Саба?ты? та?ырыбы: Ша?ыра?ым – шатты?ым
Ма?саты:отбасында?ы ?ке мен ананы?, баланы? р?лін ай?ындау, ата-ананы сыйлау?а, ?адірлеуге, татулы??а т?рбиелеу.
1-ж?ргізуші: ??рметті ?стаздар, ата-аналар! 6 ? сыныпта ?ткелі отыр?ан «Ша?ыра?ым – шатты?ым» атты ашы? т?рбие са?атына хош келді?іздер!
2-ж?ргізуші: Отбасы – ша?ын мемлекет. Ол – т?лім мен т?рбиені?, ?лгі мен ?негені?, мейрімділік пен адамгершілікті? ордасы. Адам баласыны? ?мірге келгенне кейінгі бар тіршілігі отбасында ?теді.
1-ж?ргізуші: Отбасы алтын ?я, киелі ша?ыра? болса, сол ша?ыра?ты? м?рагері, ?рпа? жал?асы балалар болып табылады. Отбасында балалар негізгі т?рбиені ата-анадан алады. Олай болса баланы? бас ?стазы – ата-ана. ?лы Абай б?л туралы
« Ата-ана?а к?з ?уаныш –
Алдына ал?ан еркесі.
К?кірегіне к?п ж?баныш,
Г?лденіп ой ?лкесі» деп жыр еткен.
2-ж?ргізуші: ?ке мен ана – ша?ыра?ты? тірегі. Ата-ананы? отбасы т?рбиесіндегі негізгі міндетін ай?ындайтын на?ыл с?здерді де к?п кездестіруге болады. Дана хал?ымыз «?ке – ас?ар тау, ана – б?ла?, бала – жа?асында ?скен ??ра?», «?кеге ?арап ?л ?седі, шешеге ?арап ?ыз ?седі» деген екен.
1-ж?ргізуші: Енді осы та?ырыпта?ы ма?ал-м?телдерге кезек берейік.
Олжас. : Бала т?рбиесі бесіктен.
Баланы? жа?сысы – ?ызы?, Жаманы к?йік.
?ке к?рген о? жонар, Шеше к?рген тон пішер.
Бала-к??ілді? г?лі, к?зді? н?ры.
??с балапаны ?шін тоза??а т?седі, Адам баласы ?шін азап?а т?седі.
Ата-б?йтерек, бала –жапыра?.
Атадан жа?сы ?л туса,
Еліні? ?амын жейді.
Атадан жаман ?л туса,
Еліні? малын жейді.
Дархан. Жа?сы ?ке – жаман бала?а ?ыры? жылды? ризы?.
?ке? ?лсе де, ?ке?ді к?рген ?лмесін.
?кесін сыйлама?ан кісіні баласы сыйламайды.
Болысбек. Ананы? к??ілі балада, Баланы? к??ілі далада.
А?айын – алтау, ана – біреу.
А?айынны? алтын сарайынан, Ананы? жырты? лашы?ы арты?.
Ана?ды Меккеге ?ш ар?алап барса? да ?арызынан ??тыла алмайсы?.
2-ж?ргізуші: Отбасы т?рбиесі туралы т?ркі ойшылы Ж?сіп Балас??ын былай дейді:
«?атты т?ртіп к?рсе бала к?нінде,
?нерімен ?уантады т?бінде.
Бала нені білсе жастан ?ядан –
?ле-?лгенше соны таныр ?иядан.
?нер-білім берем десе? басынан,
Бер о?у?а балалрды жасынан.
Ата-анадан ?сіп ?рпа? тара?ан,
Жа?сы, жаман болса, бала- солардан».
?н: «Ана туралы жыр»
Аяжан. Б?гінгі ?л – ерте?гі ?ке, ол ?кеге ?арап ?седі. Б?гінгі ?ыз – ерте?гі ана, ол шеешсіне ?арап бой т?зейді. Ата-ана балалрына ?лгі-?неге к?рсете алмаса, онда т?рбиелі бала ?сіруі екіталай. ?йткені бала ерсектерге, ?сіресе ата-анасына, т?рбиешілерге ?те еліктегіш келеді. Жа?сыны да, жаманды да соларды? ?йренеді, к?ргені ?айталайды. ?аза?ты? дауылпаз а?ыны Ілияс Жанс?гір?лы «Жаста берілген, бас?а сі?ген т?лімі? ?зі? ?лмей с?йегі?нен ?ала алмас» деп б?лдіршінге жастайынан берілген т?рбиені? жемісті екенін айтады. Жас бала?а ?з ата-анасы - ас?а– тау. ?ке-шешені? ауызынан шы??ан с?з бала ?шін за? болып есептеледі.
Н?рмаханбет. «Т?рбие тал бесіктен» дейді атам ?аза?. Сол тал бесіктен жер бесікке дейін баланы? ?сіп жетілуіні? негізі отбасында жатыр. Отбасы – адам т?рбиесі ?шін е? жа?ын ?леуметтік орта. Отбасы – белгілі д?ст?рлерді?, жа?ымды ?негелерді?, м?ралар мен салт-д?ст?рлерді? са?таушысы. Отбасында бала ал?аш рет ?мірмен, ?орша?ан ортамен танысып, мінез-??лы? нормаларын игереді. Отбасы баланы? азамат болып ?суіні? негізі болып табылады. Отбасыны? басты ?ызметі – бала т?рбиелеу.
Жа?сылы? :Б?гінгі д?ниеге келген бала – ерте?гі с?йкімді бозбала мен бойжеткен, болаша? ата-ана мен сабырлы да сали?алы ата-?же. «?неге отбасынан» демекші, халы?ты? т?лім-т?рбиені? бастауы отбасыны? ?мірінде жатыр. Ата-бабаларымыз кезінде о?у о?ып білім алу?а м?мкіндіктері болмай, к?шіп-?онып ж?ргенні? ?зінде ?з ?рпа?ын жо?ары адамгершілікке, ?лкенді сыйлау?а, ?она?жайлылы??а т?рбиеленген.
К?рініс:
Айжан. Шари?атта (Ислам ?а?идаларында) да отбасы жо?ары ба?,аланып, оны? бала т?рбиелеп ?сіруіне бірінші д?режелі м?н берілген. Онда «Балалар –ата-аналар ?олына берілген аяулы аманат» делінген. Б?л?ажайып ??дайшылы? аны?таманы жадыда ?стау былай т?рсын, ?р ?йді? ма?дайшысына жазып ?ою?а т?рарлы?. Баланы? ?здігінен ?мір с?руге м?лде ?абілетсіз н?ресте кезінен бастап ба?ытты балалы? ша?ы, жеке ша?ыра? к?тергенде дейінгі жасты? жолдары ?тетін отбасын ба?ыт жа?алауын бетке алып, ?мір – айдында ж?зіп бара жат?ан ?айы??а те?есек, оны? ?ос ескегін ?ке мен шеше дер едік.
Казына. «Бала? жа?сы болса, жерді? ?сті жа?сы, бала? жаман болса, жерді? асты жа?сы» дейді ?аза?. Отбасында?ы ата-ана мен бала арасында?ы кикілжі?дер к?бінесе бала к?мілеттік жас?а тол?аннан бастап орын ала бастайды. Бала бойында?ы физикалы?, психологиялы? ?згерістер оны? мінез-??л?ыны? ?згеруіне ?келіп со?ады. Сонды?тан да ата-ана ?сіріп отыр?ан баласыны? т?рбиесіне осы кезе?дерде жете к??іл б?лгені ж?н.
Слайд:Суреттер отбасы туралы.
Аяжан. Ата-ананы? ?міт-арманы баласымен бірге жасайды. Сол себепті оларды? бар тілеуі бала?а ба?ыштал?ан. Оны? аманды?ын, ?рім-б?та?ты, бай ба?ытты, ата?-абыройлы болуын тілейді, ?здері ?л-?уаты кетіп, ауру-сыр?аулы болып ?артай?анда сол баланы? ?айырын к?ріп, мерейіміз ?ссе екен деп армандайды. А?ыр?ы, е? ?астерлі тілектері: «Бала-ша?аны? алдында д?ние салып, солардан топыра? б?йырса». Осындай ата-ананы сыйлау, с?би ша?ында?зінді олар ?алай ба?ып-?а?са, ?артай?анда оларды да солай ала?ан?а салып аялап к?ту – ?андай ?анибет!
Балтабек. ?аза? ??ымы бойынша, ?йлеріні? т?бесінен к?н с?улесі т?гіліп, ?ара??ы т?ндерде т?ны? аспанны? т?ріндегі самса?ан ?алы? ж?лдыз жымы?дай жары? сеуіп т?руы тиіс. Байта? сахара ??ша?ында ?ысылып-?ымтырылмай ?скен арда халы? м?ны еркіндікті?, ке? тыныс алуды?белгісі деп білді.Сонды?тан ?лы ?лемні? б?кіл ?асиетін сездіріп т?ратын ша?ыра?ын айры?ша ?астерледі, жан т?німен ?ор?ады. Ша?ыра??а ие болуды? ?зі- шексіз абырой, адамды? нысаны.
О?ушылар?а арнал?ан с?ра?тар.
Н?рдаулет: ?ара ша?ыра? ?рпа?тар ?рбіген ??тты ?я саналады. Ке? ма?ынада б?кіл ?лт т?тас ірге жай?ан жер де ?ара ша?ыра?. Соныд?тан ?аза? баоласы ?ара ша?ыра? иесі – ?аза? атасыны? ?йін арда?тайды, я?ни ?аза? атасы к?терген ?ара ша?ыра?ты аялай ?астерлеп, оны? ?асиетін ?зіні? ар-намысындай сезінеді.
Ба?даулет. ?ашан да ?ке-шеше отыр?ан ?й аяулы,арда?ты, ысты?. ?рпа?тары со?ан бас иеді. Оны ??тты орын?а те?ейді. «Орда?а керек – отау?а да крек» деген аталар ?сиеті негізінде ?р ?рпа? ?зіні? шы?ыра?ын ата салты бойынша жо?ары к?теруге ж?не абыройлы, парасатты болу?а тырысады. ?зіні? де ?рпа?ын ?сіріп, ?ркенін жайдыруды м?рат т?тады. Сонды?тан ?ара шан?ыра? – ?аза? армааныны? ма?сат-м?ддесіні? бір шо?ты?ы.
Ендігі кезекті ата- аналар туралы дана с?здерге кезек береміз.
Багдат. :Ей, перзентім, ата-ана?ды еш?ашан ренжітуші болма. Оларды? к??іл-к?йіне ?аяу салып ?апала?дырма. Сені жан-т?німен жа?сы к?ріп, т?рбиелеп ж?рген ата-ана?ны? к??ілін ?алдыратын ??йттай іс жасаса?, сен еш?ашан жа?сылы??а лайы?ты жан емессі?, ?йткені кімде-кім ата-ананы? жа?сылы?ын білмесе, бас?а біреуді? жа?сылы?ын да ба?аламайды. Егер сен ?з перзентім ??рмет ?ылмсын десе?, сен де ата-ана?ды ??рметте, сен ата-ана?а не істесі?, са?ан перзенті? де соны жасайды. Перзент жеміске, ата-ана жеміс а?ашына ??сайды. Жеміс а?ашын жа?сы к?тсе? жемісі де д?мді, жа?сы болады. Сол сия?ты ата-ана?а деген ізгі тілегі ?абыл бол?аны.
Ма?сат. «Отбасы кішкентай бір мемлекеттік ?я» деп бекер айтылма?ан. ?детте жа?сылы?ты? б?рі отбасынан басталады. Отбасы – ж?ртты жа?ындастырушы, ?рпа? пен ?рпа?ты табыстырушы, ?рпа?аралы? т?тасты?ты? отын жа?ушы ерекше ?я. Сонды?тан да отбасы – барша адамзат?а е? жа?ын, е? ?асиетті ??ым.
Бейне ролик Ба?ытты отбасы туралы.
Балым. Ата-анасыз ?мір жо?, я?ни адам жо?. Демек, бала-ата-ана ?міріін? жал?асы. Сол ?шін ата-ана жата-жалынып ??дайдан перзент к?ргенде ж?регі жарылардай ?уан?ан, содан кейін «Баламны? табанына кірген ш??ге мені? мандайыма ?адалсын» деп ?лпештеп ?сірген, перзенті ауырып не бас?а ?атер т?нгенде мойындарына б?рша?ын салып «?зімді алып, баламды аман ?алдыр!» деп ??дай?а жалбарын?ан, ?здерін балалры ?шін ??рбан еткен. «Бала – ата-ананы? бауыр еті», «Балалы ?й – базар, баласыз ?й –мазар» деген сия?ы толып жат?ан ма?алдарада ата-ананы? бала?а деген ?лы с?йіспеншілігі жат?ан жо? па?!
Г?лжухар: Ата-аналар мен балаларды?, а?а-інілер мен ?пке-?ары?дастарды? ж?не ту?ан-туыстарды? ортасын ??райтын отбасы ?о?амны? е? ма?ызды ?йыт?ысы болып табылады. ?йткенгі адам е? ал?аш шыр етіп д?ниеге келген с?тінен бастап осында ержетіп, отбасыны? т?рбиесін алады. Шынында, отбасы – ол да бір ша?ын мемлекет.
?н: «?кем ?нім».
Ата-аналар?а ?ойылатын с?ра?тар
2-ж?ргізуші: Отбасы – ?рпа?тар саба?тасты?ын жал?астырушы, адам бойында?ы асыл ?асиеттерді ?алыптастыруды рухани-адамгершілік бастауы.
1-ж?ргізуші: ?рбір отбасында с?йіспеншілік пен т?сіністік мы?ты болса, ?о?амны? ді?гегі де берік болады.
2-ж?ргізуші: Отбасында ?уелі сенім мен сезім, с?йіспеншілік пен сыйласты? болса, ?андай жа?дайда болсын ?мірді? ащысы мен т?щысын, суы?ы мен ысты?ын, ?ай?ысы мен ?уанышын бірге б?лісіп ба?ыт?а жете алады.
К?н шуа?ты ??растыру.
Махаббат,досты?, ?ам?орлы?,сыйласты?, жылылы?,?айрымдылы?, мейірімділік, -е? со?ында БА?ЫТ деген с?з шы?ады.
Сіздерге ж?не келген ?она?тарды? отбасына осыларды? барлы?ын тілеймін!
Осымен «Ша?ыра?ым – шатты?ым» атты ашы? т?рбие са?атымыз ая?талды.
К??іл ?ойып ты?да?андары?ыз?а рахмет!