?дебиет тарихшысы, ?алым, абайтанушы, жазушы, драматург, аудармашы ?айым М?хамедханов 1916 жылы 5 ?а?тарда Семей ?аласында д?ниеге келді.
?айым М?хамедхановты? ?ылыми е?бегіні? басты ба?ыты ?лы Абайды? ?лмес те ?шпес мол м?расын зерттеумен байланысты. 1939 жылдан бастап Абай м?расын, оны? ш?кірттеріні? ?мірі мен шы?армашылы?ын зерттеумен айналыс?ан.
?алым Т.Ж?ртбай: «?айым М?хамедханов – ?лы а?ын ?ле?дерін жинаушы, Абай м?расыны? жазылуы, басылуы тарихын зерттеген историограф, Абай шы?армаларыны? д?рыс жазылуын ж?йелеген текстолог, Абай ж?не оны? а?ынды? д?ст?рі ха?ында?ы монографиялы? е?бек бітірген теоретик, сол д?уірдегі ?деби н?с?аларды, ел аузында?ы жыр-?ле?дері, ??гіме-а?ызды ?а?аз?а т?сірген фольклорист»-деп ба?а береді.
?айым М?хамедханов ірі ?дебиетші-тарихшы. ?аза? ?дебиетіні? тарихында ол араласпа?ан сала жо?. ?рі а?ын, ?рі драматург, ?рі жазушы, ?рі ?алым М?хамедханов ?айта ??ру кезе?інде ?анат байла?андай б?рын?ысындай биіктей т?сіп, ортамыз?а ?айта орал?ан бес алыбымыз жайында к?лемді е?бектерін тарту етті.
?айым М?хамедхановты? ?за? жылдар бойы ?ылыми, ?деби шы?армашылы? ж?не ?стазды? е?бек жолдары ба?аланып, ол КСРО медальдарымен, «КСРО халы??а білім беру ісіні? ?здігі», «?аза? ССР а?арту ісіні? ?здігі» белгілерімен, ??рмет грамоталарымен марапатталды. ?аза?стан Жазушылар Ода?ы сыйлы?ыны?, Халы?аралы? Абай академиясы сыйлы?ыны?, ?аза?стан Республикасы Мемлекеттік сыйлы?тарыны? иегері. Абай атында?ы Алматы мемлекеттік сыйлы?тарыны? иегері.
?.М?хамедхановты? ??лашын ?айта жай?ан сол шабытты ша?тар оны? азапты к?ндерін арт?а ?алдырып ?ана ?оймай, ?за? жыл?ы бейнетіні? жемісін к?руге септігін тигізді. 1996 жылы Елбасы Жарлы?ымен ?аза?стан Республикасы Мемлекеттік сыйлы?ыны? лауреаты ата?ы берілді. Сонымен бірге ол халы?аралы? Абай академиясы алтын медаліні?, халы?аралы? Абай сыйлы?ыны? иегері. Халы?аралы? Абай Академиясыны? алтын медаліні? лауреаты (Лондон, 1995ж.) атанды. ?айым М?хамедханов 2004 жылды? 30 шілдесінде 89 жас?а ?ара?ан ша?ында д?ниеден ?тті.
?айым М?хамедхановты? ?мірі мен ?ылыми ?ызметі ешуа?ытта ?мытылма? емес. ?асырлар ?ткен сайын оны? бейнесі т?л?аланып, келер ?рпа?тын алдынан шы?па?. ?йткені ол барша халы?ты ж?регімен с?йіп оларды ?лт?а, н?сілге б?лмей б?кіл адамзат ?шін аянбай е?бек етті. Сан ?ырлы талант иесі, ?айсар да, рухты ?алым ?.М?хамедхановты жас ?рпа? біз еш?ашанда ?мытпау?а тиіспіз.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«?АЙЫМ М?ХАМЕДХАНОВТЫ? ТУ?АНЫНА 100 ЖЫЛ»
ҚАЙЫМ МҰХАМЕДХАНОВТЫҢ ТУҒАНЫНА 100 ЖЫЛ
Әдебиет тарихшысы, ғалым, абайтанушы, жазушы, драматург, аудармашы Қайым Мұхамедханов 1916 жылы 5 қаңтарда Семей қаласында дүниеге келді.
Қайым Мұхамедхановтың ғылыми еңбегінің басты бақыты ұлы Абайдың өлмес те өшпес мол мұрасын зерттеумен байланысты. 1939 жылдан бастап Абай мұрасын, оның шәкірттерінің өмірі мен шығармашылығын зерттеумен айналысқан.
Ғалым Т.Жұртбай: «Қайым Мұхамедханов – ұлы ақын өлеңдерін жинаушы, Абай мұрасының жазылуы, басылуы тарихын зерттеген историограф, Абай шығармаларының дұрыс жазылуын жүйелеген текстолог, Абай және оның ақындық дәстүрі хақындағы монографиялық еңбек бітірген теоретик, сол дәуірдегі әдеби нұсқаларды, ел аузындағы жыр-өлеңдері, әңгіме-аңызды қағазға түсірген фольклорист»-деп баға береді.
Қайым Мұхамедханов ірі әдебиетші-тарихшы. Қазақ әдебиетінің тарихында ол араласпаған сала жоқ. Әрі ақын, әрі драматург, әрі жазушы, әрі ғалым Мұхамедханов қайта құру кезеңінде қанат байлағандай бұрынғысындай биіктей түсіп, ортамызға қайта оралған бес алыбымыз жайында көлемді еңбектерін тарту етті.
Қайым Мұхамедхановтың ұзақ жылдар бойы ғылыми, әдеби шығармашылық және ұстаздық еңбек жолдары бағаланып, ол КСРО медальдарымен, «КСРО халыққа білім беру ісінің үздігі», «Қазақ ССР ағарту ісінің үздігі» белгілерімен, Құрмет грамоталарымен марапатталды. Қазақстан Жазушылар Одағы сыйлығының, Халықаралық Абай академиясы сыйлығының, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлықтарының иегері. Абай атындағы Алматы мемлекеттік сыйлықтарының иегері.
Қ.Мұхамедхановтың құлашын қайта жайған сол шабытты шақтар оның азапты күндерін артқа қалдырып қана қоймай, ұзақ жылғы бейнетінің жемісін көруге септігін тигізді. 1996 жылы Елбасы Жарлығымен Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты атағы берілді. Сонымен бірге ол халықаралық Абай академиясы алтын медалінің, халықаралық Абай сыйлығының иегері. Халықаралық Абай Академиясының алтын медалінің лауреаты (Лондон, 1995ж.) атанды. Қайым Мұхамедханов 2004 жылдың 30 шілдесінде 89 жасқа қараған шағында дүниеден өтті.
Қайым Мұхамедхановтың өмірі мен ғылыми қызметі ешуақытта ұмытылмақ емес. Ғасырлар өткен сайын оның бейнесі тұлғаланып, келер ұрпақтын алдынан шықпақ. Өйткені ол барша халықты жүрегімен сүйіп оларды ұлтқа, нәсілге бөлмей бүкіл адамзат үшін аянбай еңбек етті. Сан қырлы талант иесі, қайсар да, рухты ғалым Қ.Мұхамедхановты жас ұрпақ біз ешқашанда ұмытпауға тиіспіз.
