-Балалар ?азір біз барлы?ымыз мына рульдерді ?олымыз?а алып машина ж?ргізушілер болып жол ережелері мен танысайы?. (барлы?ы т?рбиешіні? артынан ж?реді).
-Ой, балалар ?арандар, бізді? жолымызды? ?стінде бір ?оян адасып ж?р екен, ?арандаршы.
(топ?а ?оян ?олына руль ?стап жан жа?ына ?арап ж?рген машиналарды? ортасымен ?тіп барып ба?даршам?а тап болады).
?оян: ?ап, мына жолдан ?тіп кетейін деп т?рсам мына бір ?орап жолыма т?рып алды.
Т?рбиеші:?й ?оян, то?та! ?айда барасы??
?оян: мен мына жолдан ?тіп кетейін деп т?рсам, мына бір ?орап жолыма т?рып алды.
Т?рбиеші: Б?л жай ?орап емес, б?л «Ба?даршам»-деп аталады.
-к?не барлы?ымыз ?айталап айтып к?рейік.
БА?ДАРШАМ-СВЕТАФОР
-ал, сен ?оян к?ше т?ртібін б?зды?.
?оян: -?алай? ?ашан?
Т?рбиеші: Сен ба?даршамны? ?ызыл шамы жанып т?р?ан кезде, к?шені кесіп ?тпек болды? ?ой, б?ны? д?рыс емес.
?оян: -Енді ?алай ?туім керек еді.
Т?рбиеші: сенде ж?не балалар да, мені жа?сылап ты?дап, айт?андарымды ??ып алындар. Мына ба?даршамны? ?ш шамы болады, бірінші шамыны? т?сі ?андай, ?арандаршы?
-Ия, балалар, ба?даршамны? ?ызыл шамы жан?анда, жол?а ?арай ж?руге болмайды, то?тап т?ру керек, ал мына екінші шамны? т?сі ?андай?
-Сары, д?рыс айтасындар, ал сары шамы жан?ан кезде біз ж?руге дайын болуымыз керек.
-Ал, ?шінші шамны? т?сі ?андай екен? Д?рыс, балалар, ал жасыл шамы жанып т?р?ан кезде біз ?з жолымызбен ж?ре беруімізге болады.
?оян: жарайды айт?аны?ызды ??тым, енд? сізді? айт?аны?ы бойынша ж?ретін боламыз.
Т?рбиеші:-ал балалар, сендер ??тындар ма?
-ендше балалар бір сергіп алайы?, ?оян сенде ?айтала.
Сергіту с?ті:
?ызыл-то?тап т?р,
Сары-?олмен шапала?,
Жасыл-ая?пен топ-топ-топ.
-Балалар, ?арандаршы енді ба?даршамны? ?андай шамы жанып т?р?
-Ал сары шамы жанып т?р?ан кезде біз не істейміздедік?
-Ендеше осы т?стерді пайдалана отырып ба?даршам?а т?стеріне с?йкес желіммен жабыстырайы?, сонда ба?даршамны? шамдары жанады.
Ба?даршам: балалар мені? шамдарым жанатын болды, мен енді барлы?ына ба?ыт ба?дар беріп т?ратын болдым. Сендерге к?п рахмет.
Т?рбиеші: балалар ?арандаршы бізді? жолымызды? ?стінде мынандай белгі к?рсетіліп т?р екен, біз жаяу ж?ргінші ретінде осындай белгі к?рсетілген жерден ж?не жола?ша жол бар жерден ?туіміз екерек, біз осы жола?ша жолмен ?ту ?шін де ба?даршамны? шамына ?арауымыз керек, бізді? ба?даршамымызды? ?андай шамы жанып т?р?
-д?рыс балалар, ендеше мына жола?ша жолмен ?тіп ?зімізді? тобымыз?а оралайы?.
-Балалар бізді? ?стелімізді? ?стіне біреу біз жо?та сыйлы? тастап кетіпті, оны? ішінде, не бар екен?
-д?рыс балалар, кішкентай ба?даршам екен, біра? оны? ішінде бір ?ана ба?даршам бар екен, ал біз к?ппіз, ол ?шін біз оны сый?ырлы с?збен сый?ырлап к?рейік, м?мкін сонда ашылатын шы?ар.
-К?не балалар барлы?ымыз ба?даршамны? шамыны? т?стерін айтып мына ?орапшаны сілкіп к?рейік.(?ызыл,сары,жасыл)
-мінекей балалар, енді барлы?ымыз?а ба?даршам жететін болды.
Көшеде жүру ережесін білу арқылы жолда жүру мәдениетін үйрету. Бағдаршам туралы түсінің беру.
Бағдаршам туралы түсінік беру.
Көрнекіліктер, қажетті құрал-жабдықтар: Бағдаршам, әр балаға жеке рульдер, суреттер, белгілер.
Билингвальді компонент: Бағдаршам-светафор.
Оқу іс-әрекетінің кезеңдері
Тәрбиешінің іс- әрекеті
Баланың іс- әрекеті
Мотивациялық – қозғаушылық
Шаттық шеңбері:
Арайлап таң атты
Алтын шуақ таратты
Армысындар достарым
Салем, салем, слем!
Балалар тәбиешімен бірге шеңберге тұрып өлен жолдарын қайталайды.
Ұйымдастырушылық - ісденістік
Қайырлы таң балалар! Ұайырлы таң қонақтар! Мен сендерді көргеніме өте қуаныштымын. Қандай әдемісіндер балалар. Бүгінгі күндерінің қуанышты өтуіне тілектеспін. Балалар, біздің бүгінгі ашық іс-әрекетімізге қонақтарымыз да келіпті, кәне барлығымыз амандасып алайық.
-Балалар қазір біз барлығымыз мына рульдерді қолымызға алып машина жүргізушілер болып жол ережелері мен танысайық. (барлығы тәрбиешінің артынан жүреді).
-Ой, балалар қарандар, біздің жолымыздың үстінде бір қоян адасып жүр екен, қарандаршы...
(топқа қоян қолына руль ұстап жан жағына қарап жүрген машиналардың ортасымен өтіп барып бағдаршамға тап болады).
Қоян: Қап, мына жолдан өтіп кетейін деп тұрсам мына бір қорап жолыма тұрып алды.
Тәрбиеші:Әй қоян, тоқта! Қайда барасың?
Қоян: мен мына жолдан өтіп кетейін деп тұрсам, мына бір қорап жолыма тұрып алды.
Тәрбиеші: Бұл жай қорап емес, бұл «Бағдаршам»-деп аталады.
-кәне барлығымыз қайталап айтып көрейік.
БАҒДАРШАМ-СВЕТАФОР
-ал, сен қоян көше тәртібін бұздың.
Қоян: -Қалай? Қашан?
Тәрбиеші: Сен бағдаршамның қызыл шамы жанып тұрған кезде, көшені кесіп өтпек болдың ғой, бұның дұрыс емес.
Қоян: -Енді қалай өтуім керек еді.
Тәрбиеші: сенде және балалар да, мені жақсылап тыңдап, айтқандарымды ұғып алындар. Мына бағдаршамның үш шамы болады, бірінші шамының түсі қандай, қарандаршы?
-Ия, балалар, бағдаршамның қызыл шамы жанғанда, жолға қарай жүруге болмайды, тоқтап тұру керек, ал мына екінші шамның түсі қандай?
-Сары, дұрыс айтасындар, ал сары шамы жанған кезде біз жүруге дайын болуымыз керек.
-Ал, үшінші шамның түсі қандай екен? Дұрыс, балалар, ал жасыл шамы жанып тұрған кезде біз өз жолымызбен жүре беруімізге болады.
Қоян: жарайды айтқаныңызды ұқтым, ендң сіздің айтқаныңы бойынша жүретін боламыз.
Тәрбиеші:-ал балалар, сендер ұқтындар ма?
-ендше балалар бір сергіп алайық, қоян сенде қайтала.
Сергіту сәті:
Қызыл-тоқтап тұр,
Сары-қолмен шапалақ,
Жасыл-аяқпен топ-топ-топ.
-Балалар, қарандаршы енді бағдаршамның қандай шамы жанып тұр?
-Ал сары шамы жанып тұрған кезде біз не істейміздедік?
-ия, балалар, қоян сенде қолдарындағы рульдерінді ұстап жүруге дайындалайық.
-енді қарандар бағдаршамның шамы жысыл жанды, енді не істейміз?
-дұрыс балалар.
-жүріндер балалар барлығымыз жол бойымен жүріп машинамызды автотұраққа қойайық.
Қоян:Балалар мен өз жолымен кете берейін, сендер жолда абайлап жүріндер, сау болындар!
Тәрбиеші: енді балалар барлығымыз жаяу жүріп тобымызға қайтайық. (балаларды жол бойымен жүргізу.)
-балалар қарандаршы біздің жолымызда тағы бір бағдаршам тұр екен, бірақ ол көңілсіз болып тұр екен?
-бағдаршам сен неге көңілсіз болып тұрсын?
Бағдаршам:
-балалар менің мына шамдарым жанбай қалды, сендер осы шамдарымды жағуға көмектесіндерші?
Тәрбиеші:балалар көмектесемізбе?
-балалар ендеше біз бағдаршамға көмектесейік, ол үшін мына менің қолымдағы пішінге қарандаршы, қандай пішінді көріп тұрсындар?
-Балалар қолымдағы дөңгелек пішіндердің түстері қандай?
-Ендеше осы түстерді пайдалана отырып бағдаршамға түстеріне сәйкес желіммен жабыстырайық, сонда бағдаршамның шамдары жанады.
Бағдаршам: балалар менің шамдарым жанатын болды, мен енді барлығына бағыт бағдар беріп тұратын болдым. Сендерге көп рахмет.
Тәрбиеші: балалар қарандаршы біздің жолымыздың үстінде мынандай белгі көрсетіліп тұр екен, біз жаяу жүргінші ретінде осындай белгі көрсетілген жерден және жолақша жол бар жерден өтуіміз екерек, біз осы жолақша жолмен өту үшін де бағдаршамның шамына қарауымыз керек, біздің бағдаршамымыздың қандай шамы жанып тұр?
-дұрыс балалар, ендеше мына жолақша жолмен өтіп өзіміздің тобымызға оралайық.
-Балалар біздің үстеліміздің үстіне біреу біз жоқта сыйлық тастап кетіпті, оның ішінде, не бар екен?
-дұрыс балалар, кішкентай бағдаршам екен, бірақ оның ішінде бір ғана бағдаршам бар екен, ал біз көппіз, ол үшін біз оны сыйқырлы сөзбен сыйқырлап көрейік, мүмкін сонда ашылатын шығар...
-Кәне балалар барлығымыз бағдаршамның шамының түстерін айтып мына қорапшаны сілкіп көрейік.(Қызыл,сары,жасыл)
-мінекей балалар, енді барлығымызға бағдаршам жететін болды.
-Сәлеметсіздер ме!
-қызыл.
-сары.
-жасыл.
-Ия.
-Сары.
-жүруге дайындаламыз.
-жүреміз.
-Сау болыңыз!
-Ия.
-дөңгелек.
-қызыл, жасыл, сары.
-жасыл.
-Бағдаршам.
-Қызыл, сары, жасыл.
Рефлексиялық – түзетушілік
Тақтадағы суреттерді көрсетіп сұрақ-жауап арқылы сабақты қорытындылау.
Балалар сұраққа жауап береді.
Күтілетін нәтиже:
Бағдаршам не екенің білді.
Жаяу жүргіншілер үшін жолақ жолдың маңызын меңгерді.
Көшеде жүру ережесін білу арқылы жолда жүру мәдениетін үйрету. Бағдаршам туралы түсінің беру.
Бағдаршам туралы түсінік беру.
Күтілетін нәтиже:
Бағдаршам не екенің білді.
Жаяу жүргіншілер үшін жолақ жолдың маңызын меңгерді.
Жолда жүру ережесін игерді.
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің құрылымы үш кезеңнен тұрады: балалардың көңіл-күйлерін көтеру, іс-әрекетке қызығушылықтарын арттыру мақсатында шаттық шеңберін алдым. Ойын сұрақ-жауап тәсілдерін пайдаландым. Көрнекіліктер арқылы балалардың жас ерекшеліктеріне сай, бағдаршамды тану, ойлау қабілеттерін, сөздік қорларын, жол ережесіне деген қызығушылықтарын, түстерді ажырата білуге және шығармашылық белсенділіктерін дамыттым.
Оқу іс-әрекетінің әр кезеңәнде балалардың жол ережесіне деген ынталары белсенді болды.
Өз-өздерін басқара алды, әрбір іс-әрекетте балалар қимыл-қозғалыста болды.
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті балалардың жас ерекшеліктеріне сай құрылды.
