Досжанова Гульнара Жапаровна
Та?ырыбы «Наурыз-жыл басы»
Т?рі
Т?рбие са?аты
Ма?саты
О?ушылар?а ?лысты? ?лы к?ні екенін т?сіндіре отырып, хал?ымызды? салт – д?ст?рін, ?дет – ??рпын ?йрету, “Наурыз” ?аза?ты? ?лтты? мейрамы екенін ??ындыру
К?тілетін н?тиже
Наурыз туралы ??ымдары ке?ейеді
М??алімні? іс-?рекеті
О?ушыларды? іс-?рекеті
. Наурыз мейрамы, Наурыз - парсы с?зі. Наурыз жа?а ырыс, к?н деген ма?ынаны білдіреді. Я?ни, жа?а к?н, жа?а жылды? ал?аш?ы к?ні! Наурыз к?н мен т?нні? те?елер мезгілі. ?ар еріп, жер ж?зі к?ктеп, к?геріп, тіршілік атаулы?а жан бітіп, жасаратын ша?. Б?л аталарымыз бен ?желеріміз ?й -?йді аралап, Наурыз к?жеден д?м тататын к?н. ?лкен -кішілерге а? баталарын беріп, ізгі тілек тілесетін. ?асырлар бойы атадан бала?а м?ра болып келе жат?ан д?ст?рлі осы наурыз тойы б?гінгі есігімізді ашып отыр Наурыз ?аза?ты? шын ма?ынасында?ы ?лтты? мейрамы. Наурызды? 22-де к?н мен т?н те?еледі, ?ыс ?тіп к?ктем келеді.Тіршілік басталады. ?аза? хал?ы ?шін ?лкен мейрам – Жа?а жыл Наурыз мерекесі.
Кел,балалар ойнайы?,
Наурыз тойын тойлайы?.
Баянды боп мереке,
?ыр г?ліндей жайнайы?.-, демекші,
б?гінгі ?аза?ты? салт-д?ст?рлері мен ?дет-??рыптарын насихаттауда
«Наурыз – жыл басы!» атты т?рбие са?атымыз?а ?ош келді?іздер!
М??аліммен с?лемдесу.
Орындарында т?рып тілектерін айтады
Наурыз келді, жайра? ?а?ты та? к?ліп,
Жап-жасыл боп кетті д?ние жа??ырып.
Жа?сылы??а жаршы бол?ан Наурызым
Сен ?мірді? к?ктемісі? м??гілік
.
Білу
Наурыз с?зін ?алай т?сінесі?дер?
Олай болса мен сендерге ж?мба? жасырамын сендер оны шешесі?дер
1 – ж?мба?.
?натады шуды,
Б?л бір ойын шулы.
Ат?а мініп жігіт
Ару ?ызды ?уды.
2 – ж?мба?.
Екі к?шті сіресті,
Бір-бірімен тіресті.
Сайысты? е? ?ызы?ы,
Кім білмейді .
5 – ж?мба?.
Шал?айы?ды басып,
?алып ж?рме сасып.
К?здеп, д?лдеп ататын
Ойын аты
6– ж?мба?.
“Шу” де мейлі, “?й” де,
Т?лпар, ??нан, тай де.
Баптап ?осар жарыс?а
Жарыс аты
О?ушылар с?ра?тар?а жауап береді
Наурыз с?зіне кластер ??ру
3 – ж?мба?.
Ат ?стінде к?п бар,
?ол?а алмайды шо?пар.
Ешкі терісін ??геріп
Тартады олар
4– ж?мба?.
Текке кетпей е?бегі,
М?нде керек же?бегі.
Ат ?стінен е?кейіп
Алу керек
.
Т?сіну
С?ра?тар :
1) Наурыз т?л дегенді ?алай т?сінесі??
(Наурызда т?лдеген малды? т?лі)
2) Наурыз к?же ?алай жасалады?
(7 немесе 9 та?ам т?рінен)
3) Наурызша деген ?андай ма?ына береді?
(Наруыз айында ж?п-ж??а ?иы?ша ?ырбы? жау?ан ?ар
4) С?ттен жасалатын та?амды ата?
(??рт, ірімшік, ?аты?,?айма? т.б)
5) Наурыз айында ?шып келетін к?ктем ??сы ?алай аталады?(наурызк?к)
6) Наурыз айында бірінші ?сетін ?сімдік? (б?йшешек)
Наурыз к?ні дастархан ?стінде ?андай та?амдар болуы керек? (Жауабы: Наурыз к?же, бауырса?, жеті нан, ?азы-?арта т.б.)
2) Жыл басыны? ал?аш?ы с?ті ?алай аталады?(уыз)
3) ?ыдыр ата ?ай к?ні адамдар арасына келетін бол?ан? (Жауабы: 21 наурыз)
4) Ертеде жеті жігіт жеті шыра? жа?ып, ауылды аралайды екен. Неліктен? (Жауабы: Жаманшылы? ескі жылмен кетсін деген ниетпен жеті шыра? жа?ып ауылды арала?ан.)
5) Наурызнама – деген не?(шат – шадыман, ойын-сауы? )
6) ?лтты? ойындарды ата? (алтыба?ан,ауыдарспа?, ?ыз ?уу, ат жарыс, те?ге алу, а?с?йек,то?аз??мала?
О?ушылар ?з жауаптарын айтады
?олдану
І топ Наурыз бата береді Наурыз бата дегеніміз не ? (Жауабы: халы?табатаны?т?рлерік?п. Соны?бірі – Наурыз бата. М?нданаурызнама?ткізгендерге осы к?нгеарнап, «наурызк?жеге» ша?ыр?андар?а, тойда?нерк?рсеткена?ын, ?нші, палуандар?ат.б. ?нерпаздар?а, жасталапкерлергеа?са?алдар мен ?желер, ел а?алары бата береді)
ІІ топ ?лтты? та?амдарды айтады,постерге жапсырады
ІІІ топ Т?сау кесу салт –д?ст?рін к?рсетеді к?рсетеді
ІV топ Наурыз туралы ?ле? шума?тарын айтады
І топ
А? мол болсын,
?айда барса? жол болсын,
Т?рт т?лік а?ты болсын.
?лыс береке берсін,
Б?ле – жала жерге енсін.
?лы хал?ым то? болсын,
К?йлектері к?к болсын
?ай?ы-уайым жо? болсын.
?уаныштары? к?п болсын
ІІ топ
ІІ топ т?сау кесу р?сімін к?рсетеді
ІVтоп
1о?ушы
«Наурыз» той?а жинал?ан хал?ым мені?,
Б?рі?ні? ой?а ал?аны? жар?ын сенім.
Б?гінгі той, ерте?гі арда?ты ісі?,
?ажап болсын, таппайтын тепе-те?ін
2о?ушы :
Наурыз мейрам ж?ректерге н?р сепкен,
Ма?дайымнан с?йіп жатыр к?н к?ктем.
Жары?ы?мен, шуа?ы?мен к?н-ана,
Алып келді жер бетіне г?л к?ктем.
Талдау
Неліктен ? ойыны
1. Ертеде жеті жігіт жеті шыра? жа?ып, ауылды аралайды екен. Неліктен? (Жауабы: Жаманшылы?ескіжылменкетсіндегенниетпенжетішыра?жа?ыпауылдыарала?ан.)
2. Наурыз к?ні дастархан ?стінде ?андай та?амдар болуы керек? (Жауабы: Наурыз к?же, бауырса?, жеті нан, ?азы-?арта т.б.)
3. Наурызтілекдеген не? (Жауабы: наурызтілек – досты?к??іл мен тілектестікті?, адамгершілікті?, белгісі?ртойды?жарастысалтыны?біріретіндеайтыл?ан. ?радам?зіне, отбасынанемесетуыс – ту?андары мен дос – жарандарын?лысты??лык?німен??тты?тап, жа?сытілектілейді, бір – біріні??йінекіріпд?мтатады)
4. ?ыдыр ата ?ай к?ні адамдар арасына келетін бол?ан? (Жауабы: 21 наурыз)
5. Наурыз бата дегеніміз не ? (Жауабы: халы?табатаны?т?рлерік?п. Соны?бірі – Наурыз бата. М?нданаурызнама?ткізгендерге осы к?нгеарнап, «наурызк?жеге» ша?ыр?андар?а, тойда?нерк?рсеткена?ын, ?нші, палуандар?ат.б. ?нерпаздар?а, жасталапкерлергеа?са?алдар мен ?желер, ел а?алары бата береді)
Жина?тау
«Фишбоун» ?дісі бойынша балы? ?а??асын толтырады
Наурыз к?ні та?ы да не істейді ?
Олай болса сендер де ?з ?нерлері?ді к?рсеті?дер
?н салады билейді
?ара жор?а биін билейді
Ба?алау
?ош болы?ыз, Наурызым арда?ты,
Хал?ым са?ан бір ?мітін жал?апты.
Жылда осылай келе бергін жасарып,
Г?лге б?леп, н?р?а б?леп жан-жа?ты.
Осымен, б?гінгі «Наурыз – жыл басы!» атты т?рбие са?атымызды т?мамдаймыз. Келіп, тамашала?андары?ыз ?шін шексіз ал?ысымызды білдіреміз!
??рметті ата-ана сіздерді наурызды? 5 к?ні
болатын ашы? есік к?ніне ша?ырамыз
?тетін орны №40 мектеп
