Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей
А?паратты? технологиялар – т?л?аны? ?леуметтенуі мен т?рбие ??ралы
А?паратты? технология – а?параттарды жинау, са?тау ж?не ??деу ?шін бір технологиялы? тізбекте біріктірілген ?дістер мен ?ндірістік ж?не ба?дарламалы? – технологиялы? ??ралдарды? жиынты?ы. ?азіргі кезде саба?та а?паратты? технологияларды б?ріміз ке?інен ?олданамыз. ?аза? ?дебиетіні? классигі, ?лы атамыз Абай ??нанбай?лы: «Ш?кірттері? жа?сы о?у ?шін, оны? о?у?а деген ынтасы ж?не ?ызы?ушылы?ы зор болу керек»- деген. Расында да, тек ?ана жігерлі, ?р н?рсені ?немі білгісі келген, табандылы?ын, шыдамдылы?ын к?рсеткен адам ?ана ма?сатына жетеді.
?аза?стан Республикасыны? дербес мемлекет болып ?лемдік ке?істікте ны?ая т?суі еліміздегі білім беру саласында а?паратты? технологияларды ке?інен ?олдану?а ба?ыттал?ан бетб?рыстары талап етіп отыр?аны белгілі. Балаларды? саба??а деген ынтасы бірден м??алімні? парасаттылы?ына, біліміне, ?з ж?мысына деген с?йіспеншілігіне байланысты. ?азіргі кезде мемлекеттік тілді о?ытуда жа?а технологияларды саба?та жан-жа?ты ?олдану жа?аша о?ытуды? тиімді жолдарыны? бірі.
Мемлекеттік тілді о?ытуда жа?а технологияларды саба?та жан-жа?ты ?олдану жа?аша о?ытуды? тиімді жолдарыны? бірі болып саналады Осындай жа?а жолдарыны? біріне заман талабына сай 21 ?асырда?ы а?паратты? о?ыту ж?йесіндегі жобалау технолгиясы ар?ылы тіл ?йретуді жат?ызу?а болады. Білім беруді? озы? технологияларын ме?гермейінше сауатты да жан-жа?ты болу м?мкін емес. Соны? б?рі компьютер, интернет, мультимедиялы? ??ралдар ж?не интербелсенді та?та к?мегімен болма?.
21 ?асырда?ы а?паратты? о?ыту ж?йесіндегі жобалау технолгиясыны? ерекшелігі: о?ушыны? танымды? ?абілетін ж?не танымды? процестерді жадыны? алуан т?рлерін есту, к?ру, ?имыл ойлауды, ынтаны ?абылдау ?абілетін дамытып, оны бекіту, шы?армашылы? де?гейін арттыру.
?аза? тілін ?йретуде бастап?ы ма?сат коммуникативтік ба?ытта о?ыту. Осылай, біз о?ушыларды? жалпы ойларын бір ж?йеге келтіріп, жа?сы психологиялы? жа?дай жасаймыз. Осыны? б?рі о?ушыны? жеке т?л?а ретінде ?алыптасуына ?сер етеді. О?ушы ?шін тіл ?з ойын жеткізуде ?ажетті ??рал болып табылады. Б?л ба?ытта негізгі лингвистикалы? ж?мысты ?арым-?атынас т?рінде ж?ргізіп, бір мезгілде іске асырамыз. Жа?а технологияларды ?олдана келе саба? бойы біз б?кіл топты? ж?мыс істеуін талап етеміз, сонды?тан ?ткізген саба?ымыз мазм?нды, интенсивті болады. А?паратты? саба?та б?рын адам ойында болма?ан о?ытуды? жа?а ?дістерін ?йымдастыру?а болады. О?ушылар Word, Power Point, Excel, Актив студио т.б программаларыны? к?мегімен жа?а та?ырыптарды ж?не м?тіндер жазу, о?у, талдау, сурет салу ж?мыстарын ?йренеді.Сонымен ?атар интерактивтік та?тада ертегілерді к?рініс ретінде, ролдік ойындарды ?ткізуге болады.
Компьютерді? білім беру ??ралы ретінде ке? таралуыны? негізгі ал?ы шарттарын ?алымдар т?мендегідей саралайды:
?аза? тілі саба?ында компьютерді ?олдану м?тіндер мен а?паратты білуге жол ашады. Тіпті нашар о?итын о?ушыларды? ?зі компютермен ж?мыс істеуге ?ызы?ады, ?йткені кейбір жа?дайларда компьютер білмеген жерін к?рсетіп, к?мекке келеді.
?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік тілі – ?аза? тілін жа?а технологиялар ар?ылы о?ыту ісі к?ннен - к?нге ?зекті болып келеді. Осы технологияларды? ішінде жобалау ?дісі ар?ылы о?ыту – тіл ?йренушіні? ?з бетімен тіл ?йрену ?абілеттерін жетілдіруіне игі ы?пал ететін тиімді ж?йе болып табылады.
О?ушыларды? ойлау ?абілеттерін дамыту ж?не ?з бетінше білімдерін бір ж?йеге келтіру ма?сатында а?паратты? о?ыту ж?йесіндегі жобалау технолгиясын ?олдана бастады?. Жобалау технологияны? ма?ыздылы?ы – о?ушыларды? ?р саладан ал?ан білімдері ?лкен м?селені шешуге м?мкіндік береді. Жоба т?сінігі бойынша алынып отыр?ан идея теориялы? ж?не практикалы? т?р?ыда шешіледі. Осы технология белгіленген н?тижеге жетіп, ?орытынды шы?ару?а ба?ыттал?ан. ?орытынды?а жету барысында о?ушылар ойланып, м?селені шешу барысында ал?ан білімдеріне с?йене отырып ізденеді. Кез келген уа?ыт мерзімінде о?ушыларды? жекеше, ж?пты?, топты? ж?мыс істеу іскерліктерін ?р?ашан жобалау т?сілі бойынша іске асырылады.
Сонымен ?атар о?ушылар интелектуалды?, шы?армашылы? ж?не коммуникативтік істерін дамыта алады.Осы технолгияны? та?ы бір тиімді белгілеріні? бірі – о?ушыны? о?у белсенділігі. Б?л технологияны? бір ерекшелігі саба?ты? негізгі кезендеріні? б?рінде о?ушылар?а шы?армашылы? ж?мысты ?сыну?а болады.
Жобалау ?дісі ХХ - ?асырды? технологиясына кіріп бас?а елдерде ?рыннан ?олданылса да, бізді? елде тек со??ы жылдарда ?ана ?олданылуда. Жобаны ?алымдар п?ндік-мазм?нды? белгілеріне ?арай, ?йлестіру сипатына ?арай, ?рекет т?ріне ?арай, жоба?а ?атысатын адамдар санына ?арай, жобаны? ж?ру мерзіміне ?арай бірнеше т?рлерге б?леді.
П?ндік-мазм?нды? белгілеріне ?арай ша?ын жобалар ж?не п?наралы? жобалар деп, ?йлестіру сипатына ?арай ашы? ж?не жабы? деп, ?рекет т?ріне ?арай ізденушілік жоба, шы?армашылы? жоба, а?паратты? жоба, р?лдік ойындар т?ріндегі жобалар, т?жірибеге арнал?ан жобалар деп б?лінеді. Атап айт?анда, бір жобаны? аясында о?ушылар ізденушілік те, шы?армашылы? та, а?паратты? та ж?мыстар ж?ргізеді.
Жоба ?дісін ?олдануда о?ушылар ?з бетімен ?ажетті хабарды жинау?а да?дыланып, ?здік шы?армашылы? ?абілеттерін артырады. Жоба ?дісіні? басты ма?саты – т?жірибе ж?зінде орындау?а ба?ыттал?ан белгілі бір міндеттерді немесе ?р сала бойынша білімдерін толы?тыруды талап ететін ма?ызды тапсырмаларды орындау барысында студентті? ?здігінен білім алуына жа?дай жасау.
Жоба тапсырмаларын орындау ?стінде к?бінесе о?ушылар ж?птасып, немесе ?ш-?штен бірігіп, немесе ша?ын топпен ж?мыс істейді. Табыс?а жету ?жымда?ы ?рбір м?шені? тілдік ?атынас?а ??рыл?ан жоба тапсырмаларын д?рыс орындауына ж?не ?жымны? жаппай ?йымшылды?пен ж?мыс істеуіне байланысты.
Жобада о?ытушы сарапшы, ?йлестіруші немесе ?осымша м?ліметтерді беруші р?лін ат?арады. ?з к?шімен жоба-тапсырманы орындауда тіл ?йренушілер ?з ж?мыстарын жоспарлау, оны? н?тижесін болжау, бірігіп ж?мыс істеу сия?ты ?з бетінше ж?мыс істеу т?сілдерін ме?гереді.
1-кезе? дайынды? кезе?і. Та?ырып та?дау, оны ??растыру, міндеттерін белгілеу, ?йымдастыру, тал?ылау, жоба мазм?нымен танысу. М?нда о?ытушымен бірге студент жобаны? та?ырыбын, ма?сатын аны?тайды.
2- кезе?. Материал жинау, материалды ??деу, толы?тыру. Студенттерді? жина?ан тілдік материалдарын, ал?аш?ы н?тижелерін ?орытындылап тал?ылау, келесі ??осымша материалды, жа?а материалды іздестіру. Жоба ?й тапсырмасы ретінде материалды ?олдана отырып с?хбат жасау?а беріледі, лексикалы?, грамматикалы? материалдар ??делінеді, кесте беріледі.
3- кезе?. С?йлеу кезе?інде алын?ан материалды ?олдану, жоба ж?мысын ая?тайды.
4-кезе?. ?орытынды шы?ару, жобаны? презентациясы.
Осылайша жоба ж?мысымен ?р о?ушы ?аза? тілінде с?йлейді. ?р о?ушы ?з ойын айту?а, д?лелдеуге тырысады. Ауызша с?йлеуді жетілдіруге ?лкен м?мкіндік береді.
Жоба жасауда мультимедиялы? ба?дарламаны ?олдану ?дісіні? к?п арты?шылы?тары бар. Ол ?р т?рлі с?йлеу т?рлерін жатты?тыру ж?не оларды ?р т?рлі т?рде ?йлестіруге, тілдік ??былыстарды білуге, лингвистикалы? ??былыстарын ?алыптастыру?а, коммуникативті жа?дайларды ??ру?а, тілдік ж?не с?йлеу ?рекеттерін машы?тандыру?а, сонымен ?атар ?атысушыларды? жеке ?зіндік ж?мыс ж?ргізулеріне м?мкіндік береді.
Та?дал?ан та?ырып бойынша жоба (презентация) жаса?анда о?ушылар интернет желісін пайдалана отырып, та?ырып туралы е? ?ызы?ты о?и?аларды, м?ліметтерді іріктеп алады. Жобада?ы м?ліметтерді игерудегі е? ма?ыздысы о?ушылар к?рнекілікті, анимацияны, дыбыстарды ?олданады. Олар?а: суреттер, хаттамалар, ма?дайша жазулары, жарнамалар, кестелер, диаграммалар жатады.
С?йлеу барысында о?ушылар ?р слайд?а толы? м?ліметтер береді. ?з ойын ашы? айту жоба ??рушы логикалы?, тілдік, грамматикалы? жа?ынан д?рыс ??ру?а ?мтылады.
О?у – жобамен ж?мыс істеген кезіндегі е? негізгі б?ліктерді? бірі. Жоба?а керекті м?ліметтерді алу ?шін ?атысушылар баспа м?ліметтеріне сараптама жасауына тура келеді. Ж?мыс кезінде о?ушылар аны?тамалармен, энциклопедиялы? с?здікпен ж?мыс істейді.
Ты?дау – о?ыту ??ралы ж?не нысан ретінде жобада ?олданады. Ты?дауды? е? бірінші ?ызметі – жобаны ?ор?аушы с?йлеген кезде оны? с?зін бас?алар ты?дайды, жа?а м?ліметтерді ерекшелеуге, ал екінші жа?ынан кейбір т?сініксіз с?здерді тастап кетіп, м?тінді т?сінуге да?дыланады.
Жобалау ?дісі ар?ылы ?сынылатын тапсырмаларды орындау барысында о?ушылар шы?армашылы?пен ойлау?а, ?з ?рекетін ?з бетінше жоспарлау?а, жоба бойынша алдына ?ой?ан міндеттерді шешуге алдын ала болжам жасай білуге, бас?аша айт?анда, ж?мыс істеу м?дениетіне ?йренеді.
Жобалау ?дісіне т?н жетістіктерге мыналарды жат?ызу?а болады:
Сонымен ?орыта келгенде мектепте жобамен ж?мыс технологиясын ?олдану жеке т?л?аны дамыту ба?ытында о?ушыларды? ?з бетімен хабарды жинау?а, сараптау, тиімді де тиісті ?орытынды жасау?а, ?з ойын д?лелдеуге, с?здік ?орын толтыру?а, с?йлеу тіліні? м?дениетін тиімді ?йренуге, эстетикалы? тал?амын дамыту?а ?лкен ?лес ?осады. О?ушылар жобалау ?дісімен ж?ргізілетін ж?мыс барысында ?здеріні? о?ытушы?а бейм?лім таланттарын к?рсетуге м?мкіндік алады. Олар ?йымдастырушылы? ?абілеттерін арттырады. Сонды?тан, жобалау ?дісі студенттерді жан-жа?ты дамытуда е? озы? ?діс деуге негіз бар.
?олдан?ан ?дебиеттер:
* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт