1986 жыл?ы жастар к?терілісі н?тижесінде ?ол жеткізген т?уелсіздікке 15 жыл толып отыр. Сендер т?уелсіздікпен ??рдассы?дар. Т?уелсіздік о?айшылы?пен келген жо?. Б?л – ?за? жыл?ы азапты, отты жылдарды? жемісі еді.
Елбасы Н.?.Назарбаевты?: «Бостанды? пен т?уелсіздікті же?іп алу жеткіліксіз, оны табанды т?рде ?ор?ап, ны?айтып, ?рпа?тан-?рпа??а ?алдыру ?ажет», - деген с?зін ?р?ашан есімізден шы?армауымыз керек.
1-бастаушы: ??рметті ?стаздар, о?ушылар! Б?гін біз д?ниені д?р сілкіндірген, т?уелсіздік туын е? ал?аш к?терген ?йгілі 86-ны? желто?санына арнал?ан «Т?уелсіздікті? ??рдастары» атты т?рбие са?атын ашы? деп жариялаймыз.
2-бастаушы: Желто?сан бастауы ?асырлар ?ойнауынан жал?асып келе жат?ан ?лы тарихты? бір белгісі.
1-бастаушы: 16-желто?сан. Б?л ерлік пен ?рлік, ?ай?ы мен ?асірет мидай аралас?ан ?рі жа?ын, ?рі ?аралы, ?асіретті к?н еді. Б?л ?асіретті к?н ?айрат , ?айыркелді, Т?гелбай, С?бира, Ербол, Л?ззат сынды ж?здеген, мы?да?ан ?ыршындарды? ?анатын ?иып т?скен озбырлы? к?ні, ?ктемдік ?ні еді. Ендеше сол желто?санны? ыз?арында?ы мы?да?ан бозда?тарды? рухын еске алып, бір с?т ?нсіздік жариялаймыз.
1-о?ушы: Желто?сан айы есетесі?,
Дауыл боп б?р?ап ескенсіі?.
Азатты? к?йі ?ашаннан,
К?кейін елді? тескенсі?.
2-о?ушы: Шектеліп ана тіліміз,
О?ылмай ?ле?-жырымыз,
Жабылып жатса мектептер,
Жадырар ?алай к?німіз.
3-о?ушы: Тарылып жатса даламыз,
?айтып тыныс аламыз.
?а?ымыз жо? айту?а,
?ділет ?айдан табамыз?
4-о?ушы: Б?р? етті ?аза? баласы,
Кеудеде ?ршіп наласы.
Ала??а ?арай а?ылды,
Таусылып барлы? шарасы.
5-о?ушы: Жібердік еркін ат басын,
?иянат жан?а бат?асын.
То?ырау та?ын к?йреттік,
Деп: «Те?дік к?ні батпасын».
6-о?ушы: Жанымыз жомарт ?аза?пыз,
М??г?рт боп кете жаздаппыз.
?осайы? басты, бауырлар,
Жанайы? жанса? маздап біз.
1986 жылы 16 желто?санда ?аза?стан Компартиясы орталы? комитетіні? пленумында Д.?онаевты зейнеткерлікке шы?уына байланысты Республика Компартиясы Орталы? Комитетіні? Бірінші хатшысы міндетінен босатты. Оны? орнына Ресейден келген Г.В.Колбин сайланды. Т?тенше ?ткен пленум 18 минутта ая?талды.
2-бастаушы: Асы?ыс ?ткен пленум шешімі д?йім ?аза? хал?ымен санаспаушылы? болып табылды. Пленум шешіміне к??ілі толма?ан халы?ты? ж?регінде наразылы? ?ш?ыны лаулай т?сті.
К?рініс.
Сахна?а екі студент шы?ады, бірі- жігіт, бірі – ?ыз. ?олдарында конспект, д?птерлері бар.
Г?лназ: Д?урен, сен естіді? бе? Кеше Дінм?хамед а?амыз орнынан алыныпты дейді.
1-бастаушы: И?, а??ал сеніммен ала??а шы??ан бейк?н? жігіттер, «контрреволюционерлер» емес еді. Оларды? ойы халы?ты? ???ы?тары мен проблемалары туралы с?з ж?різу еді. Алайда оларды бір ?олында шо?пары, бір ?олында ?ал?аны бар ?арулы, са?адай сай ?скерлер ?арсы алады. Бейбіт шеруге шы??ан жастарды? бейбіт тілегі а?аш жа??асындай быт-шыт болып ?шып жатыр. ?кімет ?йінде жастар шеруін ?у?ындау ?шін астыртын «??йын-86» деген оперативті жоспар ??рылып жатты. Ал ала?да?ы жастар жайбара?ат еді, а??ал еді, ала?сыз еді.
Музыкалы? с?лем.
?н: «Желто?сан желі» орындайтын Исаева А?с?уле
16-желто?сан са?ат 10.00 – жергілікті уа?ыт.
Аяжан: ?аза?станны? жа?а тарихыны? басталуыны? жол айры?ы бол?ан республика орталы? Комитетіні? V Пленумыны? осы партия ?йымын 26 жылдан астам уа?ыт бойы ?здіксіз бас?арып келген Д.А.?онаев ашып, с?зді М?скеуден келген ?кілі Р.П.Разумовскийге берді. Ол осы бір аумалы-т?кпелі кезе?де жетпіс бес жас?а иек арт?ан партия ?айраткерлеріні? ?з орнынан босату туралы ?тінішімен ?ыс?аша танытыра келіп, Пленм?а ?атысушыларды? ?олдауына шын ж?ректен сенетіні білдірді. С?йтіп б?рын?ы басшы ы?-шы?сыз орнынан алынып, республика партия ?йымыны? басшылы?ына б?рын ?аза?станды к?ріп білмеген, ?рі оны? ішкі-сырт?ы ?леуметтік экономикалы? дамуынан баспас?з ар?ылы ?ана ?стірт хабар бар Г.И.Колбин бірауыздан сайланды.
17-желто?сан.
Аманжол: Та?ерте?гілік уа?ыт шамамен са?ат 7-8 аралы?ында Брежнев атында?ы ала??а жастарды? ал?аш?ы тобы шо?ырлана бастады. ?арасы 200-300 адамдай, ?олдарында к?терген ?рандары бар. «?лт саясатыны? Лениндік принциптерін сыйлауды талап етеміз!», «Ленин идеясы жасасын!», «Еш?андай ?лт?а арты?шылы? берілмесін», «?р республика?а - ?зіні? басшысы!», «?аза?стан жасасын!» деген сия?ты ?аза? орыс тілдеріндегі жазбаларын жая ?стап, ?зара к?лісіп, бейбіт ш?йіркелескен ?ыздар мен жігіттер ж?рт назарын еріксіз аудар?ан еді.
18-желто?сан.
?сия: Кеше кешкісін ж?не б?гін к?ндіз Алматыда ?лтшыл элементтер арандатып сал?ан о?ушы жастар тобы к?шелерге шы?ып, ?аза?стан Компартиясы Орталы? Комитетіні? жуырда бол?ан пленумыны? шешіміне наразылы? білдірді. Б?л жа?дайды б?за?ылар, арамтама?тар ж?не ?о?ам?а жат бас?а да адамдар пайдаланып право т?ртібіні? ?кілдері ж?нінде право?а ?арсы ?рекеттер жасады, сондай-а? бір азы?-т?лік магазинін, жекеменшік автомобильдерді ?ртеді, ?ала азаматтарына ?арсы намысты ?орлайтын ?рекеттер жасады. Заводтарда, фабрикаларда, жо?ар?ы о?у орындарында, бас?а да е?бек коллективтерінде болып ?ткен жиналыстар, сондай-а? ?ала мен аудандарды? партия ж?не комсомол активтері ?аза?стан Компартиясы Орталы? Комитеті пленумыны? шешімін ма??лдады ж?не о?ушы жастар тобыны? еш?андай негізсіз іс-?рекеттерін айыптап, б?за?ылар?а батыл шаралар ?олданылуын, ?алада толы? т?ртіп орнатылуын жа?тады. Осы ба?ытта ?олданып жат?ан іс-?имылдарды е?бекшілер ?олдауда. Олар совет ж?не партия органдарыны? ж?ргізіп отыр?ан шараларына белсене ?атысуда. Барлы? к?сіпорындар, мекемелер, о?у орындары, магазиндер, т?рмысты? ?ызмет, ?ала транспорты ?алыпты ж?мыс істеуде.
1-о?ушы: ?айрат Рыс??лбеков 1966 жылы Жамбыл облысыны? Мойын??м ауданында д?ниеге келген. ?кесі Но?айбай ба?ташы, шешесі Д?меткен сауыншы болатын. ?айрат Шу ?аласына таяу жердегі Новотащик селосында?ы шопан балаларына арнал?ан мектеп-интернатта о?ыды. ?айрат мектепте бастауыш комсомол ?йымыны? хатшысы болды. ?абыр?а газетіні? редакторы болып, ма?ала жазумен ?уестенетін.
2-о?ушы: ?айратты? ?стазы Асылбек а?а былай деп сыр шертеді. «Жа?ыл?ан пыша?ты? сабы алтын» дегендік емес, ?айрат ерекше жаратыл?ан бала еді. Бала болып орынсыз елте?-селте?ге берілгенін к?рген емеспін. О?уын тым жа?сы о?иды. Т?ртінен бесі к?п еді. Мінез-??л?ыны? т?ра?тылы?ы, а?ыл-парасатты? ай?ынды?ы жа?ынан о?шау т?рды.
Алды-артын болжап ?мірді? сыр-?ырына ??іле алатын ?асиеті бар еді. Отан алдында?ы борышын ?теп келген со?, ?з тіршілігімен Алматы ??рылыс институтына т?сіп, студент атанды.
1-бастаушы: Пешенесіне жазыл?ан аз ?ана ??мырды? со??ы са?атына дейін мынау алдамшы д?ниеден рахым к?тіп, к?дерін ?збеген с???ыла жігітті? к??ілі кім ?шін, не ?шін мерт болу?а тиіс екенін сезе баста?ан т?різді.
О?ан ба?ыттал?ан о? к?дімгі ?ылмыскерге емес, ты?ыры??а тірелген ?о?амны? бар шынды?ын бас?аша т?сіндіретіндерге, я?ни саяси, «теріс к?з?араста?ылар?а» арнал?ан о? еді. ?айрат болма?ан к?нде де ала??а ?стал?ан жігітті? бірінші н?мірлі «?лтшыл» атанып, осы кекті киюі ?ажап емес-ті.
2-бастаушы: И?, ізгілік атаулыдан к?дер ?зіп, е? со??ы ?міті, бар сенімі к?йреген, рухани езілген бала? жігіт:
Жел кірді к??іліме жиырма бірде,
Айдады ерікке ?оймай сол несібе.
Желпілдеп, желідім екен несіне,
Т?седі адас?аным енді есіме, - деп ?атты торы??ан, ?айсар рухты ?аза? жігіті орысша ?аза?ша?а судай жігерлі, отты жігіт еді. ?кінішке орай, 1988 жылы 13-мамырда Семей т?рмесінде ?айрат Рыс??лбеков 21-мамыр к?ні та?да ?мірден ?тті. ?анаты ?айырылып, жары? к?нмен м??гі ?оштасты. Есіл ер к?зі тірісінде шынды??а жете алмай ?апыда жер жастанды.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Т?уелсіздік-т??ырым »
№6 орта мектебі
Тәуелсіздік– тұғырым
(ашық тәрбие сабақ)
Ұйымдастырған: 9б сынып жетекшісі А.Жолдасова
2013-2014 оқу жылы
Кештің мақсаты:
Қазақстанның өткен тарихына көз жібере отырып, өткенсіз
бүгіннің жоқ екенін жас ұрпақ санасына жеткізу.
Кештің көрнекілігі:
а) тақырып ілінді;
ә) Қазақстан кеше және бүгін (газет шығарылды);
б) Желтоқсан құрбандары туралы буклет шығарылды;
в) Нақыл сөздер ілінді;
г) «Желтоқсан жаңғырығы» альбом;
д) Тәуелсіздік құрдастарының суреті ілінген газет
е) шарлар
Кіріспе:
Балалар, бүгінгі тәрбие сағаты Тәуелсіздіктің 15 жылдығына араналады. Егеменді еліміз – Туы, Елтаңбасы, Әнұраны бар тәуелсіз мемлекет. Өз елің мен жеріңді көркейтіп, Қазақстанды қорғайтын келешек ұрпақтың тірегі сендерсіңдер.
1986 жылғы жастар көтерілісі нәтижесінде қол жеткізген тәуелсіздікке 15 жыл толып отыр. Сендер тәуелсіздікпен құрдассыңдар. Тәуелсіздік оңайшылықпен келген жоқ. Бұл – ұзақ жылғы азапты, отты жылдардың жемісі еді.
Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың: «Бостандық пен тәуелсіздікті жеңіп алу жеткіліксіз, оны табанды түрде қорғап, нығайтып, ұрпақтан-ұрпаққа қалдыру қажет», - деген сөзін әрқашан есімізден шығармауымыз керек.
1-бастаушы: Құрметті ұстаздар, оқушылар! Бүгін біз дүниені дүр сілкіндірген, тәуелсіздік туын ең алғаш көтерген әйгілі 86-ның желтоқсанына арналған «Тәуелсіздіктің құрдастары» атты тәрбие сағатын ашық деп жариялаймыз.
2-бастаушы: Желтоқсан бастауы ғасырлар қойнауынан жалғасып келе жатқан ұлы тарихтың бір белгісі.
1-бастаушы: 16-желтоқсан. Бұл ерлік пен өрлік, қайғы мен қасірет мидай араласқан әрі жақын, әрі қаралы, қасіретті күн еді. Бұл қасіретті күн Қайрат , Қайыркелді, Түгелбай, Сәбира, Ербол, Ләззат сынды жүздеген, мыңдаған қыршындардың қанатын қиып түскен озбырлық күні, өктемдік үні еді. Ендеше сол желтоқсанның ызғарындағы мыңдаған боздақтардың рухын еске алып, бір сәт үнсіздік жариялаймыз.
1-оқушы: Желтоқсан айы есетесің,
Дауыл боп бұрқап ескенсіің.
Азаттық күйі қашаннан,
Көкейін елдің тескенсің.
2-оқушы: Шектеліп ана тіліміз,
Оқылмай өлең-жырымыз,
Жабылып жатса мектептер,
Жадырар қалай күніміз.
3-оқушы: Тарылып жатса даламыз,
Қайтып тыныс аламыз.
Қақымыз жоқ айтуға,
Әділет қайдан табамыз?
4-оқушы: Бұрқ етті қазақ баласы,
Кеудеде өршіп наласы.
Алаңға қарай ағылды,
Таусылып барлық шарасы.
5-оқушы: Жібердік еркін ат басын,
Қиянат жанға батқасын.
Тоқырау таңын күйреттік,
Деп: «Теңдік күні батпасын».
6-оқушы: Жанымыз жомарт қазақпыз,
Мәңгүрт боп кете жаздаппыз.
Қосайық басты, бауырлар,
Жанайық жансақ маздап біз.
1986 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан Компартиясы орталық комитетінің пленумында Д.Қонаевты зейнеткерлікке шығуына байланысты Республика Компартиясы Орталық Комитетінің Бірінші хатшысы міндетінен босатты. Оның орнына Ресейден келген Г.В.Колбин сайланды. Төтенше өткен пленум 18 минутта аяқталды.
2-бастаушы: Асығыс өткен пленум шешімі дүйім қазақ халқымен санаспаушылық болып табылды. Пленум шешіміне көңілі толмаған халықтың жүрегінде наразылық ұшқыны лаулай түсті.
Көрініс.
Сахнаға екі студент шығады, бірі- жігіт, бірі – қыз. Қолдарында конспект, дәптерлері бар.
Гүлназ: Дәурен, сен естідің бе? Кеше Дінмұхамед ағамыз орнынан алыныпты дейді.
Ақниет: Қойшы, рас айтасың ба? Кімнен естідің?
Гүлназ: Кеше куратор ағайдан естідім. Бүгін Брежнев алаңында көп адам жиналды.
Ақниет: Неге? Неліктен?
Гүлназ: Қонаевтың орнына Ресейден бір орыс келіпті дейді. Халық наразылық білдіріп жатқан көрінеді. Куратор ағай ол жаққа бармаңдар деп ескертті.
Ақниет: Қой, біздің мұнда тығылып қалғанымыз дұрыс болмас. Жүр кеттік! Тез барайық!
1-бастаушы: Иә, аңғал сеніммен алаңға шыққан бейкүнә жігіттер, «контрреволюционерлер» емес еді. Олардың ойы халықтың құқықтары мен проблемалары туралы сөз жүрізу еді. Алайда оларды бір қолында шоқпары, бір қолында қалқаны бар қарулы, сақадай сай әскерлер қарсы алады. Бейбіт шеруге шыққан жастардың бейбіт тілегі ағаш жаңқасындай быт-шыт болып ұшып жатыр. Үкімет үйінде жастар шеруін қуғындау үшін астыртын «Құйын-86» деген оперативті жоспар құрылып жатты. Ал алаңдағы жастар жайбарақат еді, аңғал еді, алаңсыз еді.
Музыкалық сәлем.
Ән: «Желтоқсан желі» орындайтын Исаева Ақсәуле
16-желтоқсан сағат 10.00 – жергілікті уақыт.
Аяжан: Қазақстанның жаңа тарихының басталуының жол айрығы болған республика орталық Комитетінің V Пленумының осы партия ұйымын 26 жылдан астам уақыт бойы үздіксіз басқарып келген Д.А.Қонаев ашып, сөзді Мәскеуден келген өкілі Р.П.Разумовскийге берді. Ол осы бір аумалы-төкпелі кезеңде жетпіс бес жасқа иек артқан партия қайраткерлерінің өз орнынан босату туралы өтінішімен қысқаша танытыра келіп, Пленмға қатысушылардың қолдауына шын жүректен сенетіні білдірді. Сөйтіп бұрынғы басшы ың-шыңсыз орнынан алынып, республика партия ұйымының басшылығына бұрын Қазақстанды көріп білмеген, әрі оның ішкі-сыртқы әлеуметтік экономикалық дамуынан баспасөз арқылы ғана үстірт хабар бар Г.И.Колбин бірауыздан сайланды.
17-желтоқсан.
Аманжол: Таңертеңгілік уақыт шамамен сағат 7-8 аралығында Брежнев атындағы алаңға жастардың алғашқы тобы шоғырлана бастады. Қарасы 200-300 адамдай, қолдарында көтерген ұрандары бар. «Ұлт саясатының Лениндік принциптерін сыйлауды талап етеміз!», «Ленин идеясы жасасын!», «Ешқандай ұлтқа артықшылық берілмесін», «Әр республикаға - өзінің басшысы!», «Қазақстан жасасын!» деген сияқты қазақ орыс тілдеріндегі жазбаларын жая ұстап, өзара күлісіп, бейбіт шүйіркелескен қыздар мен жігіттер жұрт назарын еріксіз аударған еді.
18-желтоқсан.
Әсия: Кеше кешкісін және бүгін күндіз Алматыда ұлтшыл элементтер арандатып салған оқушы жастар тобы көшелерге шығып, Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің жуырда болған пленумының шешіміне наразылық білдірді. Бұл жағдайды бұзақылар, арамтамақтар және қоғамға жат басқа да адамдар пайдаланып право тәртібінің өкілдері жөнінде правоға қарсы әрекеттер жасады, сондай-ақ бір азық-түлік магазинін, жекеменшік автомобильдерді өртеді, қала азаматтарына қарсы намысты қорлайтын әрекеттер жасады. Заводтарда, фабрикаларда, жоғарғы оқу орындарында, басқа да еңбек коллективтерінде болып өткен жиналыстар, сондай-ақ қала мен аудандардың партия және комсомол активтері Қазақстан Компартиясы Орталық Комитеті пленумының шешімін мақұлдады және оқушы жастар тобының ешқандай негізсіз іс-әрекеттерін айыптап, бұзақыларға батыл шаралар қолданылуын, қалада толық тәртіп орнатылуын жақтады. Осы бағытта қолданып жатқан іс-қимылдарды еңбекшілер қолдауда. Олар совет және партия органдарының жүргізіп отырған шараларына белсене қатысуда. Барлық кәсіпорындар, мекемелер, оқу орындары, магазиндер, тұрмыстық қызмет, қала транспорты қалыпты жұмыс істеуде.
1-бастаушы: Әрбір тарихи кезең дәуір белесінде өз үнін, өз жырын, өз әуенін қалдырып отырады ғой.
1-оқушы: Қайрат Рысқұлбеков 1966 жылы Жамбыл облысының Мойынқұм ауданында дүниеге келген. Әкесі Ноғайбай бақташы, шешесі Дәметкен сауыншы болатын. Қайрат Шу қаласына таяу жердегі Новотащик селосындағы шопан балаларына арналған мектеп-интернатта оқыды. Қайрат мектепте бастауыш комсомол ұйымының хатшысы болды. Қабырға газетінің редакторы болып, мақала жазумен әуестенетін.
2-оқушы: Қайраттың ұстазы Асылбек аға былай деп сыр шертеді. «Жағылған пышақтың сабы алтын» дегендік емес, Қайрат ерекше жаратылған бала еді. Бала болып орынсыз елтең-селтеңге берілгенін көрген емеспін. Оқуын тым жақсы оқиды. Төртінен бесі көп еді. Мінез-құлқының тұрақтылығы, ақыл-парасаттың айқындығы жағынан оқшау тұрды.
Алды-артын болжап өмірдің сыр-қырына үңіле алатын қасиеті бар еді. Отан алдындағы борышын өтеп келген соң, өз тіршілігімен Алматы құрылыс институтына түсіп, студент атанды.
1-бастаушы: Пешенесіне жазылған аз ғана ғұмырдың соңғы сағатына дейін мынау алдамшы дүниеден рахым күтіп, күдерін үзбеген сұңғыла жігіттің көңілі кім үшін, не үшін мерт болуға тиіс екенін сезе бастаған тәрізді.
Оған бағытталған оқ кәдімгі қылмыскерге емес, тығырыққа тірелген қоғамның бар шындығын басқаша түсіндіретіндерге, яғни саяси, «теріс көзқарастағыларға» арналған оқ еді. Қайрат болмаған күнде де алаңға ұсталған жігіттің бірінші нөмірлі «ұлтшыл» атанып, осы кекті киюі ғажап емес-ті.
2-бастаушы: Иә, ізгілік атаулыдан күдер үзіп, ең соңғы үміті, бар сенімі күйреген, рухани езілген балаң жігіт:
Жел кірді көңіліме жиырма бірде,
Айдады ерікке қоймай сол несібе.
Желпілдеп, желідім екен несіне,
Түседі адасқаным енді есіме, - деп қатты торыққан, қайсар рухты қазақ жігіті орысша қазақшаға судай жігерлі, отты жігіт еді. Өкінішке орай, 1988 жылы 13-мамырда Семей түрмесінде Қайрат Рысқұлбеков 21-мамыр күні таңда өмірден өтті. Қанаты қайырылып, жарық күнмен мәңгі қоштасты. Есіл ер көзі тірісінде шындыққа жете алмай қапыда жер жастанды.
