??І гасыр к?шбасшы

Федоров ауданы әкімдігінің білім бөлімінің «№ 2 орта мектебі» КММ

(8-11 сыныптар)

Өткізген: Оспанова С.К.

Жангабулова А.С.

Сұлтанов К.К.

2014 – 2015 жыл

ΧΧІ – ғасыр көшбасшысы

1. Қазақстан мен құрлықта шекараласатын мемлекеттер саны ( бес)

2. ҚР заң шығару қызметін жүзеге асыратын парламент қандай палаталардан тұрады? (Сенет және Мәжіліс)

3. Биік таулар Қазақстанның қай бөлігінде орналасқан? (Шығыс, оңтүстік шығыс)

1. Адамда доға тәрізді иілген неше жұп қабырға болады (12 жұп)

2. Өсімдіктің вегатативті мүшелері? (тамыр, сабақ, жапырақ)

3. Жасуша ішіндегі сұйықтық пен ядро (цитоплазма)

1. Қанның құрамына кіретін металл?(темір)

2. Дүние бөлігінің атымен аталатын элемент? /Европий/

3. Алғашқы көмекке пайдаланылатын бейметалл (Йод)

Мен оның түнін сүйем, күнін сүйем,

Ағынды өзен, асқар тау , гүлін сүйем,

Мен онын қасиетті тілін сүйем,

Мен оның құдіретті үнін сүйем,

Бар жәндігін сүйемін қыбырлаған,

Бәрі маған «Отан» деп сыбырлаған.

Жаным менің кеудемді жарып шық та,

Бозторғайы бол оның шырылдаған.

Отан! Отан!

Бәрінен биік екен,

Мен оны мәңгілікке сүйіп өтем...

Деп қазақтың бір туар ақыны М.Мақатаев жырлағандай бүгінгі ΧΧІ – ғасыр көшбасшысын еліміздің нағыз патриоттары мен ұлтжанды ұл қыздарына арнаймыз. Армысыздар, құрметті жиналған қауым. Көргендерде арманда, көрмегендерде арманда. Алтын уақыттарын бөліп келген қонақтарға қош келдіңіздер демекпін!

Білікті бірді жығар,

Білімді мыңды жығар.

Деген қазақ халқының қанатты сөзін бетке ала отырып мектебіміздің қазақстан физикалық географиясы, биология жыне химия сабағы бойынша өзінің жүзден жүйрік , мыңнан тұлпар екендігін көрсетуге келген оқушыларымызды қарсы алайық.

Бірінші номерлі қатысушы

Екінші

Үшінші

Төртінші

Бесінші

Алтыншы

Қатысушыларымызға қара қылды қақ жаратын әділ де шынайы әділқазылар мүшесімен таныстырамыз.

1

2

3

І тур Бәйге

Сайысымыздың бұл кезеңі Бәйге. Осы кезеңде сайыскерлеріміз физикалық анықтамаларға қоңырау соғу арқылы жауап беруі тиіс .Әрбір дұрыс жауапқа үш ұпай беріледі. Дайын болсаңыздар Сайысымызды бастаймыз.

1. Қазақстан Республикасынын аумағы қанша мың км құрайды.( 2724,9)

2. Өліп біткен ағзаның қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым (палеонтология)

3. Еліміз солтүстігінде қандай мемлекетпен шектеседі? (Ресей)

4. Жануар жасушасындағы қорға жиналатын полисахарид (гликоген)

5. ҚР қандай материкте орналасқан (Еуразия)

6. Құстарды зерттейтін ғылым (орнитология)

7. ҚР жер көлемі жөнінінен Еуразия материгінде төртінші орын алады , қандай мемлекеттерден кейін (Ресей, қытай,үндістан)

8. Шартты рефлексті ашқан орыс ғалымы (И.П.Павлов)

9. Қай жылы қазақстанның астанасы алматыдан астанаға көшірілді (1997)

10. Жүйке жасушасы қалай аталады (нейрон)

11. ҚР шекарасының жалпы ұзындығы қандай (он бес мың)

12. Өсімдіктің жер асты мүшелері мен жер үсті мүшелерін жалғастырып

тұратын орталық тірек? (сабақ)

1. ҚР оңтүстік батысында қандай мемлекетпен шектеседі ( түркменстан)

2. Күміс элементінің оқылуы (Аргентум)

15.Кестедегі VII топтың негізгі топша элементтері (Галогендер)
16. Калий перманганатының тұрмыстық атауы (Марганцовка)
17. Аммиактың формуласы ( NН3)

ІІ Көкпар

Көгінде күн нұрын төккен,

Жерінде гүл жұпар сепкен.

Неткен сұлу, неткен көркем

Осы менің туған өлкем

Алтын дәнді даласы бар

Ақ күмістей қаласы бар.

Неткен сұлу , неткен көркем.

Осы менің туған өлкем.

Деп Өтебай Тұрманжанов ақын жырлағандай біздің мынау жас ұландарымыз да болашақта еліміздің көркемдігіне көз жеткізер деп ойлаймыз ендеше келесі кезеңімізді бастайық.

1. Б З Д 90 – 160 ж Сырдария Амудария Каспий теңізіне құяды деп санаған кім (Птоломей)

2. Адамның денесінде ультракүлгін сәулелердің әсерінен түзілетін дәрумен (Д)

3. Жоңғария очеерктері еңбегін жазған кім? (Ш Уәлиханов)

4. Үрмебұршақ пішінді жұп мүше (бүйрек)

5. Жезқазған мыс кен орындарын ашқан кім? (Қ Сәтбаев)

6. Бунақденелілерді зерттейтін ғылым (энтомология)

( Осы екі тур қорытындысы бойынша ең аз ұпай жинаған бір оқушы ойыннан шығады)

ІІІ тур Полиглот

1 Тау Гора

2 Озен Река

3 Тениз Море

4 Орман Лес

5 Кала Город Сити

6 Галым Иследователь

7 Көлік Транспорт

8 Құс Птица

(Осы үш тур қорытындысы бойынша ең аз ұпай жинаған екі оқушы ойыннан шығады)

ІV – тур. «Ғажайып үштік»

Мен қазақпын бір биік белеспін мен

Еуропа да Азия да емеспін мен

Аралықпын жетінші материктей

Бірақ барша адаммын тел өстім мен

Оқушылар осы турда бір сұрақтың үш жауабы болады соған мүдірмей жауа п беріңіздер!

1. Қазақстан Ғылым академиясының тұңғыш призиденті

А.Мушкетов

Б. Әл Фараби

С Қ Сәтбаев

1. Зоология ғылымының балықтарды зерттейтін саласы:

А. Ихтиология

Б. Мамология

С. Герпетология

1. Каспий теңізі алабына жататын өзендер

А.Ертис , Тобыл

Б.Жайық, Жем

С.Сырдария Шу

1. Ең биік сүтқоректі:

А. Жайлаң (жираф)

Б. Кеңгуру

С. Піл

1. Қазақстанның климаттық белдеуі

А.Тропикалық

Б.Қоңыржай

С.Қоңыржай теңіздік

1. Адамда қаңқа бұлшық еттерінің қанша түрі бар?

А. 900 – ден аса

Б. 300 – ден аса

С. 600 – ден аса

1. Қазақстанның орманды дала зонасында басым болып келетін топырақ түрі

А.Сұр топырақ,Қоңыр топырақ

Б.Сұр орманды қара топырақ

С.Қоңыр сұр Сарғылт топырақ

8. Жылу сіңіре жүретін реакция

А. Эндотермиялық

Б. эндотермиялық

С. Қосылу

9. Азот қышқылының тұзы

А. сульфат

Б. Нитрат

С. Карбонат

10. Ас тұзының формуласы

А.NaCI

Б.NaNO₃

C. BaCl₂

(Осы төрт тур қорытындысы бойынша ең аз ұпай жинаған бір оқушы ойыннан шығады.

V тур Шешендік өнер

Білімдіден шыққан сөз

Талаптыға болсын кез

1 Климаттың адам өмірі мен оның шаруашылығына тигізектін пайдасы

2 Климаттың адам өмірі мен оның шаруашылығына тигізетін зияны

VІ тур Жорға

Сайысымыздың соңғы кезеңі жорға. Осы кезеңде әр оқушыға он бес сұрақтан қойылады.Осы сұрақтарға бір минут ішінде шапшандыкпен жауап беру керек.

Бірінші оқушы

1.Ш.Уәлиханов қай жылдары өмір сүрген? (1835-1865)

2.Жүрек бұлшық еті қызметінің бұзылуы қандай элементтің жетіспеуінен? (магний)

3.Сарыарқаның ең биік жерін ата.(ақсораң 1565)

4.Тірі ағзаның ең кіші бірлігі (жасуша)

5.Сирек кездесетін металдар кен орындары бойынша Қазақстанның қай бөлігі алдынғы орында?(Орталық)

6. «Өсімдіктану» оқулығының авторы (Ж.Күдерин)

7. Еліміз қандай климаттық белдеуде орналасқан?(Қоңыржай)

8. «Ми рефлекстері» атты еңбектің авторы (И.М.Сеченов)

9.Еліміздің басты ірі жеті өзенің ата (Ертіс,Есіл,Тобыл,Жайық,Сырдария,Іле,,Шу)

10. Денсаулықты сақтау және нығайту туралы ғылым. (Гигиена)

11.Дала зонасы мен шөл зонасының аралығында орналасқан зона? (Шөлейт)

12.Ең негізгі қантамыр (Артерия)

13. Табиғатта кездесетін ең қатты минерал (Алмаз)

14.Фосфор қышқылының формуласы (Н3РО4)
15. Күкірт қышқылының тұзы (Сульфат)

Екінші окушы

1 Қашқарияға алғаш саяхат жасаған кім ( Ш Уалиханов)

2 Ортаңғы құлақтағы сүйектер саны (3)

3 Орал тауының Қазақстандағы жалғасын ата (Мұғалжар)

4 Адам қандай түрге жатады (саналы адам)

5 Хан Тәңірі шыңының биіктігі неше метр (6995)

6 Қанның қызыл түйіршіктері қалай аталады? (эритроциттер)

7 Қазақстанның ең суық жері (Атбасар өңірі) - 57

8 Бүйрек арқылы тәулігіне қанша литр қан ағады (1500 - 1700)

9 Қазақстанның ең мол сулы өзені (Ертіс)

10 Адам бүйрегінің салмағы (150 г)

11 Қара топырақты зона республиканың қай аймағында таралған?

( Солтүстігінде)

12 Иіс сезу мүшесі жақсы дамыған (акула)

13. Кремний элементінің оқылуы (Силициум)
14. Электронды беру процесі (Тотығу)
15. Мұздың кристалдық торы (Молекулалық)

Көп ұпай жинаған оқушы марапатталады, әділ қазыларға сөз беру.