Д?ст?ріміз-ма?танышымыз

Д?ст?ріміз-ма?танышымыз

Бала - бізді? болаша?ымыз
?мірді? е? бір ?ызы?ы, ол - т?лім - т?рбие беру
?л - Фараби
Бала т?рбиесі ?ай заманны?, ?ай ?о?амны? болсын, ойшылдары мен зиялыларын толассыз тол?аныс?а, ?здіксіз ізденіске т?сіргені к?м?н ту?ызбайды. Шы?ысты? ??лама ?алымы ?л - Фараби: «Жас жеткіншектері?ізді к?рсеті?із, мен сіздерді? болаша?тары?ызды айтып берейін, - десе, Болаша? ?рпа? жайында Елбасымыз Н. ?. Назарбаев ?з Жолдауында: « ?азіргі заманда кез - келген мемлекетті? тыныс тіршілігін ?алыпты ?стап т?руды? аса ма?ызды шарты - адамдарды? ?здері, оларды? ерік - жігері, ?ажыры, білімі болып табылады. Ата - аналар ?з балаларын ?мірге даярлау?а ерекше к??іл б?луі тиіс. Олар ?азіргі балалар елді? болаша?ын аны?тайтын ХХl ?асырды? ересек адамдары екенін т?сінуі ?ажет»- деп к?рсетті. Ал т?рбие дегенге М. Ж?мабаев: «Т?рбие - адам баласын к?міл жас?а толып, ?зіне - ?зі ?ожа бол?анша тиісті азы? беріп ?сіру»- деген екен. Сонда бала т?рбиесі ана с?тінен басталып, біреуді? біреуге ы?палы ар?ылы ?алыптасатын к?рделі іс. Бала ?амын ойла?ан бабаларымызды? айт?андарынан т?йгеніміз - ?ай ?о?амны? болсын к?терген м?селесі – бала жанына ізгілік д?нін егу. Себебі бала - ?мірді? жал?асы, м?ні мен с?ні. Сонды?тан да халы? баланы к??ілді? г?лі, к?зді? н?ры деп ???ан. Кезінде ?рпа? т?рбиесі, ел та?дыры ж?нінде елеулі е?бектер жазып, аталы? а?ыл айт?ан ?алым - профессор Б. Кенжебаев: «Бала – бізді? болаша?ымыз. Болаша?ына нем??райлы халы?тан еште?е к?туге болмас еді. ?аза?та «?яда не к?рсе ?ш?анда соны ілер» - деген м?тел бар.
Балапан ?ыран болу ?шін оны сам?атып ?шыратын ата да ?ыран болу керек»- деп отбасы т?рбиесіне ерекше то?тал?ан. Себебі отбасы бала ?шін - алтын бесік. Бала т?рбиесі мен барлы? адамгершілік ?асиеттеріні? ?алыптасуы негізінен отбасында ж?зеге асады. Олай болса бала?а ?з ша?ыра?ында, ?з табалдыры?ында д?рыс т?рбие берілуі - т?рбиені? е? басты шарты. Ата мен ?жені?, ?ке мен шешені? бала?а беретін ?лгісіні? ??діреттілігін мойындап, ?з ?лтыны? ерте?ін елжірей ойлап, ?лтты? т?рбие та?лымын байыптай да батыл айт?ан батыр бабамыз Бауыржан Момыш?лыны? «... Кейде мені? ?неге ал?ан, т?лім ?йренген, д?ріс о?ы?ан ?стаздарымды еске т?сіріп, ой?а бататыным бар. Сондай шырын ша?тарда е? алдымен ата - аналарымны? бейнесі елестейді. ?йткені ?зімні? ?жемдей, ?ке - шешем мен ауылды? а?са?алдарындай ?сиет айдынына ж?здіре ал?ан ешкім жо?.» деп балалы? ша?ын тебірене еске алуы тегін емес.
Т?рбиені? ал?аш?ы бастамасын бала жан?яда алады. Бала жан?я аясында т?леп ?седі, о? - солын таниды. Ол ал?аш?ы адамгершілік ?асиеттерді де, е?бек ?ліппесіні? ал?аш?ы беттерін де ?з ?йінде ашады. ?лтты? педагогикада «Т?рбие отбасынан басталады»деп тегін айтылма?ан. Баланы? т?лім – т?рбиесіне ерекше м?н берген хал?ымыз «баланы жастан»деп м?телдеген. ?мірді? базарын бала деп білген хал?ымыз «Жаста берген т?рбие жас ?айы?ды игендей.»- демей ме? И?, ?аза? хал?ында сонау ежелгі заманнан бері ?зіндік т?рбие мектебі, ?алыптас?ан д?ст?рі бол?ан. Ал сол д?ст?р отбасында басталып, мектепте берілетін т?рбиемен ?алай ?абысады. Енді со?ан келейік.
Алтын бесік - отбасы болса, алтын ?я – мектеп. Екеуі де ?асиетті, ?рі ?астерлі. ?йткені отбасы Адамды д?ниеге ?келіп, ?алыптастырып, дамытып, жетілдіріп жатса, мектеп а?ылы мен білімі толыс?ан, жан - жа?ты жетілген, ?з бетімен ?мір с?руге бейім, толы??анды адам етіп т?рбиелеп шы?арады. Б?л екі ортаны? да ма?сат - м?ддесі орта?, міндеті - біреу. Демек ?асиетті жерде ж?мыс істеуді? ?зі бізге ?лкен жауапкершілік ж?ктейді.
Педагогикалы? іс – ?те н?зік, ?асиетті іс. Ол т?рбиешіден ?те сезімталды?ты, бала?а деген шексіз с?йіспеншілікті талап етеді. Т???ыш а?артушы педагог Ы. Алтынсарин «К?н?ні? е? ?лкені - бала жаныны? н?зік пернелерін д?рыс сезе алмайтындарда»деп бала т?рбиесіндегі басты т?л?а ?стаздарды ?з ісіне ?лкен жауапкершілікпен ?арау?а ша?ыр?ан. Бала?а т?н азы?ы – тама? ?андай ?ажет болса, жан азы?ы - жылулы?, с?йіспеншілік сондай ?ажет. Ал оны? ?ажетін ?ана?аттандырмай т?пкі ма?сат еш?ашан орындалмайды.
?р к?сіпті? ?з жемісі бар. Бізді? жемісіміз – алдымызда?ы ш?кірттер. Олар – бізді? б?кіл ?стазды? ?мірімізді? г?лі, м?ні мен с?ні десек арты? айтпа?анды? болар. ?аза?та «Ана мейірі мен ?стаз мейірі егіз»деген тамаша м?тел бар. Халы? айтса ?алт айтпайды. Мейірімін ана мейірімен те?естірген ?стазды? бойында ?андай ?асиеттер болу керек.
Біріншіден, біз мейірбан адамдар болып, балаларды ?аз - ?алпында с?юге тиіспіз, шолжа?ды да, тіл ал?ышты да, а?ылдыны да, жал?ауды да бірдей жа?сы к?руіміз ?ажет. ?зімізді? жан - шуа?ымызды балалар?а алаламай те? ?лестіруіміз керек. Бала?а деген мейрімділігіміз бен махаббатымыз педагогикалы? ?ызметімізді? е? басты д?лелі болуы тиіс. Балалар?а деген с?йіспеншілік пен мейірім олармен д?рекі с?йлесуге, оларды? жеке басымен намысына тиюге, ?рсып, ?ор?ыту?а жол бермейді.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Д?ст?ріміз-ма?танышымыз »

Дәстүріміз-мақтанышымыз

Бала - біздің болашағымыз
Өмірдің ең бір қызығы, ол - тәлім - тәрбие беру
Әл - Фараби
Бала тәрбиесі қай заманның, қай қоғамның болсын, ойшылдары мен зиялыларын толассыз толғанысқа, үздіксіз ізденіске түсіргені күмән туғызбайды. Шығыстың ғұлама ғалымы Әл - Фараби: «Жас жеткіншектеріңізді көрсетіңіз, мен сіздердің болашақтарыңызды айтып берейін, - десе, Болашақ ұрпақ жайында Елбасымыз Н. Ә. Назарбаев өз Жолдауында: « Қазіргі заманда кез - келген мемлекеттің тыныс тіршілігін қалыпты ұстап тұрудың аса маңызды шарты - адамдардың өздері, олардың ерік - жігері, қажыры, білімі болып табылады. Ата - аналар өз балаларын өмірге даярлауға ерекше көңіл бөлуі тиіс. Олар қазіргі балалар елдің болашағын анықтайтын ХХl ғасырдың ересек адамдары екенін түсінуі қажет»- деп көрсетті. Ал тәрбие дегенге М. Жұмабаев: «Тәрбие - адам баласын кәміл жасқа толып, өзіне - өзі қожа болғанша тиісті азық беріп өсіру»- деген екен. Сонда бала тәрбиесі ана сүтінен басталып, біреудің біреуге ықпалы арқылы қалыптасатын күрделі іс. Бала қамын ойлаған бабаларымыздың айтқандарынан түйгеніміз - қай қоғамның болсын көтерген мәселесі – бала жанына ізгілік дәнін егу. Себебі бала - өмірдің жалғасы, мәні мен сәні. Сондықтан да халық баланы көңілдің гүлі, көздің нұры деп ұққан. Кезінде ұрпақ тәрбиесі, ел тағдыры жөнінде елеулі еңбектер жазып, аталық ақыл айтқан ғалым - профессор Б. Кенжебаев: «Бала – біздің болашағымыз. Болашағына немқұрайлы халықтан ештеңе күтуге болмас еді. Қазақта «Ұяда не көрсе ұшқанда соны ілер» - деген мәтел бар.
Балапан қыран болу үшін оны самғатып ұшыратын ата да қыран болу керек»- деп отбасы тәрбиесіне ерекше тоқталған. Себебі отбасы бала үшін - алтын бесік. Бала тәрбиесі мен барлық адамгершілік қасиеттерінің қалыптасуы негізінен отбасында жүзеге асады. Олай болса балаға өз шаңырағында, өз табалдырығында дұрыс тәрбие берілуі - тәрбиенің ең басты шарты. Ата мен әженің, әке мен шешенің балаға беретін үлгісінің құдіреттілігін мойындап, өз ұлтының ертеңін елжірей ойлап, ұлттық тәрбие тағлымын байыптай да батыл айтқан батыр бабамыз Бауыржан Момышұлының «... Кейде менің өнеге алған, тәлім үйренген, дәріс оқыған ұстаздарымды еске түсіріп, ойға бататыным бар. Сондай шырын шақтарда ең алдымен ата - аналарымның бейнесі елестейді. Өйткені өзімнің әжемдей, әке - шешем мен ауылдың ақсақалдарындай өсиет айдынына жүздіре алған ешкім жоқ.» деп балалық шағын тебірене еске алуы тегін емес.
Тәрбиенің алғашқы бастамасын бала жанұяда алады. Бала жанұя аясында түлеп өседі, оң - солын таниды. Ол алғашқы адамгершілік қасиеттерді де, еңбек әліппесінің алғашқы беттерін де өз үйінде ашады. Ұлттық педагогикада «Тәрбие отбасынан басталады»деп тегін айтылмаған. Баланың тәлім – тәрбиесіне ерекше мән берген халқымыз «баланы жастан»деп мәтелдеген. Өмірдің базарын бала деп білген халқымыз «Жаста берген тәрбие жас қайыңды игендей.»- демей ме? Иә, қазақ халқында сонау ежелгі заманнан бері өзіндік тәрбие мектебі, қалыптасқан дәстүрі болған. Ал сол дәстүр отбасында басталып, мектепте берілетін тәрбиемен қалай қабысады. Енді соған келейік.
Алтын бесік - отбасы болса, алтын ұя – мектеп. Екеуі де қасиетті, әрі қастерлі. Өйткені отбасы Адамды дүниеге әкеліп, қалыптастырып, дамытып, жетілдіріп жатса, мектеп ақылы мен білімі толысқан, жан - жақты жетілген, өз бетімен өмір сүруге бейім, толыққанды адам етіп тәрбиелеп шығарады. Бұл екі ортаның да мақсат - мүддесі ортақ, міндеті - біреу. Демек қасиетті жерде жұмыс істеудің өзі бізге үлкен жауапкершілік жүктейді.
Педагогикалық іс – өте нәзік, қасиетті іс. Ол тәрбиешіден өте сезімталдықты, балаға деген шексіз сүйіспеншілікті талап етеді. Тұңғыш ағартушы педагог Ы. Алтынсарин «Күнәнің ең үлкені - бала жанының нәзік пернелерін дұрыс сезе алмайтындарда»деп бала тәрбиесіндегі басты тұлға ұстаздарды өз ісіне үлкен жауапкершілікпен қарауға шақырған. Балаға тән азығы – тамақ қандай қажет болса, жан азығы - жылулық, сүйіспеншілік сондай қажет. Ал оның қажетін қанағаттандырмай түпкі мақсат ешқашан орындалмайды.
Әр кәсіптің өз жемісі бар. Біздің жемісіміз – алдымыздағы шәкірттер. Олар – біздің бүкіл ұстаздық өміріміздің гүлі, мәні мен сәні десек артық айтпағандық болар. Қазақта «Ана мейірі мен ұстаз мейірі егіз»деген тамаша мәтел бар. Халық айтса қалт айтпайды. Мейірімін ана мейірімен теңестірген ұстаздың бойында қандай қасиеттер болу керек.
Біріншіден, біз мейірбан адамдар болып, балаларды қаз - қалпында сүюге тиіспіз, шолжаңды да, тіл алғышты да, ақылдыны да, жалқауды да бірдей жақсы көруіміз қажет. Өзіміздің жан - шуағымызды балаларға алаламай тең үлестіруіміз керек. Балаға деген мейрімділігіміз бен махаббатымыз педагогикалық қызметіміздің ең басты дәлелі болуы тиіс. Балаларға деген сүйіспеншілік пен мейірім олармен дөрекі сөйлесуге, олардың жеке басымен намысына тиюге, ұрсып, қорқытуға жол бермейді.