Т?сіндірмелі салалас

Саба?ты? та?ырыбы: Т?сіндірмелі салалас.
Саба?ты? ма?саты: Т?сіндірмелі салаласпен таныстыру
Міндеттері: о?ушылар?а т?сіндірмелі салалс туралы т?сінік беру, т?сіндірмелі салалсты? жал?аулы?тарымен таныстырып, оны таба білуге ?йрету, ойлау ?абілеттерін дамыту.
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру:
1. 109 жатты?у, ?здері? тап?ан салалас ??рмалас с?йлемдерді о?ып шы?ы?дар, м?тінге ?алай ат ?ой?андары?ды жазы?дар.
2. тест тапсырмасы.
ІІІ. Жа?а саба?ты т?сіндіру.
Сілтеу есімдіктерін есімізге т?сірейік.
??рамында?ы жай с?йлемдерді? алды??ысы со??ысына н?с?ап, ал со??ысы
алды??ы с?йлемні? мазм?нын ашатындай, талдап т?сіндіріп т?ратын
??рмаласты т?сіндірмелі салалас дейміз.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Т?сіндірмелі салалас»

№

Пәні: қазақ тілі

Сыныбы

Мерзімі

Тексерілді:

Сабақтың тақырыбы: Түсіндірмелі салалас.
Сабақтың мақсаты: Түсіндірмелі салаласпен таныстыру
Міндеттері: оқушыларға түсіндірмелі салалс туралы түсінік беру, түсіндірмелі салалстың жалғаулықтарымен таныстырып, оны таба білуге үйрету, ойлау қабілеттерін дамыту.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:
1. 109 жаттығу, өздерің тапқан салалас құрмалас сөйлемдерді оқып шығыңдар, мәтінге қалай ат қойғандарыңды жазыңдар.
2. тест тапсырмасы.
ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.
Сілтеу есімдіктерін есімізге түсірейік.
Құрамындағы жай сөйлемдердің алдыңғысы соңғысына нұсқап, ал соңғысы
алдыңғы сөйлемнің мазмұнын ашатындай, талдап түсіндіріп тұратын
құрмаласты түсіндірмелі салалас дейміз.

Түсіндірмелі салаластың жай сөйлемдері жалғаулықты шылаусыз,
Іргелесе байланысады.
Бірінші жай сөйлемде көбінесе сілтеу есімдіктері мен сілтеу мәнді сөздер болады. Олар: мынау, мынаны, сол, сонша, соншалық, сондай т. б.

Түсіндірмелі салаластың ара жігіне қойылатын тыныс белгілері

Қос нүкте, Сызықша
Сол, ол т. б. Сонша, соншалық, сондай
1. Байжанның дағдылана алмай жүрген бір ғана нәрсесі бар еді: ол – Сырдария бойының маса - сонасы мен құрт - құмырсқа, бақа - шаяны деген сияқты шақпалы жәндіктері. (С. М.)
2. Сіздерге айтар тілегім сол: мені ұшқыштың оқуына жіберіңіз. 1. Оның өлеңінің балаларға әсер еткендігі сонша – олар әлгі парыздан шалды көз алдында шын көріп тұрғандай болды. (Б. Соқп.)
2. Адам баласы керуен сияқты – тоқтады, көшті де кетті. (Қорқыт)

ІV Бекіту жаттығулары.
110 – жаттығу ауызша
Тапсырмасы: Түсіндірмелі салаластың жасалу жолын түсіндіріңдер. Тыныс белгісінің қойылу себебін айтыңдар.

111 - жаттығу. Топпен жұмыс
Қос нүкте қойылған сөйлемдердің қайсысы түсіндірмелі, қайсысы себеп - салдар салалас екенін анықтаңдар
1 - топ түсіндірмелі салаласты табады
2 - топ себеп - салдар салаласты табады.

V. Өздік жұмыс. Фонетикалық, морфологиялық талдау
1 - топ фонетикалық: опасыз;
морфологиялық: тұрақтамайды
2 - топ фонетикалық: өтірік;
морфологиялық: түспеген
Фонетикалық талдаудың сызбасы: Мысалы
1. Шырша
- Бұл сөз айтылу, жасалу, жазылу жолдарына қарай жуан буынды сөз. Себебі, сөздің құрамындағы дауыстылар жуан дыбыстар.
Бұл сөз екі буынға бөлінеді: шыр - ша, себебі, сөзде екі дауысты дыбыс бар.
Шыр (б. б), ша (а. б.)
Шырша сөзінің бір ғана тасымалдану түрі болады, себебі 2 буынды сөз. шыр - ша
Қазақ тілінде сөз екпінінің орны бір шама тұрақты, сондықтан бұл шырша сөзінде екпін «а» дыбысына түседі.
Шырша - түбір сөз, үндестік заңы жоқ.
әр дыбысты талдау

Морфологиялық талдаудың сызбасы: Мысалы
Айтуға
Үш кұрамнан тұр: Айт+у+ға
Тұлғасына қарай - негізгі
Құрылысына қарай — дара
Сөзде 1 лексикалық, 3 грамматикалық мағына бар
Лексикалық мағынасы қимыл әрекетке берілген атау
бірінші грамматикалық мағына айт не істе? Негізгі етістік
екінші грамматикалық мағына у тұйық етістік арқылы берілген атауыштық мағына
үшінші ға барыс септігі арқылы жасалған категориялық грамматикалық мағына

VІ. Сабақты қорытындылау.
Түсіндірмелі салалас дегеніміз не?
Жалғаулық арқылы байланыса ма?
Қандай тыныс белгілері бар?

VІІ. Үйге тапсырма: Түсіндірмелі салалас, 112 жаттығу. Тапсырмасы: Көшіріп жазып, қажетті тыныс белгілерін қой.
VІІІ. Оқушыларды бағалау.