Максат: Я?а с?зл?р бел?н таныштырып, укучыларны? с?з байлыгын арттыру; ?йр?нелг?н лексиканы, грамматик конструкциял?рне кулланышка кертеп, ??мл? т?з? ?зенч?лекл?рен ?зл?штер?не д?вам ит?; с?лам?т яш?? р?вешен? омтылыш т?рбиял??; укучыларны? актив фикер й?рт? осталыкларын ??м и?ади с?л?тл?рен ?стер?.
?и?азлау: карточкалар, компьютер, таблицалар.
Кулланылган ?д?бият:
- Гигиена ??м с?лам?тлек. А.Г.Хрипкова, Д.В.Колесов. – Казан: Татарстан китап н?шрияты, 1985.
- ?хлак д?ресл?ре. В.С.Казыйханов. – Яр Чаллы, 1998.
Класс с?гате планы:
- Оештыру ?леше. Психологик у?ай хал?т тудыру.
- Алынган белемн?рне актуальл?штер?.
- Уку м?сь?л?сен кую.
- Уку м?сь?л?сен чиш?.
- Рефлексия.
- ?й эше.
- Д?ресне йомгаклау.
Класс с?гате барышы:
I. Оештыру ?леше. Психологик у?ай хал?т тудыру.
- Ис?нмесез, укучылар!
- Ис?нмесез!
(Сыйныфта ?ч урында кояшлы к?н, болытлы к?н, давыллы к?н сур?тл?нг?н р?семн?р.Укучыларга аларны? к?ефен? туры килг?н р?сем янына басарга кушыла.)
- Син ни ?чен ?леге р?сем янына басты??
- Ч?нки минем к?ефем бик яхшы. (к?ефем начар, ?.б.)
- Алынган белемн?рне актуальл?штер?.
1. Сорауларга ?авап алу.
- ??рберебез с?лам?т булырга тели. ? с?лам?т булу – ул ?зебезд?н тора.
?йтегез ?ле, ? сезне?ч? н?рс? ул с?лам?тлек?
Балаларны? ?аваплары ты?лана ( чиста - п?хт? й?р?, д?рес туклану, саф ?ава сулау, спорт бел?н ш?гыльл?н?, гигиена кагыйд?л?рен ?т??).
С?лам?т булу ?чен н?рс? м??им?
?аваплар:
- Д?рес туклану;
- Д?рес йоклау;
- Спорт бел?н ш?гыльл?н?;
- Ш?хси гигиена;
- Д?рес к?н режимы булдыру;
- Т?м?ке тартмау, сыра эчм??.
2. ?йг? бирелг?н эшне тикшер?.
Сезг? ?й эше итеп бирелг?н ситуациял?рг? диалог т?зеп килерг? бирелг?н иде. ?йд?гез, шуларны ты?лап китик.
1. Хастахан?д? ятучы дустыгызга шалтыратып, аны? х?лен, нич?нче палатада ятуын, ничек д?валаулары турында белешегез.
2. М?кт?пк? шалтыратып, башыгыз авырту с?б?пле хастахан?г? баруыгыз турында ?йтегез.
3. Табибны ?егезг? чакыртыгыз.
4. Урамда дустыгыз бел?н очраштыгыз. Аны? авызында т?м?ке. Сез а?а т?м?кене? зарары турында а?латагыз.
(Балаларны? диалоглары ты?лана. Аларны? ?зара с?йл?ш? ?д?бен? игътибар ител?.)
- I. Уку м?сь?л?сен кую.
Без, б?ген, сезне? бел?н с?лам?тлек ?чен н?рс? файдалы ??м н?рс? зарарлы булуын ныклап тагын бер кат карап ?т?рбез. И? беренче минем сезне? ?з фикерегезне бел?сем кил?. Шуны? ?чен бер уен т?къдим ит?м.
Уен уйныйбыз. “Файдалы-зарарлы” (презентация)
(Балалар зарарлы, файдалы дип хор бел?н ?авап бирерг? тиешл?р)
- ятып уку. (зарарлы)
- якты утка карау (зарарлы)
- к?зл?рне ирт?н юу (файдалы)
- телевизорны якыннан карау (зарарлы)
- к?зл?рне б?рел?д?н саклау (файдалы)
- кишер, петрушка ашау (файдалы)
- к?зл?рне пычрак куллар бел?н с?рт? (зарарлы)
- яхшы яктыртылган б?лм?д? уку (файдалы)
- компьютерда озак уйнау (зарарлы)
- физкультура бел?н ш?гыльл?н? (файдалы)
(Балаларга с?лам?тлек ?чен н?рс? файдалы ??м зарарлы булуы а?латыла)
С?лам?тлек ?чен н?рс? файдалы? (презентация)
•гимнастика
•зарядка
•спорт
•витамин
•аэробика
•к?нд?лек режим
•файдалы ризыклар
•?ил?к-?имешл?р
•яшелч?л?р
•саф ?ава
С?лам?тлек ?чен н?рс? зарарлы? (презентация)
•компьютерда озак эшл??
• депрессия
•телевизор к?п карау
• вирус
•баллы ризыклар
•стресс
•майлы ризыклар
•сыра
•бактерия
•т?м?ке
•инфекция
•алкоголь
IV. Уку м?сь?л?сен чиш?.
Текст ?стенд? эш.
Текстка керешк?нче, я?а с?зл?р бел?н танышыйк:
Тал?п
Даими
Чыныктыру
Ист? тотарга
(Я?а с?зл?рне? м?гън?се укучыларга а?латыла.)
С?лам?тлек – зур байлык
С?лам?т булу ?чен, ??ркем тырышырга тиеш. С?лам?т булырга тел?с??, и? беренче чиратта, яхшы тукланырга кир?к. Ашый торган ризыкта витаминнар булуы бик м??им. Шу?а к?р? кешел?р ит т?, с?т ашамлыклары да, яшелч?л?р д?, ?ил?к-?имеш т? ашарга тиеш. Л?кин ??р ризыкны норма бел?н ген? ашау яхшы.
К?нд?лек гигиена тал?пл?рен ?т?? д? бик ???миятле: ирт?н физик к?нег?л?р ясарга, ашаганнан со? тешл?рне чистартырга, ?с ??м аяк киемн?рене? чисталыгын сакларга, б?лм?не даими чиста тотарга ??м ?илл?терг?, атнага 2-3 тапкыр физкультура ??м спорт бел?н ш?гыльл?нерг?, саф ?авада к?бр?к булырга кир?к. ?зе?не чыныктыру да м??им эш булып санала. М?с?л?н, салкын су бел?н коену бик файдалы.
Кышын да, ??ен д? к?н саен саф ?авада й?р? яки й?гер? кеше организмына файда китер?. ??ен су коенырга, й?з?рг?, к?йм?д? й?рерг?, урманга барырга, футбол яки бадминтон уйнарга м?мкин. ? кышын тимераякта, ча?гыда, чанада шуу, хоккей уйнау бик файдалы.
Шуны да ист? тотыгыз: с?лам?тлегегезне сакларга тел?с?гез, т?м?ке тартмаска, аракы эчм?ск?, начар кешел?р бел?н аралашмаска. Стрессларга бирешм?ск? кир?к.
С?лам?тлек – зур байлык ул. С?лам?т т?нд? – с?лам?т акыл дил?р.
Х?зер текст буенча сорауларга ?авап бирербез:
- С?лам?т булу ?чен и? беренче нишл?рг? кир?к?
- Нинди ризыклар файдалы?
- С?лам?тлек ?чен тагын н?рс? ???миятле?
- С?лам?т булу ?чен кышын нишл?рг? кир?к?
- ? ??ен нишл?рг? кир?к?
- С?лам?т булу ?чен нишл?р эшл?м?ск? кир?к?
- С?лам?тлек турында текстта нинди м?каль бар?
- “Д?рес-д?рес т?гел”. (Тактада д?рес, д?рес т?гел с?зл?ре беркетел?, бер укучы такта янына чыга, укучылар а?а тексттан гыйбар?л?р ?йт?л?р, ? укучы гыйбар?не? м?гън?сен? карап, “д?рес” яки “д?рес т?гел” с?зл?ре язылган гыйбар? янына баса.)
Уен. ” Мог?изалар кыры”
1. Бирем: 10 спортчы, 2 командага б?ленеп, к?рзинн?рг? туп ыргытып уйный. Бу нинди уен? (баскетбол)
2. Атаклы шахматчаны? фамилиясе. (Каспаров)
3. Боз ?стенд? шуу ?чен аякка киял?р. (тимераяк)
4. Спортчылар, 2 командага б?ленеп, туп тибеп уйныйлар. Бу нинди уен? (футбол)
5. С?лам?тлек ?чен бик зарарлы. (т?м?ке)
А) Укытучы х?р?к?тл?р ярд?менд? спорт к?нег?л?рен тасвирлый (ча?гыда шуу, гер к?т?р?, велосипедта й?р?, сикергеч бау бел?н сикер?, футбол, хоккей уйнау, волейбол, теннис уйнау, баскетбол уйнау, суда й?з?, штанга к?т?р? ?.б.). Калган укучылар х?р?к?тл?рне с?з бел?н ?йтеп бир?.
Б) Укытучы ролен укучы башкара.
Мин башлыйм. Син д?вам ит.
(М?кальл?р ?стенд? эш. Балаларга карточкалар таратыла, аларны? ?з карточкасында язылган м?кальне? азагын ?йтерг? тиешл?р)
Саф ?ава – (т?нг? д?ва).
Саулык – (зур байлык).
С?лам?т т?нд? – (с?лам?т акыл).
Таза булса? – ( таш та ярып була).
Авыру ишект?н кер? – ( эн? тишегенн?н чыга).
Авыруга алтын карават та – (ярд?м итм?с).
Бурычын яшерг?н б?лг?н – (авыруын яшерг?н ?лг?н).
Байлыкны? башы – (тазалык).
Матурлык – (с?лам?тлек билгесе).
V. Рефлексия.
Диалог т?з?. “Спорт безне? тормышыбызда”. (китапларда: укытучы укучыларга ачык китап р?семе ясалган к?газь битл?ре тарата, укучылар шул китапларда диалог т?зерг? ??м парларда с?йл?шерг? тиешл?р)
- Син спорт яратасы?мы?
- Си?а нинди спорт т?ре ошый?
- ?тие? нинди спорт т?ре бел?н ш?гыльл?н???.б.
- I. ?й эше.
?зегезг? ошаган спорт т?ре турында 8-10 ??мл?ле хик?я т?зеп килерг?.
VII. Д?ресне йомгаклау.
Балалар, сезне? кил?ч?кт? д? с?лам?тлек агачыгыз корымасын, ??рвакыт кызыл алмаларга бай булсын, й?зл?регезд?ге алсулык ??м шатлык кимем?сен. С?лам?т ??м б?хетле булыгыз!
