Тайма9ова Ай3ылыу Насип 7ы6ы
XX быуат башы баш7орт 262би2тенд2 «б2л2к2й кеше» образы ёд0й0мЁ
10 – 11 кластар
Й0км2тке3е
I. Инеш
II. XX быуат башы баш7орт 262би2тенд2 «б2л2к2й кеше» образы ёд0й0мЁ
М2жит ;афури ижадында
Заки №а6и ижадында
Сафуан Я7шы4олов ижадында
Шайехзада Бабич ижадында
III. Йом4а7лау
IV. ?улланыл4ан 262би2т
V.
I. Инеш
Егерменсе быуат башы 262би2те 16 19ешене8 я8ы д21ерен2 ая7 ба9а. Был д21ер 262би2тте8, бы4а тиклем булма4анса, халы7 тормошона я7ынайыуы, дини -реакцион а4ымды8 йо4онто3онан арына барып, халы7сан – демократик эстетиканы8 09т0нл0к алыуы мен2н билд2л2н2. Халы7ты8 милл2т булып формалашыу процесы мен2н ты4ы6 б2йл2нешт2, 262би2тт2 элект2н – элек са4ылыш ала килг2н баш7орт милли ерлеге ны4ый 32м 262би2т тематика3ы, проблемалары, худофестволы 16енс2лект2ре мен2н айырым – асы7 16аллылы7 юлына ба9а. шуны8 мен2н берг2 262би2т баш7орт милл2тене8 16 эсенд2 бар4ан синфи айырымланыу процесын да ша7тай асы7 са4ылдыра башлай. Был осор6а ул жанр6ар я4ынан байый, поэзия 09т0нл0к алыуы дауам ите1ен2 7арама9тан, проза йылдам 19еш ала башлай, драматургия ны4ына.
(62би2тт2ге был я8ырыу4а Россияны8 XIXбыуат а6а4ында 0р – я8ы тарихи 19еш д21ерен2 ине1е, азатлы7 0с0н к0р2шк2 Коммунистар партия3ы ет2кселегенд2ге эшсел2р синыфы к1т2реле1е, айырыта 1905 – 1907 йылдар6а4ы буржуаз – демократик революция тул7ындары к0сл0 эт2реш я3ай.
XX быуат башы – 262би тел 19ешене8 16енс2лекле бер осоро. Баш7орт 262ьи телене8 формалашып 16 к0с0н2 ине1е Октябрь социалистик революция3ынан 3у84ы осор4а 7айтып 7ал3а, уны8 тамыр6ары халы7ты8 я6ма традиция3ы 32м я6ма 262би2тене8 революция4а тиклемге 19еше мен2н ты4ы6 б2йл2нг2н.
Т0рки 262би телен2 я7ынлаштырыу тенденция3ы XIX быуатты8 икенсе ярты3ында татар6ар мен2н баш7орттар ара3ында 3и6елерлек урын ала. Татар6ар6ан ?.Насыри, баш7орттар6ан М.)м0тбаев был 0лк2л2 етди практик а6ымдар я3ай6ар.
XX быуат башында татар милли матбу4аты барлы77а килеп, н2шри2т эшт2ре яй4а 3алын4ас, татр демократик интеллигенция3ы ара3ында 262би телде халы7 телен2 ниге6л21 0с0н к0р2ш 16ен2 бер х2р2к2т т090н ала.
Ошондай шарттар6а баш7орт я6ыусылары ла газета, журнал битт2ренд2 32м айырым китап булып ба9ылып сы77ан 292р62ренд2 1662рене8 “баш7ортло4он й2шерерг2” т1гел, б2лки, м0мкин тиклем баш7ортсара7 я6ыр4а, я6ма телг2 баш7орт халы7 телене8 лексика3ын, грамматик 16енс2лект2рен алып инерг2 тырыш7андар. Был к1ренеш М.;афури, С.Я7шы4олов, Ш.Бабич, Х.;2битов, М.Буран4олов, (.Та84атаров, М.Татлыбаев, Б.Б2хтег2р2й улы, Д.Юлтый ке1ек я6ыусылар6ы8 16 292р62рен баш7орт теленд2 уйлап я6ыуында ла, лексикала ла, орфографияла ла ярай3ы са4ылыш ал4ан.
М2жит ;афури ижадында
Баш7орт 32м татар 262би2тт2рене8 классигы, 0с революцияны8 32м 0с 3у4ышты8 ша3иты М2жит ;афури6ы8 тормош 32м ижад юлында илд2ге м03им социаль – ижтима4и 16геоешт2р, оло ва7и4алар 32м ки9кен тарихи боролоштар 16енс3лекле к2162л2неш тапты. Я8ы быуат башында я6ыл4ан т21ге ши4ыр6арынан 32м хик2й2л2рен2н алып Октябрь революция3ына тиклемге 7атмарлы д21ер эсенд2 ижад ителг2н ши4ри 32м с2см2 292р62ренд2, публицистик м272л2л2ренд2 М.4афури халы7 тормошоно8 т2р2н 7атламдарына 1теп инде, 16 заманыны8 етди м2сь2л2л2рен к1т2реп сы7ты.
Егерменсе быуатты М.;афури дини у7ыу йортонда4ы сикл2нг2н 7араштар мен2н 3у4арыл4ан 32м шул у7 ва7ытта 32р са7 я8ылы77а ынтылыусан, тормошто8 к1п кен2 к1ренешт2рен2 т2н7ит мен2н 7араусан егерме й2шлек ш2керт булып 7аршы ала.
1902 йылда т21ге ши4ыр6ары мен2н берг2 М.;афури “Ф27ирлек мен2н 1тк2н тереклек” исемле беренсе хик2й23ен я6а 32м уны8 ижады баштан у7 ошондай ике я7лы 19еш ала.
Исемен2н 1к к1рене1енс2, т21ге проза 292ренд2 1к я6ыусы 2ле 262би2тте8 и4тибарынан ситт2 7ала килг2н 0лк2не я8ыртыу6а 7ыйыу а6ым я3аны 32м был хик2й2 мен2н “262би2тк2 б0т0нл2й я8ы герой – и8 ф27ир, тормошто8 и8 т0б0н2 0шк2н ауыл ярлылары килеп инде”. №1р2тл2нг2н тормош ва7и4алары у7ыусылар6а 6ур 7ы6ы73ыныу уятты 32м хик2й2 1904, 1908 йылдар6а айырым китап булып таралды.
Шулай 6а был 292р62 й2ш прозаикты8 т2жриб23е6леге ярылып ята ине. Унда ф27ирлекте8 натуралистик тасуирлар4а тартым картиналары 09т0нл0к ит2. К0нк1реште8, герой6ар6ы8 тыш7ы 3ы6аттарына ентекле и4тибар бирел32 л2, эске характер6ар асылманы. Ярлылы7ты8 с2б2пт2рен д2, герой6ар6ы8 19еш логика3ын да т09м0рл21е 7ыйын. “Ф27ирлек мен2н 1тк2н тереклек ” 292ре , ысын м242н23енд2 хик2й2 булыу6ан бигер2к, жанр форма3ы я4ынан 2ле 0лг0р0п етм2йенс2, проза мен2н драма ара3ында ту7талып 7ал4айны. Унда драмала4ы ки8 ремаркалар6ы х2терл2тк2н тасуирлау6ар с2хн2 292ренд2гес2 диалогтар мен2н аралашып бар6ы.
2.Заки №а6и ижадында
Заки №а6и6ы8 216ем ижад осоро XXбыуатты8 т21ге ун йыллы4ына тура кил2. 1904 – 1905 йылдар6а Ырымбур6а уны8 «Б2хетле 7ы6», «Официант», «Х2йер – до4а» 32м «Б2хет3е6 7ы6», 1906 – 1908 йылдар6а ?азанда «М24с1м», «Я8ы 2сх2бе к232ф»ё «М2мерй2не8 я8ы хужалары»Ё 32м «Йы3анша х26р2т» исемле 292р6е айырым китаптар булып н2шер ител2.
Я6ыусы 16ене8 ижадында заманса хас бул4ан м03им проблемалар6ы м24риф2тселек позиция3ынан сы4ып к1т2р2. Й2ш быуын4а заманса т2рби2, белем бире1, т0рл0 30н2р62рг2 0йр2те1, 7атын – 7ы66ар6ы8 хо7у7тарын я7лау, й2м4и2тт2 ю4ары 2хла7 сифаттарын 0лг0 итеп 7уйыу – уны8 292р62рене8 162генд2 тор4ан т0п м2сь2л2л2р.
Ауыл хал7ыны8 к0нк1реш йолаларын, 40р0ф – 4262тт2рен, холо7 – 7ылы7тарын, м26р2с2л2ге у7ытыу т2ртипт2рен я7шы белг2н 26ип 16ене8 32р ижад емешенд2 ауыл тормошон я7тыртыу4а 6ур урын бир2. Был, бер я7тан, уны8 292р62рене8 реалистик ниге6ен ны4ыт3а, икенсе я7тан, ауылдар6а4ы алама 40р0ф – 4262тт2р6е, 726имсе муллалар6ы, х2лф2л2р6е, и9ке м26р2с2л2р62ге 7ыра4ай т2ртипт2р6е т2н7итл2рг2 ки8 м0мкинлект2р ас7ан.
«Б2хетле 7ы6» тиг2н т21ге хик2й23е б2л2к2й ген2 бер баш7орт ауылыны8 тормошон тасуирлау мен2н башланып кит2. Унда4ы ябай халы7 ара3ында на6анлы7 32м ярлылы7 х0к0м 30р2. №ибатулла мулла, ауыл староста3ы Тимербулат ке1ект2р6е8 32р я8ылы77а, тырышлы77а 7аршы сы77ан «0йр2тм2л2ре» л2 кешел2р6е вайым3ы6лы77а, ял7аулы77а, тор4онло77а эт2р2. ?атын – 7ы66ы8 х2ле и32 б0т0нл2й аяныслы. «Был ауыл хал7ы 7атындар6ы ат, иш2к ке1ек хе6м2т 0с0н яратылмыш бер хайуан тип бел2л2р ине,» - ти автор.
Хик2й2не8 т0п сюжеты – ауыл ярлы3ы Биктимер6е8 улы ;2бб2с мен2н №иб2тулла мулла 7ы6ы ;2йш2не8 тормошо, 16 – ара м0н2с2б2тен2 б2йле 19терел2. Б2л2к2й62н зир2к 32м 1ткер бул4ан ;2бб2с т2162 16 ауылында4ы Х26ис2 абыстай6ан 3аба7 ала, 2мм2 уны8 мен2н ген2 72н242тл2нм2йенс2, к1рше ауылда4ы алдын4ы 7арашлы Х2ниф х2лф2г2 д2рест2рг2 й0р0й, а6а7 ?азан 7ала3ында у7ый, 16 аллы т0рл0 ф2нд2р6е 0йр2н2, рус телен 16л2штер2 32м ауылына заманса а8лы, ю4ары м262ни2тле кеше булып 7ай та.Ул 7айтып бер к1ре162н 4аши7 бул4ан ;2йш2 л2 кеск2й са7тан у7 2с23ен2н я7шы белем алып, а7ыллы, у84ан, 3ылыу 7ы6 булып етешк2н була. Й2шт2р ара3ында м0х2бб2т уты то7анып, кил2с2кк2 матур пландар 7ороп й0р0г2нд2, ;2бб2с 7апыл сит ауыл4а м042лимлелек 7ылыр4а сы4ып кит2. Шул арала алтмыш7а етеп бар4ан С2лим мулла ;2йш2не икенсн 7атынлы77а алыр4а яусы еб2р2.(мм2 ;2йш2не8 й2ше етм21 с2б2пле, никах туйы кисектерел2 32м а6а7, с2лим 7атыны ;аян абыстай6ы8 заманында ;2йш2не 30т име6еп 19терг2нлеге асы7ланып, унан б0т0нл2й баш тарталар.
(92р а6а4ында ;2бб2с мен2н ;2йш2не8 ти8 м0х2бб2тк2 ниге6л2нг2н б2хетле тормошо 31р2тл2н2. ;2бб2с дин эше мен2н ш040лл2нерг2 бик тел2м232 л2, ауыл хал7ын бо6о7ло7тан, и9ке й2м3е6 т2ртипт2р62н арындырыу, заманса й2ш2рг2 0йр2те1 ни2те мен2н имам булыр4а ризалаша. Ауыл4а я8ы м2сет, м26р2с2 3алдырта, 7ышын балалар у7ыт3а, й2йен иген к2себе мен2н ш040лл2н2. Шулай итеп, 16ене8 изге эшт2ре мен2н халы7ты8 к18елен яулай. ;2йш2 л2 у84ан 7атын булып сы4а. 42бб2с яр6амында 16 белемен к1т2реп, ауыл 7ы66арын у7ытырлы7 д2р2ж2г2 иреш2. Халы7 и32 улар6ы8 йо4онто3онда к16ге к1ренеп я7шы я77а 16г2р2 башлай.
(г2р был 292р62ге ;2йш2 16ен ит242тлелеге, инсафлылы4ы, белемлелеге ар7а3ында б2хет – с24262тк2 иреш32 32м бар 7атын – 7ы64а 0лг0 булара7образ итеп бирел32, З.№а6и6ы8 икенсе 292ре «Б2хет3е6 7ы6» 6а4ы Х2ниф2 уны8 кире3е итеп тасуирлана. Х2ниф2не8 фажи423е и8 элек уны8 т2рби23е6леген2, на6анлы4ына б2йл2нг2н, тиг2н фекер 1тк2р2 автор. Ва7ытында заманса т2рби2, белем алма4ан 7ы6 тормош м2ш272тт2рен2 бирешеп, 16ене8 тормошон бик аяныслы иеп тамамлар4а м2жб1р. Унда – бында а6ып – ту6ып й0р0п, я7ты донъянана ваз кисереп, ахыр6а а9ылынып 1л2.
Был 292р62, т21ге хик2й2н2н айырмалы р21ешт2, реалистик 31р2тл21 6урыра7 урын тота.Автор герой6арын тормошта сама3ы6 идеалаштырыу6ан, улар6ы 32р я7тан камил ш2хест2р итеп, тасуирлау6ан баш тарт7ан, ауылда4ы на6анлы7, томанлы7 ар7а3ында килеп сы77ан аяныслы х2л – ва7и4алар6ы й2шт2р 4ибр2т алырлы7 итеп бар д0р09л0г0нд2 хик2й2л2рг2 ынтыл4ан.
Я6ыусыны8 «Официант» хик2й23е тотошлайы мен2н 0г0т – н2сих2тк2 7орол4ан. Унда ауылдар6а м26р2с2л2р асыу 32м был эште матди я7тан т2ьмин ите1 0с0н бай6ар6ы ылы7тырыу, м2х2лл2 башлы7тары итеп халы7 ара3ында 316е 1тер62й м24риф2тле муллалар6ы3айлап 7уйыу ке1ек м2сь2л2л2р к1т2релг2н.
«М24с1м», «Я8ы 2сх2бе к232ф» ке1ек 292р62ренд2 и32 автор,и9ке м26р2с2 т2ртипт2рен аяу3ы6 т2н7ит итеп, «милл2т хе6м2тсел2ре» 26ерл2рг2 тейеш бул4ан, был м26р2с2л2р6е8, кире3енс2, й2ш быуынды рухи 32м физик я7тан з24ифл2п сы4арыуын к1р32т2. (йт2йек, «М24с1м» хик2й23енд2 арыу 4ына 4аил2л2 т2рби2л2неп 19к2н М24с1мде8 т2ртип3е6лект2р, бо6о7ло7тар мен2н тул4ан сит ауыл м26р2с23енд2 3иге6 йыл 41мерен зая4а у64арып, хатта 7ай3ы бер алама 4262тт2рг2 л2 бирелеп, 3у84ы у7ыу йылында аяныслы 1леп 7алыуы б2й2н ител2, «Я8ы 2сх2бе к232ф» 292ренд2 буй4а етк2н егетт2р С2ф2р42ли мен2н Ми8леша3, улар4а 7ушыл4ан Тимербай 16 ауылдарында4ы ауыр 32м 7ара84ы тормоштан би6еп, Ташлы Йыл4а ауылыны8 м26р2с23енд2 урынлашыу6ары, 2мм2 унда уты6 йыл ятып та тейешле белем ала алмау6ары, а6а7 ауылдарына 2йл2неп 7айт7ас, тормош7а б0т0нл2й яра73ы6 булып сы4ыу6ары 32м бер – бер артлы я7ты донъянан ките162ре хик2й2л2н2. №у84ы хик2й23енд2 автор и9ке типта4ы м26р2с2не донъянан айырымланып 7атып 7ал4ан м2мерй2 мен2н ти8л2й 32м уны 42р2пс2л2п «к232ф» тип атай.
Закир №а6и6ы8 262би мира9ынан шулай 6а и4тибар6ы и8 й2леп итк2не – «Йы3анша х26р2т» повесы. Был 292р62 26ипте8 тормош7а 7арашы, ижад принциптары, 262би ма3ирлы4ы к1пк2 тулыра7 32м т2р2нер2к са4ыл4ан. Повесты уны8 н2фис 316 о9та3ы булара7 и8 ю4ары 7а6анышы, тип 2йтерг2 була.
Был 292ренд2 л2 автор башта х2л – ва7и4алар бараса7 урынды - )ф0 губерна3ы Б. 0й26е Ш1р2ле исемле, к1пселеге баш7орттар 32м к1пмелер типт2р, 7азан татары й2ш2г2н ауылды тасуирлай. Ауылды8 ултыр4ан урыны, тир2 – я7 т2би42т, м2сет – м26р2с2л2ре, хал7ы тура3ында к1пмелер 316 й0р0тк2нд2н 3у8, «ш03р2тле в2 данлы7лы имамдар» мен2н таныштыра 32м был урынды и8 беренсе баш7орттар м2х2лл23е башлы4ы – Йы3анша х26р2тте атай. Ошондай б0й0к дин 23елд2ре булып та, ауыл хал7ы нилект2н 1т2 л2 на6ан ик2н, тиг2н 3орау 7уя автор 32м Йы3аншаны8 бала са4ынан башлап тормошон, «19еш» юлын тасуирлар4а тотоноп кит2.
Йы3анша б2л2к2й62н 1к «бигер2к т2 1ткер» булып 192. Ата3ы уны 32р са7 мине8 улым мулла булыр, м2зин булыр , тип 30й0р бул4ан. !92 т0шк2с, Йы3анша 16е л2 ауылда4ы и8 р2х2т й2ш2г2н ;иба6улла х26р2т ке1ек мулла булыу ха7ында хыяллана башлай. №2р й232тт2н у4а о7шар4а тырыша, хатта ти9тер62ре мен2н уйна4ан ва7ытты ла 16ен к1бер2к мулла итеп к1р32т2. Башлан4ыс белемде 16 ауылында4ы Фатима абыстай6ан ал4андан 3у8, ти6ер2к мулла булыу ни2те мен2н йыра7та4ы Сорнаш ауылында4ы м26р2с2л2 у7ый. Унда ике 7атын мен2н р2х2тлект2 к0н итк2н ;абдрахман х26р2т ке1ек кешел2р6е8 донъя3ын к1реп, уны8 н2фсе3е та4ы ла к0с2й2, улар6ан да байыра7, ш03р2тлер2к дин 23еле булыу хыялы мен2н яна башлай 32м ахыр6а Бохара4а у7ыр4а кит2. Унан 7айт7ас, 2лбитт2, е8ел ген2 муллалы77а указ алып, бай 7ы6ына 0йл2неп, к1ршел2ге 6ур Ш1р2ле ауылына имам булып урынлаша. О6а7ламай т0рл0 х2йл2ле юлдар мен2н ауылды8 м26р2с23ен 16 7улына ала, 16ен дин, ш24ир2т 7анундарын я7шы белг2н, 42р2п, фарсы телд2рен 3ыу ке1ек эск2н кеше итеп к1р32теп, янына м0ритт2р туплап, иманлы7 д2р2ж23ен2 л2 иреш2. М2х2лл2 кешел2рен2н килг2н 6ур са6а7алар4а 42й2т 6ур байлы7 тупла4андан 3у8, Йы3анша х26р2т икенсе 7атын алып еб2р2 32м, быны8 мен2н 72н242тл2нм2йенс2, Иск2нд2р хажи7ы8 й2ш 7ы6ы Ф2хрелбанат7а ым3ына башлай. (мм2 был татлы хыялы бойом4а ашмай. 41мерене8 а6а4ына 7ыл4ан м2керлект2ре, бо6о7ло7тары фаш булып, м26р2с23ен т2ртип3е6лек, на6анлы7 ба9ып, халы7 алдында4ы уны8 абруйы, дан – ш03р2те тамам ю77а сы4а.
Шулай итеп, З.№а6и 292р62 Йы3анша х26р2тте8 ба97ыстан – ба97ыс7а 1рл2й, 1рл2г2н 3айын байый, 7ом3о6лана 32м 2хла7и тар7ала, у9аллаша барыуын к1р32т2. Ул 16ен2 7аршы тороусылар6ы б2ддо4а мен2н 7ур7ыт3а, я7ындарын х2йер – до4а мен2н арбай. Бер2й3е байып кит32, «мине8 х2йер – до4ам ар7а3ында байыны» тип ма7тана, бер2й дошманы зыян к1р32, «16ене8 б2ддо4а3ы т0шт0» тип 7ыуана. Шул р21ешле ул, динг2 3ылтанып, мал – м0лк2т, дан туплау 0с0н ш24ир2т юлынан 16ен2 3у7ма7 3ала, 2мм2 был 3у7ма4ы 3ис кен2 л2 халы7 фай6а3ына, уны8 а8 – белемен к1т2ре1г2, тормошон я7шыртыу4а й1н2телм2г2н.
(92р62, автор дини карьеристар6ы8 типик образын 3ынландырыу мен2н берг2, уны8 ке1ект2рг2 7аршы торор6ай айы7 а7ыллы, алдын4ы 7арашлы кешел2р6е к1р32те1г2 л2 6ур урын бирг2н. шундай6ар6ы8 бере3е – к1п донъя ги6еп, сит ил м26р2с2л2ренд2 белем алып 7айт7ан Х2с2н мулла. Ул 16 ауылына 7айтып мулла бул4ас, 7айны3ы Иск2нд2р хажи6ы8 матди яр6амы мен2н у7ытыу – т2рби2 эшт2рен б0т0нл2й я8ыса 7ороп еб2р2= китапхана аса, унда бик к1п г2зит – журнал алдырып, халы77а а8 – белем таратыу эшен2 ны7лап тотона. Х2с2н Йы3анша х26р2ттеке ке1ек тик муллалар 26ерл21 ма7сат итеп 7уй4ан м26р2с2л2рг2 7ыр7а 7аршы сы4а= балалар6ы, т2би4и 32л2тт2рен2 7арап, т0рл0 30н2р эй2л2ре итеп 26ерл2п сы4арыу к2р2клеге м2сь2л23ен к1т2р2. Уны8 образы «Б2хетле 7ы6» хик2й23енд2ге ;2бб2стеке ке1ек, бер а6 идеаллаштырып бирелг2н 32м уны8 халы7 алдында 30йл2г2н телм2ре аша автор 16ене8 м24риф2тселек, педагогик 7араштарын у64ара.
(92р6е8 т0п у8ышы, шулай 7а, Йы3анша образында. Уны автор, 16 заманыны8 к1пселек 292р62рен2н айырмалы р21ешт2, кире герой бул4ан4а ф272т 7ара буяу6ар4а мансыма4ан, ярай3ы у7 7атмарлы холо7ло реаль ш2хес итеп к2162л2ндерерг2 ынтыл4ан. Йы3анша тырыш, и4тибарлы, от7ор, кил2с2кк2 6ур ма7саттар 7уйып й2ш2й. (мм2 уны8 й1нселлеге, тел2к – 0м0тт2ре, ахыр сикт2, 16 – 16ен2 ген2 7ай4ыртып, 0с – д1рт бис2 алып, балда – май6а й06г2н мулла булып й2ш21г2 7орол4ан. Халы7ты8 т0пт0 на6ан булып, 7ара84ылы7та, х2йерселект2 к0н к1ре1е уны8 0с0н бик т2 7улайлы.
Шуны ла 2йтерг2 к2р2к= повеста4ы Йы3анша х26р2т к1пмелер ким2лд2 Риза Ф2хретдиновты8 «(см2, й2ки42м2л в2 яза» повесында4ы Бикбулат х26р2тте х2терл2т32, Х2с2н мулла, 16 сиратында, шул у7 292р62ге ;2ли х2лф2не х2терл2т2. Был и32 Заки №а6и6ы8 Риза Ф2хретдиновты8 1р62 атал4ан повесы мен2н я7шы таныш бул4анлы4ы 32м уны8 к0сл0 йо4онто3о тура3ында 316 й0р0т0рг2 ниге6 бир2. Ошо фекер6е «Б2хетле 7ы6» хик2й23енд3 ;2бб2с мен2н ;2йш2не8 холо7 – 7ылы7тары 4ына т1гел, хатта исемд2ре мен2 д2 Р.Фахретдинов 292ренд2ге герой6ар4а тап киле1е л2 7е12тл2п тора.
(лбитт2, 16 – ара ижади йо4онто – 32р осор 262би2те 0с0н д2 т2би4и к1ренеш. Ул 2лен2н – 2ле б0г0нг0 22би2тебе662 л2 к162тел2. И8 м03име, З.№а6и 16ене8 0лк2н 72л2мд2шен2 3у7ыр6арса эй2рм2г2н. (92р62рен2 шул у7 типта4ы, хатта шул у7 исемд2ге герой6ары индер32 л2, замана проблемаларын 16енс2 к1т2рг2н, формалашып киле1се милли прозабы64а бик к1п я8ы би62кт2р 09т2г2н. Уны8 халы7сан рухлы 292р62ре 2леге к0нд2 л2 у7ыусылар6ы битараф 7алдырмай.
Ми8ле42ли Н26ер4олов. Т21гел2р6е8 бере3е. А4и6ел журналы №3, 2013,
177 -180 се битт2р
;илемд2р Рамазанов. М.;афури ижады. )ф0, 1965, 66 – сы б.
