбасымыз Н.?.Назарбаев ?зіні? халы??а Жолдауында атап ?ткен болатын. «?аза?станды? патриотизм т?рбиесі – б?л адам?а оны? бойында белгілі бір патриотты? к?з?арастарды, пікір-пайымдарды, нормалар мен принциптерді ?алыптастыру. Патриотты? ?станымдарды? беріктігі ай?ын ма?сат?а жетелейді, ?аза?станды? азамат?а ?лтты? ?мірге тар ?ріс аясынан тыс ?станым т?р?ысынан ?арау?а ж?не ?арапайым адамды екі?дай к?йге т?сіретін ?иынды?тарды же?уге м?мкіндік береді. Сонды?тан, б?гінгі та?да бізді? б?кіл патриотты? т?рбие ж?мысыны? міндеті – ?аза?станды? патриотизмді ?рбір азаматты? ?мірлік серігіне айналдыру»-деген профессор Р.Б.?бсаттаровты? с?зіне мен толы?тай келісемін. ?аза?станды? патриотизм ??ымы бізді? т?уелсіздігімізбен ?оса ту?ан жа?а с?з болып, еліміздегі саяси-?леуметтік ахуалды? ерекшелігін к?рсетеді. Елімізде ж?зден аса ?лттар мен ?лыстарды? ?кілі ?мір с?руде. ?аза?стан оларды? к?пшілігіні? ту?ан Отаны ж?не б?дан былай да м??гі т?ра?тап ?алар мекені болма?. Сонды?тан, оларды? ?р?айсысы ?аза?станды ата ж?ртым деп танып, оны? т?уелсіздігін ?ор?ау?а ж?не материалды? байлы?ын арттыру?а е?бек етуі тиіс. Сол себепті ?аза?станды? патриотизм ??ымы к?нделікті ?мірде жиі ?олданылып, ке?інен ?алыптасып келеді. Б?л ??ым ?аза?стан азаматтарын т?рбиелеумен ты?ыз байланысты. ?аза?станды? патриотизм - Отан-ана?а деген с?йіспеншілік пен азаматты? ерлік, ?неге к?рсетушілік, бойда?ы білім мен білікті, а?ыл-парасатты ел игілігіне ж?мсау, атамекен м?ддесіне арнау болма?. ?з еліні? ?ткенін ??рметтей білу де осы ?аза?станды? патриотизм ??рамына кіруі керек.Президент Н.?.Назарбаевты? «?аза?станны? болаша?ы-?о?амны? идеялы? бірлігінде» екенін баса айтады. Елді? т?уелсіздігі к?п н?рсеге ой салдырады. М?нда тарихи сананы ояту, жо?ал?анын ?зіне ?айтару, ?рлеу д?уіріне жол ашу деген ма?ына, сонды?тан ?аза?станды? патриотты? т?рбие деген ??ым тек ?ана айтыла салатын дерексіз ??ым емес, ол е? алдымен на?ты, ?з ?лтына, сонда т?рып жат?ан халы?тар?а берілген, адал е?бек ете алатын, жалпы халы?ты?, ?леуметтік м?дениетті т?сініп, білетін соны? н?с?аларын ?з хал?ыны? ?ажетіне жарата алатын, бас?алары т?сіне білетін на?ыз адам Отанс?йгіштік, ?аза?станды? патриотты? рухта?ы белсенді адамдарды т?рбиелеу ?шін керек. «?аза?станды? патриотизм мен ?лтаралы? татулы?ты? ?діснамасы»-дейді ?аза?стан Президенті Н.?.Назарбаев тарихи е?бектерінде.Сонымен ?орыта айтарым, ?аза?станды? патриотизм - б?кіл ?аза?станды?тар?а т?н. Себебі орта? Отан, орта? тарих, орта? салт-д?ст?р, орта? ?аза?ты? тілі. Бас?а ?лт ?кілдері ?з ана тілімен ?оса ?аза?ты? тілін білуі тиіс. ?рбір ?аза?станды? ?зі ?мір с?ріп, к?н к?ріп отыр?ан мемлекетін-«Отаным» деп тануы, оны? негізін салып отыр?ан ?аза? ?лтына сыйласты?, оны? за?дарында бас ию, р?міздеріне ??рмет, жетістігіне с?йсініп, ма?тану, кемшіліктерін болдырмауды? жолын ?арастыру ?аза?станды? патриотизмні? белгілері болуы керек.

Пайдалан?ан ?дебиеттер тізімі

1. ?аза?стан Республикасы ?здіксіз білім беру ж?йесіндегі т?рбие т?жырымдамасы (білім ж?не ?ылым министріні? 2009 жыл?ы 16 ?арашада?ы №521 санды б?йры?ымен бекітілген).

2. Новый энциклопедический словарь. -М., 2002. – С.888

3. ?али?лы С., ?аза? энциклопедиясыны? теориялы? негіздері мен тарихы (о?у ??ралы). –Алматы: Білім, 2003-280 б.

4. «?аза?стан-2050» стратегиясы ?алыптас?ан мемлекетті? жа?а саяси ба?ыты» ?Р Президенті – Елбасы Н.?.Назарбаевты? ?аза?стан хал?ына Жолдауы 14.12.2012.

5. Абсаттаров Р.Б. Воспитание казахстанского народа: вопросы теории и практики Актуальные вопросы общественной жизни. Сборник статей. –Алматы,1994. –С.71.

6. Назарбаев Н.?. “Тарих тол?ынында”. -Алматы, 1999.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«?аза?станды? патриотизм-?о?амны? ?лы ??ндылы?ы »

Қазақстандық патриотизм- қоғамның ұлы құндылығы

«Біз Қазақстанның барлық азаматтарының

отаншылдық сезімі мен өз еліне деген

сүйіспеншілігін дамытуға тиіспіз».

Н.Ә.Назарбаев.

І. Кіріспе

Патриоттық тәрбиенің орны

ІІ. Негізгі бөлім

1.Патриотизнің түрлері

2.Қазақстандық патриотизм

ІІІ. Қорытынды

Мемлекетіміздің саяси тарихында қазақ халқының патриотизмі маңызды орынға ие. Өз елінің мүддесіне қызмет етуден көрінетін Отанға деген сүйіспеншілік сезімі қоғам дамуы мен ұрпақтар сабақтастығының маңызды құрамдас бөлігі болған және солай болып қала бермек.

Патриоттық тәрбие тұлға қалыптасуының құрамдас бөлігі болып табылады, ол, әрине, біздердің алған білімдерімізді азаматтық борыш ұстанымымен, жекебастық мүдделерімізді қоғамдық ұстанымдармен астасып жатуын қамтамасыз етуіміз керек.

Патриоттық тәрбие – маңызды мемлекеттік міндет. Ол үшін жасөспірімдердің рухани-адамгершілік қасиеттерін және азаматтық саналылығын қалыптастыра отырып, өз Отанын сүюге, өз қоғамына, мемлекетіне қызмет ете алатындай етіп тәрбиелеу міндетті деп ойлаймын. Патриоттық тәрбиеде тұлға үшін барынша жақын әрі мейлінше маңызды қоршаған әлем ретіндегі Отанның, Атамекеннің, мемлекеттіліктің мәнділігі көрінетін түрлі нысандар, қатынастар, символдар мен нормалар шоғырланады.

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 16 қарашадағы №521 бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасы үздіксіз білім беру жүйесіндегі тәрбие тұжырымдамасының негізгі бағыттарының бірі – азаматтық-патриоттық тәрбие болып табылады.

Тәрбие тұжырымдамасында «Гуманизмге, қазақ халқының тарихы мен салтын, тілін сүю және құрметтеуге, оның таңдаулы дәстүрлерін сақтауға және оны дамытуға, Қазақстанның басқа халықтарының мәдениетін зерттеу және игеруге негізделген азаматтық ұстанымды және патриоттық сананы, құқықтық және полимәдениетті, қалыптасқан ұлттық өзіндік сананы, ұлтаралық мәдени қарым-қатынасты, әлеуметтік және діни төзімділікті қалыптастыруы тиіс» - деп, нақты мазмұны айқындалған.

«Патриотизм» сөзі (грек тілінде – patrіots – отандас, paths - отан, атамекен) Отанға деген сүйіспеншілікті, оған адалдықты, өз іс-әрекеттерімен оның мүдделеріне қызмет етуге ұмтылысты, сондай-ақ, туған жеріне, тұрақтаған мекеніне бауырбасушылықты білдіреді.

«Қазақстан ұлттық энциклопедиясында»: «Отаншылдық, отансүйгіштік, патриотизм - адамның Отанына, туған еліне, оның тіліне, салт-дәстүрі мен мәдениетіне деген сүйіспеншілік сезімі» – деп анықталған.

Еліміздің егемендігінен кейін «Ұлттық патриотизм», «жалпыұлттық патриотизм», «Қазақстандық патриотизм» ұғымдары қолданысқа енді.

Патриотизм, ұлттық патриотизм, қазақстандық патриотизм проблемалары мен патриоттық тәрбие мәселелерін бірқатар ғалымдар (А.Айталы, М.Қозыбаев, Ә.Нысанбаев, А.Қалмырзаев, К.Меңлібаев, М.Әуезов, Б.Момышұлы, М.Ғабдуллин және т.б.) жан-жақты талдап, зерттеп, зерделеген. Мен соның ішінде «Қазақстандық патриотизмге» тоқталғым келеді.

Бүгінгі таңда ғылыми еңбектерде “Қазақстандық патриотизм” ұғымы кеңінен қолданыс тауып келеді. Бұл көп ұлтты еліміздің жалпы халықтарына арналған деп айтуға болады. Қазіргі қоғамның патриоттық санасы үш түсінікті құрайды: бірінші- ұлттық-этностық, екінші- жалпыадамзаттық және үшінші- әлеуметтік. Ұлттық- этностық - ұлттық намыс сезімі, Отанға деген, ұлт мәдениетіне, тіліне т.б. деген сүйіспеншілік. Сонымен, “Патриотизм - адамның өз туған жеріне, еліне, тіліне, тарихына сүйіспеншілік танытып, мақтаныш етуі және құрметтеуі, елдің тұғырын биіктетуге адал қызмет етуі, Отанының құдіретін, өзінің онымен рухани байланысын, елін қорғауға даярлығын танытатын қасиеті“.

Патриоттық тәрбие болашақ Отан азаматы тұлғасын қалыптастыруды мақсат тұтады. «Өз бойымызда және балаларымыздың бойында жаңа Қазақстандық патриотизмді тәрбиелеуіміз керек. Бұл ең алдымен елге және оның игіліктеріне деген мақтаныш сезімін ұялатады» - деп Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев өзінің халыққа Жолдауында атап өткен болатын.

«Қазақстандық патриотизм тәрбиесі – бұл адамға оның бойында белгілі бір патриоттық көзқарастарды, пікір-пайымдарды, нормалар мен принциптерді қалыптастыру. Патриоттық ұстанымдардың беріктігі айқын мақсатқа жетелейді, Қазақстандық азаматқа ұлттық өмірге тар өріс аясынан тыс ұстаным тұрғысынан қарауға және қарапайым адамды екіұдай күйге түсіретін қиындықтарды жеңуге мүмкіндік береді. Сондықтан, бүгінгі таңда біздің бүкіл патриоттық тәрбие жұмысының міндеті – қазақстандық патриотизмді әрбір азаматтың өмірлік серігіне айналдыру»-деген профессор Р.Б.Әбсаттаровтың сөзіне мен толықтай келісемін. Қазақстандық патриотизм ұғымы біздің тәуелсіздігімізбен қоса туған жаңа сөз болып, еліміздегі саяси-әлеуметтік ахуалдың ерекшелігін көрсетеді. Елімізде жүзден аса ұлттар мен ұлыстардың өкілі өмір сүруде. Қазақстан олардың көпшілігінің туған Отаны және бұдан былай да мәңгі тұрақтап қалар мекені болмақ. Сондықтан, олардың әрқайсысы Қазақстанды ата жұртым деп танып, оның тәуелсіздігін қорғауға және материалдық байлығын арттыруға еңбек етуі тиіс. Сол себепті Қазақстандық патриотизм ұғымы күнделікті өмірде жиі қолданылып, кеңінен қалыптасып келеді. Бұл ұғым Қазақстан азаматтарын тәрбиелеумен тығыз байланысты. Қазақстандық патриотизм - Отан-анаға деген сүйіспеншілік пен азаматтық ерлік, өнеге көрсетушілік, бойдағы білім мен білікті, ақыл-парасатты ел игілігіне жұмсау, атамекен мүддесіне арнау болмақ. Өз елінің өткенін құрметтей білу де осы Қазақстандық патриотизм құрамына кіруі керек.

Президент Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстанның болашағы-қоғамның идеялық бірлігінде» екенін баса айтады. Елдің тәуелсіздігі көп нәрсеге ой салдырады. Мұнда тарихи сананы ояту, жоғалғанын өзіне қайтару, өрлеу дәуіріне жол ашу деген мағына, сондықтан Қазақстандық патриоттық тәрбие деген ұғым тек қана айтыла салатын дерексіз ұғым емес, ол ең алдымен нақты, өз ұлтына, сонда тұрып жатқан халықтарға берілген, адал еңбек ете алатын, жалпы халықтық, әлеуметтік мәдениетті түсініп, білетін соның нұсқаларын өз халқының қажетіне жарата алатын, басқалары түсіне білетін нағыз адам Отансүйгіштік, Қазақстандық патриоттық рухтағы белсенді адамдарды тәрбиелеу үшін керек. «Қазақстандық патриотизм мен ұлтаралық татулықтың әдіснамасы»-дейді Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаев тарихи еңбектерінде.

Сонымен қорыта айтарым, Қазақстандық патриотизм - бүкіл қазақстандықтарға тән. Себебі ортақ Отан, ортақ тарих, ортақ салт-дәстүр, ортақ қазақтың тілі. Басқа ұлт өкілдері өз ана тілімен қоса қазақтың тілін білуі тиіс. Әрбір қазақстандық өзі өмір сүріп, күн көріп отырған мемлекетін-«Отаным» деп тануы, оның негізін салып отырған қазақ ұлтына сыйластық, оның заңдарында бас ию, рәміздеріне құрмет, жетістігіне сүйсініп, мақтану, кемшіліктерін болдырмаудың жолын қарастыру қазақстандық патриотизмнің белгілері болуы керек.

Пайдаланған әдебиеттер тізімі

1. Қазақстан Республикасы үздіксіз білім беру жүйесіндегі тәрбие тұжырымдамасы (білім және ғылым министрінің 2009 жылғы 16 қарашадағы №521 санды бұйрығымен бекітілген).

2. Новый энциклопедический словарь. -М., 2002. – С.888

3. Қалиұлы С., Қазақ энциклопедиясының теориялық негіздері мен тарихы (оқу құралы). –Алматы: Білім, 2003-280 б.

4. «Қазақстан-2050» стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» ҚР Президенті – Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы 14.12.2012.

6. Назарбаев Н.Ә. “Тарих толқынында”. -Алматы, 1999.