№ 56 ?аза? орта мектебіні? ?аза? тілі мен ?дебиеті п?ні м??алімі
Бим?рзаева Баян
«Елта?ба – елдігімні? айшы?ы»
«Елта?бамызда – бар халы?ты?
басын біріктірер киелі
ша?ыра?ымыз, арманымызда
ал?а апарар ?анатты
пыра?тарымыз бар»
Н. ?. Назарбаев .
Елта?ба – егемендік ж?не т?уелсіздік белгісі. Бізді? мемлекетімізді? ?р р?мізді? ?з авторлары бар. Сол сия?ты ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік елта?басыны? бір емес екі авторы бар. Ол екеуі де ?аза?станды аялайтын патриот азаматтар. Енді оларды? ?мірімен ?ыс?аша таныстырар болсам, Жандарбек М?лібек?лі М?лібеков 1942 жылы, ?ызылорда облысы, Жа?а?ор?ан ауданы, Екпінді ауылында д?ниеге келді. Ол кісі ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік елта?басыны? авторы, ?збекстан?а е?бегі сі?ген суретші, осындай жерлесім бар екенін ма?танышпен айта аламын.
?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік елта?басыны? екінші авторы Шот-Аман Ыдырыс?лы Уалихан да бізді? мемлекеттік елта?бамыз болуы ?шін к?ні-т?ні аянбай е?бек еткен адамны? бірі. Сонымен бірге, ол ?аза?стан Республикасына е?бегі сі?ген с?улетшісі, ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік сыйлы?ыны? иегері,белгілі ?о?ам ?айраткері.
?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік нышандарыны? ресми хаттарыны? ?з тарихы бар. Н?рс?лтан ?біш?лы Назарбаев 1992 жылы, 4-маусым к?ні ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік нышандарыны? пайда болуы ?шін ?ол ?ойды. 6-маусым к?ні Абай атында?ы опера ж?не балет театрында р?міздерді? т?сауы кесілді. Мемлекеттік елта?баны жасау ?шін конкурс ?йымдастырды. Конкурсты? шарты бойынша бейне эталон?а с?йкес келуі тиіс. М?ны естіген Жандарбек М?лібеков пен Шот-Аман У?лиханов конкурс?а ?атысуды ж?н к?рді. С?йтіп, олар к?к аспан, пыра?ы,ша?ыра?ы, ж?лдызы, уы?ы, «?аза?стан» деген жазуы бар елта?баны? сызбасын жасап, комисия?а тапсырды. С?йтіп, комиссия оны ?абылдап алды. Конкурс?а ?ытысушылар ?те к?п болды. Себебі, ?ркім ?з мемлекетіні? елта?басын ?з ?олымен жаса?ысы келді. Ал б?ларды? ішінен елта?ба болу?а лайы?ты сызбаны немесе макетті та?дау ?те ?иын?а т?сті. Ал комиссия м?шелері Жандарбек М?лібеков пен Шот-Аман У?лиханов екеуіні? сызбасын та?дап алды. С?йтіп, ол ?азіргі к?нге дейін бізді? елта?бамыз болып ?абылдап, ?лі к?нге дейін елта?бамыз болып ?а?ан.
?р ел жарыс?а ?атыс?анда немесе келісім шарт жаса?анда міндетті т?рде ?з р?міздерін, оны? ішінде туын алып ж?реді. Осы кезде к?кейімізге «Неге елта?баны да ту іспетті іссапарларда ?здерімен бірге алып ж?рмейді?»-деген с?ра? туындауы м?мкін. Мені? ойымша, оны? бірінші себебі,ол ту секілді же?іл емес. Ал екінші себебі,ол алтыннан жасалады. ?азір алтын?а ?ызы?ушылар к?п. ?рине, егер, м?селен, мені? ?асымда?ы елта?ба жо?алса, б?кіл мемлекетте ??рып кетпейді ?ой. Мен оны та?ы да жасатып ала саламын. Біра? ?ызы?ушыларды? ізденісі жон?арлады? Абылайды іздегеніндей бола ма деп ?ор?амын. Аны? айтар болсам, «Бір ??мала?ты? ар?асында бір ?арын май шіруі м?мкін емес пе?!» Я?ни ?ызы?ушылар?а ол адам да а?ыма? емес шы?ар, ?з еліні? айшы?ын жайдан-жай беретін. Ол бермеймін дегенде, ?лгі ?ызы?ушылар оны ?лтіруі де м?мкінемес?! ??дай бетін ары ?ылсын, біра? ?азір кім ?арсыласса болды, о д?ниеге баратын болды ?ой! ?азіргі заманда адам ?лтіру а? ?лтіруден де о?ай болып кеткен жо? па.
Ал ?шінші, Елта?ба – елдігімні? айшы?ы екен деп к?рінген жерде ?стап ж?руге болмайды. М?селен, сізді? бойжеткен ?ызы?ыз бар. Сіз оны ж?ртты? к?зіне к?рсетіп, алып ж?рмейсіз ?ой. Неге? Себебі, о?ан к?з тиюі м?мкін, сізге с?з тиюі м?мкін. Елта?ба – аты айтып т?р?андай елді? та?басы. Ол тек ?з мемлекетінде ?ана, я?ни Президенті? резиденциясы А? Ордада т?руы керек деп ойлаймын.
Ал т?ртіншіден, ол ту секілді ?стамды ?демі. Сіз оны ?алай? Тама? салын?ан таба? іспетті? Ол кезде, мені?ше, бізді? мемлекетімізді? абыройы жерге тал?ыланатын сия?ты. Сол себепті, оны ?з мемлекетімізде макетін немесе т?пн?с?асын болмаса да, суретін ?ста?а ж?н.
?р мемлекет ?з Елта?басы мен Туымен, ?н?ранымен, аны? айт?анда, мемлекеттік нышандарымен ма?тануы керек. Мені? ойымша біздей мемлекет, біздей ел еш жерде жо?. Мен ?аза?станда туыл?аныма ма?танамын. Біз елдігімізді? айшы?ы к?зімізді? ?арашы?ындай са?тайы?!
Ел найзасыз болмас,
Ел та?басыз болмас,- деп ата-бабамыз айт?ан.
Елта?бамызда – бар халы?ты? басын біріктірер киелі ша?ыра?ымыз, арманымызда ал?а апарар ?анатты пыра?тарымыз бар. Лайым бетімізден жарыл?асын! ?лкен жолды? ?стінде бізді ата-бабамызды? аруа?ы желеп-жебеп ж?ре берсін!
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Елта?ба-елдігімізді? айшы?ы »
Қызылорда облысы
Жаңақорған ауданы
№ 56 қазақ орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі
Бимұрзаева Баян
«Елтаңба – елдігімнің айшығы»
«Елтаңбамызда – бар халықтың
басын біріктірер киелі
шаңырағымыз, арманымызда
алға апарар қанатты
пырақтарымыз бар»
Н. Ә. Назарбаев .
Елтаңба – егемендік және тәуелсіздік белгісі. Біздің мемлекетіміздің әр рәміздің өз авторлары бар. Сол сияқты Қазақстан Республикасының мемлекеттік елтаңбасының бір емес екі авторы бар. Ол екеуі де Қазақстанды аялайтын патриот азаматтар. Енді олардың өмірімен қысқаша таныстырар болсам, Жандарбек Мәлібекұлі Мәлібеков 1942 жылы, Қызылорда облысы, Жаңақорған ауданы, Екпінді ауылында дүниеге келді. Ол кісі Қазақстан Республикасының мемлекеттік елтаңбасының авторы, Өзбекстанға еңбегі сіңген суретші, осындай жерлесім бар екенін мақтанышпен айта аламын.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік елтаңбасының екінші авторы Шот-Аман Ыдырысұлы Уалихан да біздің мемлекеттік елтаңбамыз болуы үшін күні-түні аянбай еңбек еткен адамның бірі. Сонымен бірге, ол Қазақстан Республикасына еңбегі сіңген сәулетшісі, Қазақстан Республикасының мемлекеттік сыйлығының иегері,белгілі қоғам қайраткері.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік нышандарының ресми хаттарының өз тарихы бар. Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев 1992 жылы, 4-маусым күні Қазақстан Республикасының мемлекеттік нышандарының пайда болуы үшін қол қойды. 6-маусым күні Абай атындағы опера және балет театрында рәміздердің тұсауы кесілді. Мемлекеттік елтаңбаны жасау үшін конкурс ұйымдастырды. Конкурстың шарты бойынша бейне эталонға сәйкес келуі тиіс. Мұны естіген Жандарбек Мәлібеков пен Шот-Аман Уәлиханов конкурсқа қатысуды жөн көрді. Сөйтіп, олар көк аспан, пырағы,шаңырағы, жұлдызы, уығы, «Қазақстан» деген жазуы бар елтаңбаның сызбасын жасап, комисияға тапсырды. Сөйтіп, комиссия оны қабылдап алды. Конкурсқа қытысушылар өте көп болды. Себебі, әркім өз мемлекетінің елтаңбасын өз қолымен жасағысы келді. Ал бұлардың ішінен елтаңба болуға лайықты сызбаны немесе макетті таңдау өте қиынға түсті. Ал комиссия мүшелері Жандарбек Мәлібеков пен Шот-Аман Уәлиханов екеуінің сызбасын таңдап алды. Сөйтіп, ол қазіргі күнге дейін біздің елтаңбамыз болып қабылдап, әлі күнге дейін елтаңбамыз болып қаған.
Әр ел жарысқа қатысқанда немесе келісім шарт жасағанда міндетті түрде өз рәміздерін, оның ішінде туын алып жүреді. Осы кезде көкейімізге «Неге елтаңбаны да ту іспетті іссапарларда өздерімен бірге алып жүрмейді?»-деген сұрақ туындауы мүмкін. Менің ойымша, оның бірінші себебі,ол ту секілді жеңіл емес. Ал екінші себебі,ол алтыннан жасалады. Қазір алтынға қызығушылар көп. Әрине, егер, мәселен, менің қасымдағы елтаңба жоғалса, бүкіл мемлекетте құрып кетпейді ғой. Мен оны тағы да жасатып ала саламын. Бірақ қызығушылардың ізденісі жонғарладың Абылайды іздегеніндей бола ма деп қорқамын. Анық айтар болсам, «Бір құмалақтың арқасында бір қарын май шіруі мүмкін емес пе?!» Яғни қызығушыларға ол адам да ақымақ емес шығар, өз елінің айшығын жайдан-жай беретін. Ол бермеймін дегенде, әлгі қызығушылар оны өлтіруі де мүмкінемес?! Құдай бетін ары қылсын, бірақ қазір кім қарсыласса болды, о дүниеге баратын болды ғой! Қазіргі заманда адам өлтіру аң өлтіруден де оңай болып кеткен жоқ па.
Ал үшінші, Елтаңба – елдігімнің айшығы екен деп көрінген жерде ұстап жүруге болмайды. Мәселен, сіздің бойжеткен қызыңыз бар. Сіз оны жұрттың көзіне көрсетіп, алып жүрмейсіз ғой. Неге? Себебі, оған көз тиюі мүмкін, сізге сөз тиюі мүмкін. Елтаңба – аты айтып тұрғандай елдің таңбасы. Ол тек өз мемлекетінде ғана, яғни Президентің резиденциясы Ақ Ордада тұруы керек деп ойлаймын.
Ал төртіншіден, ол ту секілді ұстамды әдемі. Сіз оны қалай? Тамақ салынған табақ іспетті? Ол кезде, меніңше, біздің мемлекетіміздің абыройы жерге талқыланатын сияқты. Сол себепті, оны өз мемлекетімізде макетін немесе түпнұсқасын болмаса да, суретін ұстаға жөн.
Әр мемлекет өз Елтаңбасы мен Туымен, Әнұранымен, анық айтқанда, мемлекеттік нышандарымен мақтануы керек. Менің ойымша біздей мемлекет, біздей ел еш жерде жоқ. Мен Қазақстанда туылғаныма мақтанамын. Біз елдігіміздің айшығы көзіміздің қарашығындай сақтайық!
Ел найзасыз болмас,
Ел таңбасыз болмас,- деп ата-бабамыз айтқан.
Елтаңбамызда – бар халықтың басын біріктірер киелі шаңырағымыз, арманымызда алға апарар қанатты пырақтарымыз бар. Лайым бетімізден жарылқасын! Үлкен жолдың үстінде бізді ата-бабамыздың аруағы желеп-жебеп жүре берсін!
