"Абай ??нанбаевты? ?арас?здері"

Олжабаева Салтанат Каировна

Пәні

Қазақ әдебиеті

Сыныбы

10

Тақырыбы

Абай қарасөздеріндегі даналық ойлар

Мақсаты

Абайдың қарасөздері арқылы білімдерін кеңейтіп,оның терең философиялық ойларын ойларын түсіндіру, ой өрістерін, тіл байлықтарын дамыту. Көркемдеп еркін сөйлеуге дағдыландыру, адам жанының рухани тазалығы жайлы ойларын жүйелей отырып, адамгершілік пен адамдық қасиетке тәрбиелеу.

Міндеті

1. 1.Қарасөздерді жатқа сұрап, негізгі ойларын тапқызу.

2. 2.Оқушыларды жаман мінез-құлықтардан, іс-әрекеттерден сақтандырып, адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу.

3. 3.Әр оқушының сын тұрғысынан ойлап, ой қорыта және қорғай білуге қол жеткізу.

Күтілетін нәтиже

Мектепте алған білімін өмірде қолдана алатын оқушы тәрбиеленеді.

Әдіс-тәсілдер

Диалог, СТО

Сабақтың түрі

Сын тұрғысынан ойлау арқылы ой қозғау сабағы

Сабақ типі

Дамыту

Қолданылған модульдер

(+ белгісін қою)

1. АКТ,СТО, жас ерекшелік, көшбасшылық

Ұйымдастыру кезеңі

(Эвокация)

2 мин

1. Абай әнін тыңдату.

2. Жаттаған қарасөздернің мағынасына байланысты топқа бөлу. ( білім, ғылым, өнер) мінез-құлық, қазақ халқы, мақал-мәтелдер

Қызығушылығын ояту сәті:

Абайдың әнін тыңдатып, өлеңдерінен алынған адамның мінез-құлқына, дағдысынан байланысты алынған сөздер бойынша ой қорыту.

• Ақыл, қайрат, жүрек, мақтаншақ, өсек, еріншектік т.с.с

Мағынаны тану кезеңі

(Реализация)

10

мин

10 мин

Топтық жұмыс 1-тапсырма

І топ Білім-ғылым, өнер

ІІ топ мінез-құлық

ІІІ топ мақал-мәтел

ІҮ топ қазақ халқы

2-тапсырма

- Абай қарасөздерінің құрылысы мен тілдік ерекшеліктеріне тоқталыңыз.

- Абай адамзат әдебиетінің қандай үш бұлағынан сусындаған.

-Абай түйіндеген ойларға жауап беріңіздер.

1. Адам баласы адам баласынан несімен оөады?

2. Үш-ақ нәрсе адамның қасиеті...

3. Адам баласын қор қылатын үш нәрсе?

-Бес жолды өлең құрау

1.Әр топ өз жаттаған қарасөздері бойынша берілген үзіндіні жалғастыру керек.

2. Жаттаған қарасөздерінің мағынасын, яғни негізгі ойын табу керек. (постерге түсіру)

3. Постерге түсіріп, оны қорғау. (Әр топ бірін-бірі смайликтер арқылы бағалайды)

АТМО әдісі арқылы (Айқындама «Мен ойлаймын»; Түсіндірме «Себебі»; Мысал «Дәлелдеймін»; Ой-пікір «Осыдан қорытынды»

Әр топ өздеріне берілген тарсырмаларды ортаға салып талдап, қорғайды.

-Құрмалас сөйлемдердің молдығы, шешендік сөздердің баршылығы, ақын монологы

-халықтың поэзиялық мұрасы, шығыс классикасы, орыс мәдениеті

-ақыл, ғылым, ар-мінез; қайрат,ақыл, жүрек;надандық,еріншектік,залымдық

-зат есімАбай

Сын есім(Данышпан,кемеңгер,ойшыл)

Етістік (ән жазды, өлең шығарды,қарасөз жазды

Сөйлем (Абай халқын ғылым,білімге шақырды.Синоним (Дана,кемеңгер,ойшыл)

Ой толғаныс кезеңі

(Рефлексия)

10

мин

«Сен маған, мен саған» әдісі

Асыл сөздердің жалғасын тап

Қораптың ішіне әр оқушы сұрақ жазып, оны араластырып, қайтадан сұрақтарды таңдап, жауап береді.

1. Жұмысы жоқтық, тамағы тоқтық,(Аздырар адам баласын)

2. Ғылымды іздеп, Дүниені көздеп (Екі жаққа үңілдім)

3. Досы жоқпен сырлас,(Досы көппен сыйлас)

4. Өткірдің жүзі, Кестенің бізі( Өрнегін сендей сала алмас)

5. Бөтен сөзбен былғанса сөз арасы,(Ол ақынның білімсіз бейшарасы)

6. Толғауы тоқсан қызыл тіл,(Сөйлеймін десең өзің біл)

7. Еңбек етсең ерінбей, (тояды қарның тіленбей)

8. Білгенге маржан, Білмеске арзан( Надандар баһра ала алмас)

1. Үй тапсырмасы

1 мин

«6 неліктен» техникасы

Қарасөздерінің мазмұны бойынша сұрақтар құрастыру. Әрбір сұрақ «неліктен» сұраулы сөзінен басталу керек.

1. Кері байланыс

2

мин

«Сен де бір кірпіш дүниеге...»

Әр оқушы сабақтан түйген ойларын кірпішке жазып қалайды.