« Кім біледі? » ойыны. Шартты белгілер т?рлерін слайд ар?ылы с?рау ( 8 шартты белгі ) « беске » білетін о?ушы 1 с?ра??а жауап беріп, ?ал?аны? о?ушылардан « кім біледі? » деп с?райды.
Электр схемасы дегеніміз - не ?
« И?, жо? » ойыны
Темір то? ?ткізе ме ? А?аш то? ?ткізе ме ?
Ауа то? ?ткізе ме ? Ыл?аш а?аш то? ?ткізе ме?
?йнек то? ?ткізе ме ? Резе?ке то? ?ткізе ме?
Мыс сым то? ?ткізе ме? Аллюминий то? ?ткізе ме?
IV. Жа?а саба?ты даярлау. Жа?а саба?
Электротехникалы? материалдармен ж?мыс
Электр аспаптарымен ж?мыс істегенде, к?птеген материалдарды пайдаланасы?дар.Олармен ж?мыс істеу ?шін арнайы аспаптар ?олданылады.
Электр материалдарыны? ?атарына электр сымы, т?тікшелер, о?шаулауыш таспа, бау т.б. жататын болса, аспаптарды? ?атарына тістеуік, м?нтер
пыша?ы, ?ыс?ыш, ж?мыр ?ыс?ыш, б?рауыш т.б. жатады. Электр сымдарыны? ішкі ?абаты мыс пен аллюминийден, сырт?ы ?абаты то? ?ткізбейтін о?шаулайыштан жасалады.
Электр бауы иілгіш о?шаулауыш ?зірленіп, т?рмысты? электр жабды?тары мен то? к?зін жал?астырады. Ол екі немесе к?п то? ?ткізгіштен т?рады. Сымдарды? б?рі бір т?тікті? ішінде орналасады. О?шаулауыш таспалар мен т?тіктер электр сымдарыны? жал?ан?ан жерін о?шаулап т?рады.
Сымдарды кесу ?шін тістеуікті ?олданады. Оны? сабы міндетті т?рдео?шаулауышпен ?апталады. Монтерді? пыша?ы сымнан о?шаулауышты алып тастау ?шін ?ажет. Пыша?ты? сабы пластмассадан немесе а?аштан жасалады. ?ыс?аштар элекстр сымдарын майыстыру немесе б?рау ?шін ?ажет. Б?рауышты? к?мегімен электр жабды?тарын ??растырады. Оны? сабы да а?аштан немесе пластмассадан жасал?ан.
Электрмен ж?мыс істеу кезіндегі ?ауіпсіздік ережелері
Ж?мыс?а ?ажет материалдар : ???растыру?а ?ажетті б?рауыш т.б. электр патрондары
Ж?мысты? ма?саты : Т?рмыста ?олданылатын электр шамы патроны ??рылысымен танысып, оларды ??растырып ?йрену
Патрондар электр шамдарын электр тізбегіне ?осу ?шін ?ажет. Олрды? т?беге, бекітілген ж?не асып ?ойылатын бірнеше т?рі бар. Патрондарды? корпусы то? ?ткізбейтін материалдардан ?зірленген. Оны? ішкі б?лігінде екі т?йіспелі б?рауышы болады, ол металл пластиналар?а бекітіледі.
Патрондарды? ??рылысумен танысу ?шін суретті пайдаланып, мынадай іс- амалдарды орында?дар:
Дамытушылық : Оқушылардың бойына еңбек дағдысын қалыптастыру. Қарапайым электр тізбегін жинай білуге, тұрмыстық электр құралдарын ақауларын жөндеуге дағдыландыру.
Сабақтың түрі : Дәстүрлі сабақ
Сабақтың типі : Аралас сабақ
Сабақтың әдіісі : Түсіндірме – пратикалық
Сабаққа қолданылатын стратегиялық әдістер: Интерактивті әдістер,СТО әдістері
Көрнекілігі : слайдтар , сымдардың ұштарын аршып жалғаудың технологиялық картасы.
Құралдары : Түрлі элетротехникалық арматуралар, электромонтаждық құрал – саймандар .
Пайдаланған әдебиет : Технология 5 – сынып
Сабақтың барысы :
I . Ұйымдастыру кезеңі
1. Оқушылармен амандасу , түгендеу.
2. Сынып тазалығын тексеру.
3. Оқушы назарын сабаққа аудару .
II. Үй тапсырмасын тексеру
Ток көзі . Электр өткізгіштер
III. Үй тапсырмасын бекіту
« Кім біледі? » ойыны . Шартты белгілер түрлерін слайд арқылы сұрау ( 8 шартты белгі ) « беске » білетін оқушы 1 сұраққа жауап беріп , қалғаның оқушылардан « кім біледі? » деп сұрайды .
Электр схемасы дегеніміз - не ?
« Иә, жоқ » ойыны
Темір тоқ өткізе ме ? Ағаш тоқ өткізе ме ?
Ауа тоқ өткізе ме ? Ылғаш ағаш тоқ өткізе ме?
Әйнек тоқ өткізе ме ? Резеңке тоқ өткізе ме?
Мыс сым тоқ өткізе ме? Аллюминий тоқ өткізе ме?
IV. Жаңа сабақты даярлау. Жаңа сабақ
Электротехникалық материалдармен жұмыс
Электр аспаптарымен жұмыс істегенде, көптеген материалдарды пайдаланасыңдар.Олармен жұмыс істеу үшін арнайы аспаптар қолданылады .
Электр материалдарының қатарына электр сымы, түтікшелер, оқшаулауыш таспа, бау т.б. жататын болса, аспаптардың қатарына тістеуік, мөнтер
пышағы, қысқыш, жұмыр қысқыш, бұрауыш т.б. жатады. Электр сымдарының ішкі қабаты мыс пен аллюминийден, сыртқы қабаты тоқ өткізбейтін оқшаулайыштан жасалады.
Электр бауы иілгіш оқшаулауыш әзірленіп, тұрмыстық электр жабдықтары мен тоқ көзін жалғастырады. Ол екі немесе көп тоқ өткізгіштен тұрады. Сымдардың бәрі бір түтіктің ішінде орналасады. Оқшаулауыш таспалар мен түтіктер электр сымдарының жалғанған жерін оқшаулап тұрады.
Сымдарды кесу үшін тістеуікті қолданады. Оның сабы міндетті түрдеоқшаулауышпен қапталады. Монтердің пышағы сымнан оқшаулауышты алып тастау үшін қажет. Пышақтың сабы пластмассадан немесе ағаштан жасалады . Қысқаштар элекстр сымдарын майыстыру немесе бұрау үшін қажет. Бұрауыштың көмегімен электр жабдықтарын құрастырады . Оның сабы да ағаштан немесе пластмассадан жасалған.
Электрмен жұмыс істеу кезіндегі қауіпсіздік ережелері
Ұқыпты, тәртіпті, өте сақ болындар: мұғалімнің ауызша және жазбаша нұсқауларын бұлжтпай орындап отырындар
Жұмыс орындарыңды мұғалімнің рұқсатынсыз тастап кетпендер
Электр аспаптарын,материалдар мен жабдықтарды жұмыс орындарына мұғалім көрсеткен тәртіппен жайғастырып қойыңдар.
Тапсырманы орындауда қажетсіз заттарды жұмыс орнында ұстамаңдар.
Ток көздерін мұғалімнің руқсатынсыз қоспаңдар
Электр тізбектерін құрастырғанда, ауыстырып қосу тетігін жалғастырғанда, жөндегенде, тоқ көзі ажырап тұруы керек
Электр тоғы көзінде, сондай-ақ электр қондырғысының басқа бөліктерінде көрнеудің бар- жоғын бақылау үшін арнайы бақылау шамын немесе кернеу көрсеткіш аспапты пайдалан
Егер жұмысшы электр желісіне жабысып қалса, оны құтқару үшін, тіпті электр желісін шауып тастауға да болатынын білген жөн
Резеңке қолғап пен резеңке етік кию тоқ соғудан сақтайтынын естен шығармаған жөн.
Сарамандық жұмыс
Жұмыс киімін кию: фаротук,жеңқап
Жұмысқа қажет материалдар : Құүрастыруға қажетті бұрауыш т.б. электр патрондары
Жұмыстың мақсаты : Тұрмыста қолданылатын электр шамы патроны құрылысымен танысып, оларды құрастырып үйрену
Патрондар электр шамдарын электр тізбегіне қосу үшін қажет. Олрдың төбеге, бекітілген және асып қойылатын бірнеше түрі бар. Патрондардың корпусы тоқ өткізбейтін материалдардан әзірленген. Оның ішкі бөлігінде екі түйіспелі бұрауышы болады, ол металл пластиналарға бекітіледі.
Патрондардың құрылысумен танысу үшін суретті пайдаланып, мынадай іс- амалдарды орындаңдар:
Электр патронының корпусынан қақпағын ажыратып алыңдар, оның фарфордан жасалған өзегін шығарыңдар
Өзектің құрылысымен танысып, оның түйіспелерін, түйіспе бұрауыштарын табыңдар.
