?здік абайтанушы сыныптан тыс шара

• ?ыс ?аза?стан облысы

К?ршім ауданы

А?б?ла? орта мектебі

?аза? тілі мен ?дебиеті п?ніні? м??алімі: Темкенева Тол?ын Алпыспаевна

Сыныптан тыс шараны? та?ырыбы: ?здік абайтанушы

Ма?саты: ?лы Абайды? ?мірі мен шы?армашылы?ы туралы ?ыс?аша м?ліметтер беру, о?ы?ан шы?армаларын еске т?сіру ар?ылы білімдерін тере?дету, ?ле?ні? ма?ынасын жан-жа?ты т?сіндіру.

К?тілетін н?тиже: Поэзия пай?амбары Абайды? ?мірі, шы?армашылы?ы туралы жан-жа?ты біледі. ?ле?дерін талдап, мазм?ны мен та?ырыпты? аясын ме?гереді. ?з бетімен ж?мыс істеуге, ?зін- ?зі реттеуге да?дыланады.

- ?ымбатты ?стаздар, о?ушылар!  «?здік абайтанушы» атты зияткерлік ойын?а ?ош келіпсіздер!

Ж?регін шыра? етіп жандыр?ан кім?

Жырымен жан сусынын ?андыр?ан кім?

?зіне - ?зі орнатып ескерткішті,

М?ра ?ып кейінгіге ?алдыр?ан кім?

Со?ты?палы, со?па?сыз жерде ?скен кім?

?нінен ?ділдікті? лебі ескен кім?

Арманын аттандырып келешекке,

Бізбенен осы к?нге тілдескен кім?

Ол - ?аза? хал?ыны? ?лы а?ыны, поэзия пай?амбары Абай ??нанбаев. Ендеше, б?гінгі сыныптан тыс шарамыз Абай ??нанбай?лыны? ?мірі мен шы?армашылы?ына арналма?.        ?арсы алы?ыздар,  орта?а дана да дара Абай аталарыны? ізбасарларын ша?ырамыз. 6 сынып о?ушысы Ба?ытбекова ?йгерім,  7сынып о?ушысы Исаева Балсая,  8сынып о?ушысы Адрышханова Назерке,  9сынып о?ушысы ?абдолдаев Тілек, 11сынып о?ушысы Солтанбекова Г?лім.

         Сайыскерлерімізді? білім - біліктерін сарап?а салатын ?азылар ал?асымен таныстырып кетейін.

О?у ісіні? ме?герушісі: Райг?л Ш?ріп?ызы

Т?рбие ісіні? ме?герушісі: Майра

?йымдастыру. ?ане, балалар, е? алдымен, ?здері?ді жа?ыныра? таныстырса?дар. 

         І айналым.  «Мы?ты болса?, тауып к?р» (суреттер сыр шертеді)

ІІ айналым.  «?ш?ыр ойдан ?тымды жауап» (?р ойыншы?а с?ра? ?ойылады, жылдам жауап беру).

6-сынып

1. Абай ?ай жылы д?ниеге келді?
2. ?жесіні? аты?
3. Абай ?ай медреседе о?ыды?
4. 13 жасар Абайды? аулына келген а?ын ?она?тар?
5. Абайды? ?анша ?ара с?зі бар?
6. «?стазды? еткен жалы?пас, ?йретуден бала?а» ?ай ?ле?інен алын?ан?
7. Абайды? анасы?
8. «Шо?пардай кекілі бар ?амыс ??ла?» ?ле?індегі к?ркемдік т?сіл?
9. «Ит жегенше. кім жесін, ??р жібер мына ант?р?ан к?рі шалды» к?п н?ктені? орнына тиесілі с?зді тап?
10. Бес асыл іс пен бес д?шпанды ата?

7- сынып

1. Абайды? ту?ан жері?
2. Же?гелері Абайды кім деп ата?ан?
3. Абайды? е? ал?аш жаз?ан ?ле?і?
4. ?ле?дерін кімні? атынан жариялап отыр?ан?
5. Абайды? таби?ат лирикасына арна?ан ?ле?дері?
6. ?ылым таппай ма?танба. ары ?арай жал?астыр?
7. Абайды? ?андай ?ндері бар?
8. Орыс ?дебиетінен кімдерді аударды?
9. Абайды? шын есімі?
10.  ?анды к?з ?ай?а? ?а?ып шы?са аспан?а. ?ай ?ле?інен алын?ан ?зінді?

8- сынып

1. Абай ?ай рудан?
2. К?кше ??ірінен Абай мен ?йгерімні? аулына келген а?ын?
3. Абайды? а?ын інісі?
4. С?йікті баласына арна?ан ?ле?і?
5. «?ыс» ?ле?інде ?олданатын к?ркемдік т?сіл?
6. «Іші алтын, сырты к?міс с?з жа?сысын,

?аза?ты? келістірер ?ай баласы» ?ай ?ле?інен алын?ан ?зінді? (?ле? с?зді? патшасы)

1. «Т?каппар, жал?ан онда жо?, Айнымас ж?рек, к?лкі? - бал». К?ркемдік т?сілді? ?ай т?рі?
2. «?ара??ы т?нде тау ?ал?ып». Кімнен аудар?ан ?ле?і?
3. Абайды? бірінші ?йелі?
4. Абай орысша ?анша о?ыды?
5.  

1. Не ?шін ?кесі баласын о?удан шы?арып алды?
2. ??нанбай кім бол?ан?
3. Абайды? ал?аш?ы махаббаты?
4.  «Талапты? мініп т?лпарын». Кімге арна?ан ?ле?і?
5. «??ла?тан кіріп бойды алар.». Жал?астыр.
6. Абай кімні? мысалдарын аударды?
7. «Дем алысы - ?скірік, аяз бен ?ар, К?рі ??да? - ?ыс келіп ?лек салды». К?ркемдік т?сілді? ?ай т?рі?
8. Абай ?ай жылы ?айтыс болды?
9. «Шырылдауы? шегіртке» мысалында кімдерді к?лкі етеді?
10. «Сегізая?» ?ле?і неге солай аталады?
    1.  

1. Абайды? ата тегі ?
2. Араб, парсы тілдерін жетік білетін Абай шы?ысты? ?андай классик а?ындарыны? шы?армаларын о?ыды?
3. Абайды? поэмаларын ата?
4. ??нанбайды? Абай?а айт?ан ?ш міні?
5. Абайды? орыс досы?
6. «Баламды медресеге біл деп бердім». ?ай ?ле?інен алын?ан?
7. «Ызалы ж?рек, долы ?ол». ?андай к?ркемдік т?сіл?
8. Ескендірді? прототипі?
9. Ескендірді? т?рбиешісі, ?лы ?алым?
10. Абай ?аза? поэзиясына ?андай жа?алы? енгізді?

Абайды? ?ле?ін м?нерлеп о?у. Ба?ытбекова ?йгерім

ІІІ айналым. «Абайды? ?ара с?здері - т?рбие к?зі»

(аудио дисктен ?ара с?з о?ылады. О?ушы нешінші ?ара с?зі екенін табады?)

6сынып – 31 ?ара с?зі, 7сынып – 29 ?ара с?зі, 8сынып – 17 ?ара с?зі, 9сынып -  1 ?ара с?зі, 11 сынып –  7 ?ара с?зі

Абайды? ?ара с?зін м?нерлеп о?у.

ІV айналым. «Асыл с?зді іздесе?, Абайды о?ы, ерінбе»

      Белгілі а?ын С. Торай?ыров «Асыл с?зді іздесе?, Абайды о?ы, ерінбе» деген екен. Ендеше, Абай аталары?ны? ?андай ?анатты с?здерін біледі екенсі?дер, соны  аны?тайтайы?.

5-сынып. «Болмаса? да ??сап ба?, Бір ?алымды к?рсе?із».(«?ылым таппай ма?танба»)

6-сынып. «Сен де бір кірпіш д?ниеге, кетігін тап та бар ?алан». («?семпаз болма ?рнеге»)

7-сынып. «?нні? де естісі бар, есері бар,

Ты?даушыны? ??ла?ын тесері бар»  («К??іл ??сы ??й?ылжыр шартарап?а»)

8-сынып. «С?з т?зелді, ты?даушы, сен де т?зел» («?ле? - с?зді? патшасы»)

9-сынып. «?зі? ?шін ?йренсе?, Жаманды?тан жиренсе?, Ашыларсы? жылма жыл. Біреу ?шін ?йренсе?, Біреу білмес, сен білсе?, Білгені?ні? б?рі т?л» («?ылым таппай ма?танба»)

11-сынып. «Ма?сатым тіл ?стартып, ?ле? шашпа?, Наданны? к??ілін ?ойып к?зін ашпа?» («Біреуді? кісісі ?лсе, ?аралы ол»)

Аяулым. Абайды? «Желсіз т?нде жары? ай» ?нін орындайды.

V айналым. «?ш?ыр ?иял» (берілген Абай ?ле?іні? м?тіні бойынша сурет салып, оны ?ор?ау)

6сынып «?ыс»

7сынып «?ансонарда б?ркітші шы?ады а??а»

8сынып «К?з»

9сынып «Білектей ар?асында ?рген б?рым»

11сынып «Жаз?ыт?ры»

Солтанбекова Г?лім «Сегізая?» ?нін орындайды.

?діл?азылар ал?асы дайын бол?анша, аудио дисктен Абай ?нін ты?дату. «»

Абай кім? Ол - данышпан а?ын,

?р ж?рекке сонды?тан  Абай жа?ын.

М?лдіреген б?ла?тай м?расы бар,

Сусындап ішкен сайын сар?ылмайтын,-

деген жыр жолдарымен «?здік абайтанушы» атты зияткерлік сайысымызды ая?таймыз.