“С???ар” ?скери- ойын бай?ауы

“С???ар” ?скери- ойын бай?ауы І. Кітапхананы? о?у залы: ?аза?стан Республикасыны? р?міздері ( Ту, Елта?ба, ?н?ран) ілініп, г?л шо?тары, шарлар, ?скери та?ырыпта?ы суреттермен к?ркем безендірілген. ІІ. Та?ырып?а байланысты “?аза?стан Армиясы” атты кітап к?рмесі жасал?ан. (?демі кітаптар, цитаталар жазылып ?ойыл?ан) Композитор Ескендір Хасан?алиевті? “Атамекен” ?ні баяу ?ана естіліп т?рады. О?у залыны? ортасында ойын ж?ретін м?лтек ала? ?зірленген (?ш ойын жолы, ж?ргізушіні? орны) залды? ая? жа?ында о?ырмандар?а, ?она?тар?а арнал?ан орындар ?зірленген, сахнада т?рал?а орны ?зірленген. О?ырмандар мен ?она?тар орындарына отыр?ан со? белгілі дайындал?ан балаларды? орындауында патриотты? ?н айтылады. ?н біткен со? ж?ргізуші ойынды бастайды. Ж?ргізуші: Арыстандай айбаттым, Жолбарыстай ?айраттым, Аспанда?ы байра?тым, ?анша ж?лдыз жайнатты?, ?анша б?лб?л сайратты? ?аза?стан арда?тым! Армысыздар, ??рметті ?она?тар ж?не б?гінгі ойын?а ?атысушы жас достар, ?ландар! Егеменді елімізді? тынышты?ын ж?не бейбітшілігін ?ор?ау, б?л ?р азаматты? ?асиетті борышы екендігі баршамыз?а ?йгілі. Ал Отанды ?ор?аушылар тек ?ана білекті? к?шіне с?йенушілерден ?ана болмай, а?ылы мен ?айраты, к?ш-жігері мен зердесі бірдей мы?ты бол?аны – б?л ел ?ор?аушы ерлерге ежелден ?ойылып келе жат?ан талап. Сонды?тан болар, хал?ымыздан ?ткен Наурызбай, Б?генбай, Райымбек сия?ты хас батырлар шешен де, би де, а?ыл-парасаты биік адамдар ретінде ел ішінде ?лкен абырой?а ие бол?ан. Біз де б?гінгі бай?ауымызды жігіттер мен ?ыздарымызды? білек к?шін емес, а?ылы мен тап?ырлы?ын б?йгеге салу ниетімен ?ткізбек болып барша?ызды осында жинады?. Ендеше б?гінгі “С???ар” деп аталатын ?скери теория білгірлеріні? ойын-сайысына ?ош келді?іздер!. Енді, ?ымбатты ?она?тар, б?гінгі ойынны? ережелерімен таныстырып ?тейін. Ойынымызды? бірінші сатысы “?анша білсе?, ізден та?ы жас с???ар!” деп аталады. Б?л саты барысында ойын?а ?атысушы барша о?ушылар ?ауымына бастауыш ?скери дайынды? п?ні бойынша 20 с?ра? ?ойылады. ?рбір с?ра??а д?рыс жауап берген о?ушы бір орденмен марапатталады. С?ра?тар?а жауап беру тек ?ана ?ол к?теру ар?ылы ж?ргізіледі. Кім бірінші ?ол к?терсе, сол бірінші жауап беру ???ы?ын алады. Кім бірінші ?ол к?тергенін ж?не берілген жауаптарды? д?рыс немесе б?рысты?ын ?скери т?решілер ал?асы айтып отырады. Бірінші сатыны? ?орытындылары бойынша е? к?п орден жина?ан ?ш о?ушы ойынны? финалына шы?ып, бас ж?лде ?шін жарысты жал?астырады. Егер бірінші сатыны? ?орытындылары бойынша финал?а шы?у ???ы?ына ?ш адамнан к?бірек о?ырмандарды? ордендеріні? саны бірдей болып ?алса, онда оларды? ішінен е? мы?тыларын ?осымша с?ра?тар ар?ылы іріктейміз. Б?гінгі ойын?а ?атысушылар?а орден та?ушы деген абыройлы ?ызметті ?лгілі ?негесі ж?не белсенділігімен таныл?ан о?ырман ат?арады. ?ділдікпен б?л сайысты бай?айтын, Туралы?тан еш?ашанда ?айтпайтын -т?решілер ал?асын таныстыру?а р??сат еті?іздер (Т?решілер ал?асын таныстырып ?теді. Ал?а ??рамына ардагерлер, ?атарда?ы ?скерилер, мектеп ?кімшілігі т.б. кіргізілсе іс-шараны? о?ырмандар ?шін беделді болуына ?олайлы ?сер тигізеді). Ендеше ??рметті т?решілерден р??сат болса, ойынымызды? бірінші сатысын бастайы?! (Ескертпе: Ж?ргізуші с?ра?тарды о?иды, т?решілерден кім бірінші болып ?ол к?тергенінен с?рап, о?ан жауап беруді ?сынады. Егер жауап д?рыс болмаса, т?решілерден кім екінші болып ?ол к?тергенін с?рап о?ан жауап беруді ?сынады. Жауап н?с?а?а жа?ын болып, біра? толы? с?йкес келмесе т?решілерден т?релік етіп шешуді с?райды. ?рбір д?рыс жауап берген о?ушы?а орден та?ушы (?ыз немесе ?л бала) орденін мойнына та?ып т?рады). С?ра?тар: 1. ?аза?стан Республикасыны? Конституциясында “?аза?стан Республикасы егемендігі мен аума?ты? т?тасты?ын ?ор?ауды оны? ?арулы к?штері іске асырады” деп ?ай бапта к?рсетілген? (124 бап) 2. Жалпы?а бірдей ?скери міндеттілікке ?атысы ж?нінен ?аза?стан азаматтары ?андай сатылар?а б?лінеді? (Ша?ыру?а дейінгілер, ша?ырылушылар, ?скери міндеттілер, ?скери міндетті еместер) 3. Армия мен флотта жауынгерлерді? ?рыста?ы ж?не ?скери ?ызмет ат?ару кезіндегі тарихи т?р?ыда ?алыптас?ан ж?не ?рпа?тан ?рпа??а беріліп отыратын ?а?идалары, салттары мен ???ы? нормалары. (Жауынгерлік д?ст?рлер) 4. ?лы Отан со?ысы жылдарында ?анша ?аза? Ке?ес Ода?ы Батыры ата?ын алды? (97) 5. ?аза?стан Республикасы Президентіні? 1992 жыл?ы 25-тамызда?ы Жарлы?ымен бекітілген ма?ызы зор ?скери ??жат. (?скери ант) 6. ?аза?стан Республикасыны? ?арулы К?штерін бас?аратын орталы? мемлекеттік орган. (?аза?стан Республикасыны? ?ор?аныс министрлігі) 7. ?аза?стан ?арулы К?штері ??рамында?ы ??рамы ж?нінен дивизиядан кіші тактикалы? ??рама. (Бригада) 8. Б?лімшелер мен б?лімдерді? жеке ??рамын ?рысты дайындау мен ж?ргізуге ?йрету ?алай аталады? (Тактикалы? дайынды?) 9. ?аза?стан Республикасы ?арулы К?штеріні? жаяу ?скер ??рамында?ы бастауыш тактикалы? б?лімше. (Мотоат?ыш б?лімше) 10. ?рыс барысында ?скерлерді? жа?а ба?ыт?а ?йымдас?ан т?рде ?оз?алып жетуі. (Маневр) 11. Автоматикалы? ату ?аруында патронды о?шантай?а жеткізу ?шін, ???ы каналын жабу ?шін, капсюлді б?зу ж?не гильзаны алу ?шін ?ызмет ететін механизм. (Бекітпе) 12. ?аза?стан Республикасыны? ?арулы К?штеріні? ?андай жар?ылары бар? (Ішкі ?ызмет, т?ртіптік, гарнизонды? ж?не ?арауылды? ?ызметтері, сапты? жар?ылар) 13. Майор, подполковник ж?не полковник ?скери ?ызметшілерді? ?андай ??рамына кіреді? (А?а офицерлер) 14. Кіші лейтенанттан кіші, старшинадан ?лкен ?скери ата?. (Прапорщик) 15. Рота бойынша т?уліктік кезекші кімге ба?ынады? (Рота бойынша кезекшіге) 16. Шабуылда сарбаз нені? ??рамында ?имылдайды? (Б?лімшені?) 17. Сарбазды? ?рыста?ы іс-?имылында?ы б?л ?діс ?арсыласты? атысы астында ?рыс ала?ында о?-д?рі мен ж?ктерді тасымалдау?а к?бірек ?олданылады. (?ырынан жер бауырлап жор?алау) 18. “ТМ 62М” деген код ?андай ?скери ?аруды білдіреді? (Танкке ?арсы мина) 19. Ж?М деп ?андай ?скери техника аталады? (БТР) 20. АКМ автоматыны? ???ы калибрі ?андай? (7, 62 мм) ?осымша с?ра?тар: 1. МОН – 50 деп ?андай ?ару-жара? т?рі аталады? (Жаяу ?скерге ?арсы жары?ша?ты мина) 2. А?Ш мотожаяу ?скери б?лімшесінде ?анша адам болады? (11) 3. ЗУРО “Ред Ай” ?ай елді? ?скеріні? ?аруы? (А?Ш) 4. “Мардер” ?андай ж?не ?ай елді? ?скери ?аруы? (ГДР – БТР НS-30) Ж?ргізуші: ?ымбатты ?ландар! Осымен ойынымызды? бірінші сатысы ая?талды. Енді ордендерімізді санап к?релік. (Сергіту с?тін ?зіліс кезінде пайдаланып, т?мендегідей с?ра?тар?а жауап берейік) Жігітті? то?ыз жауы? 1.?л бала. 1. Басты жауы? жал?аулы?, Сорлататын жаны?ды. 2. Осалды?ы? а??аулы?, Со?тыратын саны?ды. 3. Жас?анша? болса? ?ры алар, ?оралап ?ой?ан малы?ды. 4. Жалат?ызбас жасы?ты?, Аузы?да?ы балы?ды. 5. ?тірік айтса? ??ме?деп, Жо?алтасы? ары?ды. 6. ?сек терсе? телме?деп, Жо?алтасы? ары?ды. 7. К?пірме бос?а ма?тан ?ып Т?кке т?рмас бары?ды. 8. К?рінгенге жалта?тап, Бола алмайсы? жа?ымды. 9. Біреуді алдап арбаумен, Аша алмайсы? ба?ы?ды. Ж?ргізуші: Ержігітті? ?ш асыл мінезі? 2.?л бала. 1. Ту?ан елі мен дос-жаранына адал болу. 2. ?ара ?ылды ?а? жар?ан ?ділетті болу. 3. ?аймы?пастан турасын айтар шыншыл болу. Ж?ргізуші: Жігіттерге т?н алты асыл ?асиет: 3.?л бала. 1. Зерде-зейіні болсын 2. ?нер ?рісі болсын 3. Тап?ырлы?, талап, ерлігі болсын 4. Жігер-к?ші болсын 5. ?айрат ?аруы болсын 6. Білімі болсын. Ж?ргізуші: Б?рекелді, с???арлар, ер ж?рек азаматтар к?п н?рсені біледі екенсі?дер! ?уаныштымыз! Ал, енді, ?ш немесе ?штен к?п орден жина?ан ?ландарымызды орта?а ша?ырамыз. Финал?а шы??ан ?ш о?ушыны таныстырады. Егер ордендер саны бойынша ?штен арты? о?ушы шы?са, онда ж?ргізуші ?осымша с?ра?тар ар?ылы арты? бол?ан ойыншыларды іріктеп шы?арады. ??рметті т?решілер ж?не ?ландар, финал?а шы??ан жас білгірлерге екінші сатыны?, я?ни финалды? ережесін т?сіндірейік. Финал “С???арлар сайысы” деп аталады. ?азір финал?а шы??ан ?рбір ?лан жина?ан ?пайына с?йкес ?з ?алауы бойынша мына жолды? бірін та?дау?а тиіс. Бірінші болып ?зіне жолды е? к?п орден жина?ан ?лан та?дайды. Ал ордендері е? аз бол?ан финалист ?ал?ан жол?а т?седі. ?ойыл?ан с?ра?тар?а д?рыс жауап беру ар?ылы ?рбір финалист ?зіні? жолымен бір саты?а ал?а жылжиды. ?ызыл жол екі сатыдан т?рады. Оны та?да?ан о?ушы?а екі с?ра? ?ойылады, олар?а д?рыс жауап беру ар?ылы ол келесі саты?а ?теді. Д?рыс жауап бермесе, ойыннан шы?ады. Я?ни оны? ?ателесуге ???ы?ы жо?. Сары жолды та?да?ан о?ушыны? жолы ?ш сатыдан т?рады, о?ан ?ш с?ра? ?ойылады. Ол бір рет ?ателесіп, екі с?ра??а д?рыс жауап берсе же?іске жетеді. Біра? екі рет ?ателессе ойыннан шы?ады. Жасыл жол т?рт сатыдан т?рады. Оны та?да?ан о?ушы?а т?рт с?ра? ?ойылады. Ол екі рет ?ателессе де келесі саты?а ?теді. Екі с?ра??а д?рыс жауап берсе же?імпаз аталады, ал ?шінші рет ?ателессе ойынмен ж?не бас ж?лдемен ?оштасады. Егер финал?а шы??ан о?ушы?а ?ойылатын с?ра??а ол жауап бере алмаса, онда ол с?ра??а жауапты тек ?ана к?рермендер береді. Ал, енді, ?ырандай ?анат ?а?ып ?ия?а ?мтыл?ан ?ландар, финал?а ?ош келіпсіздер! Бірінші болып ?зіне жолды е? к?п орден жина?ан ?айратты да, зерделі ?лан та?дайды. ?ай жолды та?дайсыз? Бірінші финалист жолды та?да?ан со? о?ан рахмет айтып, келесі ойыншылар?а ретімен жол та?датады. Финалды? сатымызды бастаймыз да, бірінші с?ра?ымызды жасыл жолды та?да?ан?а ?сынамыз. М??ият ты?да?ыз. 1-с?ра?: Сіз ?скери антты ?абылдап ?лгермеген ?скери ?ызметшісіз делік. Белгілі бір себептермен ?рескел теріс іс жасап ?ойды?ыз. Сізге ?андай жаза ?олдану?а болады ж?не ?андай жазаны ?олдану?а болмайды? Жауап: С?гіс, кезекті сейілдемеден айыру, ж?мыс?а наряд?а та?айындау болады, гаупвахта?а ?амау?а бомайды. Ж?ргізуші б?л о?ушыны? жауабы д?рыс болса ??птап-ма?тап, д?рыс болмаса жай ж?батып жолыны? келесі сатысына адымдатады. Ендігі кезек сары жол?а т?скен ?лан?а. М??ият ты?да?ыз, ?мытпа?ыз: сіз бір-а? рет ?ателесе аласыз. 2-с?ра?. Сіз ?рыс жа?дайында ?скери ?имыл ж?ргізіп жат?ан б?лімше командирісіз делік. Сізде штабпен, взвод, рота командирімен байланыс м?мкіндігі бар. ?арсылас кенеттен шабуыл жасады, жа?дай туралы кімге баяндау?а міндеттісіз? Жауап: А?а командирге, я?ни взвод командиріне. Ж?ргізуші б?л о?ушыны? жауабы д?рыс болса ??птап-ма?тап, д?рыс болмаса жай ж?батып жолыны? келесі сатысына адымдатады. Ал ендігі с?ра?ты? кезегі ешбір ?ателеспей жауап беруге міндетті бол?ан ?лан?а келіп жетті. 3-с?ра?: Сіз окопта танктерге ?арсы ?рыс ж?ргізіп жат?ан сарбазсыз делік. Егер окоп?а, не гранат ла?тырма? болып т?р?ан жерге танк жа?ындап келе жатса, гранат ла?тыру ?шін танкті? ?анша метр ?ашы?ты??а жа?ындап келуін тосуы?ыз ?ажет. Егер гранаты?ыз танкті то?татпаса сізді? ?рекеті?із ?алай болуы керек? Жауап: 25-30 метр, окопты? т?біне жата ?алу, не бір жа?ына ?арай жалт береді. Танк ж?ріп ?ткен со?, тез ?ар?ып т?рып оны? осал т?сына гранат ла?тырады. ?ира?ан танкті? экипажы одан т?суге ?мтыл?анда, оны автоматпен атып жояды. Жауап д?рыс болса, келесі саты?а ?ошеметтеп ?ткізеді, б?рыс болса ойын ала?ын ?алдырып кетуді ж?батып ?сынады. Осындай ретпен ж?ргізуші келесі айналымды бастайды. С?йтіп ойынны? же?імпазы аны?талады. 2-айналымны? с?ра?тары: 1-с?ра?: ?шу жылдамды?ы 150 м/с шамадан асатын нысандар?а ?олданылатын ату ?дісі ?алай аталады? Жауап: Б?гей ату. 2-с?ра?: Б?л ?скери нысандар мина жарыл?ыш, жарылмайтын, аралас болып сараланады, танкке ?арсы жаяу ?скерге ?арсы, кемелерге ?арсы болуы м?мкін. Жауап: Инженерлік б?геттер 3-с?ра?: КМТ-SТ техниканы? т?рі ме немесе жабды? па? Ол не ?шін ?олданылады? Жауап: Табанжолды? миналы? трал жабды?ы. 3-айналымны? с?ра?тары: 1-с?ра?. Сіз кімсіз? Б?лімше ??рамында мынадай іс-?имыл жасайсыз: ?ару-жара?ты, о?-д?ріні, к?здеу аспаптарын, о?тау мен ба?ыттау тетіктерін ?арайсыз; а?ауларын ж?ндейсіз; к?здеу аспаптарын ж?не ?осарлан?ан пулеметті? м??ият тексерілуін ?арайсыз, ба?ылау аспаптарыны? ж?ндемділігін, ??рал-сайман мен ?ару-жара?ты? запас б?лшектеріні? болуын тексересіз. Жауап: К?здеуші-оператор. 2-с?ра?. Б?л ?андай ?скери ?йым? Бейбіт уа?ытта бас?а ?скерлер мен ?скер жаса?тамалары штабтарымен бірге бірлескен іс-?имылды? н?с?аларын жоспарлайды ж?не іс-?имылды ?йымдастырады. Жауап: ?Р ?арулы К?штеріні? Бас Штабы 3-с?ра?. Б?л ?андай ?скер? ?арулы К?штерді? жауынгерлік ж?не к?нбе-к?нгі ?ызметін ?амтамасыз ету ж?ніндегі арнайы міндеттерді орындау?а арнал?ан ?скер б?лімдері мен б?лімшелері. Жауап: Арнайы ?скер. Ж?ргізуші: ?ымбатты к?рермендер ж?не ?ландар! Б?гінгі сайысымыз да м?ресіне жетті. Сіздерді? барлы?ы?ыз?а ?лкен-?лкен табыстар, егемен елімізге тынышты? пен береке тілей отырып, б?гінгі ойын-бай?ауымызды ?лы?бек Есд?улетті? мынандай керемет с?здерімен ая?та?ым келеді: Ша?ыра?ы? – шыра?ым, Топыра?ы? – т?марым, ?аламда жо? сы?ары?, ?ажайыбым, ж?ма?ым, Басы таза б?ла?ым, Басылмайтын ??марым, ?аза?стан – ?ыраным! Со?ында патриотты? ?ндер мен ?аза?стан Республикасыны? гимні орындалады