Мемлекеттік тіл- мені? ма?танышым

САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ :

Мемлекеттік тіл –

менің мақтанышым!

САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ:

1.Білімділік: Оқушыларға мемлекеттік тілдің білудің маңызы жайлы айту және оны құрметтеу.

2.Тәрбиелік: Оқушыларға қазақ тілін меңгерте отырып,туған Отанын,қазақ халқының салт- дәстүрін құрметтеуге тәрбиелеу.

3.Дамытушылық: Оқушылардың сөздік қорын, сөйлеу мәдениетін,шығармашылығын дамыту.

Мемлекеттік тіл – менің мақтанышым!

Қазақстанның болашағы – қазақ тілінде

Н . Назарбаев

АҚЫЛ КӨРКІ – ТІЛ ТІЛДІҢ КӨРКІ – СӨЗ (Ж.БАЛАСАҒУНИ) КӨҢІЛ – ГҮЛ, ТІЛ – БҰЛБҰЛ. (ЕСКЕЛДІ БИ) АЙТАР СӨЗДІ АЛДЫМЕН ОЙЛАП АЙТ (ҚОРҚЫТ АТА) АЯҚҚА КІСЕН САЛУҒА БОЛАР, ҚОЛҒА КІСЕН САЛУҒА БОЛАР, АЛ ТІЛГЕ КІСЕН САЛУҒА БОЛМАС (БӘЙДІБЕК БИ)

ВИКТАРИНАЛЫҚ СҰРАҚТАР

• 1. ҚР қашан тәуелсіздік алады?
• 2. Қазақтың тұңғыш ғарышкері кім?
• 3. Шоқанның әжесі?
• 4. «Көксерек» әңгімесінің басты кейіпкері?
• 5. Қандай ұлттық тағамдарды білесің?
• 6. Үстеудің неше түрі бар?
• 7. «Қазақ хрестоматиясын» жазған кім?
• 8. Күй атасы кім?
• 9. «Орфография» қай елдің сөзі?
• 10. Қазақ тілі қай тілдер тобына жатады?

11. ҚАЗАҚ ТІЛІ АЛҒАШ МЕМЛЕКЕТТІК МӘРТЕБЕСІН ҚАЙ ЖЫЛЫ АЛДЫ? 12. АБАЙДЫҢ ТУҒАН ЖЫЛЫ? 13. ҚАЗАҚ ДАЛАСЫНЫҢ ЖАРЫҚ ЖҰЛДЫЗЫ? 14. АҚЫЛДЫ СӨЗІНІҢ ТҮБІРІ? 15. ҚАЗАҚ АЛФАВИТІН ЖАСАҒАН ҒАЛЫМ КІМ? 16. ҰЛТТЫҚ КИІМДЕР ҚАЛАЙ АТАЛАДЫ? 17. БЕТАШАР ҚАШАН АЙТЫЛАДЫ? 18. ТҰҢҒЫШ КЕМЕҢГЕР? 19. АЛҒАШҚЫ РОМАНИСТ ЖАЗУШЫ КІМ? 20. ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ САЛТ-ДӘСТҮРЛЕРІН АТА?

ВИКТАРИНАЛЫҚ СҰРАҚТАР

• 1. ҚР қашан тәуелсіздік алады? (1991 ж. 16 желтоқсан).
• 2. Қазақтың тұңғыш ғарышкері кім? (Тоқтар Әубәкіров).
• 3. Шоқанның әжесі? (Айғаным).
• 4. «Көксерек» әңгімесінің басты кейіпкері? (Құрмаш).
• 5. Қандай ұлттық тағамдарды білесің? (қазы-қарта, жал-жая, бесбармақ, қымыз, шұбат).
• 6. Үстеудің неше түрі бар? (7).
• 7. «Қазақ хрестоматиясын» жазған кім? (Ы.Алтынсарин).
• 8. Күй атасы кім? (Құрманғазы).
• 9. «Орфография» қай елдің сөзі? (грек).
• 10. Қазақ тілі қай тілдер тобына жатады? (түркі тілдес).

11. ҚАЗАҚ ТІЛІ АЛҒАШ МЕМЛЕКЕТТІК МӘРТЕБЕСІН ҚАЙ ЖЫЛЫ АЛДЫ? (1989). 12. АБАЙДЫҢ ТУҒАН ЖЫЛЫ? (1845). 13. ҚАЗАҚ ДАЛАСЫНЫҢ ЖАРЫҚ ЖҰЛДЫЗЫ? (ШОҚАН). 14. АҚЫЛДЫ СӨЗІНІҢ ТҮБІРІ? (АҚЫЛ). 15. ҚАЗАҚ АЛФАВИТІН ЖАСАҒАН ҒАЛЫМ КІМ? (А.БАЙТҰРСЫНОВ). 16. ҰЛТТЫҚ КИІМДЕР ҚАЛАЙ АТАЛАДЫ? (ТАҚИЯ, БЕШПЕНТ, ҚАМЗОЛ, СӘУКЕЛЕ, ТОН, ІШІК, КИМЕШЕК Т.Б.). 17. БЕТАШАР ҚАШАН АЙТЫЛАДЫ? (КЕЛІН ТҮСКЕНДЕ). 18. ТҰҢҒЫШ КЕМЕҢГЕР? (ЫБЫРАЙ). 19. АЛҒАШҚЫ РОМАНИСТ ЖАЗУШЫ КІМ? ( М.ДУЛАТОВ «БАҚЫТСЫЗ ЖАМАЛ»). 20. ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ САЛТ-ДӘСТҮРЛЕРІН АТА? (ШІЛДЕХАНА, БЕСІК ТОЙ, ТҰСАУ КЕСУ, ҚҰДА ТҮСУ, КЕЛІН ТҮСІРУ, ҚЫЗ ҰЗАТУ Т.Б.).

МАҚАЛ - МӘТЕЛДЕР САЙЫСЫ

бас жарады.

1. Тіл тас жарады, тас жармаса,

желмен тең.

2. Дәлелсіз сөз

шешен сөзінен сынады.

3. Ине көзінен сынады,

тіл көтереді

4. Піл көтермегенді,

қолқа жоқ

5. Сөз тапқанға

жеті түрлі ілім біл.

6. Жеті жұрттың тілін біл,

шешеннің сөзі ортақ.

7. Шебердің қолы ортақ,

қамал бұзар.

8. Қаһарлы сөз ,

9. Бас кеспек болса да,

тіл кеспек жоқ.

10. Айтылған сөз, атылған

оқпен тең.

11. Бал тамған тілден

у тамған.

адамзатты сөз бұзар.

12. Тауды, тасты жел бұзар,

жарым ырыс.

13. Жақсы сөз,

14. Жақсы байқап сөйлер,

жаман шайқап сөйлер.

өткір.

15. Тіл қылыштан

ой өсіреді

16. Ана сүті бой өсіреді, ана тілі

тілінде.

17. Жыланның уы тісінде, адамның уы

18. Көре-көре көсем боларсың, сөйлей-сөйлей

шешен боларсың

19. Тілден артық

қазына жоқ

тіл жарасы бітпес

20. Сүңгі жарасы бітер,

СӨЗДЕРДІ ҚҰРАСТЫР

• Т, А, Қ, З, А, С, Н, А
• Ә, С, Е, І, Т, У, Л, З
• Т, Е, М, Е, Л, К , Е

ФРАЗЕОЛОГИЗМДЕР

Жағы тынбау

Сөз бағу

Сыр шашпау

Дауысы құлақ жару

Құлағына құю

Қасқыр жүректі

Іші күю

Қатты кісі

Ақ сақал, қара сақал

Ақшаны күреп алу

Айырмасы жер мен көктей

Су тегін

Ақ қар көк мұз

  «КІМ ЖҮЙРІК?» ОЙЫНЫ КӨҢІЛДІ ШУМАҚТАР

Бір:

Же1 екен 1қазан:

Ке1 жемді 1қазан

1-ақ сәтте қойды жеп,

Кү1 етті:

«Тойдым»,-деп.

Естіп 1 кез дү1ді,

Жағадағы тү1ді

Паналауға жүгірді.

Екі:

Баласына ж2ріп,

Ұрсып жатыр К2лік:

-2леніп с2ріп,

Алып қапсың «2лік».

2ншілей «2ңді»

Көрсетпе!-деп ж2ді.

К2рейіп баласы,

2ленбей таласып,

«Жоймасам ба 2мді!»

Деп б2нген с2лді.

Үш:

3 тентек баласы

3інші c ыныптасың

Доп 3ін таласып,

К3терін сынасты.

Бір допты кішкене

3еуі ап құшаққа,

Барынша к3ене,

Тартысты 3 жаққа...

3 досқа

Үйшікте

Жатқан кеп к3ікте,

Тұмсығын 3кілдеу

Көтеріп, т3кірді.

«Жағдай м3кілдеу»,-

Дегендей, 3 үрді-

Өзінше 3 досты

Басқансып «3кірді».

Бес:

«Тебесің,-деп,-қойларды»,

5ті айғырды қораның

Тө5іне лақтырдым.

5 аспап батырмын.

Сен5ең, сұрағын:

5іктегі бөпемнен,

5 жастағы көкемнен.

ТІЛ ДАМЫТУ ЖҰМЫСТАРЫ

Менің тілім

Қазақстан, Отан, ұлт, мемлекет,бас қала, тәуелсіз,Астана, тіл.

Мемлекет-тік тіл

ТУҒАН ЖЕРГЕ ТІК

Туған жердің де

ЫСТЫҚ, ДЕ ЫСТЫҚ

ОТАН ДА ЫСТЫҚ