Ма?саты:
білімділік: Халы? ауыз ?дебиетін пайдаланып,оны орынды ?олана білуге, шаршы топ алдына с?з ж?йесін таба білуге ?йрету;
дамытушылы?: О?ушыларды? халы? ауыз ?дебиетіне деген с?йіспеншілігін,
?ызы?ушылы?ын, ойлау ?абілеттерін дамыту;
т?рбиелік: Халы? ауыз ?дебиетін ??рметтеп, оны дамыту?а, тіл м?дениетіне, досты? ?арым-?атынас?а, ой ?ш?ырлы?ы мен тап?ырлы??а, ?з ?лтын с?юге, халы? м?дениетін жал?астыру?а т?рбиелеу;
?дісі: с?ра?-жауап, талдау т.б.
т?рі: интелектуалды сайыс саба?ы:
к?рнекілігі: интерактивтік та?та, ма?ал-м?телдер о?улы?ы т.б
Барысы:
І.М??алімні? кіріспе с?зі.
М??алім:Армысыздар, ??рметті ?стаздар мен о?ушылар!Б?гінгі жастар хал?ымызды? болаша?ы,елімізді? ерте?і.О?ушыларды? ой-?рісін ке?ейтіп,есте са?тау ?абілеттерін шы?дайтын білімді жастарды аны?тайтын,білімге ?ызы?ушылы?ын арттыратын «Ма?ал-с?зді? м?йегі» сайысымыз?а ?ош келіпсіздер! Білімді адам ешн?рседен ?оры?пайды, мазаланбайды. ?р уа?ытта да батыл. ?мірді? ?зі адамды тірестірген, бірі жа?а жарысты? бірі ескірген. Айнала отырып ап исі ?аза? азаматын ?зара к?рестірген-дей отырып б?гінгі сайысымызды бастаймыз!
Алдымен сайыс?а ?атысып отыр?ан топтармен таныстырып ?тейін.
І топ: 9 -сынып
ІІ топ.10 –сынып
ІІІ топ.11- сынып
Ал енді ойынымызды? ?діл ?туіне септігін тигізетін ?діл?азылармен таныстырып ?тейін.
1.
2.
Б?гінгі сайысымыз 5-кезе?нен т?рады.
1. Таныстыру
2. «Мы?ты болса? тауып к?р»
3. «Ойлан тап»
4. «Жеті ж?ртты? тілін біл»
5. «Жал?асын тап»
Енді І кезе? бойынша ?р топ ?здерін таныстырулары керек.Таныстыруларыны? ішінде ма?ал-м?телдер болуы шарт.
І кезе?.Таныстыру.
Бірінші кезе? бойынша ба?алары?ызды берсе?іздер.
ІІ кезе?. «Мы?ты болса? тауып к?р».
Шарты: та?тада с?здер берілген сол с?здерді ?атыстырып ма?ал-м?телдер ??райсыздар. ?олдары?ызда?ы тая?шаны бірінші к?терген топ ?ана жауап береді.
Тірек с?здер:
1.?ой, ?ойшы, ?озы.
2.Арпа,бидай
3.Бірлік,тірлік
4.Жер
5.Ит
6.Еріншек
7.Білім
8.Отан
9.?ке-шеше
10.Жыл?ы
11.Тіл
12.?тірік
13.Г?л
14.Нан
15.Е?бек
ІІ кезе? бойынша ба?алары?ызды берсе?іздер. Ма?ал-м?телдер-ата-бабамыздан ?ал?ан ?шпес м?ра. К?лемі жа?ынан ша?ын бол?анымен,уа?ыт ?ткен сайын ма?ынасы тере?деп, ??ны артып, ?ымбат ?азына?а айналып келеді. «Ма?ал-с?зді? атасы» демекші сайысымызды жал?астырамыз.
ІІІ кезе?ні? шарты.?ойыл?ан с?ра?тар?а ма?ал-м?телдермен жауап берулері?із керек.
ІІІ кезе?. «Ойлан тап».
1.Жыланды ?алай інінен шы?арамыз? (Жылы-жылы с?йлесе, жылан інінен шы?ады)
2.Инемен ??ды? ?азу?а бола ма? (Білім инемен ??ды? ?аз?андай)
3.Аппа? ?ар?а бола ма? (?ар?а баласын аппа?ым дейді)
4.Е? т?тті не? (Ананы? с?ті т?ті,баланы? тілі т?тті)
5.?ар жана ма? (?алауын тапса,?ар жанады)
6.Оттан да не ысты?? (Отан оттан да ысты?)
7.Тауы? т?с к?ре ме? (Тауы?ты? т?сіне тары кіреді)
8.Кімнен кім жаман? (Ола?тан сала? жаман)
9.Шашу мен жинауды? ?айсысы о?ай? (Шашу о?ай,жинау ?иын)
10.Білгені? ?анша,білмегені? ?анша? (Білгені? бір то?ыз,білмегені? то?сан то?ыз)
11.Адамны? ?ай м?шесі ?ор?а?,?ай м?шесі батыр?(К?з ?ор?а?,?ол батыр)
12.От?а т?сіп к?ймеуге бола ма?(Отан ?шін от?а т?с к?ймейсі?)
13.К?рдім,к?рмедім деген неше с?з?(К?рдім деген к?п с?з,к?рмедім деген бір с?з)
14.Ер ?аруы неше?(Ер ?аруы бес ?ару)
15.Етікті ?онышынан басу?а бола ма?(?олы?нан келсе, ?онышынан бас)
ІІІ кезе? бойынша ба?алары?ызды берсе?іздер.
ІV кезе?. «Жеті ж?ртты? тілін біл»
«А?ыл-ой, ал?ыр с?з адамны? е? жо?ар?ы ?асиеті»деген екен ?.М?сірепов.
Тіл-?лтты? жаны,халы?ты? ?ні.Сонды?тан да ?азіргі заман талабына сай бірнеше тілді білу ?ажет.?аза?тан шы??ан ?ткір ойлы, жан-жа?ты ??лама ?алым, тарихшы, ?дебиетші, саяхатшы Ш.У?лиханов 8 тілде еркін с?йлеген. Бізді? дарынды жастарымыз да ?ш тілді еркін ме?герген.
ІV кезе?ні? шарты:Ма?ал-м?телдерді? бір с?зі т?сіп ?ал?ан сол с?зді тауып,орыс тіліне,а?ылшын тіліне аударасыздар. Шарты т?сінікті болса сайысымызды бастаймыз.
1.Мектеп кеме, білім ……….(те?із,море,sea)
2.?орада малы? болсын, кеше……….(талы?, дерево,tree)
3.Адам к?ркі ш?берек,а?аш к?ркі………….(жапыра?, лист, foliage)
4.??лан ??ды??а ??ласа, ??ла?ында…………ойнайды.(??рба?а,жаба,frog)
5.Жал?ыз кірпіш ?ор?ан болмас, жал?ыз а?аш…….болмас.(орман,лес,forest)
6.Бабалар еккен шынарды,…………. саялар(балалары, дети, children)
7.?ыз ?ссе елді? к?ркі, ……….?ссе жерді? к?ркі.(г?л,цветок,flower)
8.Біреуге мал ?ай?ы,біреуге…………жан ?ай?ы(жан, душа,soul)
9.Ма?таны? анасы жер,атасы-……….(су,вода,water)
10.А?ыл,……… тілмашы-тіл,б?л кепіл, Жары? т?гіп,елжіретер тіл деп біл!(білім,знания,knowledge )
V кезе?. «Жал?асын тап»
Шарты:Ма?ал-м?телдерді? жал?асын табу керек.
1.Кедей мен бай жолдас болмас, ?ас?ыр мен ?ой жолдас болмас.
2.Жа?сы кісіні? ашуы Тор?ын орамал кепкенше.
3.?ызыл тіл жанны? мияты, Абырой-ерді? ?уаты.
4.Ая?ты?а жол бермеген, Ауызды?а с?з бермеген.
5.Жа?сы бай?ап с?йлер, Жаман шай?ап с?йлер.
6.?депсіз бала- Ая??а басыл?ан шала.
7.Ата да??ымен ?ыз ?тер, Мата да??ымен б?з ?тер.
8.Барында батып іш, Жо?ында сатып іш.
9.?нер к?пке де жеткізеді, К?кке де жеткізеді.
10.?р н?рсеге асы? бол?анша, Бір н?рсеге машы? бол.
?орытынды с?з кезегін ----- береміз.
Ана тілсіз тарих та жасалмайды, Ана тілсіз іс ?рге аса алмайды
Желмаяны? ?стінде желіп т?рып; К??іренбеген тектен-тек Асан ?ай?ы –дей отырып б?гінгі сайымызды ая?таймыз.
??рметті ?стаздар мен о?ушылар! Келіп к?ріп тамашала?андары?ыз?а к?п-к?п рахмет!