kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

?ызы батыр ел-?лы ел

Нажмите, чтобы узнать подробности

Та?ырыбы: «?ызы батыр ел - ?лы ел»
Ма?саты: Білімділік: О?ушылар?а ?лия Молда??лованы? ?жеттілігі, ?айсарлылы?ы, ерлігі туралы ??гімелеу.
Дамытушылы?: О?ушыларды ?лияша елін, жерін с?йетін, т?уелсіз елімізді? патриоты болатын ?л - ?ыздарды т?рбиелеу.
Т?рбиелік: С?йлеу м?нерін ?алыптастыру, тіл байлы?ын дамытып, ой – ?рісін ке?ейту.
К?рнікіліктер: плакаттар: ?лияны? суреті, буклеттер, кітаптар «Арулар отты жылдарда», «Шы?ыс шынары», «?лия - ?асыр аруы», газет ?иындылары
Саба?ты? барысы:
??рметті ?стаздар, ата- аналар, о?ушылар! Отты жылдарды? ?шпес да??ы ?аншама уа?ыт ?тседе ?мытыл?ан жо?. ?ан ??йлы бас?ыншыларды? бейбіт жат?ан елімізге тигізген ауыр зардаптары есепсіз. Б?л туралы айтылып та, жазылыпта жатыр. ?лы Отанымызды бас?ыншылардан ?ор?ап, ?анды ?ыр?ын шай?асында ?амыл?ан, айдал?ан к?п ?лтты хал?ымызды? ас?ан ерлігі тарихты? м?нгілік естелігі болып ?алдды. Барша ?аза?станды?тар Же?іс к?нін  зор салтанатпен атап ?теді. Б?л ?а?арлы 1418 к?нді бастан кешкен майдангер жауынгерлер мен тыл  е?беккерлерді? бойында?ы  б?кіл к?ш ?уатын ж?мсап жеткен ?лы мерекесі. ?лы Отан со?ысыны?  отты  жылдарда  ер азаматтармен бірге  ?олына ?ару алып, жаумен шай?асып, ересен ерлер к?рсеткен ?аза? ?ыздарыны? аз болма?аны  бізге тарихтан м?лім. Соларды? бірі Шы?ысты? шынары- ?лия Молда??лова еді. ?лы мерекемен ??тты?тай отырып «?ызы батыр ел - ?лы ел» та?ырыбында ашы? т?рбие са?атымызды ?сынамыз. Биыл ерлігімен Ке?ес Ода?ыны? есінде ?ал?ан ?аза?ты? ?а?арман ?ызы ?лия Мода??лова 90 – ?а  толады.  ?лия - ?асыр аруы атанып жиырма бірінші ?асырдан аттан?ан т?л?аларды? бірі. Ол ?лі т?уелсіздік туын к?терген елімізді? ?рпа?тарына ерлігімен ?лгі ?лы ж?регімен досты? д?некері бола береді
Екі ?асыр ?лшеміне ?ткен ?лияны ту?ан жері ?асырлар бойы ?мытпайды.
Аяг?з:?лия, М?нш?к ?айсар г?лі ?аза?ты?,
Ерлігіне та?данамын ?ажап тым.
Солар т?ккен ?ызыл ?анны? ар?асы,
?аза?стан аспанында азат к?н.
Желбірейді бейбітшілік жалауы,
Орындалып жас ?рпа?ты? ?алауы.
?лия, М?нш?к ж?регі боп жанып т?р,
М??гілік от ескерткіші алауы.
К?ктем келіп г?лдегенде бар аспан,
Ке? жазира н?р?а т?нар ?аламат.
?лия, М?нш?к б?лдіршіндер есімі,
Балаба?ша, мектепте ж?р аралап.
?лия, М?нш?к ?лмегені сол болар,
?ос ?арлы?аш арда?талар ?ора?алар,
?мытпаса ?аза? ?ткен тарихын,
Болаша??а да??ыл Сара жол болар.
?лдана:?лия Молда??лова(шын есімі ?лия) Н?рм?хамед?ызы 1925 жылы 15 маусымда   А?т?бе ?аласы ?обда ауданы К?кб?ла? деген жерде ту?ан. ?лияны? ?кесі Н?рм?хамбет Сар??лов кезінде бай т??ымынан шы??ан ?рпа? ретінде ?удала?ан адам. Ал анасы Маржан 1932 - 1933 жылдары ашаршылы? кезінде кортоп еккен ба?ша к?зетшісіні? о?ынан ?аза бол?ан. Сегіз жасында жетім ?алып, ?уб?кір деген а?асы ?з т?рбиесіне алады. На?ашысы ?уб?кір ?скери ?ызметкер бол?ан, сонды?тан ір ?ала?а к?шуіне тура келген.?лия т?н?ыш рет мектеп есігін 1933 жылы ?улие – ата  ?азіргі Тараз ?аласында аш?ан. Кейін ол а?асы Санкт – Петербург (Ленинград) ?аласына к?шіп келді де ?лия сол ?алада о?иды. Отбасыны? жа?дайына байланысты ?лия кейін балалар ?йінде т?рбиеленеді. ?лия ерекше ?стамды, зерек, жа?алы??а бой ?р?ыш болып ?седі.

?н  « ?лия »    ?азезова Анна

Ж?мажан: Ж?ріп ?ткен жолдары на?ыз а?ыз
?лияны б?гін біз са?ынамыз
Дастанындай керемет м??гілікті?,
Иесіне ерлікті? табынамыз
?лия деп а?ады бал б?ла?та
?лия деп сайрайды б?лб?л ба?та.
К?теріліп к?н к?зі ?лия деп,
?лия деп ай туады бізді? жа?та
Батырлы?ты? ?лгісін бастады да
Жар?ырады Шолпандай аспаныма.
Жал?асытыр деп ?рпа??а ерлігімді
?зі ?тті ?мірден ?ас?а?ымда

А?сар:?лия ?обда ?зеніні? а???бік тол?ындарында балалы? ша?ын ?ткізді. Ал Нева ?зені жа?алауында буыны бекіп, ержетті. ?лия Ленинград ?аласында №46 балалар ?йінде т?рбиеленді. Кейіннен №46 балалар ?йі Ярославь облысыны? Некрасов ауданында?ы Вятский орта мектебіне к?шірілді. ?лия  жа?сы о?уымен, ?н айтумен, би билеумен, ?лгілі т?ртібімен к?зге т?сті.
Та?ат:Со?ыс бастал?анда ол неб?рі 17 жаста бол?ан екен. Сол кезде майдан?а ?зі с?ранып, ат?ыштар даярлайтын б?лімді бітіреді. Майдан даласында: Сіз жауынгерлік тапсырманы орындау?а н?зіксіз ?ой? Майдан?а ?алайша келді?із? Жасы?ыз нешеде? деген с?ра?тар?а -
Мен Молда??ловамын. ?аза?пын. Жасым 17 - де. Майдан?а ?з бетіммен келдім. ?андай болсын жауынгерлік тапсырманы орындау?а дайынмын. Керек болса, Москва ?ор?а?анда ?лген бізді? 28 бауырлар сия?ты ?леміз, Отан ?шін:

Н?рбек:?ош айтып, о?у ойын?а,

?жесін тастап ?ария.

?ол б?л?ап ту?ан Ойыл?а,

Майдан?а кетті ?лия.

?атер мен ?ауіп ?ыс?анда,

Жасымай талай ?иыннан.

Жасын боп т?сті д?шпан?а,

?ыран боп тиді ?иырдан

Ж?ргізуші:  Со?ыс бастал?анда ?лия Ленинград ?аласында?ы № 140 мектепте о?итын.

1-к?рініс: « Ленинград ?аласы № 140 мектеп. ( Сынып б?лмесі, партада ?ыздар отырады. ?о?ырау со?ылып, сынып?а м??алім кіреді. О?ушылар орындарынан т?регеледі)

?ргізуші:  ?лия 1942 жыл?ы желто?санда М?скеу ма?ында?ы Вешняки стансасында?ы ?ыздарды? мергендер мектебіне т?сіп, 1943 жылы оны бітіріп шы?ады.

2- к?рініс:  ( сахна?а командир формасында?ы жігіт шы?ады)
Та?ат:Отан!
Отан!
Сен болмаса? не етер ем?
М??гілікке ба?ытсыз боп ?тер ем,
?мірден б?л ?ксуменен кетер ем.
??с ?ясыз,
Жырт?ыш інсіз болмайды.
Отансызжан ?мірінде о?байды
?зін - ?зі ?орлайды да сорлайды.
Тірі адам?а сол ?ай?ы!
Алихан: К?н к?реді,
?кесіз де анасыз,
?мір с?рер
?йелсізде баласыз,
Ал Отансыз -
На?ыз сорлы панасыз?
Білесі? бе?
Отанны? сен не екенін?
Екі Отан жо?
Жал?ыз Отан - мекені?.
Маулет:Ару ?ыздар алаулап от кешкендер
Сыздап т?р - ау ?лі к?н о? тиген жер,
?аласы?да м??гілік ел есінде
Ару ?ыздар алаулап от кешкендер
Біріктіріп ?міті мен тілегін
Біріктіріп барлы? к?шін жігерін
Ана ?шін, бала ?шін, жар ?шін
Жас?анбастан тосыты о??а ж?регін
Сол бір ?иын тым с?рапыл ша?та олар
Кеудесіне ерлік отын жа?ты олар.
Отан ?шін опат бол?ан арулар
Есімдері м??гі ба?и са?талар
Д?ниеде ажал барын білместен
Екі ?ыршын, екі а? ?айы? бірге ?скен
?атар ?ш?ан екі а??у т?р м?нда
К?н астында ?анат жазып к?н кешкен.
К?рініс:  « ?лияны? арманы» ( ?лия майданда тілшімен кездеседі)

Автор: Ауыр азапты к?й кешкен ленинградты?тарды? тыныс  - тіршілігі ?лияны? ж?регіне ?аяу т?сірді. Ол оны к?ріп, к?кейіне т?йп ж?ргенде ?ол ?усырып ?арап отыра алмайтынды?ын сезінді. Міне, ол а?ыры Отан ?ор?ау?а да аттанды. Содан, ?лия майданда тілшімен кездеседі.

Алихан: ?лия 54 ат?ыншылар бригадасыны? 4- батальоныны?  3 ротасыны? мергені. ?лия Отан ?шін ас?ан т?ра?тылы?, ер ж?рек, батылды? к?рсетті. Немістер борады. Осы с?тте Молда??лова ал?а шы?ып: « отан ?шін ал?а деп ?ран айтты» Ер ж?рек жауынгерді бай?ап ?ал?ан гитершілер сол ша?та боратылып о? ат?ылады. ?лия жараланып етпетінен т?сті. Тірідей ?ол?а т?сірмекші болып, немістер о?ан тап берді. Молда??лова тірі екенін білдіртпей ?оз?алмай жатты. Фашистер жа?ында?анда оны? автоматы зырылдап ?оя берді. Сонда ?лия жаралан?анына ?арамастан  « Ал?а!» - ?айтадан ж?гіре бастады. Ауыр жара ?лияны? ?мірін ?иып кетті. Б?л 1944 жыл январь еді. ?лия шай?аста тірі болса 19 жас?а толар еді. Біз ?лияны еш?ашан ?мытпаймыз. Оны? ерлігі м?нгілік тірі.

?н : « Бейбіт к?н тілегі»

?лдана:Ерж?рек жауынгерді бай?ап ?ал?ан гитлершілер сол ша?та борандатып о? жаудырды. ?лия жараланып еттбетінен т?сті. ?лия жаралан?анына ?арамастан «Ал?а!» деп атой салып ?айтадан ж?гіре ж?нелді де бірінші болып жау траншеясына басып кірді.
4 - ші батальонны? ?лия бол?ан он ?анаты т?гелдеі атака?а шы?ып ?ыс?а ?ана ?рыстан кейін жауды? ?ор?аныш шебін б?зып ?тті.
1944 жылды? 14 ?а?тар айында ?лия Молда??лова Казачиха т?бінде ерлікпен ?аза тапты.
1944 жылды? 4 маусым айында Совет Ода?ыны? Батыры ата?ын берді.
Ар намысы азаматты?,
Таразы?а т?скен аш?
К?ндері ?шін болаша?ты?
?р ?арыс жер ?ор?алма?
Бір ?обдадан сегіз ерді?
Шы?уы б?л тегін бе еді?
Ай?а?ындай к?ш - жігерді?,
Мерген ?ызым ?лия еді.
Ат?ан о?ы м?лт етпеген
Д?шпандарын ойсыратты.
Бір шай?аста ж?рт к?тпеген
Жиырма ?ш неміс ол жайратты.
Анна:Б?гінде ?лия Молда??лова есімімен аталатын теплоход, мектептер, бригадалар к?птеп саналады.
Е. Хасан?алиев «?лия жаны», Мансур Са?атовты? симфониясы, Б. Аюхановты? балеті ?лияны? есімін ?ана емес оны? ерлігін ?астерлеп, аруа?ына риза болу емес пе?!
?лия туралы к?птеген кинолар да т?сірілді.
Москвада, Ленинградта, А?т?беде, ?обдада, Новосокольники ?алаларында ?лия Молда??лова атында?ы м?ражайлар, к?шелер бар.
Болса да к?ткені та?, а?сары - н?р,
Он то?ыз жаспен бітті барша ??мыр
Он то?ыз жас та?ы сол ?лияны
К?тумен сар?айды бел, шаршады ?ыр.
Са?ынса жер шал?ында, аспан - ?азды,
К?тті ол бейбіт с?уле шаш?ан жазды,
Алия майданда?ы ерлігімен
Он то?ыз жас туралы дастан жазды.
Слайд к?рсету: « ?лия туралы естілік»
Мейірбек:?лияны? ту?ан жеріндегі м?ражайында  Дінм?хамед ?онаев пен Н?рс?лтан Назарбаевты? ?алдыр?ан ?олта?баларында мынадай жолдар бар:
«?лияны? жар?ын ?мірі, ?лы Отан со?ысында к?рсеткен ерлігі, ту?ан еліне деген зор махаббаты хал?ымыз?а, барлы? ?рпа??а ?лгі ?неге. Ол жастарды ерлікке, Отанын с?юге т?рбиелейді».
Б?л с?здерді? ма?ызы б?гін де кеміген жо?.

?н:  « Мен ?аза? ?ыздарына ?айран ?алам»  Ж?мажан, А?сар

Ж?ргізуші: ?асырдан ?асыр?а ?тіп, тарих шежіресіне ?лі талай ерлік пен ?а?армандарды?  ?лгілері жазылар. Біра?,  соларды? ішінде ?лы Отан со?ысы гитлершіл Германия ?скерлерін тал?андап, жер ж?зін фашизм апатынан аман алып ?ал?ан ?лы Же?ісі халы? ?а?армандарыны?  ?шпес ?негесі болып м?нгі жар?ырай береді, бейбіт ?мірді? ?адір – ?асиетін к?тере т?сері м?лім.Жыл артынан жыл ?тіп,  к?кті тіліп, ?ара жерді? т?сін жырт?ан зе?бірек даусыны? басыл?анына биыл – 70 жыл. Осыдан  70 жыл б?рын к?ллі ?лем та?атсыз к?ткен  Же?іс жалауы рейхстагта желбіреді. 1945 жылы  8 майда Берлин іргесіндегі Карлхорсте фашистік  Германияны? ?арулы к?штерді?  с?зсіз тізе б?ккені  туралы актіге ?ол ?ойылды. С?йтіп, барша адамзат ж?регі жарылардай шаттанды. Д?ниеж?зілік империаллизмні?  е? ?аск?й к?ші – фашистер ?з жерінде т?ншы?тырылды. ?а?арман хал?ымыз адам айт?ысыз зардаптар шегіп, ?исапсыз ??рбанды?тар?а т?зіп, Же?іс т??ырына шы?ты.

Міне, біз сол тамаша Же?істі? 70 жылды? ?лы мерекесін тойлап отырмыз. Ер жігіт етігімен су кешіп, от бас?ан, ат ауызды?ымен су ішкен, с?р шинельді т?сек  етіп, а? ?ар, к?к м?з жастанып, жаумен шай?ас?ан к?ндерді? ескерткіші, естелігі ретінде осы ша?ын кешімізді ?сынып отырмыз. Адамзатты? апаттан са?тап ?ал?ан, болаша? ?шін,  ?лы Отан ?шін жанын ?и?ан ер ж?рек батырларды?  ?а?арманды? ісі еш уа?ытта ?мыт болмайды, м?нгі есте са?талды. 

             Батыр ?ыз  ?лді тек аспан сау болсын деп,

             Батыр ?ыз  ?лді ту?ан жер бар болсын деп.

             Батыр ?ыз  ?лді а? арман с?нбесін деп,

             Батыр ?ыз  ?лді ?згелер ?лмесін деп.

               Т?уелсіздік киелі 

               Хал?ым м??гі с?йеді! 

               Та?зым етем т?уелсіздік ?зі?е 

               ?аза? елі атынан!                      

«?н ?ран» орындау

        - ??рметті ?стаздар, ата- аналар, о?ушылар б?гінгі «?ызы батыр ел - ?лы ел»  ?лия?а арнал?ан ашы? т?рбие  са?атымыз  ая?талды.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«?ызы батыр ел-?лы ел»

Тақырыбы: «Қызы батыр ел - ұлы ел»
Мақсаты: 
Білімділік: Оқушыларға Әлия Молдағұлованың өжеттілігі, қайсарлылығы, ерлігі туралы әңгімелеу.
Дамытушылық: Оқушыларды Әлияша елін, жерін сүйетін, тәуелсіз еліміздің патриоты болатын ұл - қыздарды тәрбиелеу.
Тәрбиелік: Сөйлеу мәнерін қалыптастыру, тіл байлығын дамытып, ой – өрісін кеңейту.
Көрнікіліктер: плакаттар: Әлияның суреті, буклеттер, кітаптар «Арулар отты жылдарда», «Шығыс шынары», «Әлия - ғасыр аруы», газет қиындылары
Сабақтың барысы:
Жүргізуші:
Құрметті ұстаздар, ата- аналар, оқушылар! Отты жылдардың өшпес даңқы қаншама уақыт өтседе ұмытылған жоқ. Қан құйлы басқыншылардың бейбіт жатқан елімізге тигізген ауыр зардаптары есепсіз. Бұл туралы айтылып та, жазылыпта жатыр. Ұлы Отанымызды басқыншылардан қорғап, қанды қырғын шайқасында қамылған, айдалған көп ұлтты халқымыздың асқан ерлігі тарихтың мәнгілік естелігі болып қалдды. Барша қазақстандықтар Жеңіс күнін зор салтанатпен атап өтеді. Бұл қаһарлы 1418 күнді бастан кешкен майдангер жауынгерлер мен тыл еңбеккерлердің бойындағы бүкіл күш қуатын жұмсап жеткен Ұлы мерекесі. Ұлы Отан соғысының отты жылдарда ер азаматтармен бірге қолына қару алып, жаумен шайқасып, ересен ерлер көрсеткен қазақ қыздарының аз болмағаны бізге тарихтан мәлім. Солардың бірі Шығыстың шынары- Әлия Молдағұлова еді. Ұлы мерекемен құттықтай отырып «Қызы батыр ел - ұлы ел» тақырыбында ашық тәрбие сағатымызды ұсынамыз. Биыл ерлігімен Кеңес Одағының есінде қалған қазақтың қаһарман қызы Әлия Модағұлова 90 – ға толады. Әлия - ғасыр аруы атанып жиырма бірінші ғасырдан аттанған тұлғалардың бірі. Ол әлі тәуелсіздік туын көтерген еліміздің ұрпақтарына ерлігімен үлгі ұлы жүрегімен достық дәнекері бола береді
Екі ғасыр өлшеміне өткен Әлияны туған жері ғасырлар бойы ұмытпайды.
Аягөз:

Әлия, Мәншүк қайсар гүлі қазақтың,
Ерлігіне таңданамын ғажап тым.
Солар төккен қызыл қанның арқасы,
Қазақстан аспанында азат күн.
Желбірейді бейбітшілік жалауы,
Орындалып жас ұрпақтың қалауы.
Әлия, Мәншүк жүрегі боп жанып тұр,
Мәңгілік от ескерткіші алауы.
Көктем келіп гүлдегенде бар аспан,
Кең жазира нұрға тұнар ғаламат.
Әлия, Мәншүк бүлдіршіндер есімі,
Балабақша, мектепте жүр аралап.
Әлия, Мәншүк өлмегені сол болар,
Қос қарлығаш ардақталар қорағалар,
Ұмытпаса қазақ өткен тарихын,
Болашаққа даңғыл Сара жол болар.
Ұлдана:
Әлия Молдағұлова(шын есімі Әлия) Нұрмұхамедқызы 1925 жылы 15 маусымда Ақтөбе қаласы Қобда ауданы Көкбұлақ деген жерде туған. Әлияның әкесі Нұрмұхамбет Сарқұлов кезінде бай тұқымынан шыққан ұрпақ ретінде қудалаған адам. Ал анасы Маржан 1932 - 1933 жылдары ашаршылық кезінде кортоп еккен бақша күзетшісінің оғынан қаза болған. Сегіз жасында жетім қалып, Әубәкір деген ағасы өз тәрбиесіне алады. Нағашысы Әубәкір әскери қызметкер болған, сондықтан ір қалаға көшуіне тура келген .Әлия тұнғыш рет мектеп есігін 1933 жылы Әулие – ата қазіргі Тараз қаласында ашқан. Кейін ол ағасы Санкт – Петербург (Ленинград) қаласына көшіп келді де Әлия сол қалада оқиды. Отбасының жағдайына байланысты Әлия кейін балалар үйінде тәрбиеленеді. Әлия ерекше ұстамды, зерек, жаңалыққа бой ұрғыш болып өседі.

Ән « Әлия » Ғазезова Анна

Жұмажан: Жүріп өткен жолдары нағыз аңыз
Әлияны бүгін біз сағынамыз
Дастанындай керемет мәңгіліктің,
Иесіне ерліктің табынамыз
Әлия деп ағады бал бұлақта
Әлия деп сайрайды бұлбұл бақта.
Көтеріліп күн көзі Әлия деп,
Әлия деп ай туады біздің жақта
Батырлықтың үлгісін бастады да
Жарқырады Шолпандай аспаныма.
Жалғасытыр деп ұрпаққа ерлігімді
Өзі өтті өмірден қасқағымда

Аңсар:Әлия Қобда өзенінің аққөбік толқындарында балалық шағын өткізді. Ал Нева өзені жағалауында буыны бекіп , ержетті. Әлия Ленинград қаласында №46 балалар үйінде тәрбиеленді. Кейіннен №46 балалар үйі Ярославь облысының Некрасов ауданындағы Вятский орта мектебіне көшірілді. Әлия жақсы оқуымен, ән айтумен , би билеумен , үлгілі тәртібімен көзге түсті.
Таңат:
Соғыс басталғанда ол небәрі 17 жаста болған екен. Сол кезде майданға өзі сұранып, атқыштар даярлайтын бөлімді бітіреді. Майдан даласында: Сіз жауынгерлік тапсырманы орындауға нәзіксіз ғой? Майданға қалайша келдіңіз? Жасыңыз нешеде? деген сұрақтарға -
Мен Молдағұловамын. Қазақпын. Жасым 17 - де. Майданға өз бетіммен келдім. Қандай болсын жауынгерлік тапсырманы орындауға дайынмын. Керек болса, Москва қорғағанда өлген біздің 28 бауырлар сияқты өлеміз, Отан үшін:

Нұрбек:

Қош айтып , оқу ойынға,

Әжесін тастап қария .

Қол бұлғап туған Ойылға,

Майданға кетті Әлия.

Қатер мен қауіп қысқанда,

Жасымай талай қиыннан.

Жасын боп түсті дұшпанға,

Қыран боп тиді қиырдан

Жүргізуші: Соғыс басталғанда Әлия Ленинград қаласындағы № 140 мектепте оқитын.

1-көрініс: « Ленинград қаласы № 140 мектеп . ( Сынып бөлмесі, партада қыздар отырады. Қоңырау соғылып, сыныпқа мұғалім кіреді. Оқушылар орындарынан түрегеледі)


Жүргізуші: Әлия 1942 жылғы желтоқсанда Мәскеу маңындағы Вешняки стансасындағы қыздардың мергендер мектебіне түсіп , 1943 жылы оны бітіріп шығады.

2- көрініс: ( сахнаға командир формасындағы жігіт шығады)


Таңат:
Отан!
Отан!
Сен болмасаң не етер ем?
Мәңгілікке бақытсыз боп өтер ем,
Өмірден бұл өксуменен кетер ем.
Құс ұясыз,
Жыртқыш інсіз болмайды.
Отансызжан өмірінде оңбайды
Өзін - өзі қорлайды да сорлайды.
Тірі адамға сол қайғы!
Алихан: Күн көреді,
Әкесіз де анасыз,
Өмір сүрер
Әйелсізде баласыз,
Ал Отансыз -
Нағыз сорлы панасыз?
Білесің бе?
Отанның сен не екенін?
Екі Отан жоқ
Жалғыз Отан - мекенің.
Маулет:
Ару қыздар алаулап от кешкендер
Сыздап тұр - ау әлі күн оқ тиген жер,
Қаласыңда мәңгілік ел есінде
Ару қыздар алаулап от кешкендер
Біріктіріп үміті мен тілегін
Біріктіріп барлық күшін жігерін
Ана үшін, бала үшін, жар үшін
Жасқанбастан тосыты оққа жүрегін
Сол бір қиын тым сұрапыл шақта олар
Кеудесіне ерлік отын жақты олар.
Отан үшін опат болған арулар
Есімдері мәңгі бақи сақталар
Дүниеде ажал барын білместен
Екі қыршын, екі ақ қайың бірге өскен
Қатар ұшқан екі аққу тұр мұнда
Күн астында қанат жазып күн кешкен.

Көрініс: « Әлияның арманы» ( Әлия майданда тілшімен кездеседі)

Автор: Ауыр азапты күй кешкен ленинградтықтардың тыныс - тіршілігі Әлияның жүрегіне қаяу түсірді. Ол оны көріп, көкейіне түйп жүргенде қол қусырып қарап отыра алмайтындығын сезінді. Міне, ол ақыры Отан қорғауға да аттанды. Содан, Әлия майданда тілшімен кездеседі.

Тілші:

Әлия:

Алихан: Әлия 54 атқыншылар бригадасының 4- батальонының 3 ротасының мергені. Әлия Отан үшін асқан тұрақтылық, ер жүрек, батылдық көрсетті. Немістер борады. Осы сәтте Молдағұлова алға шығып: « отан үшін алға деп ұран айтты» Ер жүрек жауынгерді байқап қалған гитершілер сол шақта боратылып оқ атқылады. Әлия жараланып етпетінен түсті. Тірідей қолға түсірмекші болып, немістер оған тап берді. Молдағұлова тірі екенін білдіртпей қозғалмай жатты. Фашистер жақындағанда оның автоматы зырылдап қоя берді. Сонда Әлия жараланғанына қарамастан « Алға!» - қайтадан жүгіре бастады. Ауыр жара Әлияның өмірін қиып кетті. Бұл 1944 жыл январь еді. Әлия шайқаста тірі болса 19 жасқа толар еді. Біз Әлияны ешқашан ұмытпаймыз. Оның ерлігі мәнгілік тірі.

Ән : « Бейбіт күн тілегі»


Аягөз: « Әлия»
Ұлдана:
Ержүрек жауынгерді байқап қалған гитлершілер сол шақта борандатып оқ жаудырды. Әлия жараланып еттбетінен түсті. Әлия жараланғанына қарамастан «Алға!» деп атой салып қайтадан жүгіре жөнелді де бірінші болып жау траншеясына басып кірді.
4 - ші батальонның Әлия болған он қанаты түгелдеі атакаға шығып қысқа ғана ұрыстан кейін жаудың қорғаныш шебін бұзып өтті.
1944 жылдың 14 қаңтар айында Әлия Молдағұлова Казачиха түбінде ерлікпен қаза тапты.
1944 жылдың 4 маусым айында Совет Одағының Батыры атағын берді.
Ар намысы азаматтың,
Таразыға түскен ашқ
Күндері үшін болашақтың
Әр қарыс жер қорғалмақ
Бір Қобдадан сегіз ердің
Шығуы бұл тегін бе еді?
Айғағындай күш - жігердің,
Мерген қызым Әлия еді.
Атқан оғы мүлт етпеген
Дұшпандарын ойсыратты.
Бір шайқаста жұрт күтпеген
Жиырма үш неміс ол жайратты.
Анна:
Бүгінде Әлия Молдағұлова есімімен аталатын теплоход, мектептер, бригадалар көптеп саналады.
Е. Хасанғалиев «Әлия жаны», Мансур Сағатовтың симфониясы, Б. Аюхановтың балеті Әлияның есімін ғана емес оның ерлігін қастерлеп, аруағына риза болу емес пе?!
Әлия туралы көптеген кинолар да түсірілді.
Москвада, Ленинградта, Ақтөбеде, Қобдада, Новосокольники қалаларында Әлия Молдағұлова атындағы мұражайлар, көшелер бар.
Болса да күткені таң, аңсары - нұр,
Он тоғыз жаспен бітті барша ғұмыр
Он тоғыз жас тағы сол Әлияны
Күтумен сарғайды бел, шаршады қыр.
Сағынса жер шалғында, аспан - қазды,
Күтті ол бейбіт сәуле шашқан жазды,
Алия майдандағы ерлігімен
Он тоғыз жас туралы дастан жазды.
Оранды жайсаң күндер, тұнықтаңдыр
Есімін батырлардың, ұлықтардың
Он тоғыз жас толған балғын ұрпақ
Салмағын он тоғыздың ұмытпаңдар


Слайд көрсету: « Әлия туралы естілік»
Мейірбек:
Әлияның туған жеріндегі мұражайында Дінмұхамед Қонаев пен Нұрсұлтан Назарбаевтың қалдырған қолтаңбаларында мынадай жолдар бар:
«Әлияның жарқын өмірі, Ұлы Отан соғысында көрсеткен ерлігі, туған еліне деген зор махаббаты халқымызға, барлық ұрпаққа үлгі өнеге. Ол жастарды ерлікке, Отанын сүюге тәрбиелейді».
Бұл сөздердің маңызы бүгін де кеміген жоқ.
Жұмажан: Әлия әдебиетті жақсы көріпті, Ұлы Жамбылдың « Ленинградтық өрендерім» атты атақты өлеңін бірге жүрген қаруластары алғаш рет Әлиядан естіпті. Ол өленді жатқа әсермен , жан дүниесімен беріліп шабыттана оқитын.

Аңсар: Әлия окоптан шығып, әуелі қазақша, онан соң орысшап: « Отан үшін, алға! – деп атой салған. Әлияның егер өлсек, тек қана адал өліммен өлуіміз керек»,- деген сөздері жадымызда сақталады.

Ән: « Мен қазақ қыздарына қайран қалам» Жұмажан, Аңсар

Жүргізуші: Ғасырдан ғасырға өтіп , тарих шежіресіне әлі талай ерлік пен қаһармандардың үлгілері жазылар. Бірақ, солардың ішінде Ұлы Отан соғысы гитлершіл Германия әскерлерін талқандап, жер жүзін фашизм апатынан аман алып қалған Ұлы Жеңісі халық қаһармандарының өшпес өнегесі болып мәнгі жарқырай береді, бейбіт өмірдің қадір – қасиетін көтере түсері мәлім.Жыл артынан жыл өтіп, көкті тіліп, қара жердің төсін жыртқан зеңбірек даусының басылғанына биыл – 70 жыл. Осыдан 70 жыл бұрын күллі әлем тағатсыз күткен Жеңіс жалауы рейхстагта желбіреді. 1945 жылы 8 майда Берлин іргесіндегі Карлхорсте фашистік Германияның қарулы күштердің сөзсіз тізе бүккені туралы актіге қол қойылды. Сөйтіп, барша адамзат жүрегі жарылардай шаттанды. Дүниежүзілік империаллизмнің ең қаскөй күші – фашистер өз жерінде тұншықтырылды. Қаһарман халқымыз адам айтқысыз зардаптар шегіп, қисапсыз құрбандықтарға төзіп, Жеңіс тұғырына шықты.

Бүгінгі жастардың болашағы, бақыты үшін, қан төккен әскер мен апалардың даңқы еш уақытта өшпейді! Олардың рухына қандай көйлек жолдарына, біздер тізе бүгіп, бас иеміз.

Міне, біз сол тамаша Жеңістің 70 жылдық ұлы мерекесін тойлап отырмыз. Ер жігіт етігімен су кешіп, от басқан, ат ауыздығымен су ішкен, сұр шинельді төсек етіп, ақ қар, көк мұз жастанып, жаумен шайқасқан күндердің ескерткіші, естелігі ретінде осы шағын кешімізді ұсынып отырмыз. Адамзаттың апаттан сақтап қалған, болашақ үшін, Ұлы Отан үшін жанын қиған ер жүрек батырлардың қаһармандық ісі еш уақытта ұмыт болмайды, мәнгі есте сақталды.

 Батыр қыз өлді тек аспан сау болсын деп,

          Батыр қыз  өлді туған жер бар болсын деп.

         Батыр қыз өлді ақ арман сөнбесін деп,

           Батыр қыз өлді өзгелер өлмесін деп.

         

          Батыр қыз  жұтқан ауаны құлатпадық 

            Батыр қыз жыртқан даланы жылатпадық

            Батыр қыз өліп кеткенмен өлмейтұғын

            Даңқыменен Берлинде бір аттадық

1945 жылы 9  мамырда Ұлы жеңіске  қолымыз жетті.Қаніпезер фашистер жер жастанды.

 Нұрбек:

       От шашты Отан  аспаны 

       Төгілді  көздің  жастары

       Окоптан  шықты солдаттар 

       Атылды көкке соңғы  оқтар

 Мейірбек:

       Теңіз  боп  адам   толқыды

        Жалау боп  жүзді армандар

       Салют  боп  жанды  сол  түні  

       Соғыстан  қайтпай қалғандар

   Жүргізуші:  /Туды,елтаңбаны әкеледі/    

               Тәңірім -табынарым :қолда,қолда              

               Тағыда жалынамын оңғар Алла.

               Түбі бір көк бөрінің ұрпақтары 

               Тәуелсіз қазақ елі бар ғаламда .

 

               Көк тәңірінің қайсар рухты ұлы едік! 

               Күнім туып,қайта тағы түледік!

               Көгілдір ту! Дархан дала қыраны 

               Зеңгір көкте самғай ұшып жүр әні 

 

              Тәуелсіздік киелі 

               Халқым мәңгі сүйеді! 

               Тағзым етем тәуелсіздік өзіңе 

               Қазақ елі атынан!                      

«Ән ұран» орындау

        - Құрметті ұстаздар, ата- аналар , оқушылар бүгінгі «Қызы батыр ел - ұлы ел»  Әлияға арналған ашық тәрбие  сағатымыз  аяқталды.






Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Внеурочная работа

Категория: Мероприятия

Целевая аудитория: 7 класс

Скачать
?ызы батыр ел-?лы ел

Автор: Базарова Алия Ерболатовна

Дата: 23.01.2016

Номер свидетельства: 281429


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства