Балалар с?зі- .даналы? к?зі.

Шымкент ?аласы,№70 С.Бекбосынов атында?ы жалпы орта мектебі.

?зін-?зі тану п?ні бойынша Боранбаева Каршига Жумабековна.

?тілген сыныбы:4 «а»сыныбы.

Саба?ты? та?ырыбы: Бабалар с?зі-даналы? к?зі.

Саба?ты? ма?саты : Балаларды? «даналы?» ??ндылы?ы туралы т?сініктерін ке?ейту.

Саба?ты? міндеті:

1.Даналы?,а?ылдылы? туралы ??ымдарын ?алыптастыру.

2.Ойлау іскерліктерін дамыту.

3. Ата-баба даналы?ынан ?неге алу?а т?рбиелеу.

К?рнекілік ??ралдар : О?улы? д?птері, даналарды? суреттері,о?ушы портфолиясы,интерактивті та?та,слайдтар.

Шатты? ше?бері:

О?ушылар ше?бер ??рып т?рады. Барлы?ы бір-бірімен ата-баба д?ст?рімен ?ол алысып амандасады.

Абай атамызды? «?ылым таппай ма?танба» ?ле?ін айтады.(дауыстап барлы?ы)

Бес н?рседен ?ашы? бол,

Бес н?рсеге асы? бол,

Адам болам десе?із.

Тілеуі?, ?мірі? алды?да,

О?ан ?ай?ы жесе?із.

?сек, ?тірік ма?таншы?,

Еріншек, бекер мал шашпы? –

Бес д?шпаны? білсе?із.

Талап, е?бек, тере? ой,

?ана?ат, ра?ым, ойлап ?ой –

Бес асыл іс к?нсе?із.

??гімелесу:

Саба? та?ырыбын таныстыру ма?сатында ??гімелесу ?йымдастырылады.

О?ушы ??гімелейді:(1-ша?ын к?рініс.)

Бір к?ні Данышпан ата досыны? ?йіне келсе, ол ?йін тазалап жатыр екен.

Данышпан ата досынан:
Ей, досым, не істеп жатырсы?? – деп с?рапты.
Данышпан ата екенсі? ?ой ?
Мынау – ескірген киім, ?а?аз, кітап б?рін ?ртейін деп жатыр едім – дейді досы.
?ой досым ! Киім ескіргенмен, кітап ескірмейді. Кітапты? сырты ескірсе де, ішіндегі а?ыл, даналы? с?здер ескірмейді, - депті сонда Данышпан ата.

О?ушыларды? к?нделікті ?мірде колданатын дана с?здерге кезек береміз.

Дана с?здер.

1-о?ушы. ?зін-?зі тану – адамгершілік ??ндылы?тарды? негізі

(Сара Алпыс?ызы)

2-о?ушы.?зі?ді таны?ы? келсе, адамдар?а, оларды? ісіне ?ара

(Фридрих Шиллер)

3 о?ушы.?нер-білім де, о?уменен табыл?ан. (Ыбырай Алтынсарин)

4о?ушы. С?йіп істеген іс шаршатпайды. (Халы? ма?алы)

5о?ушы .Армансыз адам болмайды (Халы? ма?алы)

6-о?ушы. ?дептілікті данадан ?йрен (Халы? ма?алы)

7-о?ушы. Бірлігі жо? ел тозады,

                 Бірлігі к?шті ел озады (Халы? ма?алы)

8-о?ушы.   Отан ?шін от?а т?с –к?ймейсі?. (Бауыржан Момыш?лы)

9-о?ушы.?мірге риза болып, ал?ыс айт. (Халы? даналы?ы)

10-о?ушы.Аялауды таби?аттан ?йрен (Халы? даналы?ы)

11-о?ушы. Ша?ыра? с?ні – сыйласты? (Халы? ма?алы)

12-о?ушы. К?п ж?рген жер –к??ілді.

К?п е?бегі – ?німді (ма?ал)

13-о?ушы. Б?рінен к?шті адам – ?

Ел ?лымен берік, ?ызымен к?рікті. (Халы? даналы?ы)

14-о?ушы. Татулы? –досты? кепілі. (Халы? ма?алы)

15-о?ушы. Жа?сы с?з – жан семіртеді. (Халы? ма?алы )

16-о?ушы. ??ыптыны? уа?ыты мол. (М.?лімбаев)

17-о?ушы. Адамны? с?ні –?нері, білімі, а?ылы ??

Адам бойында?ы е? тамаша н?рсе-білім мен а?ыл. (Ж.Баласа??ни.)

18-о?ушы. Бейнеті? ?атты болса,

19-о?ушы.Тат?аны? т?тті болар. (Халы? ма?алы)

        Ма?танша? кісі –менмен кісі.

20-о?ушы. Менмендік – адамны? міні. (Ж.Аймаутов)

21-о?ушы. Мейірімділікті анадан ?йрен. (Халы? даналы?ы)

22-о?ушы. Біреуге жа?сылы? етсе?, ол жа?сылы?ы?ды міндет етпе. (Ы.Алтынсарин.)

23-о?ушы. Ту?ан жердей жер болмас,

Ту?ан елдей ел болмас. (Халы? даналы?ы)

24-о?ушы. Таби?ат а? ??сымен ажарлы. (Р.С?тімбеков)

25-о?ушы. Таби?атты? ?демілігі – адам жаныны? тазалы?ы. (А.Сухомлинский)

26-о?ушы. Дені сау адам- таби?атты? е? ?ымбат жемісі. (Т.

- Карлейль)

27о?ушы .Сау дене, азат а?ыл,адам к??іл,?шеуімен ба?ытты болады ?мір. (Халы? ма?алы)

28-о?ушы.Ба?ытты бол?ы? келсе ізгі істерге бойы?ды ?йрет, жаман ?деттен ?аш. (На?ыл с?з)

29-о?ушы.?зін т?рбиелей білмеген, ?згеге ?неге к?рсете алмайды.   (Абай)

О?ушыларды? пікірін білу ?шін с?ра?тар ?ояды.

1.Сендер ?лкендерден естіген ?андай дана с?здерді білесі?дер?

2.Даналы? с?здерден не ?йренуге болады.? Балаларды? жауаптары ты?далады.

                        М??алім т?йіндейді:

      Даналы? дегеніміз – асыл с?здер, ?асиетті с?здер, ?сиет с?здер, ?негелі с?здер, ма?ал-м?телдер, шешендік с?здер, на?ыл с?здер. Олар бізді ?дептілікке, жа?сы адам болып ?мір с?руге жетелейді. Б?л с?здерді даналар айт?ан. Ал дана адам деп, айтар ойын на?ты да д?л, шубарламай бір-екі с?збен жеткізетін а?ылды, к?пті к?рген адамдарды айтамыз. Даналарды? айт?ан даналы?ыны? м?нділігі соншалы?ты, ?рпа?тан ?рпа??а беріліп, б?гінгі к?нге дейін жетіп отыр. Ол с?здер еш?ашан ескірмейді, ?мытылмайды, атадан бала?а мирас болып ?ала береді, ?йткені оны? болаша? ?рпа??а берер ?негесі мол.

М?тінмен ж?мыс : о?ып ?йренейік айдарымен берілген.

М?тін «Ата ?сиеті» ??гімесін кідіріспен о?ып ??гімелейді.

С?ра?тар?а жауап береді.

Сендер талап, е?бек -деген с?здеріні? м?нін ?алай т?сіндіресі?дер?

«А?ыл жастан» дегенді ?алай т?сінесі?дер?

Сендер ?лкендерден естіген ?андай даналы? с?здерді білесі?дер?

Сол дана с?здерді? ?мірде сендерге пайдасы болады ма ?

Сахыналау:

Балалар ?ле?ді сахналап к?рсетеді.

А.Естеновты?: Бес н?рсеге асы? бол!

?атысушылар: М??алім, ?ана?ат,Ра?ым, Тере? ой, Талап,Е?бек.

2-к?рініс: «А?ылды егінші»

Ата-ананы? а?ылы –сайрап жат?ан жолмен те?

А?ылдыны? а?ылы сар?ылмайтын к?лмен те?

3-к?рініс: «Байлы?,ба?ыт, а?ыл.»

Адам бойында?ы е? тамаша н?рсе - білім мен а?ыл.

Ж.Балас??ын.

Ойын:

О?ушыларды даналы? с?здерді білуге ж?не ?мірде ?олдану?а да?дыландыру ма?сатында «Даналы? с?здер» атты ойыны ?йымдастырылады.

Жатты?у-ойлану:
Балалар, енді ?зіміз осы даналарды? с?здерін ?мірден к?рген білгендерімізді пайдалана отырып, ?рі ?арай жал?астырып к?рейікші.
Балалар екі топ?а б?лінеді. ?р топ ?зіне берілген ?ле? жолдарына ??сас ?негелі ?ле? ??растырады.
1-топ :
-Нені білу парыз.
Ту?ан жерді с?ю-парыз.
С?ю ?шін білу-парыз.
Д?ниеде не ?ымбат?
?лпештеген анам ?ымбат..
К?тілетін жауаптар.

1-топ: Отанды ?ор?ау-парыз.

К?зетінде т?ру-парыз.

2-топ:
Білім берген ?стаз ?ымбат
А?ыл берген досым ?ымбат
М??алім о?ушыларды? ойларын т?йіндейді. И?, д?рыс айтасы?дар, балалар, ту?ан жерді, отанды ту?ан-туысты, таби?атты с?ю – ол бізді? парызымыз.

Д?йекс?з:

«?дептілікті данадан ?йрен » деген ма?ал?а балларды? назарын аударады оны? м?ніне то?талады.
Ата-бабаларды? дана с?здері ?дептілікке, кішіпейілділікке ?ам?орлы??а, с?йіспеншілікке баулиды.
М.?лімбаевты? ?негелі батасын ая?тап жазы?дар.
«Атаны? батасы»

Дер кезінде тама?тан.

Кешікпей кел.....

О?уда зейінді бол,

....бейімді бол.

Кір шалмасын беттерін

Таза болсын.....

Алдын торып д?кенн?і

Жолын кеспе.....

М?нгі са?та есте,

К?пті? жолын.....

Ж?л?ылама б?та?ты
Керек с?здер: саба?тан, е?бекке, д?птері?, ?лкенні?, кеспе, кітапты.

Екінші тапсырма: ?ле?ді о?ып, м?нін т?сіні?дер, жаттап алы?дар.

Ата с?зі –?асиетті,киелі.

Ата с?зі –жан?а жылы тиеді.

Ата с?зі – ?міріме ?неге.

Ата с?зі – тек шынды?ты с?йеді.

?орытындылау.

Балалар, б?гінгі саба?тан т?сінгендей ата-бабаны? ?негелі на?ыл с?здері бізге т?лім, білім беретіндіктен даналы?ты? к?зі болып табылады. Сонды?тан да ол ?шпес м?ра, оны о?ып біліп ?скен біз ?рі жа?сы, ?рі дана адам болып ?семіз. ?анеки, та?ы да бір рет аталар с?зіне ??ла? салайы?шы. О?ушылар ма?ал-м?телдер айтады.

Ж?ректен ж?рекке.

О?ушылар бір-біріне ж?не келген кона?тар?а ж?ректен шы??ан жа?сы тілектерін айтады

М??алімнін о?ушы?а тілігі.

Алтын с?з.

?са? болма, ірі бол!

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Балалар с?зі- .даналы? к?зі. »

Шымкент қаласы ,№70 С.Бекбосынов атындағы жалпы орта мектебі.

Өзін-өзі тану пәні бойынша Боранбаева Каршига Жумабековна.

Өтілген сыныбы:4 «а»сыныбы.

Сабақтың тақырыбы: Бабалар сөзі-даналық көзі.

Сабақтың мақсаты : Балалардың «даналық» құндылығы туралы түсініктерін кеңейту.

Сабақтың міндеті:

1.Даналық,ақылдылық туралы ұғымдарын қалыптастыру.

2.Ойлау іскерліктерін дамыту.

3. Ата-баба даналығынан өнеге алуға тәрбиелеу.

Көрнекілік құралдар : Оқулық дәптері, даналардың суреттері,оқушы портфолиясы,интерактивті тақта,слайдтар.

Шаттық шеңбері:

Оқушылар шеңбер құрып тұрады. Барлығы бір-бірімен ата-баба дәстүрімен қол алысып амандасады.

Абай атамыздың «Ғылым таппай мақтанба» өлеңін айтады.(дауыстап барлығы)

Бес нәрседен қашық бол,

Бес нәрсеге асық бол,

Адам болам десеңіз.

Тілеуің, өмірің алдыңда,

Оған қайғы жесеңіз.

Өсек, өтірік мақтаншық,

Еріншек, бекер мал шашпық –

Бес дұшпаның білсеңіз.

Талап, еңбек, терең ой,

Қанағат, рақым, ойлап қой –

Бес асыл іс көнсеңіз.

Әңгімелесу:

Сабақ тақырыбын таныстыру мақсатында әңгімелесу ұйымдастырылады.

Оқушы әңгімелейді:(1-шағын көрініс.)

Бір күні Данышпан ата досының үйіне келсе, ол үйін тазалап жатыр екен.

Данышпан ата досынан:

Ей, досым, не істеп жатырсың? – деп сұрапты.
Данышпан ата екенсің ғой ?
Мынау – ескірген киім, қағаз, кітап бәрін өртейін деп жатыр едім – дейді досы.

Қой досым ! Киім ескіргенмен, кітап ескірмейді. Кітаптың сырты ескірсе де, ішіндегі ақыл, даналық сөздер ескірмейді, - депті сонда Данышпан ата.

Оқушылардың күнделікті өмірде колданатын дана сөздерге кезек береміз.

Дана сөздер.

1-оқушы. Өзін-өзі тану – адамгершілік құндылықтардың негізі

(Сара Алпысқызы)

2-оқушы .Өзіңді танығың келсе, адамдарға, олардың ісіне қара

(Фридрих Шиллер)

3 оқушы .Өнер-білім де, оқуменен табылған. (Ыбырай Алтынсарин)

4оқушы. Сүйіп істеген іс шаршатпайды. (Халық мақалы)

5оқушы .Армансыз адам болмайды (Халық мақалы)

6-оқушы. Әдептілікті данадан үйрен (Халық мақалы)

7-оқушы. Бірлігі жоқ ел тозады,

Бірлігі күшті ел озады (Халық мақалы)

8-оқушы. Отан үшін отқа түс –күймейсің. (Бауыржан Момышұлы)

9-оқушы .Өмірге риза болып, алғыс айт. (Халық даналығы)

10-оқушы .Аялауды табиғаттан үйрен (Халық даналығы)

11-оқушы. Шаңырақ сәні – сыйластық (Халық мақалы)

12-оқушы. Көп жүрген жер –көңілді.

Көп еңбегі – өнімді (мақал)

13-оқушы. Бәрінен күшті адам – ????

Ел ұлымен берік, қызымен көрікті . (Халық даналығы)

14-оқушы. Татулық –достық кепілі. (Халық мақалы)

15-оқушы. Жақсы сөз – жан семіртеді. (Халық мақалы )

16-оқушы. Ұқыптының уақыты мол. (М.Әлімбаев)

17-оқушы. Адамның сәні –өнері, білімі, ақылы ?????

Адам бойындағы ең тамаша нәрсе-білім мен ақыл. (Ж.Баласағұни.)

18-оқушы . Бейнетің қатты болса,

19-оқушы .Татқаның тәтті болар. (Халық мақалы)

Мақтаншақ кісі –менмен кісі.

20-оқушы. Менмендік – адамның міні. (Ж.Аймаутов)

21-оқушы. Мейірімділікті анадан үйрен. (Халық даналығы)

22-оқушы. Біреуге жақсылық етсең, ол жақсылығыңды міндет етпе. (Ы.Алтынсарин.)

23-оқушы. Туған жердей жер болмас,

Туған елдей ел болмас. (Халық даналығы)

24-оқушы. Табиғат аң құсымен ажарлы . (Р.Сәтімбеков)

25-оқушы. Табиғаттың әдемілігі – адам жанының тазалығы . (А.Сухомлинский)

26-оқушы. Дені сау адам- табиғаттың ең қымбат жемісі . (Т.

- Карлейль)

27оқушы .Сау дене, азат ақыл,адам көңіл,үшеуімен бақытты болады өмір. (Халық мақалы)

28-оқушы .Бақытты болғың келсе ізгі істерге бойыңды үйрет, жаман әдеттен қаш. (Нақыл сөз)

29-оқушы .Өзін тәрбиелей білмеген , өзгеге өнеге көрсете алмайды. (Абай)

Оқушылардың пікірін білу үшін сұрақтар қояды.

1.Сендер үлкендерден естіген қандай дана сөздерді білесіңдер?

2.Даналық сөздерден не үйренуге болады.? Балалардың жауаптары тыңдалады.

Мұғалім түйіндейді:

Даналық дегеніміз – асыл сөздер, қасиетті сөздер, өсиет сөздер, өнегелі сөздер, мақал-мәтелдер, шешендік сөздер, нақыл сөздер. Олар бізді әдептілікке, жақсы адам болып өмір сүруге жетелейді. Бұл сөздерді даналар айтқан. Ал дана адам деп, айтар ойын нақты да дәл, шубарламай бір-екі сөзбен жеткізетін ақылды, көпті көрген адамдарды айтамыз. Даналардың айтқан даналығының мәнділігі соншалықты, ұрпақтан ұрпаққа беріліп, бүгінгі күнге дейін жетіп отыр. Ол сөздер ешқашан ескірмейді, ұмытылмайды, атадан балаға мирас болып қала береді, Өйткені оның болашақ ұрпаққа берер өнегесі мол.

Мәтінмен жұмыс : оқып үйренейік айдарымен берілген.

Мәтін «Ата өсиеті» әңгімесін кідіріспен оқып әңгімелейді.

Сұрақтарға жауап береді.

Сендер талап, еңбек -деген сөздерінің мәнін қалай түсіндіресіңдер?

«Ақыл жастан» дегенді қалай түсінесіңдер?

Сендер үлкендерден естіген қандай даналық сөздерді білесіңдер?

Сол дана сөздердің өмірде сендерге пайдасы болады ма ?

Сахыналау:

Балалар өлеңді сахналап көрсетеді.

А.Естеновтың: Бес нәрсеге асық бол!

Қатысушылар: Мұғалім, Қанағат,Рақым, Терең ой, Талап ,Еңбек..

2-көрініс: «Ақылды егінші»

Ата-ананың ақылы –сайрап жатқан жолмен тең

Ақылдының ақылы сарқылмайтын көлмен тең

3-көрініс: «Байлық,бақыт, ақыл.»

Адам бойындағы ең тамаша нәрсе - білім мен ақыл.

Ж.Баласұғын.

Ойын:

Оқушыларды даналық сөздерді білуге және өмірде қолдануға дағдыландыру мақсатында «Даналық сөздер» атты ойыны ұйымдастырылады.

Жаттығу-ойлану:

Балалар, енді өзіміз осы даналардың сөздерін өмірден көрген білгендерімізді пайдалана отырып, әрі қарай жалғастырып көрейікші.
Балалар екі топқа бөлінеді. Әр топ өзіне берілген өлең жолдарына ұқсас өнегелі өлең құрастырады.
1-топ :
-Нені білу парыз.
Туған жерді сүю-парыз.
Сүю үшін білу-парыз......

2-топ

Дүниеде не қымбат?
Әлпештеген анам қымбат.......

Күтілетін жауаптар.

1-топ: Отанды қорғау-парыз.

Күзетінде тұру-парыз.

2-топ:

Білім берген ұстаз қымбат
Ақыл берген досым қымбат

Мұғалім оқушылардың ойларын түйіндейді. Иә , дұрыс айтасыңдар, балалар, туған жерді, отанды туған-туысты, табиғатты сүю – ол біздің парызымыз.

Дәйексөз:

«Әдептілікті данадан үйрен » деген мақалға баллардың назарын аударады оның мәніне тоқталады.

Ата-бабалардың дана сөздері әдептілікке, кішіпейілділікке қамқорлыққа, сүйіспеншілікке баулиды.
М.Әлімбаевтың өнегелі батасын аяқтап жазыңдар.

«Атаның батасы»

Дер кезінде тамақтан.

Кешікпей кел ............................

Оқуда зейінді бол,

........................бейімді бол.

Кір шалмасын беттерін

Таза болсын...........................

Алдын торып дүкеннәі

Жолын кеспе..........................

Мәнгі сақта есте,

Көптің жолын.........................

Жұлқылама бұтақты

Жұлқылама............................

Керек сөздер: сабақтан, еңбекке, дәптерің, үлкеннің, кеспе, кітапты.

Екінші тапсырма: Өлеңді оқып, мәнін түсініңдер, жаттап алыңдар.

Ата сөзі –қасиетті ,киелі.

Ата сөзі –жанға жылы тиеді.

Ата сөзі – өміріме өнеге.

Ата сөзі – тек шындықты сүйеді.

Қорытындылау.

Балалар, бүгінгі сабақтан түсінгендей ата-бабаның өнегелі нақыл сөздері бізге тәлім, білім беретіндіктен даналықтың көзі болып табылады. Сондықтан да ол өшпес мұра, оны оқып біліп өскен біз әрі жақсы, әрі дана адам болып өсеміз. Қанеки, тағы да бір рет аталар сөзіне құлақ салайықшы. Оқушылар мақал-мәтелдер айтады.

Жүректен жүрекке.

Оқушылар бір-біріне және келген конақтарға жүректен шыққан жақсы тілектерін айтады

Мұғалімнін оқушыға тілігі.

Алтын сөз.

Ұсақ болма, ірі бол!

Өз ортаңның гүлі бол!

Ата-анаңның көзінің

Сөнбейтұғын нұры бол!

Кім болсаң да әйтеуір,

Азаматтың бірі бол!

Туған елдің ұлы бол!

Ойға тоқы,парқын сез,?