Алматы облысы, Бал?аш ауданы, Ба?анас ауылы, «Ба?анас мектеп интернаты» МКМ Досымбекова А?жан Тамабай?ызы ІІ санатты тарих п?ніні? м??алімі
Сынып са?аты
Та?ырыбы: ?ыз ?андай болу керек?
Ма?саты: ?аза? хал?ыны? ?дет-??рып,салт-д?ст?рлерін ?ыз баланы?
бойына сі?іре отырып,?ыз бала?а келешекте ана алдында
?о?амны?, елді?, ?лтты? тыныс-тіршілігі барысында?ы ?лкен
жауапкершілікті? т?р?анды?ын сезіндіре отырып,?депті,сыпайы,
адамгершілігі мол, білімді, жан-жа?ты жетілген ?ыз бала т?рбиелеу.
?ткізу технологиясы: «Айту?а о?ай.» тележобасы айдарымен
Барысы:
І. Кіріспе с?з
ІІ. Студия ?она?тарын ша?ырып, с?хбаттасу
ІІІ. Пікірлер алмасу
І?. ?орытындылау
1-ж?ргізуші: ??рметті ?она?тар, ?стаздар,мектеп о?ушылары б?гінгі «?ыз баланы? т?рбиесі-?лтты? т?рбиесі» атты ток-шоуына ?ош келді?іздер!
Жары? пен жылу,от пен суы? жо? жерде тіршілік те жо?.Ал осыларды? к?ктегі к?зі – к?н болса, жердегі к?зі-адамзат. Адамдарды? бір-біріне мейірімі мен ?ла?атты т?рбиесі тіршілікті са?тайды.Т?рбиесі т?зелмей, елді? к?сегесі к?гермейді,отбасы т?зелмей,болаша? т?зелмейді.
2-ж?ргізуші: ?азіргі заман ?ыз бала т?рбиесіне ерекше м?н беруді ?ажет етеді. Себебі, ?ыз баланы т?рбиелеу деген с?з-?лтты т?рбиелеу деген с?з. ?р елді? ?міріндегі шешуші кілт ?ыздар?а берілетін т?лім-т?рбие ар?ылы ?лшенеді.
Бізді? хал?ымызда «?ыз» деген с?зді ?демілікті?, ?дептілікті?, жан-жа?ты с?лулы?ты? символы ретінде ?олданады.
Бесігінде жа?сы т?рбие ал?ан,?лгі-?неге к?рген ?ыз бала болаша?та да сол ?дебін са?атама?. ?лы ??лама Бауыржан Момыш?лыны? келіні Зейнеп Ахметова «?ыз баланы? мына ?мірдегі міндет-парызыны? ж?гі ауыр,?рі арда?ты. Ол-адамзат ?рпа?ын ?мірге ?келетін болаша? ана,?й ?стап,жар к?тетін адал жар,ата-ене сыйлап,иілетін ?ам?ор келін. Ол осыны ?аласын ?аламастан, б?л-?мір за?ы»-деген.
Сол ?депті,инабатты,адамгершілігі мол,сыпайы ?ыздарды т?рбиелеу-б?гінгі мектепті?,?о?амны? ж?не ата-ананы? негізгі міндеті екенін естен шы?арма?анымыз ж?н. Ендеше,?ыз бала т?рбиесі ж?нінде ой б?лісі?із,сырласы?ыз,пікірі?ізді білдірі?із.
1-ж?ргізуші: Мен ?аза? ?ыздарына ?айран ?алам,
Жанары, жаны жаздай жайранда?ан.
?ыз ?ссе елді? к?ркі деген с?зді,
?апысыз ?алай айт?ан ?айран бабам,- дегендей, ?аза?ты? ?ызы-?аза?тай ?лтты? айнасы. ?ыз баланы? т?рбиесі ?те салма?ты,б?л н?рсеге же?іл к?збен ?арау?а м?лде болмайды.?ыз баланы? д?рыс ж?ріп-т?руы ата-ананы? м?ртебесі. Шешесіне ?арап бой т?зейтін ?ыздар ?шін ана берген т?лімні? ы?палы ерекше. ??рса?тан басталатын т?рбие, былдырла?ан с?би кезе?мен,жас?спірімдік ша?,бойжеткендік жаспен саба?тасып отырады екен.
ІІ- ж?ргізуші : ?ыз ?сіру,г?л ?сірумен бірдей! Г?лге де ?лсін-?лсін су ??йып,ауа жеткізіп, айналасын арамш?птерден тазалап отырады ?ой. ?ыз да сондай. Сонды?тан да мектеп жасында?ы ?ыз балалар т?рбиесін негізінен 3 кезе?ге б?луге болады екен.
I-кезе? – Бастауыш сыныптар кезе?і – ?ыздарды тазалы??а,??ыптылы??а,жина?тылы??а ?йрете отырып,білімге ??штарлы?ын арттыру.
II-кезе? – 5-8сыныптар арасында?ы кезе?-ал?аш?ы кезе?дердегі т?рбиені дамыта отырып,?ыз баланы? келешегіне е? керекті,н?зіктік, ілтипаттылы?, ?лкенді сыйлау, кішіге ?ам?ор болу,шыншылды?, т?ра?тылы? сия?ты мінездерді ?алыптастыру.
IIІ-кезе? – 9-11 сыныптар арасында?ы ?ыз баланы? ?о?амны? белсенді м?шесі екенін ??ыну?а, адал досты?ты,таза махабатты т?сінуге т?рбиелеу.?нерге,м?дениеттілікке, ?ткен тарих?а,отаншылды??а, отбасыны? алтын ар?ауы-негізі болу?а ?йрету.
8-сынып о?ушысы М??ажан Наурызбекті ша?ырайы?
1. Елбасы Н?рс?лтан Назарбаев былай деген: «Шы?ыс халы?тарыны? арасында, жалпы м?сылман ?лемінде ?йел затын ерекше ба?алайтын, ?арындасты ?атты ?адірлейтін халы?ты? бірі де, бірегейі де бізді? ?аза?».
?демі ?ыз –
К?рікті ?ыз –
?сем ?ыз –
Ажарлы ?ыз –
Шырайлы ?ыз –
Ару ?ыз –
?демі ?ыз – баппен с?йлеп, биязы к?ліп, жа?сы-жаманны? ж?нін біліп т?ратын.
– К?рікті ?ыз – к?рген жанды ?йіріп, с?йлесе баурап алатын, бірден к?зге т?се ?оймайтын.
– ?сем ?ыз – ж?зі жылы, ?зі ?я?, т?ні н?зік.
– Ажарлы ?ыз – дене бітімі жина?ы, с?зі салма?ты, ісі тияна?ты.
– Шырайлы ?ыз – к?з жанары ?ткір, бет ?лпеті бал-б?л жан?ан, т?ні шымыр.
– Ару ?ыз – бет пішіні, дене м?сіні келіскен, с?зі
8сынып о?ушысы Жексембай Абылайды орта?а ша?ырайы?
2. «?ыз?а ?ыры? ?йден тыю» 1. Жарыса с?йлеуге, 2. Жал?ыз ?ыдыру?а, 3. Жырта?тап к?ліп, сыпсы?дап с?йлеуге, 4. Орынсыз ?рыну?а, 5. Бас?алар?а ?ол тигізуге, 6. ?тірік, ?секке
7. Суы? ж?ріс, сума? ?ылы??а, 8. Кісіге ?арай керіліп есінеуге, 9. Талтайып отыру?а, 10. Шал?айып жату?а,
11. Тама?ты обырлана асау?а, 12. ?рлы? ?арлы??а, 13. ?ятты м?шелерін ашып ж?руге, 14. Б?ра?дап ?ылмысу?а, 15. ?ызыл і?ірде жату?а 16. Т?ске дейін ?йы?тау?а, 17. Кісі алдында киім ауыстыру?а, 18. Салт-д?ст?рден аттау?а, 19. Елді ?айбаттау?а, 20. ?лкендерді? жолын кесіп, атын атау?а, 21. Ішімдік пен шегімдікке, 22. ?рыс-керіске, 23. Беттен алып, бет жыртысу?а, 24. ?араулы??а, ысырап?а, 25. Рахымсызды? пен ?атыгездікке, 26. Т?нде су?а жал?ыз бару?а, 27. Жат жыныстылармен арласып жату?а, 28. Ай?айлап с?йлеуге, 29. ?депсіз с?зге, 30. Тарс-т?рс етуге, 31. Адам мен жануарларды тебуге, 32. Кісіні ?орлап ж?бірлеуге, 33. Т?к?ппарлы? пен сый?ымаза? жасау?а, 34. Ай?ай с?ре?ге, 35. Шектен тыс сыланып жасану?а, 36. ?ыз?анша?ты? пен к?ншілдікке, 37. ,Менмендік пен ?зімшілдікке, 38. Алдап-арбау?а, 39. К?рсе?ызарлы??а, 40. Н?псі ??марлы??а
8сынып о?ушысы Изет Серікболды ша?ырайы?
3. ?ай кезде де т?зу болсын с?лемі?,
?адір т?тар сонда сені бар елі?.
Білімді бол ісмерлікке бейімді
?мірі?е керек болар кейінгі.
Жан болмаса? жасында ?деп к?рмеген,
?лкен жолын кесіп ?тпе к?лдене?.
Шектен шы?ып, с?н?ойлы??а ?рынба.
Бетті бояп, ?айшы салма б?рым?а.
?ятты бол, са?та ары?ды жасы?нан
Сонда ?ана ба? кетпейді басы?нан.
?ума бос?а ма?тан менен желікті,
?ыз дегені? ?ылы?ымен к?рікті.
Ісі? бітпей ??гіме айтпа к?піріп,
Содан шы?ар ?сек пенен ?тірік.
Т?н ?й?ысын т?ртке б?лген сен ?шін
Ата-ана?ды сыйлап ?ту борышы?.
Биязылы? сенен тапсын жарасым,
Са?та есі?е, сен болаша? анасы?.
Жастан ?йрен ?лтты? ?деп-??рып?а,
?аза? ?ызы екені?ді ?мытпа!
8-сынып о?ушысы Сары Айдынды ша?ырайы?
4. Жеті жетекшіні ?стану?а тырыс
А? жол?а бастайтын жеті жетекші бар, осыны бойына сі?іре білген, ?алыптастыра білген адам – т?рбиелі адам.
• Адамны? басшысы – а?ылы,
• Жетекшісі – талап,
• Жолаушысы ой,
• Жолдасы – к?сіп,
• ?ор?аны – сабыр,
• ?ор?аушысы – мінез,
• Сынаушысы – халы?.
8-сынып о?ушысы Шаймхан Н?рболатты ша?ырайы??з сыныптастарымызды? пікірлерін ты?дады? енді ?она??а келген ?ла?атты ?стаздарымызбен ой б?лісейік.
1-ж?ргізуші: Т??ірінен бол?анымен та??ы асы
Аналардан бастау алар ар басы,-дей келе б?гінде _________________________ сізді ?ыз баланы? т?лімі мен т?рбиесі ж?ніндегі с?хбатымыз?а ша?ырамыз.
__________ апай: Сіздерді? кездері?ізде ?ыздарды? т?рбиесі ?андай еді? ?азіргі ?аза? ?ыздарыны? т?лім т?рбиесіне к??ілі?із толама?
2-ж?ргізуші: Біз ата-ананы пір т?т?ан тегімізді атадан, тілімізді анадан баста?ан халы?пыз. Атасыз ?л а?ыл?а жарымас,анасыз ?ыз жасау?а жарымас», «?ыз а?ылды ескермес, ана ?лгісін к?рмесе» - дегендей ?она??а келген________________________ с?хбатымыз?а ша?ырамыз.
- Сіз ?андай бойжеткен болды?ыз?
- ?ыздар?а берер ?андай а?ыл-ке?есі?із бар?
_____________ пікірі ты?далды.
1-ж?ргізуші: ?азіргі студиямыз?а ой б?лісуге 9 сынып жетекшісі, ?ла?атты ?стаз Бекбосынова Рима апайды ша?ырайы?. Мына бейнек?ріністі к?ре отырып, ?азіргі кезде ?ыз балаларды? т?рбиесінде ала?дататын ?андай н?рселер бар деп ойлайсыз?
К?рініс ?ойылады.
«Жа?сы ?ыз бен жаман ?ыз»
Рима апай:
2-ж?ргізуші: Т?рбие ісіні? ме?герушісі Д?уренбекова Аяулым апай?а мынандай сауал ?ой?ымыз келеді. «?азіргі ?аза? ?ыздары б?зылу ?аупін кешіруде» - дегенге не дейсіз? Мектебіміздегі ?ыздарды? т?рбиесіне к??ілі?із тола ма? А?а-буынны? ?ыз т?рбиесі ж?ніндегі ой-пікірін ты?дады?.
1-ж?ргізуші: ?ыз бала т?рбиесі ?ай кезде де назардан тыс ?алып к?рген жо?. Біра?,б?гінгідей ?о?амны? аласапыран кезе?де де ?ыз балаларды жан-жа?ты т?рбиелеу,уа?ыт к?ттірмейтін м?селе.
Енді келген ?она?тар пікірін ты?даса?:
?з ойлары?ызбен б?лісіп, ?ыздар?а а?ыл- ке?естер берсе?іздер.
2-ж?ргізуші: К?п рахмет, сіздерге.
Енді келген ?она?тар пікірін ты?даса?:
?з ойларымен б?лісіп, ?ыздар?а а?ыл- ке?естерін айтты
?орытындылау : Видеоролик к?ру.
1-ж?ргізуші -«?ыз» – е? ?асиетті с?з. ?асиетті болатыны, б?кіл адамзат ?ыздан тарайды: ?ыз келін болады, келін ана?а айналады, ал ана ?же деген зор д?режеге жетеді. Осы ?шеуі ар?ылы ?рпа? ?сіріп,?лт ?атарын к?бейтеді. ?лтты? бойында?ы бар жа?сы ?асиеттерді-тілін, дінін, ?дет ??рпын, салт санасын,д?ст?рін немересіне, немересінен ш?бересіне жеткізуші, дамытушы ?рине, ?йел-ана. Тілімізді? ?зін ана тілі деп атауы-аналар?а к?п ж?к артады. Ана-барлы? ?мірді? бастауы.Сонды?тан ерте?гі ана, б?гінгі ?ыздарымызды т?рбиелеу ананы? ж?не біршама ?ауымны? міндеті.
2-ж?ргізуші- ?ыздар! ?здері?ді ала?ан?а салып ?лпештеп отыр?ан осынау бір елімізге адал перзент,асыл азамат боламын десе?дер, е?бекшіл болы?дар! ?демі болы?дар, ?сем болы?дар! А?ылды болы?дар! С?лу да сымбатты болы?дар! Саналы болы?дар! ?ыздар ?й?ышыл болма?дар, ?мытша?, ?рыс?а? болма?дар!
Инабатты,ілтипатты,?йымшыл болы?дар! Т?уелсіз елімізді? ерте?гі т?т?асы – сендерсі?дер!