«Ойын ар?ылы мектеп жасына дейінгі балаларды? интеллектуалды ой – ?рісін дамыту»
«Ойын ар?ылы мектеп жасына дейінгі балаларды? интеллектуалды ой – ?рісін дамыту»
Ойын – мектепке дейінгі жаста?ы балаларды? негізгі іс - ?рекетіні? бір т?рі. Ойын барысында баланы? жеке басыны? ?асиеттері ?алыптасады. Ойын барысында балалар д?ниені тани бастайды, ?зіні? к?ш-жігерін ж?мсап, сезініп білдіруге м?мкіндік алады, адамдармен араласу?а ?йренеді. Б?гінгі к?н талабы – баланы? а?ыл - ойын парасаттылы?ын дамыту, ойлау ?абілетін жетілдіру, ?зіндік іскерлік ?асиеттерін ?алыптастыру, заман талабына сай ойы ж?йрік етіп т?рбиелеу. Сонды?тан да баланы? танымын ал?аш?ы к?ннен бастап дамытуды?, бойында о?ыту мен т?рбиелеуді? негізін ?алыптастыруды? ??ралы – ойын ?рекеті, я?ни, ойын – баланы? жетекші ?рекеті. Біра?, ойын тек ?ана балаларды ?ызы?тырып,уа?ыт ?ткізуді? ??ралы болмай, бала?а берілетін білім мен т?рбиені? ??нды негізі болуы керек. Я?ни, о?ыту-т?рбиелеу ж?мысын ба?дарлама талаптарына с?йкес ойын т?рінде ?йымдастыра отырып, баланы? логикалы? ойлау ?абілетін арттыру?а жа?дай жасау мектепке дейінгі мекеме педагогтарыны? негізгі міндеті. Б?гінгі к?ні мектепке дейінгі жаста?ы балаларды? толы? интеллектуалды даму м?селесі ?лі де ?зекті болып отыр. Интеллектуалды толы? дамы?ан мектеп жасына дейінгі бала саба?ты жа?сы о?иды, берілген материалды тез ?абылдайды, ?зіні? к?шіне сенімді, айналасында?ылармен тез тіл табысады. Сол себепті мектепке дейінгі білім беру мекемесінде ?йымдастырыл?ан о?у – т?рбие ?рдісінде зейін, есте са?тау, ойлау ?абілеті, елестету, с?здік ?орын дамытатын ж?не жатты?тыратын ж?мыстар?а к?п к??іл б?лінеді. Дидактикалы? ойындар ар?ылы балаларды? ойлау ?абілеттері дамиды, саба??а деген ?ызы?ушылы?тары артады. Ойын барысында балалар педагогпен бірлесіп ереже бойынша ?ызы?ты тапсырмалар орындап,жа?ымды ?арым – ?атынас жасауы балаларды? эмоционалды к??іл – к?йлерін к?тереді, сонды?тан да дидактикалы? ойын?а ?ажетті ??рал – жабды?тар,атрибуттар айшы?ты, мазм?нды безендірілуі де ?те ма?ызды. Балаларды? интеллектуалды? дамуына ?сер ететін жа?а ойын технологиялары да бізді? балалар?а танымал. Мысалы: Логикалы? тізбек ойындары. Логикалы? ойлау ар?ылы бала саралау, салыстыру, жина?тау сия?ты ?з бетімен іс – ?имылдар жасауды ?йренеді. Баланы? логикалы? ойлауы ?здігінен ?алыптаспайды, оны? дамуына ма?сатты т?рде білім беру мамандарыны?, ата - аналарды?, балаларды? бірлескен ж?йелі ж?мысы ?ажет. Балалар ойыны затты? – ?ол ?имылыны? (пирамида жинау,текшелерден ?й ??рау) даму жолынан бастап интеллектуалды даму ойынына дейін жетеді. Логикалы? ойлауды дамытуды? негізгі р?лі математикалы? ойындар?а жатады.Б?л ойындар ар?ылы баланы? интеллектуалды дамуы тек белгілі бір білім к?лемін ?ана емес, жалпы т?лім-т?рбиелік іс-?рекеттерді игерумен бірге, ойлау, ?иялдау, есте са?тау, елестету ж?не т.б. ?абілеттеріні?; танымды?, іскерлік, шы?армашылы? ?асиеттеріні? дамуын ?амтиды Мысалы, «Суреттерді есте са?та», «Керекті фигураны тап», «?ызы?ты геометрия»,«Лабиринт ойындары»ж?не т.б. «Ойы саязды?, тілі саяз» деген ?л?атты с?з бекер айтылма?ан. Ойлау негізі баланы? с?йлеу тілін де ?алыптастырады. ?орытып айт?анда, балаларды интеллектуалды дамыту т?рбиесі білімді тере?детуге,бекітуге,оны? т?жірибелік м?нін т?сінуге септігін тигізеді.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
««Ойын ар?ылы мектеп жасына дейінгі балаларды? интеллектуалды ой – ?рісін дамыту»»
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
Қызылopдa қaлaсы
МКҚК «Алпамыс»
балабақшасының меңгерушісі
Есқали Зағи Алмағанбетқызы
«Ойын арқылы мектеп жасына дейінгі балалардың интеллектуалды ой – өрісін дамыту»
Ойын – мектепке дейінгі жастағы балалардың негізгі іс - әрекетінің бір түрі. Ойын барысында баланың жеке басының қасиеттері қалыптасады. Ойын барысында балалар дүниені тани бастайды, өзінің күш-жігерін жұмсап, сезініп білдіруге мүмкіндік алады, адамдармен араласуға үйренеді. Бүгінгі күн талабы – баланың ақыл - ойын парасаттылығын дамыту, ойлау қабілетін жетілдіру, өзіндік іскерлік қасиеттерін қалыптастыру, заман талабына сай ойы жүйрік етіп тәрбиелеу. Сондықтан да баланың танымын алғашқы күннен бастап дамытудың, бойында оқыту мен тәрбиелеудің негізін қалыптастырудың құралы – ойын әрекеті, яғни, ойын – баланың жетекші әрекеті. Бірақ, ойын тек қана балаларды қызықтырып,уақыт өткізудің құралы болмай, балаға берілетін білім мен тәрбиенің құнды негізі болуы керек. Яғни, оқыту-тәрбиелеу жұмысын бағдарлама талаптарына сәйкес ойын түрінде ұйымдастыра отырып, баланың логикалық ойлау қабілетін арттыруға жағдай жасау мектепке дейінгі мекеме педагогтарының негізгі міндеті. Бүгінгі күні мектепке дейінгі жастағы балалардың толық интеллектуалды даму мәселесі әлі де өзекті болып отыр. Интеллектуалды толық дамыған мектеп жасына дейінгі бала сабақты жақсы оқиды, берілген материалды тез қабылдайды, өзінің күшіне сенімді, айналасындағылармен тез тіл табысады. Сол себепті мектепке дейінгі білім беру мекемесінде ұйымдастырылған оқу – тәрбие үрдісінде зейін, есте сақтау, ойлау қабілеті, елестету, сөздік қорын дамытатын және жаттықтыратын жұмыстарға көп көңіл бөлінеді. Дидактикалық ойындар арқылы балалардың ойлау қабілеттері дамиды, сабаққа деген қызығушылықтары артады. Ойын барысында балалар педагогпен бірлесіп ереже бойынша қызықты тапсырмалар орындап,жағымды қарым – қатынас жасауы балалардың эмоционалды көңіл – күйлерін көтереді, сондықтан да дидактикалық ойынға қажетті құрал – жабдықтар,атрибуттар айшықты, мазмұнды безендірілуі де өте маңызды. Балалардың интеллектуалдық дамуына әсер ететін жаңа ойын технологиялары да біздің балаларға танымал. Мысалы: Логикалық тізбек ойындары. Логикалық ойлау арқылы бала саралау, салыстыру, жинақтау сияқты өз бетімен іс – қимылдар жасауды үйренеді. Баланың логикалық ойлауы өздігінен қалыптаспайды, оның дамуына мақсатты түрде білім беру мамандарының, ата - аналардың, балалардың бірлескен жүйелі жұмысы қажет. Балалар ойыны заттық – қол қимылының (пирамида жинау,текшелерден үй құрау) даму жолынан бастап интеллектуалды даму ойынына дейін жетеді. Логикалық ойлауды дамытудың негізгі рөлі математикалық ойындарға жатады.Бұл ойындар арқылы баланың интеллектуалды дамуы тек белгілі бір білім көлемін ғана емес, жалпы тәлім-тәрбиелік іс-әрекеттерді игерумен бірге, ойлау, қиялдау, есте сақтау, елестету және т.б. қабілеттерінің; танымдық, іскерлік, шығармашылық қасиеттерінің дамуын қамтиды Мысалы, «Суреттерді есте сақта», «Керекті фигураны тап», «Қызықты геометрия»,«Лабиринт ойындары»және т.б.. «Ойы саяздың, тілі саяз» деген ұлғатты сөз бекер айтылмаған. Ойлау негізі баланың сөйлеу тілін де қалыптастырады. Қорытып айтқанда, балаларды интеллектуалды дамыту тәрбиесі білімді тереңдетуге,бекітуге,оның тәжірибелік мәнін түсінуге септігін тигізеді.