-О?ушыларды? ?лтты? санасын ?алыптастыра отырып, шыдамдылы??а, жина?ылы??а, жауапкершілікке, ?семдікке т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі:д?ст?рлі саба?.
Саба?ты? к?рнекілігі:сызба н?с?а,?лтты? киім ?лгілері,?амзолды ?лшеп,тігуге
арнал?анплакат,б?ктемелер-«ою-?рнектер »,?амзол.
П?наралы? байланыс:сызу,математика (?лшемдер мен формула есебі)
бейнелеу ?нері (жобалар,ою ?рнектер),тарих( киімдер тарихы
Саба?ты?барысы:
?йымдастырукезе?і.
?й тапсырмасын ?айталау
ІІ. "Сыр санды?" с?ра?тарына жауап беру.
а) ?андай киім т?рлерін білесі?дер?
?) Иы?ты б?йымдар дегеніміз не?
б) Иы?ты б?йымдар?а ?ажетті негізгі ?лшем?
в) ?лтты? б?йымдарды ата?
?ауіпсіздік ережелерін еске т?сіру. Д?птермен ж?мыс
Жа?а саба?
?амзол (камзол)— ?йелдер ?лт киіміні? бір т?рі, оны к?йлек сыртынан киеді.
Ол бар?ыт, п?ліш, ма?пал сия?ты асыл, сапалы кездемелерден тігіледі.
?амзол- же?сіз, же?іл киім.Бір т?сті ед?уір ?алы? матадан,ма?палдан,бар?ыттан,жібектен,кейде г?лді ма?палдан,атластан ( жас ерекшелігіне ?арай) тігіледі. ?ыз келіншектерге арнал?ан ?амзолды? екі ??іріне кесте тігіліп,ою ?рнек салынады,т?йме орнына ?шекейлі металл немесе к?міс ?апсырмалар та?ылады. ?амзолды? ж?н тартылып ,а? терісінен ?ос астарланып тігілетін т?рлері болады. ?амзолды? ?детте етегі ке? болып келеді. ?амзол 18- 19 ?асырларда ?аза? хал?ы арасында ке? тара?ан ?лтты? киім.
?амзол сызбасына ?ойылатын негізгі талап:
-денеге ?онымды болу;
-с?нді,?лтты? на?ыштармен ерекшеленеді;
?амзол:
-же?сіз ж?не же?ді (?зын,?ыс?а);
-?има бел ж?не тік пішінде болады.
Киімді ?лгілеу барысында адамны? дене бітіміне назар аудару шарт. ?ркімні? м?сініне ?р ?алай бол?анды?тан денеге кемшілікті жасырып,адамны? сырт келбетін ?демі етіп к?рсетуге тырысу керек. М?ндай ж?мыстар жасау о?ушыны тал?ампазды??а ?йретеді,ой ?рісін жетілдіреді, эстетикалы? тал?ам?а сай киіне білуге т?рбиелейді.
?амзол?а ?ажет мата т?рлері
Бар?ыт - бет жа?ы ты?ыз т?кті, ж?мса? ма?пал мата. Жі?ішке жола?тарыны? арасы та?ырланып келген т?рін шибар?ыт деп атайды. Т?гі ?алы? болып, жола?ы жуан келсе жуан шилі бар?ыт деп аталады.Ма?пал — ж?мса?, т?кті бар?ытты? бір т?рі. Ма?палды? ?ш т?рі бар: ?ара ма?пал — ?ара бар?ыт; ?ой ма?пал — т?кті п?ліш; ?ырмызы ма?пал — ?ызыл к?ре? бар?ыт. ?аза? хал?ы ма?пал деп к?біне бір тегіс, т?гі ты?ыр ?рі т?сі ?ара бар?ытты ата?ан. Ма?палдан бешпет, ?амзол, к?зекей, та?ия, ?асаба, б?рік, т.б. ?лтты? киім т?рлері мен к?нделікті т?рмыста ?олданылатын б?йымдар (т?скиіздер, т?сек жап?ыш, т.б.) тігіледі.?амзолды? т?йме орнына ?апсырманы пайдаланады. ?амзол?а астарлы? ?шін атлас матасын ?олданады.
-Оқушылардың ұлттық санасын қалыптастыра отырып, шыдамдылыққа, жинақылыққа, жауапкершілікке, әсемдікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ.
Сабақтың көрнекілігі: сызба нұсқа,ұлттық киім үлгілері,қамзолды өлшеп,тігуге
арналған плакат,бүктемелер-«ою-өрнектер »,қамзол.
Пәнаралық байланыс: сызу ,математика (өлшемдер мен формула есебі)
бейнелеу өнері (жобалар ,ою өрнектер),тарих( киімдер тарихы
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі.
Үй тапсырмасын қайталау
ІІ. "Сыр сандық" сұрақтарына жауап беру.
а) Қандай киім түрлерін білесіңдер?
ә) Иықты бұйымдар дегеніміз не?
б) Иықты бұйымдарға қажетті негізгі өлшем?
в) Ұлттық бұйымдарды ата?
Қауіпсіздік ережелерін еске түсіру. Дәптермен жұмыс
Жаңа сабақ
Қамзол (камзол)— әйелдер ұлт киімінің бір түрі, оны көйлек сыртынан киеді.
Ол барқыт, пүліш, мақпал сияқты асыл, сапалы кездемелерден тігіледі.
Қамзол- жеңсіз, жеңіл киім.Бір түсті едәуір қалың матадан,мақпалдан,барқыттан,жібектен,кейде гүлді мақпалдан,атластан ( жас ерекшелігіне қарай) тігіледі. Қыз келіншектерге арналған қамзолдың екі өңіріне кесте тігіліп,ою өрнек салынады,түйме орнына әшекейлі металл немесе күміс қапсырмалар тағылады. Қамзолдың жүн тартылып ,аң терісінен қос астарланып тігілетін түрлері болады. Қамзолдың әдетте етегі кең болып келеді. Қамзол 18- 19 ғасырларда қазақ халқы арасында кең тараған ұлттық киім.
Қамзол сызбасына қойылатын негізгі талап:
-денеге қонымды болу;
-сәнді,ұлттық нақыштармен ерекшеленеді;
Қамзол:
-жеңсіз және жеңді (ұзын,қысқа);
-қима бел және тік пішінде болады.
Киімді үлгілеу барысында адамның дене бітіміне назар аудару шарт. Әркімнің мүсініне әр қалай болғандықтан денеге кемшілікті жасырып,адамның сырт келбетін әдемі етіп көрсетуге тырысу керек. Мұндай жұмыстар жасау оқушыны талғампаздыққа үйретеді,ой өрісін жетілдіреді, эстетикалық талғамға сай киіне білуге тәрбиелейді.
Қамзолға қажет мата түрлері
Барқыт - бет жағы тығыз түкті, жұмсақ мақпал мата. Жіңішке жолақтарының арасы тақырланып келген түрін шибарқыт деп атайды. Түгі қалың болып, жолағы жуан келсе жуан шилі барқыт деп аталады.Мақпал — жұмсақ, түкті барқыттың бір түрі. Мақпалдың үш түрі бар: қара мақпал — қара барқыт; қой мақпал — түкті пүліш; қырмызы мақпал — қызыл күрең барқыт. Қазақ халқы мақпал деп көбіне бір тегіс, түгі тықыр әрі түсі қара барқытты атаған. Мақпалдан бешпет, қамзол, кәзекей, тақия, қасаба, бөрік, т.б. ұлттық киім түрлері мен күнделікті тұрмыста қолданылатын бұйымдар (тұскиіздер, төсек жапқыш, т.б.) тігіледі.Қамзолдың түйме орнына қапсырманы пайдаланады. Қамзолға астарлық үшін атлас матасын қолданады.
IV. Қорытындылау
Сабағымызды қорытындылай келе, мен сіздерге бүгінгі өткен сабақ бойынша сұрақтар қоямын.
1) Қамзол нешінші ғасырда кең тарады?
2) Бет жағы тығыз түкті жұмсақ мақта матаны атаңыз?
3) Қамзолда түйме орнына қолданатын затты атаңыз?
4) Қамзолды қандай маталардан тігеді?
5) Қазақ халқының ұлттық киімін атаңыз?
V. Бекіту сұрақтары беріледі
VI. Үйге тапсырма: сөзжұмбақ, реферат дайындап келу.
