Уа?ыты: 22. 10
?аза? тілі
М??алім: А. Егізбаева
Сынып: 7 А
Саба? та?ырыбы:
Жатты?у, талдау ж?мыстары.
Жалпы ма?сат:
Сын есімні? сынды? ?асиеттерін, т?рлерін, т?рлену жолдарын ?айталау.
О?ушылар?а ?аза? тілін о?ыту ар?ылы ой-?рісін, таным ?абілеттерін дамыту, ойларын д?л, на?ты айту?а да?дыландыру.
Сілтеме:
М??алімдерге арнал?ан н?с?аулы?.
?аза? тілі мен ?дебиетін о?ыту ?дістемесі.
7-сынып?а арнал?ан ?аза? тілі о?улы?ы.
О?у н?тижесі:
?р о?ушыны? ?зіндік ой-?иялына ерік бере отырып,
о?ушыларды? шы?армашылы?пен ж?мыс істеуіне жа?дай жасау.
Саба?та ?олданылатын материалдар:
Интерактивті та?тамен ж?мыс, тест с?ра?тары, семантикалы? карта.
О?ыту ?дістері:
О?ыту мен о?уда?ы жа?а ?діс-т?сілдер, о?ытуда АКТ-ны пайдалану, сыни т?р?ыдан ойлау?а ?йрету, формативті ба?алау.
Саба? барысында?ы м??алім мен о?ушыны? іс-?рекеті:
О?ушылар?а психологиялы? ахуал ту?ызу
М??алімні? іс-?рекеті
О?ушыны? іс-?рекеті
А) О?ушылармен амандасу;
?) Саба?ты? ма?сатын, барысын айту;
- ?азір ?ай саба??
-?азір ?аза? тілі саба?ы.
?аза? тілім - ?з тілім, ана тілім,
Абай, М?хтар с?йлеген дана тілім.
?астерлейді ?л ?ызы? м??гі сені,
Болаша?ым, ба?ытым, дара тілім.
«Мен ?андаймын?» тренингі. ?з есімдеріне сын есімдерді тіркестіріп айту. Мысалы: А?ерке – а?ылды, Жан?діл – жарасымды, Темірлан – тап?ыр, Н?р?адиша - н?рлы, Адина – а?к??іл, Ділнар – дана, Дильфуза – дидарлы.
Саба??а дайынды?тарын к?рсетеді.
?ызы?ушылы?ты ояту
- «Мен са?ан, сен ма?ан»
Сын есім дегеніміз не, с?ра?тары?
Сын есімні? ?андай белгілері бар?
Сын есім т?л?асына ?арай нешеге б?лінеді?
Сын есім ??рамына ?арай нешеге б?лінеді?
Сын есім ма?ынасына ?арай нешеге б?лінеді?
Сын есім ?алай т?рленеді?
Сын есім с?йлемде ?андай ?ызмет ат?арады?
Талдау,жина?тау,?орыту.
Ма?ынаны тану
І топ?а:
Сын есімдер ?ыл?алам патшалы?ында
ІІ топ?а:
Сын есімдер поэзия патшалы?ында
ІІІ топ?а:
Сын есімдер проза патшалы?ында
IV топ?а:
Сын есімдер т?стер патшалы?ында
Топты? ж?мысты бірлесе отырып орындайды, ?ор?айды.
«Ба?даршам» ?дісімен ба?алау ж?зеге асырылады.
Сергіту с?ті
Мына т?мендегі с?здерді? ма?ыналас с?здері ?андай:
Мешкей (тойымсыз, ?ома?ай), Кербез(сыл?ым), долы(ашуланша?, ?рыс?а?), кескінді( ?демі, с?лу, келбетті, шырайлы, ре?ді), іскер (ісмер, шебер) т.б.
2. Та?та?а ?ш о?ушы шы?ады. ?шеуіне ?ш т?рлі с?ра??а сын есімдер ар?ылы жауап беру тапсырылады. Кім к?п сын есім тапса, сол же?імпаз атанады. Мысалы:
1. ?андай о?ушы? 2. ?андай киім? 3. ?андай ?й?
жа?сы, озат, ?лгілі, т?ртіпті, а?ылды, ?негелі, жаман, сала?, т?ртіпсіз, ??ыпсыз т.б. ?демі, таза, ??ыпты, жарасымды, ?зын, ?ыс?а, ке?, тар, кір, ескі, жа?а т.б. биік, аласа, ?демі, жина?ы, таза, ескі, жа?а, лас, к?тімсіз, к?п ?абатты т.б.
О?ушылар сергіп, демалады.
Шы?армашылы? ж?мыс
1 - топ?а: Т?мендегі сын есімдерді ?атыстырып с?йлем ??ра?дар:
Тере?, таяз, ?демі, семіз, ауыр, же?іл, ?ара, ?зын, т?уір, ?ыш?ыл, т?тті, аласа, биік.
2 - топ?а: Т?мендегі сын есімдерден салыстырмалы шырай жасап жазы?дар:
т?мен, жуас, ?діл, с?йкімді, ?ош?ыл, сылбыр, тентек, тар, боз, с?йы?, ысты?, келте, ашы?, т?зу, ?исы?, салта?, саяз, б?жыр, ?о?ыр.
3- топ?а: Т?мендегі сын есімдерден к?шейтпелі шырай ж?не асырмалы шырай жаса?дар:
?ара, аласа, бос, ауыр, келте, ащы, биік, ш?бар, боз, ?лді, еріншек, жа?сы, т?уір, к?ре?, сопа?, жалпа?, ?ырлы.
?лгі: жап-жалпа?. Тым жалпа?.
4 – топ?а: Сапалы?, ?атысты? сын есімдерді б?ліп жаз. А?шыл, аттылы, сазды, жасыл, т?тті, балалы, ?лкен, ?ымбат, жаман, жігерлі, ?ыс?а, ?зын, отты, егінді, иманды, еріншек, айт?ыш, к?ргіш, білгір, мінезді, ?нерлі, жары?, ке?.
О?ушылар с?ра?тар?а жауап береді.
Білу, т?сіну, ?олдану. ?р топты? спикері шы?ып ?ор?айды.
Жеке ж?мыс
Сын есім
Дара
К?рд.
Нег.
Туын.
Сал. шыр.
К?ш. шыр.
к?кшіл
А?
Егінді
Суармалы
Жап- жасыл
- Семантикалы? картаны толтыру.
- Морфологиялы? талдау.
?ызыл- отты?,к?нні? р?міздік белгісі.
От та, к?н де ?аза?тар ?шін киелі.
Ант берген адам да екі отты? ортасынан ?тетін бол?ан.
- Тест тапсырмаларын орындау.
?айталау?а арнал?ан тест с?ра?тары.
1.Сын есімні? ма?ыналы? т?рі ?анша?
А) Екеу.
В)Алтау.
С)Бесеу.
Д)Т?ртеу.
2.Сапалы? сын есімдерді табы?дар.
А)Аппа?, сап-сары, жа?сы.
В)А?ылды, ойлы, таулы
С)?зын бойлы, ке? иы?ты, ар?ар м?йізді.
Д)К?згі, елсіз,боранды.
3.Негізгі сын есімді табы?дар.
А)К?мірдей.
В)Жайлаудай.
С) Сары.
Д)С?тті.
4.Туынды сын есімдерді табы?дар.
А)Жа?сы.
В)Алыс.
С)Асыранды.
Д)Жасыл.
5.Етістіктен бол?ан сын есімді к?рсет.
А) Ажарлы
В) Шашыра??ы
С) К?ллі
Д) ?уаныш
6.Есім с?зден жасал?ан сын есімді к?рсет.
А) ?рыс?а?, тай?а?
В) Жабыс?а?, денелі
С) Жаз?ы, ?ыс?ы
Д) ?ызба, толы?
7. «То?айлы» с?зі ?андай сын есім?
А)Негізгі.
В)С?з бірігуінен жасал?ан.
С)Туынды.
Д)К?рделі.
8.Г?л с?зін аны?тап т?ратын сын есім:
А)К?мірдей.
В)?демі.
С)Толы?.
Д)Д??гелек.
9.?атысты? сын есім.
А)Жасыл.
В)Шырайлы.
С)Же?іл.
Д)Д??гелек.
10.?атысты? сын есім ?атысып т?р?ан ма?алды белгіле.
А)Жа?сы-ісімен жа?сы.
В)Сулы жер-нулы жер.
С)Арулар-асыл жандар.
Д)?сем таулар, ба?ша-баулар к?рікті.
А,В, С, Д белгілерін ?нсіз к?терулері тиіс.
?й тапсырмасын беру
Сын есімдерді ?атыстырып досы?ны? портретін жаса.
?й тапсырмасын білу, т?ртіп алу
Ба?алау
Формативті ба?алау
Топтарды? бірін-бірі ба?алауы
Рефлексия
«Бір ауыз с?з» ?дісімен кері байланыс тудыру.
О?ушылар ?нады, т?сіндім, т?сінбедім, е?бектендім, ойландым, ?ызы?тым, та? ?алдым т. б етістіктерді ?олданады.
