Интеллектуалды? ойын. «XXI ?асыр к?шбасшысы»
Ма?саты : 1.О?ушыларды? ?аза? тілі мен орыс тілі білімдерін ке?ейту, білім де?гейін, шы?армашылы? ізденісін бай?ау.О?ушыларды ?аза? тілінен бас?а п?ндерден ал?ан білімдерін ?мірде ?аза? тілінде пайдалану?а ?йрету.
2.С?ра?тар?а толы? жауап беру да?дысы мен с?йлеу шеберлігін жетілдіру, белсенділігін арттыру.
3.Тілге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру.
К?рнекі ??ралдар: суреттер, с?ра?тар комьютер ар?ылы к?рсетіледі.
?діс-т?сілдер: ойын, с?ра?-жауап.
Іс-шараны? барысы.
- Ойын?а ?атысушылармен танысу.
- ??рметті м??алімдер, о?ушылар! Б?гін ?аза? тілі мен орыс тілі п?нінен 6 «?» ж?не 6 «Д» сынып о?ушыларыны? арасында ?тетін «XXI ?асыр к?шбасшысы» атты интеллектуалды? ойын?а ?ош келді?із.
- Е? алдымен сайыс?а ?атысушылармен танысып ?тейік.
1-ші ?атысушы - Ра?ым??л А?н?р
2-ші ?атысушы – Серікхан?лы ?мірлан
3-ші ?атысушы – Н?рсолтанов Темірлан
4-ші ?атысушы – Сатыбалдиев Н?рбек
5-ші ?атысушы – Алимова Аружан
6-шы ?атысушы – ?айырбаева Аружан
7-ші ?атысушы – Ержан?лы Диас
8-ші ?атысушы - Ержанова М?лдір
9- ші ?атысушы- Оспанова Аяжан
10- ші ?атысушы- С?ндібек Жансая
?діл?азылар ал?асымен таныстыру.
2. Кіріспе с?з.
- Тіл- ?те ма?ызды ??рал. Тіл болмаса адам ?з ойын жеткізе алмас еді. ?ткен тарихымыз, хал?ымызды? ?дет ??рыптары, салт-д?ст?рлері, бізге ана тіліміз ар?ылы жетеді.?аза? тілі де, орыс тілі де- ?те бай ?рі к?ркем тілдерді? бірі. Соны? ішінде мемлекеттік тілді ме?геру – ?Р азаматыны? парызы.
- Б?гінгі интеллектуалды ойын бес асудан т?рады:
I асу – «Б?йге»
II асу – «К?кпар» орыс тілі п?нінен
III асу – «Ж?мба?»
IV асу – «Полиглот» орыс тілі п?нінен
V асу - «Жор?а» ?аза? тілі-орыс тілі
3. Ойынны? барысы:
I асу – «Б?йге»
?р ойыншыны? ?олы?да 1-10 н?мірленген карточка. ?ай ойыншы карточкасын б?рын к?терсе, сол жауап береді. ?р жауап 10 ?пай. ?аза? хал?ы 7 санын киелі деп санайды, сонды?тан е? коп ?пай жина?ан 7 катысушы ?алады.
С?ра?тар:
1. Бас?а елдерде т?ратын ?аза?тарды? отанын ата?ызшы? (?аза?стан)
2. Патша ?йел Томирис ?ай тайпадан шы??ан?(са?)
3. А?шадай ж?не заттай ??рбанды? (сада?а)
4. ?йлерді? жобасын сызып, ?йлерді салатын ?нерді не деп атайды (с?улет ?нері)
5. ?асиетті рухани тілек. (Бата)
6. ?аза?станны? жа?а ?н?раны ресми т?рде ?ашан ?абылданды? (10.01.06)
7. ?аза? ханды?ы ?ашан пайда бол?ан? (1465ж.)
8. ?андай г?л – Наурызды? белгісі (?ыз?алда?, сар?алда?)
9. С?улет ??рылысы, биіктігі астанамызды? Алматыдан Астана?а к?шкен жылына сай (Б?йтерек)
10. Киіз ?йді? т?бесі ?алай аталады? (ша?ыра?)
11. ?ыс мезгіліні? екінші айы (?а?тар)
Е? коп ?пай жина?ан 5 катысушы ?алады.
II асу – «Полиглот»
Е? коп ?пай жина?ан 4 катысушы ?алады.
С?з ?діл?азы ал?асына беріледі.
III асу – «?ажайып жеті »
- Ж?мба? шешу – ермегіміз жалы?пас.
20. ?аза? ?дебиеті..«Т?йебай» ??гімесіні? авторы (Б.Майлин)
20. ?аза? тілі.- на,-не жал?ауы ?ай септікте жазылады? (барыс септікте)
20. А?ылшын тілі. «А?ылшын грамматикасыны? патшасы» деп ?ай етістікті атайды? (To be)
30. ?аза? ?дебиеті. К?теріліс к?семіні? бірі, оны? бас ?раншысы, а?ын кім? (Махамбет ?теміс?лы)
30. ?аза? тілі. Сын есімні? ма?ыналы? т?рлері( сапалы? ж?не ?атысты?)
30. Арнайы с?ра? .?нер.
1925 жыл. Париж. Д?ниеж?зілік к?рмедегі ?ойыл?ан этнографиялы? концертте ?аза?ты? халы? ?ндері «А?аш ая?», «Жал?ыз арша» орындалды. Орындаушы екінші орын алды ж?не к?міс медаль?а ие болды. Ол кім? (?міре ?ашаубаев)
40. ?аза? ?дебиеті. Автобиографиялы? ??гіме жаз?ан жазушы ( ?.М?сірепов)
40. Арнайы с?ра?.
Жа?а сауыл?ан жылы с?тті ?йытып, одан кейін суал?анша ?айнатады. ?айнауы жеткен со? ?ызыл, сары т?ске айналады. Содан кейін оны дорба?а салып с?зеді, кептіреді. Кепкен со? май ?осып жейді, жент жасайды. Б?л ?андай ?лтты? та?ам? (Ірімшік)
40. ?аза? тілі. ?аза? тіліндегі с?з табы саны ( 9)
Е? коп ?пай жина?ан 3 катысушы ?алады.
С?з ?діл?азы ал?асына беріледі.
IV асу – «К?кпар». Берілген «ра?аттанушылы?» с?зінен к?п с?з жасау. ?р с?зге он ?пай беріледі
Е? коп ?пай жина?ан 2 катысушы ?алады.
С?з ?діл?азы ал?асына беріледі.
Жанк?йерлерге с?ра?:
Орыс тілі п?ніндегі сынып?а ?аза? тілі п?ніндегі сынып о?ушылары ?ояды.
- Бала ту?анда жасайтын той. (шілдехана)
- «Т?уелсіз ?аза?стан» с?з тіркесі ?алай аударылады?
- ?азіргі ?мір талабына ?ойылатын ?ш тіл (?аза?, орыс, а?ылщын)
- Асар дегеніміз не?
- Наурыз мерекесіні? басты асы (наурыз к?же)
Орыс тілі п?ніндегі сынып?а ?аза? тілі п?ніндегі сынып о?ушылары ?ояды.
V асу- «Жор?а».
?р сайыскер бір минут арасында берілген с?ра?тар?а жауап берсе, ?р жауап?а 10 ?пай жинайды.
1-ші ойыншы?а ?ойылатын с?ра?тар: ?аза? тілі п?ні м??алімі Д сыныбына с?ра? ?ояды.
1.?аза?ты? ?лтты? музыкалы? аспабы (домбыра)
2. «Дружба» с?зіні? ?аза?шасы ?алай? (досты?)
3.Хал?аралы? тіл (а?ылшын)
4.Экология апат?а ?шыра?ан те?із (Арал)
5. ?ш байлы? деген не?(денсаулы?, а? жаулы?, он саулы?)
6. ?ша?ты? терезесі (иллюминатор)
7. ?ыран ??сты баулып, а??а салатын адам? (??сбегі)
8.Бала д?рігері (педиатор)
9.Астана ?аласыны? символы (Б?йтерек)
10.М?сылмандар діні (Ислам)
11.Жаздан кейін не келеді? (к?з)
12. Бетінде оюлары бар киізден жасал?ан ?й жабды?ы (сырма?)
13.Бір жылда 12 не бар? (ай)
14.Наурыз к?жеден ауыз тию ?андай ??ымды білдіреді? (то?шылы?)
15. 13 жас нешінші м?шел (1)
2-ші ойыншы?а ?ойылатын с?ра?тар:
Орыс тілі п?ні м??алімі ? сыныбына с?ра? береді.
С?з ?діл?азылар?а беріліп, же?імпазды аны?тайды ж?не мада?тама тапсырады.