Наурыз мейрамына арнал?ан ашы? т?рбие са?аты

Ашы? т?рбие са?аты

Саба?ты? та?ырыбы:Наурыз – ?лысты? ?лы к?ні

Саба?ты? ма?саты: О?ушылар?а Наурыз мейрамы туралы т?сінік беру ар?ылы ?аза? хал?ыны? салт-д?ст?рін к?рсету ж?не оны ??рметтей білуге т?рбиелеу. ?лысты? ?лы к?ні наурыз мейрамын ?лы?тау, ?з д?режесінде ?арсы алу,?лтты? д?ст?рді жа??ырту, ?лтты? ойындар, ?лтты? та?амдар, тойда берілетін бата-тілектерді? м?н ма?ынасын ашу, балаларды ?з ?лтыны? патриоты болу?а, ?лтты? д?стурді ??рмет т?ту, ма?тан т?ту?а т?рбиелеу.

К?рнектілігі: на?ыл с?здер, к?рме, тірек –сызбалар, ?лтты? та?амдар,наурыз мерекесіне арнал?ан т?рлі ??тты?тау с?здер,к?ркем суреттер,шарлар,к?рме.
?дісі: С?ра? жауап,?нгімелеу,тал?ылау ?дісі.
Саба?ты? т?рі : Той саба?

Саба?ты? барысы:1.?йымдастыру кезе?і

О?ушыларды дайындау, дастархан м?зірі, ?она?тарды ?арсы алу.

2.Тойды? ашылу салтанаты (Шашу шашу)

Наурыз тойы туралы кіріспе с?з, ??тты?тау

??рметті ?стаздар, о?ушылар! Д?ст?рімізге айнал?ан ?лысты? ?лы к?ні-Наурыз мерекесі ??тты болсын! К?ктем айымен ?атар даламыз?а жа?а жыл келді.?р адам келер жылдан ?лкен ?міт к?тіп,оны а? тілекпен, а? ниетпен ?арсы алады.

Наурыз - ?те к?неден келе жат?ан мейрам.?аза? хал?ыны? жа?а жылы. Б?л кез-к?н мен т?н те?елетін уа?ыт.Наурыз мерекесі к?ні адамдар бір-біріне жа?сы тілектер айт?ан.

Сіздерге сынып о?ушыларыны? ?зірлеген мерекелік та?па?тарын тарту етеміз.

Уа, жарандар,жарандар!

Б?рі? бері ?ара?дар

Наурыз – думан басталды,

Бері жа?ын т?ры?дар.

Наурыз тойы тамаша,

Наурыз тойы жа?аша.

Таби?ат та тамаша,

Тамылжып т?р жараса.
3.Наурыз тойына арнал?ан ?ле?,та?па?,тілектер

4.?лтты? ойындар кезе?і

5. «А? дастархан – А? бата» кезе?і

6.Тойды? ?орытындысы

Тойды? ж?ру барысы

Ж?ргізушілерді? кезе?мен ж?ргізу барысы

Ж?ргізуші: - Шілік біткен б?рленіп, Дала ?сем т?рге еніп,

Масайрады бар ?лем ??тты жа?а жыл келіп.

Басы барлы? ырысты?, Басы барлы? ?лы істі?.

??тты болсын,Наурыз той- ?лы к?ні ?лысты?!

Ж?ргізуші: - ?лы к?нде,халайы?, ?алай ?арап ?алайы?,

С?йг?ліктей а?айы?, Жасын болып жанайы?.

Ж?ргізуші : - ?лыс о? болсын, Бестік ба?а мол болсын!

Ж?ргізуші : ?айда барса?, жол болсын, Денсаулы?тары? зор болсын!

Ж?ргізуші : ?лкемізге шуа?ты к?ктем келді.Ол жай келмеді,??старын ерте келді,шуа?ын себе келді.

Ж?ргізуші: - ?лкемізге Наурыз келді. Ол жай келмеді,жа?а к?нді,жа?а жылды ?зімен бірге ала келді.

Ж?ргізуші :- Жа?а к?н,Жа?а жыл келді,??тты болсын а?айын!

Ж?ргізуші : - Жа?а жыл, Наурыз к?ні, Наурыз тойы ??тты болсын! Елімізге тынышты?,бейбітшілік, береке,бірлік,ба?ыт пен байлы? бірге енсін.

Ж?ргізуші: Жа?а жылда жа?а табыстар?а жетейік,?азанымыз а??а толсын, ?орамыз мал?а толсын,отбастары?ыз аман болсын. Наурыз тойына шашу ??т болып шашылсын!

Наурызды? той шашуы шашылады.

«Бесікке салу»ырымын ата-аналар к?рсетеді.

Ж?ргізуші: - Ал,бал?ын б?лдіршіндер той?а ??р келмеген шы?арсыздар. А? тілекті а?ыта берейік,кезек ?здері?де:

2.О?ушыларды? наурыз?а арнау ?ле?,?н –жырлары айтылады.

Уа,??дайым,о?датып,?ызыр бабам ?олдатып,Келіп жеткен са?ынта

Жа?а жылда жарыл?а. Жа?а жігер –?уатпен Арта т?ссін бар ынта!

2.Ой?а толып санамыз. Бестік болсын ба?амыз.Баласындай бір ?йді? Тату болсын арамыз!

3.Мы?ты болып деніміз,К?йге толсын т?ріміз.Ашы? болсын к?гіміз,Сатылмасын жеріміз. Шал?ып айдын к?ліміз,Асып-тассын кеніміз,Егіз туып т?ліміз,Д?нге толып беліміз,Ен байлы??а кенелсін ?лы алаш еліміз!

4.Желеп-жебеп піріміз,Таза болсын діліміз.Жау?азындай жалындап,?ркендесін тіліміз! Шатты?ымыз-жырымыз:Жа?а Наурыз жылымыз, А? тілеумен осындай Ба? боп ?йге кірі?із!

5.?лы тойда, ?демі ?ннен шашу шашайы?. Ал,балалар,к?делі Наурыз жыр?а басайы?!

6.Жа??ырып бар тіршілік,Т?рленді де дала,?ыр.Д?ниені жыршы ?ып. Келді ?лкеме Жа?а жыл!

7.Екеу болып бір малы,Апамдар ж?р м?з болып. К?йге толды ?ыр ма?ы,?зен-к?лге ?аз ?онып.

8.Асыр салып шуа?та ?озы-ла?тар ойнайды.Сылдыр ?а?ып б?ла? та Наурыз тойын тойлайы?!

9.С?йіншілеп шабайын,?анат ?а?сын бала жыр. ??тты болсын,а?айын,?лыс к?ні –Жа?а жыл!

10.Есебімен дананы? К?н мен т?нді те?еген.Наурызымыз – жа?а к?н,Парсы с?зі к?неден.

11.Жа?а к?н ол – жыл басы,Жиырма екісі наурызды?.Наурыз айда – т?л басы,Б?ршік атар бау бізді?.

12.Біліп айды? амалын, Т?йдік оны? ба?амын.Кім айтады,?анеки,Наурызды? бас та?амын ?

13.Арпа,бидай баста?ан, Жеті д?мнен аспа?ан. Наурыз к?же –к?п к?же,Б?л тойда?ы бас та?ам.

14.Ырыс басы саналар,Ырым болып к?неде.Кім біледі,балалар, Наурызша ол немене?

Жауап : К?ктем,наурыз айында жі?ішке жауатын ?ырбы? ?ар.Оны ?лкендер н?р жауды деп сана?ан.

4.Баланы? шашын алу, ?ыры? ?асы? су?а т?сіру ырымын ата-аналар к?рсетеді.

5.?лтты? ойындар кезе?і

Ж?ргізуші: - Тойымыз енді ?ызып жат?андай,той –той?а ?лассын!

Ж?ргізуші: - Тойды? с?ні ?н,би,ойын емес пе? ?лтты? ойындарымызды ойнап,бір жасап ?алайы?. Мына бізді? жігіттеріміз са?аларын сайлап,с?йг?ліктей дайын екен.Асы? атып,мергендікті бай?айы?.К?не,жігіттер, орта?а шы?ы?дар.

«Асы? ату», « Ар?ан тартыс», « Орамал тастама?»

Шарты : Ойында же?ілген айып т?лейді,?ле? айтады,тапсырма орындайды, дайында?ан ?ндерін айтады, билерін билейді.

2.Ата – аналар ?шін ?лтты? –танымды? ойын.

1.Наурыз с?зін тар?атып айт. 2.Наурызша деген не? 3.Наурызк?к деген не? 4.Наурыз тілек деген не? 5. Наурызнама деген не? 6.Наурыз к?же деген не? 7.Наурыз т?л деген не? 8.Наурыз есім деген не? 9.Наурызшешек деген не?10. Ет та?амдарын ата. 11. С?т та?амдарын ата. 12. ?лтты? ыдыстарды ата. 13.Тігіс т?рлерін ата. 14.?аза? киімдеріні? т?рлерін ата. 15.?йел киімдерін ата. 16.Бесікке ырымдап та?ылатын заттарды ата. 17.Музыка аспаптарын ата. 18.Шаруашылы? ж?не т?рмыс ??ралдарын

6. «Т?сау кесу» салтын к?рсетуде ата-аналар ?атысуымен.

« А? дастархан – А? бата кезе?і»

Ж?ргізуші: - ?міт к?тіп к?ктемнен, Орта?а сап шарттарын. К?н шуа?та ?ткеннен Сыр а?ытар ?арттарым.

Ж?ргізуші : - Жыл ?айырып к?неше, Есептесіп жастарын. А?ыл ?осып, ке?есе, Ш?л?ысады бастарын.

Ж?ргізуші: - ?йелдер ж?р септесе, ?азан-оша? ?амымен. Танау жарып к?п к?же, Шымырлайды бабымен.

Ж?ргізуші : - Думанды ду айнала, Келбет – к?ркі келіскен. Асыр салып бар бала, Алтыба?ан тебіскен.

Ж?ргізуші: - Шыр?алады шары?тап «Жыл?ы ішінде ала ж?р. » Тойланады халы?та Міне,осылай Жа?а жыл!

Ж?ргізуші : - ??рметті той?а келген ?она?тар, Сіздерді Наурыз тойыны? « А? дастарханы» к?тіп т?р.

Ж?ргізуші: - Наурыз к?жеден д?м таты?ыздар. « Жа?бырменен жер к?герер, Батаменен ел к?герер» «А? дастархан?а –А? бата» алайы?.

4-5 о?ушы бата – тілек береді.

Наурыз к?же тарату кезе?і

1 Ата-ана наурыз к?жеге ша?ырып, наурыз к?же туралы т?сіндіріп,кеседегі к?жені тауысып ішу керектігін айтады. Б?л ырым- жыл бойы то? болып ж?ретіндігі,?йде береке болатынды?ынан хабардар етеді.

6. Наурыз тойды? ?орытындысы

Ж?ргізуші : - Сіз боп, біз боп жалпымен, ?адірімен, пар?ымен Наурыз тойын ?ткердік Ата д?ст?р – салтымен.

Ж?ргізуші : - Жал?асумен жыл?а жыл, Шабыт берсін жыр?а жыр. ?нер с?йер ?рендер,Рахмет мы? да бір !

Ж?ргізуші: - ?н ?осылсын ?ні?е, С?н ?осылсын с?ні?е. Ырысты боп Жа?а жыл, Ба? дарысын Б?рі?е !

Ж?ргізуші : - Ой ?осылып ойы?а, Бой ?осылсын бойы?а, Аман- есен жетейік Келер Наурыз тойына !

Бата-тілек

«?лыс ба?ты болсын!Т?рт т?лік а?ты болсын! ?лыс береке берсін! Б?ле-жала жерге енсін! »

Саумалы? айту

Саумалы?,саумалы?,?ан тауыны? к?к ??сы ?й?ыдан к?зін ашты ма?Саумалы?,саумалы?,Самар?анны? к?к тасы Жібіді ме,к?рді? бе ?

Ауыл аналары табалдыры? ?стіне жа?а сау?ан с?тті ш?мішке ??йып ?ойып:

Саумалы?,саумалы?, Жа?а келген жа?сылы?ты К?рдік пе,к?рмедік пе? Саумалы?,саумалы?,Ескі жыл шы?ып,жа?а жыл кірді. Саумалы?,саумалы?,С?ті к?п,к?мірі аз. Жа?а жыл,жарыл?а,Ескі жыл,есірке,-деп, ?йдегі ескі ыдысты сындырып, « ?аба? сынды, ?ай?ы кетті» деп ырым жаса?ан.

Наурызда ?лтты? та?амдар пісірген.

Ірімшік,тас?оры?,уыз?а?ана?,??р?а? с?т,бал?айма?,??рт,жент,?айма?,??рт к?же,айран,май,с?збе,ш?бат,?азы –карта,жал-жая,ш?жы?,?уырда?,т.б.

?лтты? ойындар :

«К?кпар», « Аударыспа?», « ?ыз ?уу», « Алтыба?ан», « А?с?йек», « Те? к?теру», « Ар?ан тартыс»,т.б.

?лыс к?ні к?рі-жас, ??ша?тасып к?ріскен.

Жа?а а?ыт?ан ?озыдай, Жамырасып,?ріскен,

Шалдар бата беріскен: Са?тай к?р деп терістен,

Кел таза Ба? кел десіп, Ием, тілек бер десіп.

К?ш ?айра?ан к?ш десіп, К?з к?рмеске ?ш десіп.

Наурыз парсы тілінде «Жа?а кун » дегеді білдіреді.Б?л к?н даланы ?ыдыр баба аралайды екен. Сонды?тан сол т?нді.?ыдыр т?ні деп ата?ан.Б?л к?ні барды? ыдыс атауланы толтырып ?ояды.?йткені ырыс мол болсын деген тілек бол?ан екен.

Малдар т?лдеп,?ой ?оздап,
С?ттен б?ла? а?ыз?ан.
Жа?а жылды? сипаты,
Басталыпты Наурыздан.
А? ?ар кетіп,?ой ?оздап,
Шырайлы шуа? жаз жетіп,
Шаруаны? ?лы кенелген
К?н мейрамы ежелден.

Наурыз ?айтып аралады аты да ауыз,
С?рамаймыз а?ы да,алпыс та біз
?й дастархан даламыз,сахнамыз
?лы мейрам – Наурыз ша?ырамыз.
Б?йгеге т?сіп жарыспай,
Ж?йрікті? ба?ы жанар ма?
Білім мен ?нер жарысып
Т?рбие, т?лім табар ма?
Б?л б?йге ойды? б?йгесі
Кім ж?йрік ой?а – сол алда,дегендей жарыс т?рінде ?ткізілетін сынып са?атымызда озы? ойлы топты ана?таймыз

б?гінгі саба?та « » « ж?не » топтары ?атысады.?р топты? ?зіні? топ басшысы болады.

?р топ ?з тобын таныстырады.
« Ханталапай » С?ра?-жауап

(?аза?ты? салт-д?ст?ріне байланысты с?ра?тар)

3.Ою ою ( ?ыздар )
4.Ар?ан ?ру (Ер балалар )
5.?нер к?рсету
6.?ол к?рестіру

?аза?ымны? салт-д?ст?рін ??рметтеп,
О?ушылар жауап берсін с?ра??а
Бабаларды? сал?ан жолын д?ріптеп,
?р ?ашанда ж?рейікші ??рметтеп.
?андай бата білесі??

« Асар » дегеніміз не?

Жыл?ыны? с?ті ?алай аталады? (?ымыз)
Т?рт т?лікті? т?рлері ?алай аталады?

(Шопаната,?амбар ата, ойсыл?ара,Зе?гібаба)

Жыл?ыны? жасына ?алай аталауы.

(??лын, жаба?ы,тай,бесті, д?некі ??лын )

?андай тыйым с?зді білесі??

(А?ты т?кпе,Малды теппе, Нанды теріс ?аратып ?ойма )

?андай ?лтты? ойындарын білесі??

(К?кпар,те?не ілу,алтыба?ан,асы?,то?ыз ??мала?)

8. Жылдан ??р ?ал?ан жануар (Т?йе)
9.Жігітті? неше ж?рты бар? Аттарын ата (?ш ж?рты бар: ?з ж?рты,на?ашы ж?рты,?айы? ж?рты )
10. Наурыз к?же неше т?рлі та?ам ?осылады? (7 немесе 9)
11 Екі а?ыны? ?нер сайысы? (айтыс)
12. ?ыры? ?тірікті айт?ан бала? (Тазша бала )

О, заманда аш?ан ?аза? ?мір сырын,
Ша?ыр?ан сайыстар?а брін-бірі
Ты?дайы? тамашалап к?рермендер,
К?рсетеді сайыскерлер ?з ?нерін.
« ?нерлі ?рге ж?зеді» демекші,
?нер сайысына кезек береміз.
?орытындылау

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Наурыз мейрамына арнал?ан ашы? т?рбие са?аты»

Шығыс Қазақстан облысы

Семей қаласы

«№47 жалпы орта білім беретін мектеп»

Бастауыш сынып мұғалімі

Муканбаева Лаура Жаксылыковна

Ашық тәрбие сағаты

Сабақтың тақырыбы:Наурыз – ұлыстың ұлы күні

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға Наурыз мейрамы туралы түсінік беру арқылы қазақ халқының салт-дәстүрін көрсету және оны құрметтей білуге тәрбиелеу. Ұлыстың ұлы күні наурыз мейрамын ұлықтау, өз дәрежесінде қарсы алу,ұлттық дәстүрді жаңғырту, ұлттық ойындар , ұлттық тағамдар, тойда берілетін бата-тілектердің мән мағынасын ашу, балаларды өз ұлтының патриоты болуға, ұлттық дәстурді құрмет тұту, мақтан тұтуға тәрбиелеу.

Көрнектілігі: нақыл сөздер, көрме, тірек –сызбалар, ұлттық тағамдар,наурыз мерекесіне арналған түрлі құттықтау сөздер,көркем суреттер,шарлар,көрме.
Әдісі: Сұрақ жауап,әнгімелеу,талқылау әдісі.
Сабақтың түрі : Той сабақ

Сабақтың барысы:1.Ұйымдастыру кезеңі

Оқушыларды дайындау, дастархан мәзірі, қонақтарды қарсы алу.

2.Тойдың ашылу салтанаты (Шашу шашу)

Наурыз тойы туралы кіріспе сөз, құттықтау

Құрметті ұстаздар, оқушылар! Дәстүрімізге айналған Ұлыстың ұлы күні-Наурыз мерекесі құтты болсын! Көктем айымен қатар даламызға жаңа жыл келді.Әр адам келер жылдан үлкен үміт күтіп,оны ақ тілекпен, ақ ниетпен қарсы алады.

Наурыз - өте көнеден келе жатқан мейрам.Қазақ халқының жаңа жылы. Бұл кез-күн мен түн теңелетін уақыт.Наурыз мерекесі күні адамдар бір-біріне жақсы тілектер айтқан.

Сіздерге сынып оқушыларының әзірлеген мерекелік тақпақтарын тарту етеміз.

Уа, жарандар,жарандар!

Бәрің бері қараңдар

Наурыз – думан басталды,

Бері жақын тұрыңдар.

Наурыз тойы тамаша,

Наурыз тойы жаңаша.

Табиғат та тамаша,

Тамылжып тұр жараса.
3.Наурыз тойына арналған өлең,тақпақ,тілектер

4.Ұлттық ойындар кезеңі

5. «Ақ дастархан – Ақ бата» кезеңі

6.Тойдың қорытындысы

Тойдың жүру барысы

Жүргізушілердің кезеңмен жүргізу барысы

Жүргізуші: - Шілік біткен бүрленіп, Дала әсем түрге еніп,

Масайрады бар әлем Құтты жаңа жыл келіп.

Басы барлық ырыстың, Басы барлық ұлы істің.

Құтты болсын,Наурыз той- Ұлы күні ұлыстың!

Жүргізуші: - Ұлы күнде ,халайық, Қалай қарап қалайық,

Сәйгүліктей ағайық, Жасын болып жанайық.

Жүргізуші : - Ұлыс оң болсын, Бестік баға мол болсын!

Жүргізуші : Қайда барсаң, жол болсын, Денсаулықтарың зор болсын!

Жүргізуші : Өлкемізге шуақты көктем келді.Ол жай келмеді,құстарын ерте келді,шуағын себе келді.

Жүргізуші: - Өлкемізге Наурыз келді. Ол жай келмеді,жаңа күнді,жаңа жылды өзімен бірге ала келді.

Жүргізуші :- Жаңа күн ,Жаңа жыл келді,құтты болсын ағайын!

Жүргізуші : - Жаңа жыл, Наурыз күні, Наурыз тойы құтты болсын! Елімізге тыныштық,бейбітшілік, береке,бірлік,бақыт пен байлық бірге енсін.

Жүргізуші: Жаңа жылда жаңа табыстарға жетейік,қазанымыз аққа толсын, қорамыз малға толсын,отбастарыңыз аман болсын. Наурыз тойына шашу құт болып шашылсын!

Наурыздың той шашуы шашылады.

«Бесікке салу»ырымын ата-аналар көрсетеді.

Жүргізуші: - Ал ,балғын бүлдіршіндер тойға құр келмеген шығарсыздар. Ақ тілекті ағыта берейік,кезек өздеріңде:

2.Оқушылардың наурызға арнау өлең,ән –жырлары айтылады.

Уа,құдайым,оңдатып,Қызыр бабам қолдатып,Келіп жеткен сағынта

Жаңа жылда жарылқа. Жаңа жігер –қуатпен Арта түссін бар ынта!

2.Ойға толып санамыз. Бестік болсын бағамыз.Баласындай бір үйдің Тату болсын арамыз!

3.Мықты болып деніміз,Күйге толсын төріміз.Ашық болсын көгіміз,Сатылмасын жеріміз. Шалқып айдын көліміз,Асып-тассын кеніміз,Егіз туып төліміз,Дәнге толып беліміз,Ен байлыққа кенелсін Ұлы алаш еліміз!

4.Желеп-жебеп піріміз,Таза болсын діліміз.Жауқазындай жалындап,Өркендесін тіліміз! Шаттығымыз-жырымыз:Жаңа Наурыз жылымыз, Ақ тілеумен осындай Бақ боп үйге кіріңіз!

5.Ұлы тойда , әдемі Әннен шашу шашайық. Ал,балалар,кәделі Наурыз жырға басайық!

6.Жаңғырып бар тіршілік,Түрленді де дала,қыр.Дүниені жыршы ғып. Келді өлкеме Жаңа жыл!

7.Екеу болып бір малы,Апамдар жүр мәз болып. Күйге толды қыр маңы,Өзен-көлге қаз қонып.

8.Асыр салып шуақта Қозы-лақтар ойнайды.Сылдыр қағып бұлақ та Наурыз тойын тойлайық!

9.Сүйіншілеп шабайын,Қанат қақсын бала жыр. Құтты болсын,ағайын,Ұлыс күні –Жаңа жыл!

10.Есебімен дананың Күн мен түнді теңеген.Наурызымыз – жаңа күн,Парсы сөзі көнеден.

11.Жаңа күн ол – жыл басы,Жиырма екісі наурыздың.Наурыз айда – төл басы,Бүршік атар бау біздің.

12.Біліп айдың амалын, Түйдік оның бағамын.Кім айтады,қанеки,Наурыздың бас тағамын ?

13.Арпа,бидай бастаған, Жеті дәмнен аспаған. Наурыз көже –көп көже,Бұл тойдағы бас тағам.

14.Ырыс басы саналар,Ырым болып көнеде.Кім біледі ,балалар, Наурызша ол немене?

Жауап : Көктем,наурыз айында жіңішке жауатын қырбық қар.Оны үлкендер нұр жауды деп санаған.

4.Баланың шашын алу, қырық қасық суға түсіру ырымын ата-аналар көрсетеді.

5.Ұлттық ойындар кезеңі

Жүргізуші: - Тойымыз енді қызып жатқандай,той –тойға ұлассын!

Жүргізуші: - Тойдың сәні ән,би,ойын емес пе? Ұлттық ойындарымызды ойнап,бір жасап қалайық. Мына біздің жігіттеріміз сақаларын сайлап,сәйгүліктей дайын екен.Асық атып,мергендікті байқайық.Кәне,жігіттер, ортаға шығыңдар.

«Асық ату» , « Арқан тартыс» , « Орамал тастамақ»

Шарты : Ойында жеңілген айып төлейді,өлең айтады,тапсырма орындайды, дайындаған әндерін айтады, билерін билейді.

2.Ата – аналар үшін ұлттық –танымдық ойын.

1.Наурыз сөзін тарқатып айт. 2.Наурызша деген не? 3.Наурызкөк деген не? 4.Наурыз тілек деген не? 5. Наурызнама деген не? 6.Наурыз көже деген не? 7.Наурыз төл деген не? 8.Наурыз есім деген не? 9.Наурызшешек деген не?10. Ет тағамдарын ата. 11. Сүт тағамдарын ата. 12. Ұлттық ыдыстарды ата. 13.Тігіс түрлерін ата. 14.Қазақ киімдерінің түрлерін ата. 15.Әйел киімдерін ата. 16.Бесікке ырымдап тағылатын заттарды ата. 17.Музыка аспаптарын ата . 18.Шаруашылық және тұрмыс құралдарын

6. «Тұсау кесу» салтын көрсетуде ата-аналар қатысуымен.

« Ақ дастархан – Ақ бата кезеңі»

Жүргізуші: - Үміт күтіп көктемнен, Ортаға сап шарттарын. Күн шуақта өткеннен Сыр ағытар қарттарым.

Жүргізуші : - Жыл қайырып көнеше, Есептесіп жастарын. Ақыл қосып, кеңесе, Шұлғысады бастарын.

Жүргізуші: - Әйелдер жүр септесе, Қазан-ошақ қамымен . Танау жарып көп көже, Шымырлайды бабымен.

Жүргізуші : - Думанды ду айнала, Келбет – көркі келіскен. Асыр салып бар бала, Алтыбақан тебіскен.

Жүргізуші: - Шырқалады шарықтап «Жылқы ішінде ала жүр... » Тойланады халықта Міне,осылай Жаңа жыл!

Жүргізуші : - Құрметті тойға келген қонақтар, Сіздерді Наурыз тойының « Ақ дастарханы» күтіп тұр.

Жүргізуші: - Наурыз көжеден дәм татыңыздар. « Жаңбырменен жер көгерер, Батаменен ел көгерер» «Ақ дастарханға –Ақ бата» алайық.

4-5 оқушы бата – тілек береді.

Наурыз көже тарату кезеңі

1 Ата-ана наурыз көжеге шақырып, наурыз көже туралы түсіндіріп,кеседегі көжені тауысып ішу керектігін айтады. Бұл ырым- жыл бойы тоқ болып жүретіндігі,үйде береке болатындығынан хабардар етеді.

6. Наурыз тойдың қорытындысы

Жүргізуші : - Сіз боп, біз боп жалпымен, Қадірімен, парқымен Наурыз тойын өткердік Ата дәстүр – салтымен.

Жүргізуші : - Жалғасумен жылға жыл, Шабыт берсін жырға жыр. Өнер сүйер өрендер,Рахмет мың да бір !

Жүргізуші: - Ән қосылсын әніңе, Сән қосылсын сәніңе. Ырысты боп Жаңа жыл, Бақ дарысын Бәріңе !

Жүргізуші : - Ой қосылып ойыңа, Бой қосылсын бойыңа, Аман- есен жетейік Келер Наурыз тойына !

Бата-тілек

«Ұлыс бақты болсын!Төрт түлік ақты болсын! Ұлыс береке берсін! Бәле-жала жерге енсін! »

Саумалық айту

Саумалық ,саумалық,Қан тауының көк құсы Ұйқыдан көзін ашты ма?Саумалық,саумалық,Самарқанның көк тасы Жібіді ме,көрдің бе ?

Ауыл аналары табалдырық үстіне жаңа сауған сүтті шөмішке құйып қойып:

Саумалық,саумалық, Жаңа келген жақсылықты Көрдік пе,көрмедік пе? Саумалық,саумалық,Ескі жыл шығып,жаңа жыл кірді. Саумалық,саумалық,Сүті көп,көмірі аз. Жаңа жыл,жарылқа,Ескі жыл,есірке,-деп, үйдегі ескі ыдысты сындырып, « қабақ сынды, қайғы кетті» деп ырым жасаған.

Наурызда ұлттық тағамдар пісірген.

Ірімшік,тасқорық,уызқағанақ,құрғақ сүт,балқаймақ,құрт,жент,қаймақ,құрт көже,айран,май,сүзбе,шұбат,қазы –карта,жал-жая,шұжық,қуырдақ,т.б.

Ұлттық ойындар :

«Көкпар», « Аударыспақ» , « Қыз қуу», « Алтыбақан», « Ақсүйек», « Тең көтеру», « Арқан тартыс»,т.б.

Ұлыс күні кәрі-жас, Құшақтасып көріскен.

Жаңа ағытқан қозыдай, Жамырасып,өріскен,

Шалдар бата беріскен: Сақтай көр деп терістен,

Кел таза Бақ кел десіп, Ием, тілек бер десіп.

Көш Қайрақан көш десіп, Көз көрмеске өш десіп.

Наурыз парсы тілінде «Жаңа кун » дегеді білдіреді.Бұл күн даланы Қыдыр баба аралайды екен. Сондықтан сол түнді.Қыдыр түні деп атаған.Бұл күні бардық ыдыс атауланы толтырып қояды.Өйткені ырыс мол болсын деген тілек болған екен.

Малдар төлдеп,қой қоздап,
Сүттен бұлақ ағызған.
Жаңа жылдық сипаты,
Басталыпты Наурыздан.
Ақ қар кетіп,қой қоздап,
Шырайлы шуақ жаз жетіп,
Шаруаның ұлы кенелген
Күн мейрамы ежелден.

Наурыз қайтып аралады аты да ауыз,
Сұрамаймыз ақы да,алпыс та біз
Үй дастархан даламыз,сахнамыз
Ұлы мейрам – Наурыз шақырамыз.
Бәйгеге түсіп жарыспай,
Жүйріктің бағы жанар ма?
Білім мен өнер жарысып
Тәрбие, тәлім табар ма?
Бұл бәйге ойдың бәйгесі
Кім жүйрік ойға – сол алда,дегендей жарыс түрінде өткізілетін сынып сағатымызда озық ойлы топты анақтаймыз

бүгінгі сабақта « » « және » топтары қатысады.Әр топтың өзінің топ басшысы болады.

Әр топ өз тобын таныстырады.
« Ханталапай » Сұрақ-жауап

(Қазақтың салт-дәстүріне байланысты сұрақтар)

3.Ою ою ( қыздар )
4.Арқан өру (Ер балалар )
5.Өнер көрсету
6.Қол күрестіру

Қазағымның салт-дәстүрін құрметтеп,
Оқушылар жауап берсін сұраққа
Бабалардың салған жолын дәріптеп,
Әр қашанда жүрейікші құрметтеп.
Қандай бата білесің?

« Асар » дегеніміз не?

Жылқының сүті қалай аталады? (қымыз)
Төрт түліктің түрлері қалай аталады?

(Шопаната,Қамбар ата , ойсылқара,Зеңгібаба)

Жылқының жасына қалай аталауы.

(Құлын, жабағы,тай,бесті, дөнекі құлын )

Қандай тыйым сөзді білесің?

(Ақты төкпе,Малды теппе, Нанды теріс қаратып қойма )

Қандай ұлттың ойындарын білесің?

(Көкпар,теңне ілу,алтыбақан,асық,тоғыз құмалақ)

8. Жылдан құр қалған жануар (Түйе)
9.Жігіттің неше жұрты бар? Аттарын ата (Үш жұрты бар: Өз жұрты,нағашы жұрты,қайың жұрты )
10. Наурыз көже неше түрлі тағам қосылады? (7 немесе 9)
11 Екі ақының өнер сайысы? (айтыс)
12. Қырық өтірікті айтқан бала? (Тазша бала )

О, заманда ашқан қазақ өмір сырын,
Шақырған сайыстарға брін-бірі
Тыңдайық тамашалап көрермендер,
Көрсетеді сайыскерлер өз өнерін.
« Өнерлі өрге жүзеді» демекші,
Өнер сайысына кезек береміз.
Қорытындылау