Ата - ана?а ??рмет, бала?а міндет

Кубашова Шынар Қонарбайқызы

Батыс Қазақстан облысы

Тасқала ауданы

Тасқала ауылы

Ы.Алтынсарин атындағы ЖОББМ

Ата – анаға құрмет, балаға міндет.

Мақсаты:
Дамытушылық:оқушылардың бойында отбасына, отбасы мүшелеріне деген сүйіспеншілігін

арттыру, олардың мәдениетін дамыту.
Тәрбиелік: бала бойына жылылықты ұялату, ата – анасын құрмет тұтып, адал да парасатты ұл

мен қыздары болуға, әдептілік пен сыпайылыққа тәрбиелеу.
Білімділік: Отбасының Отандай зор құдіретті ұғым екенің, оның әрбір адам баласына өте

қымбат болатынын білдіру.

^{І. Ұйымдастыру бөлімі (тренинг)}

^{ІІ. Кіріспе сөз}

^{ІІІ. Әке – бәйтерек,}

^{Бала – жапырақ}

^{ІҮ. Ананың басқан жерде бейіш бар}

^{Ү. Ұлдың ұяты – әкеге,}

^{Қыздың ұяты – шешеге}

^{ҮІ. Көрініс.}

^{ҮІІ «Бақытты отбасы» моделін құру}

^{ҮІІІ Құрылған жобаны қорғау}

^{ІХ Қорытынды}

^{І. Ата – аналарға балаларға тән түрлі мінез - құлықтар жазылған қағаздар ұсынылады. Әр ата –ана өз баласына тән мінез құлықты таңдап алып, сол бойынша өз баласына қысқаша мінездеме беріп өтеді.}

^{Мұғалім сөзі:}

^{Мен өз сөзімді «Отбасы – тәрбие іргетасы», «Отбасы – тәрбие бесігі», «Отбасы - шағын мемлекет» деген халқымыздың дана сөздерін бастағым келіп тұр. Бүгінгі тәрбие сағатымыздың тақырыбын отбасындағы бала мен ата- ана арасындағы қарым – қатынасты нығайту, баланың ата – ана алдындағы өз міндетін сезіндіру мақсатында «Ата – анаға құрмет балаға міндет» деп алып отырмыз. Әрі қарай экрандағы сызба бойынша тоқталып өтейін.}

І – жүргізуші:

Асқар тауы сүйеніші – әкесі

Мөлдір бұлақ тіреуіші – анасы

Жасыл құрақ – келешегі, баласы.

Бірігіп олар болады мықты отбасы.

ІІ – жүргізуші:

Өнер, білім берем десең басынан

Бер оқуға балаларды жасынан.

Ата – анадан өсіп ұрпақ тараған

Жақсы – жаман болса бала солардан.

І – жүргізуші:

Бақытты отбасы - келешек кепілі

Тәрбие бұл жұмбақ шешімі.

Үйрету, үлгі ету, өнеге көрсету –

Әрқашан үлкендер міндеті.

ІІ – жүргізуші:

Бүкіл әлем ата – ананың нұрынан,

Сәлем алып келешекке жол салған.

Отбасының бақытын ойлап толғанам,

Сырын ашып халыққа тура жол салам.

Әке–бәйтерек,
Бала – жапырақ.

1 –оқушы

Әке деген – биік шыңы адамның,

Әке деген – тірегі ғой ғаламның

Әке деген – бойыңда аққан қаның да,

Шыққан тегің, ол негізің жаның да.

Не десең де әке жолы бір бөлек,

Қайда жүрсең қолтығыңнан тұр демеп.

Нағыз әке ақылгөй де асқақ жан,

Барлық ұрпақ әкелерден басталған.

2 - оқушы

Қамқорсың, әке, өмірде,

Қуатым сенсің көңілге.

Әлпештеп мені өсірдің,

Ұшармын ертең көгіңде.

Теңіздей шалқып жүремін,

Сүйенер сенсің тірегім.

Барсам да қайда, жан әке,

Өзіңмен бірге жүрегім.

Көпке өрлеп көңілің,

Нұрға толсын өмірің.

Бақытты бол, жан әке

Ұзақ болсын ғұмырың.

Ән: «Әке туралы жыр»

3 - оқушы

Ақ жаулығың қымбат маған, анашым,

Тілегімсің, сүйенішім, панамсың.

Шапағатың сәуле болып төгілген,

Ақылы мол мейірімді данасың.

Өзгелерден мен үшін сен дарасың,

Береке отын шаңыраққа жағасың.

Ақ шашының әр талынан белгілі,

Асыл ана сан ойлаған баласын.

Мейіріміңнен алтын сәуле шашылған,

Жүрегіңнен жомарттық та табылған.

Көкірегің аппақ қардай тап – таза,

Парасатты сен данышпан асыл жан.

Өрнек тапқан өмір сыры жүзіңнен,

Ақыл ізет өнеге боп төгілген.

Ақ сүтіңді ақтағаным болар ед,

Өз орнымды таба білсем өмірден.

4 - оқушы

Ана деген- асыл жандар болаттай,

Ана деген – мөлдір жандар бұлақтай.

О, адамдар, қадірлей біл ананы,

Жат қылыққа ақыл-ойды тонатпай.

Ана десем сезім билер тым ыстық,

Жарасымды адамдарға туыстық,

Берсе барлық адамға ана мейірін,

Орнар еді бар әлемге тыныштық ”

Ән: “Анаға сәлем”

І – жүргізуші:

Қатты тәртіп көрсе бала күнінде,

Өнерімен қуантады түбінде.

Бала нені білсе жастан, ұядан,

Өле – өлгенше соны таныр қиядан.

ІІ – жүргізуші:

Баланы жастан бақпасаң,

Жамандықтан қақпасаң,

Қадірден жұрдай қасқа боп

Кешкенің өмір босқа тек.

І – жүргізуші:

Ұлдың ұяты – әкеге,

ІІ – жүргізуші:

Қыздың ұяты – шешеге

5 - оқушы

Жақсы бол жігіт болсаң ел көргендей,

Досыңа қысылғанда дем бергендей.

Пайдаңды жақсы болсаң тигіз көпке,

Тұйғынға қапастағы жем бергендей.

Жігіт бол жігіт болсаң бұлғақтамай,

Орынсыз сөз сөйлеме жын қаққандай.

Еліңе жақсы істі жаса әуелі,

Халқыңның өзі саған таң қалғандай

6 -оқушы

Қыздар – ай, қызғалдақтай қырдың гүлі,

Жайнайды өздеріңмен өмір нұры.

Жүріңдер қыз қылықты жолдан таймай.

Ибалы қыздарымның бірі болып.

Төгіліп тұрса арқаңда қос бұрымың,

Жаулайды көркемдігі көздің нұрын.

Қыз деген атағына кір келтірмей

Талай қыз қатарынан өзды бүгін.

Көкейде жүрген көптен тұйықталып,

Зердеге ақылымды құйып алып,

Тыңдаса құлақ қойып ұйып анық,

Сыйлаңдар қыз баланы дүйім халық

Өзіме үй саламын (Бұл бөлімде ата – ана мен бала өздеріне берілген сұрақтарға жауап беру арқылы өз үйлерін тұрғызады)

Ата – анаға - Егер сізге балаңыздың мүлдем сабаққа әзірленбейтіндігі туралы мұғалімі жиі хабарласа, сіз:

а) Баланың сабағын жіті қадағалауға аласыз

ә) Бар оқығаны күнелтуге жетеді деген ойға келесіз

б) баланы ұрсып, жекіп сабаққа әзірленуін талап етесіз

Балаға - Сенің мектептен тыс уақытта өз қалаған ермегіңмен айналысқың келеді, ал ата – анаң саған үй шаруасын көп тапсырады сен не істер едің?

а) әуелі өз ермегіммен айныласамын, қалған уақытты үй шаруасына жұмсаймын

ә) әрине алдымен жыдағаттылықпен шаруаны бітіріп, өз ермегіме уақыт табуға тырысамын

б)үй шаруасынан мүлдем бас тартамын

Ата – анаға - Сіз балаңыздың есейе келе өзіңізбен жиі қарсыласатынын байқадыңыз, кінәні кімнен іздейсіз?

а) баладан

ә) қоғамнан

б) өзіңізден

Балаға - Сен ата –ана тарапынан жиі жөнсіз ескерту аласың, біле тұра сен:

а) сол ескертуді қабылдайсың

ә) ретсіз екенін айтып қарсыласасың

б) қабылдайсың, бірақ болашақта өзің ата – ана болғанда ондай әрекетке бармаймын деген ойға келесің

Ата – анаға - Сізге балаңыздың сынып жетекшісі атынан балаңыздың тәртібі мен сабаққа қатынасы жөнінде алғыс хат келді, сіз:

а) баланың басынан сипап мадақтайсыз

ә) одан жақсы бол деген талап қоясыз

б) риза болу барысында тым қымбат сый тарту етесіз.

Балаға - Әрбір баланың ата- ана алдында өтелмес борышы бар екені белгілі, сол борыштыңең болмағанда кішкене бөлігін болса да әр бала өтегісі келеді. Тек соны қалай өтеу керек?

а) Есейген соң жоғары білім алып, көп ақша табу керек;

ә) бала кезден ата – ананы уайым- қайғыға салмай өнегелі болу керек;

б) өскен соң өз тамағын таба біліп ата- анаға салмақ салмау керек.

Ата – анаға - Сіздің қателігі үшін баланы жазалауға деген көз қарасыңыз

а) иә, жазалау керек;

ә) жоқ, бала балалығын істейді, кешіріммен қарап, балаға өз қателігін түсіндіру керек;

б) тиісті жерінде жазалаған дұрыс деп ойлаймын;

Балаға - Сен бүгін мектепішілік бір шараға қатынасып, мақтау қағаз алдың. Үйге келгесін бұл қуанышыңмен ата – анаңмен бөлістің. Ал сенің қуанышыңды олар дәл сен күткендей қабылдамады. Сол кезде сен:

а) Мен енді ешқандай шараға қатынаспаймын деп ойласың;

ә) олар қанағаттанбайды менің бұл жетістігім әлі де аз болып тұр – ау, енді оларды қалай қуантсам екен деген ойға қаласың;

б) өзім қанағаттансам жеткілікті деп, бұл жағдайға еш назар аудар майсың;

К ө р і н і с.

“Әділдік туралы аңыз”

Көрініс:

Ертеде екі ана бір балаға таласып, бидің алдына барады. Екеуінің айтқандары соншалықты орында екен. Би біраз ойланды да:

- Менің амалым тауысылды. Сен екеуіңе баланы қақ жарып бөліп берейін, дұрысы сол,-дейді.

Сол кезде өгей шеше:

• Бөлсең бөл, біреуге кеткенше бөліп алғаным жақсы,- дейді. Ал баланың өз шешесі:

• Жоқ, тие көрмеңіз, қайда жүрседе аман болсын. Мен беруге келістім. – деген екен.

• Осылайша әділ би даудың ақиқатын шешіп, баланы өз шешесіне беріпті. Себебі, туған ана баласын еш уақытта өлімге қимайды.

1. – оқушы:Әдепті, адал ұл-қыздардың міндеті ата-аналырының тірісінде көрсеткен қызыметімен бітпейді. Ата-аналары олар дүниеден қайтқанда да жиі есіне алады.

2. – оқушы: Сәби шағың да олар сені қалай бағып қақса қартайғанда оларды да солай алақанға салып аялап күту керек.

3. – оқушы: Ата-ананың көңілін еш ренжітуші болма, олардың жүрегіне қайғы түсіруші болма.

4. – оқушы: Ата-анасын ұмытқан бала – опасыздың опасызы, рақымсыздың рақымсызы.

5. – оқушы: Ата-ананың қадірін білмеген, халық қадырын білмейді.

6. – оқушы: Түн ұйқысын төрт бөлген, түнде бесік таянып, түнде шошып оянған ананың ақ мейрімін, ерекше бағаламасаңдар, ол – қорлық.

«^{«Бақытты отбасы» моделін құру. Құрылған жобаны қорғау.}

^{Бұл кезеңде оқушылар мен ата – аналарға плакат пен бояу беріп, өз ойларынша бақытты отбасының моделін жасау ұсынылады. Екі топ өздерінше жасағана жобасын қорғап шығады.}

^{Қорытынды:}

О, ата – анам,

Таянышым, тірегім!

Бар бақытты бір басыңа тіледім,

Бізді жақсы болса екен деп қашанда

Лүпілдейді сенің қамқор жүрегің.

Ән: “Әкешім – Анашым”

Ата – аналарға арналған жағдаяттық сауалдар.

1. Сіздің балаңыз – озат оқушы. Үй шаруашылығымен айналысқанды жек көреді, ештеңе істегісі келмейді. Оны қызықтыру үшін не істейсіз?

2. Қызыңыз кешкі ас дайындап, ыдыс жууы керек. Оның орнына қозғалмай теледидар көріп отыр. Қандай әрекет қолданасыз?

3. Балаңызға дүкенге барып келуін өтінесіз. Ол “Ән тыңдап отырмын” деп барудан бас тартады. Не істер едіңіз?

4. Баланы еркін тәрбиелеген дұрыс па?

5. Сіз бала тәрбиесінде қандай қағидаларды ұстанасыз?

6. Балаңызды теріс әрекеттері үшін қалай жазалайсыз?

7. Балаңыз игілікті іс істесе қалай мадақтайсыз?

1. Балаңыз туған күніне достарын шақырғысы кенлді. Бұл жағдайды қалай шешер едіңіз?

2. Бір бала мектептен келіп анасына “сізге маңызды бір нәрсе айтқым келіп тұр” дейді. “сенсіз де шаруам көп, басым ауырып тұр, мазамды алма” деп жауап береді анасы.

Сіз не деп жауап берер едіңіз?

10) Үй шаруашылығына байланысты баланы сабақтан жиі қалдыратын ата-аналар туралы пікіріңіз қандай?

11) Беймезгіл уақытта баласын көшеге жіберіп, өзі үйінде қаперсіз отыратын ата-аналар туралы пікіріңіз қандай?

1. “Баламның қарны тоқ, көйлегі көк болса болды. Тәртібіне оқуына қарайтын уақытым жоқ” дейтін ата-аналарға деген көз қарасыңыз қандай?

2. Балаңыздың досының үйіне қонып, досының киімін ауыстырып киюіне көзқарасыңыз қандай?

3. Ұл-қыз ата-анасын, үлкендерді қуанышқа бөлеп, бақытқа кенелтем десе, алдымен әдепті болу керек. Өз жұмыстарын адал да тыңғылықты атқарса, ата-ананың ұл-қызы болып өседі.

4. Адам жеміске, ата-ана жеміс ағашына ұқсайды.

жеміс ағашын жақсы қарап күткендей ата-анаңды аялап бақсаң, армандарың орындалады.