П?наралы? байланыс: ?аза?стан тарихы, ?аза? ?дебиеті, жа?а тарих, география.
К?рнекілігі: таблица, диаграмма.
?йымдастыру.
Жа?а саба??а дайынды? кезе?і. Сызбы №1.
№
Тарихи кезе?дер
?ндер
Авторы
1
2
3
4
Жо??ар шап?ыншылы?ы
Жа?а тарих. Париж коммунасы
Азамат со?ысы
?лы Отан со?ысы
«Елім-ай»
«Марсельеза»
«Жас ?аза? марсельзасы» «?асиетті со?ыс»
Халы? ?ні
Пьер Дегейтер
С?кен Сейфуллин
Лебедев-Кумач, Прокофьев
Жа?а саба?ты т?сіндіру.
?аза?стан Республикасыны? ?ор?аныс ?абілетін ?амтамасыз ету – б?кілхады?ты? іс, сонды?тан елімізді? болаша?ы жастар десек, олар?а ?аза?станды? патриотизм негізінде білім мен т?рбие беру басты ма?сатымыз.
Президентіміз Н.?.Назарбаев ?зіні? «?аза?сттан-2030» ба?дарламасында елімізді? дамуыны? жеті басым ба?ытын атап к?рсетіп, оны? ішінде ел ?ор?анысы мен ?лтты? ?ауіпсіздікті бірінші орын?а ?ойып отыр. Ендеше, жастарды ?аза?станды? патриотизм мен отагшылды? рухында т?рбиелеу б?гінгі к?нні? кезек к?ттірмейтін м?селесі болма?.
?аза?станды? патриотизм дегеніміз – Отан?а деген с?йіспеншілік, елімізді? ?ауіпсіздігі мен дамуына деген ?р азаматты? жеке жауапкершілігі.
Патриотизм мен отаншылды??а т?рбиелеуді? формалары мен ?дістері ?р т?рлі. Соны? бірі – жастарды патриотты? ?ндер ар?ылы т?рбиелеу. ?ткен тарихымызды? та?ылымдарында тере? ??ілер болса?, тарихи о?и?алар?а, батыр адамдар?а, жауінгерлерге, т?рлі т??керістерге арнал?ан ?ндер, ?ле?дер мен гимндер б?рыннан белгілі. Олар халы? ж?регіні? л?пілін танытып, адамдарды патриотты? сезімге б?лейтін музыкалы? бойт?мар іспеттес. ?р т?рлі ?ндер мен ?рандар со?ыс барысында жауынгерлерге патриотты? рух беріп, оларды же?іске жігерлендіріп отыр?ан.
?азіргі кезде де ?р т?рлі халы?аралы? жарымтарда ел намысын ?ор?а?ан спортшылар ?здеріні? же?істі жолдарын ?з еліні? ?н?ранын салтанатты т?рде айтумен бастап ж?р.
?ткен тарихымызды? тере? ?ойнауына зер салып ?араса?, сонау ?ш ж?з жыл?а созыл?ан хал?ымызды, атамекен жерімізді жо??ар бас?ыншыларын азат ету ?шін бол?ан «А?табан ш?бырынды, Ал?ак?л с?лама» жылдарында пайда бол?ан «Елім-ай» ?ні хал?ымызды? сол кездегі ауыр халін на? бейнелеп, жау?а деген ?шпенділігін оятып, же?іске деген жігерін жандырды. Ел ?раны со?ыста шешуші р?л ат?арды. ?азыбек Тауасар?лы ?зіні? «Т?п т??иянын ?зіме шейін» деген кітабында: «Т?ртінші к?ні на?ыз дода со?ыс басталды. «Ба?тиярлан?ан» - ?йсіндер, «А?жолда?ан» - ар?ындар жер к??ірентті. ?алма?тар ?оршау?а т?сіп, тас-тал?ан болып же?ілді»,- деп жазады.
«?ыз Жібек»фильмінде Бекежан батыр ?алма? батырымен жекпе-жекке шы??анда ?аза? жа?ы кіші ж?з алшындар «Жаубасар! Жаубасар!»,- деп ?рандап т?рады.
1871 жылы Францияда Париж Коммунасыны? ?н?раны бол?ан Пьер Дегейтерді? «Марсельезасын» С?кен Сейфуллин Азамат Со?ысы жылдарында ?аза?ша?а аударып, оны ?аза? сарбаздары «Жас ?аза? мармсельезасы» деген атпен айтып ж?рді. ?лы Отан со?ысы жылдарында
Прокофьев пен Лебедев Кумачты? «?асиетті со?ыс. Священная война» ?ні Отан со?ысыны? гимніне айналды. ?лы Отан со?ысы туралы т?сірілген кез келген фильмде осы ?н орындалды (Ш?кен Аймановты?: «М?нш?к туралы ?н», Талап С?лтанбековты? «Батыр?а о? дарымайды», Сергей Герасимовты? «Освобождение»). Осыны? б?рі патриотты? ?ндер мен ?н?рандарды? со?ыс кезінде ?аншалы?ты ма?ызды бол?анын к?рсетеді.
?азіргі кезде де ?аза?стан Республикасыны? Мемлекеттік ?н?раны ?згерді. ?рт?рлі патриотты? ?ндер мен марштар жазылды. Оларды біз к?нделікті мектеп ?мірінде, саба?тарда ?олданып ж?рміз. Мен ?зім белгілі а?ын Сайлаубай Тойлыбаевты? «?аза?стан – Республикам мені?» деген ?ле?іне арнап ?н жаздым. Оны б?гінгі саба?ымызда о?ып ?йреніп, сапты? дайынды?та ж?не бас?а да уа?ытта пайдаланатын боламыз.
Сызба №2
Саба?ты пысы?тау.
Сызба №3
?нні? негізгі идеялары
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Пәнаралық байланыс: Қазақстан тарихы, қазақ әдебиеті, жаңа тарих, география.
Көрнекілігі: таблица, диаграмма.
Ұйымдастыру.
Жаңа сабаққа дайындық кезеңі. Сызбы №1.
№
Тарихи кезеңдер
әндер
Авторы
1
2
3
4
Жоңғар шапқыншылығы
Жаңа тарих. Париж коммунасы
Азамат соғысы
Ұлы Отан соғысы
«Елім-ай»
«Марсельеза»
«Жас қазақ марсельзасы» «Қасиетті соғыс»
Халық әні
Пьер Дегейтер
Сәкен Сейфуллин
Лебедев-Кумач, Прокофьев
Жаңа сабақты түсіндіру.
Қазақстан Республикасының қорғаныс қабілетін қамтамасыз ету – бүкілхадықтық іс, сондықтан еліміздің болашағы жастар десек, оларға қазақстандық патриотизм негізінде білім мен тәрбие беру басты мақсатымыз.
Президентіміз Н.Ә.Назарбаев өзінің «Қазақсттан-2030» бағдарламасында еліміздің дамуының жеті басым бағытын атап көрсетіп, оның ішінде ел қорғанысы мен ұлттық қауіпсіздікті бірінші орынға қойып отыр. Ендеше, жастарды қазақстандық патриотизм мен отагшылдық рухында тәрбиелеу бүгінгі күннің кезек күттірмейтін мәселесі болмақ.
Қазақстандық патриотизм дегеніміз – Отанға деген сүйіспеншілік, еліміздің қауіпсіздігі мен дамуына деген әр азаматтың жеке жауапкершілігі.
Патриотизм мен отаншылдыққа тәрбиелеудің формалары мен әдістері әр түрлі. Соның бірі – жастарды патриоттық әндер арқылы тәрбиелеу. Өткен тарихымыздың тағылымдарында терең үңілер болсақ, тарихи оқиғаларға, батыр адамдарға, жауінгерлерге, түрлі төңкерістерге арналған әндер, өлеңдер мен гимндер бұрыннан белгілі. Олар халық жүрегінің лүпілін танытып, адамдарды патриоттық сезімге бөлейтін музыкалық бойтұмар іспеттес. Әр түрлі әндер мен ұрандар соғыс барысында жауынгерлерге патриоттық рух беріп, оларды жеңіске жігерлендіріп отырған.
Қазіргі кезде де әр түрлі халықаралық жарымтарда ел намысын қорғаған спортшылар өздерінің жеңісті жолдарын өз елінің әнұранын салтанатты түрде айтумен бастап жүр.
Өткен тарихымыздың терең қойнауына зер салып қарасақ, сонау үш жұз жылға созылған халқымызды, атамекен жерімізді жоңғар басқыншыларын азат ету үшін болған «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» жылдарында пайда болған «Елім-ай» әні халқымыздың сол кездегі ауыр халін нақ бейнелеп, жауға деген өшпенділігін оятып, жеңіске деген жігерін жандырды. Ел ұраны соғыста шешуші рөл атқарды. Қазыбек Тауасарұлы өзінің «Түп тұқиянын өзіме шейін» деген кітабында: «Төртінші күні нағыз дода соғыс басталды. «Бақтиярланған» - үйсіндер, «Ақжолдаған» - арғындар жер күңірентті. Қалмақтар қоршауға түсіп, тас-талқан болып жеңілді»,- деп жазады.
«Қыз Жібек»фильмінде Бекежан батыр қалмақ батырымен жекпе-жекке шыққанда қазақ жағы кіші жүз алшындар «Жаубасар! Жаубасар!»,- деп ұрандап тұрады.
1871 жылы Францияда Париж Коммунасының әнұраны болған Пьер Дегейтердің «Марсельезасын» Сәкен Сейфуллин Азамат Соғысы жылдарында қазақшаға аударып, оны қазақ сарбаздары «Жас қазақ мармсельезасы» деген атпен айтып жүрді. Ұлы Отан соғысы жылдарында Прокофьев пен Лебедев Кумачтың «Қасиетті соғыс. Священная война» әні Отан соғысының гимніне айналды. Ұлы Отан соғысы туралы түсірілген кез келген фильмде осы ән орындалды (Шәкен Аймановтың: «Мәншүк туралы ән», Талап Сұлтанбековтың «Батырға оқ дарымайды», Сергей Герасимовтың «Освобождение»). Осының бәрі патриоттық әндер мен әнұрандардың соғыс кезінде қаншалықты маңызды болғанын көрсетеді.
Қазіргі кезде де Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны өзгерді. Әртүрлі патриоттық әндер мен марштар жазылды. Оларды біз күнделікті мектеп өмірінде, сабақтарда қолданып жүрміз. Мен өзім белгілі ақын Сайлаубай Тойлыбаевтың «Қазақстан – Республикам менің» деген өлеңіне арнап ән жаздым. Оны бүгінгі сабағымызда оқып үйреніп, саптық дайындықта және басқа да уақытта пайдаланатын боламыз.
