Та?ырыбы: «?ия?а ?рлей ?ш?ан ?ыран а?ын»
Ма?саты: О?ушылар?а жерлес а?ынымыз, ?адыр Мырза ?лиді? ?мір жолы, а?ынды? ?ызметі
туралы ??гімелеу, тере?ірек таныстыру. А?ынны? ?негелі с?здерін ?лгі ету. Поэзияны
с?юге, ?адірлеуге т?рбиелеу.
?ле?деріне жазыл?ан ?ндерді шыр?ау ар?ылы о?ушылар бойына а?ын ?адірін, оны?
жан-д?ниесін ??ындыру.
К?рнекілігі: а?ын портреті, плакаттар, слайд материалдары, жыр жина?тарынан к?рме, видео.
?ткізілу ?дісі: ?деби-сазды
?ткізілу барысы:
І. ?йымдастыру б?лімі.
?атысушы о?ушыларды бір орын?а жина?тау, ?ада?алау.
ІІ. Негізгі б?лім.
М??алім с?зі:
??рметті ?стаздар, о?ушылар! Б?гінгі«?ия?а ?рлей ?ш?ан ?ыран а?ын» атты кешіміз талантты, поэзия майталманы жерлес а?ынымыз ?адыр Мырза ?лиді? шы?армашылы?ына арналады.
?адыр Мырза ?ли «. Алдына биік ма?сат ?оя білген адам ?ана ?те алыс?а барады. Адамда ?анат бар. Ол – арман» - деп ??мырыны? ?р кезе?ін ?лкен істерге, хал?ыны? ?ажетіне арна?ан а?ын.
А?ын 1935 жылы 5 ?а?тарда Орал облысыны? Жымпиты топыра?ында д?ниеге келген. Мемлекеттік «Тарлан» сыйлы?ыны? иегері. Баладан дана?а дейін ?адір есімі ?адірлі.
Міне, ?аза? поэзиясыны? м?зтауы, ойы тере?, сезімі ?ш?ыр, ас?ан білімпаз, философы – ?адыр а?ын артына ?лмес м?ра ?алдырып, о?ырманын ?з музасымен сусындатып
?адыр Мырза ?лиді? ?мір жолы, а?ынды? ?ызметі туралы с?з мектеп кітапханашысына беріледі.
1-о?ушы «?мірбаян орнына» ?ле?і
Б?рін тез-тез болады деп кім к?ткен,
К?ндер ?ткен ж?лдыз жау?ар т?ндіктен
Мырзалыны?
?міт арт?ан ?лгенше
?ш ?лынан жал?ыз еркек кіндік мен
Ж?з демейін-
Т?сінеді ж?нді ???ан.
Жал?ыз едім мен бір ірі сонды?тан.
Жал?ыз едім ?спей ?ой?ан атадан.
Жо?алу?а ?а?ым жо?-ты сонды?тан!
А?айын жо? ертелі кеш а?дыздар,
Бар азда?ан ойнамайтын балдыздар.
Бар азда?ан жолдастарым.
Достарым
Олар да сол: Мен секілді жал?ыздар.
?ли айтпа?шы.
Жар?ылда?ан жарым бар,
?ш балам бар,
??дай берген дарын бар.
Момын да емен к?кке кетер ?орлы??а.
Асау да емен ала-?ашып арындар.
?ле? жаздым то?ыз тарау,
Жеті ?рім.
Сездім соны? ж?ректерге жетерін.
Жал?ызбын деп
Жан?а н?кер болмадым,
?зімні? де бол?ан емес н?керім.
С?йледім бе,
С?йлемейтін бекерге,
А?ылымды алмасын тек кетерде.
Жа?аласпай тыным ж?рсем,
?лі де
Жаман ж?рек жарап ?алар лекерге!
Жас алып т?рып к?зіме,
Жырлаймын, жерім,??п алса?
Т?семін тамып ?зі?е,
Тола алмай т?р?ан к?л болса?
Алас?а та?дыр ?кетіп,
Амал жо? егер шет ?онсам,
Тиемін са?ан лап етіп,
Т?танбай т?р?ан от болса?.
А?ын болып т?йы? жан саналдым,
К?кіректі тас ?ылып жаба алмадым,
??гімеде кей сырды жасырсам да
?ле?-жырда сыр б?гіп ?ала алмадым.
I ж?ргізуші: Ту?ан елден бастапсы? - ау жыр басын
Ту?ан жыры? сыр айтысар сырласы?
Мен неліктен іркілемін жырламай
Ас?ар таудай алдында сіз т?р?асын.
А?ын ?з ?мірі туралы былай тол?анады: «Мені? балалы? ша?ым жо?ты?пен ?тті. Со?ыстан кейінгі ашты?ты? ауыр азабын бастан кештім. ?йімізде мал да д?ние де бол?ан жо?. ?ке мен шешеге еркелеуді білген жо?пын. Талонмен ж?рек жал?ар ?ана нан береді. Д?кенде фамилия? жазулы т?рады. Та? ?ара??ысынан кезекке т?рып, нан?а барамыз. Д?кен т?белеу жерде болатын.
Бір к?ні нан алып келе жатып, ?арным аш?аннан к?зім ?арауытып ??лап ?ал?анмын.
2-о?ушы «Бір ?зім нан» ?ле?ін о?иды. Тынымжан Жаннат
Балалы? ша?ы с?м со?ыс жылдарына тап келген ?адыр балалы?ты? бал д?мін татып ?лгермеді. Со?ыс, жо?шылы?, ?ай?ы бала ?адырды ерте есейтті. Б?л жылдар туралы ?адыр а?ын: «Мені бірде сиыры бар ?йден шай?а с?т алып келуге жіберді. Тоста?анымды к?рсетпей артыма ты?ып т?рам. ?ас-?аба?ына ?араймын. «Келе ?ой» демесе, к?рсетпей шы?ып кетем. деп еске алады екен.
А?ын достарына: «Сендер о?уды ?ліппеден ?йренсе?дер, мен ?ас-?аба?тан ?йренгем» деп ?алжы?дауыны? астары осында екен.
3-о?ушы «Балалы?сыз балалы?» ?анатова Айгерім
А?ын ?ле?деріне ?н жазылып, ?аза?ымны? ?р т?рлі той-думандарында, ?н кештерінде шыр?алып ж?р. Сол ?ндерді? бірі, а?ын с?зіне жазыл?ан «Тамаша» ?ні.
«. жалпы талантты алдымен танитын да табынтын да о?ырман ?ауым, ?алы? ел, халы?» дейді а?ын. А?ын т?йінінде ?лкен шынды? бар. ?згелер сия?ты ?адырды? ?адірін о?ырман ?ауым бірден ??ады. Талантына табынады. ?згеге ??самайтын жау?ар жырларын т?шына о?иды. ?адыр а?ын да с?йікті о?ырмандарына хал?ыны? ?аза?ы ?асиеттерін, тектілігін, тазалы?ын ту еткен туындылар ?сынды.
4-о?ушы «?аза? пен ?она?» Надирбек Думанбек
Би: «?аражор?а» (6-сынып бишілер тобы)
5-о?ушы «?аза?тарды шетелдік ?она?тар?а таныстыру»
А?ынны? ?р ?ле?ін о?ы?ан сайын ?анаттанасы?, рухтанасы?, жігерленесі?. Бірде бала, бірде дана боласы?, с?йсіндіреді, тамсандырады, к?й тарт?андай боласы?. ?ыс?асы, басы?нан ба?айша?ы?а дейін ?лтты? асыл ?асиеттерімен, ??ндылы?тарымен ?аруланасы?.
?н: «Асыл ?жем» Ба?ытжанова Г?лбаянс?лу
«?адыр – найзалы а?ын. Д?уірді?, уа?ытты? ?зі жарат?ан ?мірше? а?ын. Оны? поэзиясы – ?зімізді? ?мір с?ріп отыр?ан д?уір мінездес» депті М??а?али. Б?л талантты тану, мойындау, т?йсіну десек те сия береді. ?алай десек те ?аза? ?ле?ін ?адыр Мырза ?лисіз елестету ?иын болар.
6-о?ушы «Домбыра» ?ле?і
Би: «Наурыз биі»
Бойда?ы таби?ат-ана сыйла?ан ??діретті а?ынды? мінез ?зін танытпай ?оймайды. ?з а?ынды?ымен ?зін мойындат?ан а?ынны? бірі – осы ?адыр а?ын. Ол ?з ?ле?дерімен м??гі есімізде.
