ХХI ғасыр көшбасшысы
Құрметті ұстаздар, оқушылар «Тілдер күні» мерекесіне орай 7-сынып оқушыларымен 6 кезеңнен тұратын сайысымызды бастаймыз.
Мақсаты: Оқушылардың зеректігін, шапшаңдығын, қабілетін дамыту, ой –өрісін кеңейту, қазақ тілге қызығушылығын,ынтасын артыру.
Әрқашан да білім көптік етпеген,
Талапсыз жан мұратына жетпеген.
Сәлем бердік ұландарға талапкер,
Дос көңілден, адал, аппақ ниетпен.
I.Бәйге.
II.Тіл өнері.
III.Жүйріктен жүйрік озар жарысқанда
IY.Өнерлі өрге жүзер
Y.Тапқыр болсаң құрап көр
YI. Ән көңілдің ажары
I кезең; «Бәйге»
Тез нақты жауап беру керек, әр жауапқа 10 ұпай.
I . топ
1.Зат есімнің сұрақтары (кім? Не?)
2. Сөздердің дұрыс жазылуын қарастыратын ереже(орфография)
3.Үстеудің мағыналық түрлерін ата (мез.мек.сын-қим.мөл.күш.мақ.себеп)
4. Дауыссыз дыбыстар нешеу?( 26)
5. «Көксерек» кімнің әңгімесі?(М.Әуезов)
6. Абайдың әжесі кім?( Зере)
7. Абылайдың шын аты (Әбілмансұр)
8. Орынды ауыстырмайды, бірақ жүреді (сағат)
9. Жұрнақ нешеге бөлінеді? Атын ата.(2.түрлендіруші, тудырушы)
10. Жылқы пірі (Қамбар ата)
II. топ
Жаңа әдебиеттің негізін қалаушы (Абай)
Сөздердің дұрыс айтылуын қарастыратын ереже (орфоэпия)
Жақсы – жаман қандай сөз?(антоним)
Шылаудың түрлерін ата (септеулік,демеулік, жалғаулық)
Тіл дыбыстарын зерттейтін ғылым (фонетика)
Үш бәйтеректі ата (Сәкен, Илияс, Бейімбет)
Қазақ тілінде неше жалғау бар?(4)
Үш биді ата (Төле, Қазыбек, Әйтеке )
Қасиетті кітап(Құран)
«Әжемнің әңгімесі» авторы кім? (М. Әуезов)
ІІ кезең «Тіл өнері».
Жалғасын тап.Мақал- мәтелдің бірінші сыңары айтылады, екінші сыңарын табады.
Тіл тас жарады, ...(тас жармаса бас жарады)
Тұз астың дәмін келтірсе, ...(мақал сөздің сәнін келтіреді)
Оқу – білім азығы ,...(білім өмір қазығы)
Жаман көлдің суы ащы ,...(жаман адамның тілі ащы)
Өнер алды ...(қызыл тіл)
2 топ
Саусағы ұзын биші болар, ...(Құлағы үлкен күйші болады)
Кісі аты тершең, ...(кісі киімі кіршең )
Оқу – білім бұлағы, ...(білім өмір шырағы)
Жүйелі сөз жүйесін табады, ...(жүйесіз сөз иесін табады)
Піл көтермегенді ...(тіл көтереді )
III.Жүйріктен жүйрік озар жарысқанда
Абай өлеңдерін жатқа мәнерлеп оқу
IY.Өнерлі өрге жүзер.
Жұмбақ жасырылады,шешуін үш тілде айту
1.Ұшқанда өлең айтады , қонғанда жер қазады.
Мұны да ойлап көрейік, шешуін кім табады?(қоңыз)
2.Ойнамақ боп еркелеп, кіп – кішкене біз құсап,
Гүлге қонды қалықтап, шап – шағын бір тік ұшақ.(инелік)
1.Қос алып көз ;
Бірі жарықта көрінеді,
Бірі қараңғыда көрінеді(күн мен түн )
.
Жүрген жерін жалмайды,
Тастан басқа қалмайды.(от)
Y кезең «Тапқыр болсаң құрап көр»
Суреттерге қарап мақал – мәтел құрау
YI. Ән көңілдің ажары немесе мәнерлеп өлең оқу.
