Та?ырыбы: М?мкіндігі шектеулі балаларды? ?са? ?ол ?имылын дамытуда ?уенді с?зді? ма?ызы.
Ма?саты:
?олды? білезік б?ліктеріні? ?са? б?лшы? еттерін дамыту ж?не шы?дау.
?иялын, есте са?тауын,?ызы?ушылы?ын жетілдіру.
Сергектікке,т?зімділікке, шымырлы??а т?рбиелеу.
Ертеден-а? дана хал?ымыз баланы? ?ол, сауса? ?оз?алысына ерекше м?н берген. ?ыздарын ісмерлікке баулыса, ?лдарын ?сталы?, зергерлікке баулиды, ертедегі санама?тармыз, маза?тамаларымыз, сауса? ойындарымыз да о?ан ку?. Ал н?рестелерді кішкентайынан сылап-сипап, буын-буындарын ?оз?алтып, бесікке б?леген болатын.
К?ріп т?р?анымыздай, ?олды? ?ызметі мен тілді? дамуы ?атар ж?реді. Міндетті т?рде, б?л балалармен ш??ылдану ж?мысында ?олданылуы ?ажет. ?са? сауса? моторикасын шы?дау – тілді шы?дау. Ал тілді шы?дау ол а?ыл-ойда шы?дау деген с?з.
?са? сауса? моторикасын дамытуды баланы? н?рестелік ша?ында, я?ни ерте баста?ан ж?н. Н?рестені? ?олына сауса? жатты?уы – сауса??а арнал?ан массаж жаса?ан тиімді. Сол ар?ылы ми ?ыртысымен байланысты биологиялы? н?ктелерге ?сер етеміз.
«Бала ?абілеті мен дарындылы?ы – сауса? ?штарынан бастау алады. Сауса?тардан басталатын н?зік салалар − шы?армашылы? ойларды н?рлендіретін ?айнар к?з» В.А. Сухомлинский десе, «?ол – ??ралдарды? ??ралы» Аристотель, ал «?ол адамны? сырт?ы миы іспеттес» И. Кант. Жо?арыда?ы ?алымдарды? айт?ан с?здері осы?ан д?лел болма?.
?са? сауса? моторикасын дамытуды? ма?ызды б?лігі − сауса? жатты?улары. Сауса? жатты?улары эмоционалды кез-келген бос уа?ытта ?ткізуге болады. Олар ?ызы?ты, баланы? тіліні?, шы?армашылы? ?абілетіні? дамуына ?сер етеді. Балалар сауса? жатты?уларын ?лкендерді? артынан ?айтала?анда, сауса? моторикасын дамытады. Сол ар?ылы ?ол шапшанды?ы дамиды, ?з ?имылдарын бас?аруы, белгілі іс-?рекетке зейіні т?ра?танады.
?са? сауса? моторикасын дамытуды баланы? н?рестелік ша?ында, я?ни ерте баста?ан ж?н. Н?рестені? ?олына сауса? жатты?уы – сауса??а арнал?ан массаж жаса?ан тиімді. Сол ар?ылы ми ?ыртысымен байланысты биологиялы? н?ктелерге ?сер етеміз.
Сауса? жатты?улары дегеніміз – ?андайда бір ?й?асты о?и?а, не ертегіні сауса?тар ар?ылы ойнап шы?ару. К?птеген сауса? жатты?улары екі ?олды? да ?оз?алысын талап етеді, ол ?з кезегінде баланы? «о?», «сол», «жо?ары», «т?мен» сия?ты ??ымдарды т?сінуіне к?мегін тигізеді. Осы жатты?уларды ?уенмен орындату баланы? есінде жа?сы са?талады ж?не к??іл-к?йін к?тереді. Балаларды? ?са? моторикасын дамытуда ?уенмен айтыл?ан сауса? жатты?уларыны? орны ерекше.
Балапан ?ні
С?зі: Ж.Сма?ов
Та?ырыбы: М?мкіндігі шектеулі балаларды? ?са? ?ол ?имылын дамытуда ?уенді с?зді? ма?ызы.
Ма?саты:
?олды? білезік б?ліктеріні? ?са? б?лшы? еттерін дамыту ж?не шы?дау.
?иялын, есте са?тауын,?ызы?ушылы?ын жетілдіру.
Сергектікке,т?зімділікке, шымырлы??а т?рбиелеу.
Ертеден-а? дана хал?ымыз баланы? ?ол, сауса? ?оз?алысына ерекше м?н берген. ?ыздарын ісмерлікке баулыса, ?лдарын ?сталы?, зергерлікке баулиды, ертедегі санама?тармыз, маза?тамаларымыз, сауса? ойындарымыз да о?ан ку?. Ал н?рестелерді кішкентайынан сылап-сипап, буын-буындарын ?оз?алтып, бесікке б?леген болатын.
К?ріп т?р?анымыздай, ?олды? ?ызметі мен тілді? дамуы ?атар ж?реді. Міндетті т?рде, б?л балалармен ш??ылдану ж?мысында ?олданылуы ?ажет. ?са? сауса? моторикасын шы?дау – тілді шы?дау. Ал тілді шы?дау ол а?ыл-ойда шы?дау деген с?з.
?са? сауса? моторикасын дамытуды баланы? н?рестелік ша?ында, я?ни ерте баста?ан ж?н. Н?рестені? ?олына сауса? жатты?уы – сауса??а арнал?ан массаж жаса?ан тиімді. Сол ар?ылы ми ?ыртысымен байланысты биологиялы? н?ктелерге ?сер етеміз.
«Бала ?абілеті мен дарындылы?ы – сауса? ?штарынан бастау алады. Сауса?тардан басталатын н?зік салалар − шы?армашылы? ойларды н?рлендіретін ?айнар к?з» В.А. Сухомлинский десе, «?ол – ??ралдарды? ??ралы» Аристотель, ал «?ол адамны? сырт?ы миы іспеттес» И. Кант. Жо?арыда?ы ?алымдарды? айт?ан с?здері осы?ан д?лел болма?.
?са? сауса? моторикасын дамытуды? ма?ызды б?лігі − сауса? жатты?улары. Сауса? жатты?улары эмоционалды кез-келген бос уа?ытта ?ткізуге болады. Олар ?ызы?ты, баланы? тіліні?, шы?армашылы? ?абілетіні? дамуына ?сер етеді. Балалар сауса? жатты?уларын ?лкендерді? артынан ?айтала?анда, сауса? моторикасын дамытады. Сол ар?ылы ?ол шапшанды?ы дамиды, ?з ?имылдарын бас?аруы, белгілі іс-?рекетке зейіні т?ра?танады.
?са? сауса? моторикасын дамытуды баланы? н?рестелік ша?ында, я?ни ерте баста?ан ж?н. Н?рестені? ?олына сауса? жатты?уы – сауса??а арнал?ан массаж жаса?ан тиімді. Сол ар?ылы ми ?ыртысымен байланысты биологиялы? н?ктелерге ?сер етеміз.
Сауса? жатты?улары дегеніміз – ?андайда бір ?й?асты о?и?а, не ертегіні сауса?тар ар?ылы ойнап шы?ару. К?птеген сауса? жатты?улары екі ?олды? да ?оз?алысын талап етеді, ол ?з кезегінде баланы? «о?», «сол», «жо?ары», «т?мен» сия?ты ??ымдарды т?сінуіне к?мегін тигізеді. Осы жатты?уларды ?уенмен орындату баланы? есінде жа?сы са?талады ж?не к??іл-к?йін к?тереді. Балаларды? ?са? моторикасын дамытуда ?уенмен айтыл?ан сауса? жатты?уларыны? орны ерекше.
Балапан ?ні
С?зі: Ж.Сма?ов
?ні: И.Н?сіпбаев
Бала, бала, балапан.
?ане, ?айсы ала?ан?
Сауса?тары? ?йбат, 2 рет
Былай – былай ойнат.
К?ндей жайнап алаулар,
?олымызда жалау бар.
Жалауымыз жайнап, 2рет
Би билейміз ойнап
Топ – топ, топ – топ, басайы?,
Жалаудан к?н жасайы?.
Жаса,жаса, жар?ын к?н, 2 рет
Жаса,жаса,алт ын к?н.
?ол ж?не ?олды? білезік, сауса?тарды? ?йлесімді, жан-жа?ты дамуына, ?олды ?р т?рлі ?ысу, созу, боса?сыту ?имылдарын жасау ?ажет. Сонды?тан келесідей т?сілдерді ?олдан?ан ж?н:
«Санама?» т.б. ойындарды ойнатуды? баланы? ?са? моторикасын, к?ру-?оз?алыс, тепе-те?дігін са?тауда, зейін ?ою, есте са?тау, санау ?абілеттерін дамытуда ма?ызы зор.
Санама?
Бір ?йде біз нешеуміз?
Кел санайы?, екеуміз.
Бас барма?ым – папам,
Бала? ?йрек – апам.
Ортан терек – а?ам
Шылдыр ш?мек – мен
Титтей б?бек – сен.
Бір ?йде біз нешеуміз?
Бір ?йде біз бесеуміз.
?уен ж?не ?имылды? синтезі балаларды? белсенділігін, ?зіне деген сенімділігін арттыру?а т?рбиелеуде к?п к?мегін тигізеді. С?зді, ?уенді ж?не ?имылды біріктіру н?тижесінде балалар ?здерін еркін ?стай білуге, ?йренеді. Оларды? ритмикалы? ?абілеттері жа?сарады. Балалар ?з ?имылын бас?ара білуге ?йреніп, жина?ты ж?не м??ият бола т?седі. ?уенді сазбен жатты?уларды жасату ар?ылы бала дауысын, тыныс алуын, еске са?тау, бай?ау ?абілеттерін жа?сарту?а болады. С?здік жатты?уларды, ?ле?дерді балаларды? ?ол, ая?тарыны?, денесіні? ?оз?алысын ?уен ыр?а?ына с?йкестендіреді.
Ойыншы?тар
С?зі: Е. ?тетілеуовтікі ?ні: И.Н?сіпбаев
Біздерде бар ?уырша?,
Б?зау, ?озы, ??лынша?.
Ойыншы?тар ты?дайды,
А?ыл айтса?, б?йырса?.
?уырша?тар ?йы?тайды,
Айт?анымнан шы?пайды.
Б?зау, ?озы, ??лынша?,
?йы?та десем ??пайды.
Ты?дамайды ?рысса,
Осылары д?рыс па?!
Тентектігін тыймаса,
Т?р?ызармын б?рыш?а.
Балалар ?ндері мен ?уендік ойындар, бесік жыры мен ?лкен азаматтарды? ?сиет - ?ле?дері ар?ылы кішкене б?бектер ?орша?ан ортаны танып, ?леуметтік м?дени ортаны? толы? м?шесіне айнал?ан.
