Тема: ?аулы? – ?ур байлы?.
Ма?сат: У?ыусылар?ы с?л?м?т й?ш?? р??еше ?а?и??л?ре мен?н таныштырыу.
???п, гигиена ?а?и??л?рен ?т???е? кеше ?аулы?ына йо?онто?он к?р??те?.
Д?р?? ту?ланыу?ы? ?аулы??а м?н?с?б?тле ик?нен а?латыу.
Логик фекерл?? ??л?тен ??тере?.
Йы?азлау:??р?тт?р, ребус я?ыл?ан плакат, компьютер.
??г?м? барышы
1.Ойоштороу моменты.
Ши?ыр.
Та? ата ла ?ояш сы?а,
?ояшты с?л?мл?й к?н.
-?аумы, ?ояш, ??нм?? уса?!
?сс?л?м???л?йк?м!
-Х?йерле к?н, ???ерле балалар, килг?н ?уна?тар!
-У?ыусылар,б?г?н бе?г? ?уна?тар килг?н. Улар мен?н ?аулы? ?орашайы?. Бер-беребе?г? ?арап йылмайышты?, ултыр?ы?. Ши?ыр?а ?йтелг?нс?, ил-к?н?б???? именлек, тыныслы? бул?ын, ??ебе? ??м я?ындарыбы? ?ау-с?л?м?т бул?ын тиг?н тел?к мен?н ??г?м?бе??е башлап еб?р?йек.
2. Инеш ??г?м?.
У?ыусылар, ?е? та?тала ребус к?р??еге?. Шул ребусты сисеп бе? б?г?н ним? тура?ында ??йл?шербе? ик?н шуны асы?ларбы?.
Ребус «?аулы?-?ур байлы?». Бе? б?г?н ?аулы?, с?л?м?тлек тура?ында ??йл?шербе?.
3. Я?ы тема.
1.?аулы? ???ен нисек а?лай?ы?ы?? Ул с?л?м?тлек, та?алы?, б?хт?лек, к?н режимын ?т??, д?р?? ту?ланыу, саф ?ауала булыу.
Ши?ыр.
“И? бай кеше кем?» ти??ге?
Ул кеше-мин белеге?
Ма?тана тип уйлама?ы?
Килеге? ?? к?реге?
Йортобо? бар, атай уны
?алды ?? ?улы мен?н
?йр?тте ул, мин д? х??ер
Балта тотор?а бел?м.
Атай ке?ек, ?с?йем д?
Байлы?ы бе??е? ?й???
Нинд?й ген? х?лд?р?? л?
Ул таба бе??е? к?й??.
?е?лем д? бар, ?устым да бар
Улар ?а бе??е? байлы?
Хо?ай бирг?н та?ы бе?г?
И? ?ур байлы?-ул ?аулы?.
-У?ыусылар, ? ни ?с?н ?аулы?ты ?ур байлы? ти??р?
-Д?р??, с?л?м?тлек - кешене? и? ?ур байлы?ы. С?нки ул булма?а, кеше бик к?п н?м?л?р??н м?хр?м. С?л?м?тлек – кеше б?хетене? ниге?е, и??нлек бул?анда ?ына кеше ??ене? тел?ген? иреш?, тир?-й?нде танып бел?, й?м?и?т тормошонда актив ?атнаша, хе?м?тт?н, уендан ??н???тлек таба.
2. У?ыусылар, ?е? х??ер??н ?к ??еге??е? ?аулы?ы?ы? тура?ында уйлар?а тейеш?еге?. Быны? ?с?н ?е? ним? эшл?рг? тейеш?еге?? И? беренсе к?н режимын ?т?рг?. (Слайд)
У?ыусылар ????рене? к?н режимы тура?ынд? ??йл?й.
К?н режимы.
7:00 – йо?онан тороу
7:05 – 7:30 – ирт?нге зарядка, йыуыныу, урынды йыйыштырыу
7:30-8:00 – ирт?нге аш
8:00 – 8:30 – м?кт?пк? барыу
9:00 – 13:40 – м?кт?пт? булыу
13:40 – 14:00 – м?кт?пт?н ?айтыу
14: 00 – 14:30 – т?шк? аш
14:30 – 15:30 – ?й?? яр?ам ите?
15:30 – 17:00 – ял, саф ?ауала уйындар
17:00 – 19:00 – д?рес ??ерл??
19:00 – 19:30 – киске аш
19:30 – 21:00 – ирекле ва?ыт
21:00 – йо?о?а ките?
3. “М???л ?йте?”уйыны уйнап алайы?. М???л?не? башын мин ?йт?м тупты бер бала?а ыр?ытам, ?е? ?у?ын ?йтеп, тупты ми?? кире ыр?ыты?ы?.
1.?аулы? -?ур. (байлы?.)
2.Байлы? бер айлы?, ?аулы?.(??мерлек.)
3.?аулы?ты ?атып.(алып булмай.)
4.С?л?м?т т?нд?.(с?л?м?т а?ыл.)
5.Байлы? башы.(?аулы?.)
6.Сыны??ан сирен.(йы??ан.)
7.Доньяла и? к?р?к,
И? к?р?кт?н ни к?р?к? (?аулы?)
8. ??мер?е ?аулы? . (о?онайта.)
9.Х?р?к?тт?-…(б?р?к?т.)
4. -С?л?м?т кеше нинд?й була ик?н ул??е? уны нисегер?к к?? алдына килтер??еге?? ?й??гез шул турала та?ын бер уйын уйнап алайы?. Яуабы д?р?? бул?а, ?ул сабы?ы?.
С?л?м?т кеше:
- к?сл?
- алса?
- ял?ау
- шат к??елле
- ?крен ?ыймылдай
- х?р?к?тс?н
- т?? к????ле, ал?ыу й??л?
- к?кр?йеп й?р?й
5. Ял минуты.
6. Кроссворд сисе?.
- У?ыусылар, кешег? й?ш?? ?с?н ним?л?р к?р?к? Бе? был турала кроссворд сисеп белербе?.
Кроссвордты сисер ?с?н йома?тар?ы? яуабын табыр?а к?р?к ??м ?орау?ар?а яуап бирерг?.
1. ?ояш нур?ары а?тында сыны?ыу процедура?ы. (?ы?ыныу)
2. Шыма табанлы сана
Ат?ы? ?а ал?а саба.
Бо? ??т?нд? юр?алай,
Сыйып ??р?тт?р я?ай. (Коньки)
3. Ирт?н тор?ас т?рл? физик к?неге???р я?ау. (Зарядка)
4. С?сте йыуа тор?ан шыйы?са. (Шампунь)
5. Унан микробтар ?ур?а(й?шелс?) (?у?ан)
6. Ике а?ай й?н?ш кил?,
Бере?ен-бере?е ?ыуа кил?. (Са??ы)
7. Кислород фабрика?ы. (Урман)
8. ??е шыма, к?бекк? к?м?,
Хуш е?ле, й?, кем бел?? (?абын)
9. был ?йбер бик к?р?кле:
?улды, битте ?орота.
?ин уны та?а тот?а?,
Ул ?ине та?а тота. (Та?тамал)
10. ?аты н?м?г? б?рг?нд? ?икер? тор?ан шар. (Туп)
11. Уны? мен?н ду? бул?а?,
Тешт?ре? ап-а? булыр.
Табип ?улланыр?а ?уша
К?н?н? ике тап?ыр. (Паста)
?
ы
?
ы
н
ы
у
к
о
н
ь
к
и
з
а
р
я
д
к
а
ш
а
м
п
у
н
ь
?
у
?
а
н
с
а
?
?
ы
у
р
м
а
н
?
а
б
ы
н
т
а
?
т
а
м
а
л
т
у
п
п
а
с
т
а
-Нинд?й ?????р килеп сы?ты? (?ояш, ?ыу, ?ауа)
-?ояш ни ?с?н к?р?к? (Йылыта, я?тырта, й?й к?н? ?ояшта ?ы?ынабы?)
-?ауа ни ?с?н к?р?к? (?улар ?с?н)
-?ыу ни ?с?н к?р?к? (Эс?бе?, йыуынабы?, ?ыу ин?бе?)
-Балалар, б?т? кешел?р ?? ??р ва?ыт та?а й?р?рг? тейеш. Тешт?рен та?артып, битт?рен, ?улдарын ?абын мен?н йыуып, с?ст?рен тарап, матур, та?а кейемд?р кейеп й?р?рг? к?р?к.
-Тешт?р?е к?н?н? нис? тап?ыр та?артыр?а к?р?к?
К?н ?айын ирт?н битт?р?е ?ал?ынса ?ыу мен?н йыуыр?а.
-Ни ?с?н ?улдар?ы ?абынлап йыуабы?? (Т?рл? микробтар булма?ын ?с?н)
Б?т??ен? л? баш- ?ыу. ?ыу-ул й?ш?? сы?ана?ы. ?ыу?ы? бер н?м? л? эшл?п булмай. Борон?олар ?ыу тура?ында былай тип ?йтк?н: «Хушбуй?ы? и? я?шы?ы-?ыу. Й??ни ??р ва?ыт ?ыу мен?н йыуынып, пакланып й?р?, ?ин?н тик т?би?и е?т?р ген? сы?ып тор?он»
Ши?ыр.
И? к?р?кле я?ын ду?ыбы?,
Та?алы?ты булдырыусыбы? –
Йомша? ?ына йылы ?ыу,
Бары?ын да та?а йыу.
Йомша? ?ыу, йылы ?ыу
Бары?ын да та?а йыу!
?ара тап ?алма?ын,
Битт?рем аллан?ын.
Тешт?рем та?ар?ын.
?улдарым а?ар?ын.
Йомша? ?ыу, йылы ?ыу
Бары?ын да та?а йыу.
-У?ыусылар, ?ыу?ы бе? ту?ланыу ?с?н д? ?улланабы?. Бе? с?л?м?т булыр ?с?н д?р?? ту?ланыр?а тейешбе?.
Уйын «Ашар?а яра?лы ??м яра??ы?»
?ы?ыл ??м ?ары т??л? с?ск?л?р таратып бирел?. ?????р ?йтел?. ?г?р ул а?ы? фай?алы бул?а ?ары т??л? с?ск?не к?т?реге?, ?г?р зарарлы бул?а ?ы?ыл т??л? с?ск?не к?т?реге?.
Алма, чипсы, кишер, ?ымы?, кока-кола, икм?к, ??т, ит, колбаса, балы?, чупа-чупс, бал, эремсек.
Д?р?? ту?ланыу –ул ?аулы? ?с?н бик ???ми?тле.
-?е? ним?л?р ашар?а ярата?ы?ы??
?е??е? бары?ы? ?а чипсы, киптерелг?н икм?к ки??ге, чупа-чупс ашар?а, т?рл? газлы ?ыу?ар эсерг? ярата?ы?ы?. Улар т?рл? т?м мен?н була. М???л?н, б?шм?к, сыр, икра т?ме мен?н чипсылар була. Улар?а ысынлап та был а?ы?тар ?ушылмай, ? т?мен алмаштырыусы т?рл? е?ле араматизатор?ар ?улланыла. ?е? был а?ы?тар ?алын?ан ?аптар?ы? тышын ?ара?а?ы? унда «Е» х?рефен к?рер?еге?. Шундай х?рефле т?рл? ?ушымсалар бик зарарлы.
Тыйыл?андар – Е103, Е105, Е111, Е121, Е123, Е125, Е126, Е130, Е152.
Х??ефлел?р – Е102, Е110, Е120, Е124, Е127, Е412, Е631.
Шиклел?р – Е104, Е122, Е141, Е150, Е171, Е173, Е180, Е241, Е477.
Рак ауырыуын тыу?ырыусылар – Е131, Е210-217, Е240, Е330.
Эс?кт?р ауырыуын тыу?ырыусылар – Е221-226.
Тире ?с?н зарарлы – Е230-232, Е239.
?ан ба?ымы бо?олоуына килтере?сел?р – Е250, Е251.
Т?нд? т?рл? тимгел барлы??а килтере?сел?р – Е311, Е312.
Холестеринды к?т?ре?сел?р – Е320, Е321.
Аш?а?ан ауырыуына килтере?сел?р – Е338-341, Е407, Е450, Е461-466,Е627.
Буш ?аптар бирел?, шулар?ан «Е» х?рефле кодты ?арау. (У?ыусылар яуап бир?л?р.)
- Бе? ?е??е? мен?н д?р?? ту?ланмау тура?ында ??йл?штек. ? д?р?? ту?ланыу ?с?н ним?л?р эшл?рг? к?р?к?
- Ва?ытында ашар?а. Й?шелс?-емеш ??м фай?алы а?ы?тар ?ына ?улланыр?а.(Слайд)
- К?н?н? нис? тап?ыр ашар?а к?р?к? (4)
- Д?р??, к?н?н? 4 тап?ыр ашар?а к?р?к. Мотла? йылы аш ашар?а.
- Тим?к, д?р?? ту?ланыу, диета ?а?лау, витаминлы а?ы?тар ашау ?аулы?ты ны?ыта.
4. Йом?а?лау.
- Шулай итеп у?ыусылар, донъяла и? к?р?к ним? инде? (?аулы?)
- Б?г?н ?е? нинд?й я?ы н?м? белдеге??
- Шуны? мен?н бе??е? ??г?м?бе? тамам.
